Modernismo catalán

O modernismo catalán ou modernisme é un estilo arquitectónico que se desenvolveu en Cataluña (España) e principalmente en Barcelona, ao longo duns 50 anos, entre 1880 e 1930. Aínda que é parte dunha corrente xeral que xorde en toda Europa, en Cataluña adquire unha personalidade propia e diferenciada, e convértese no modernismo probablemente máis desenvolvido.

Historia da arte Por período Arte prehistórica Arte paleolítica Arte rupestre Arte neolítica Arte antiga Arte paleolítica Arte mesopotámica Arte suméria Arte asiria Arte babilónica Arte persa Arte sasanida Arte exipcia Arte celta Arte xermánica Arte fenicia Arte exea Arte cicládica Arte minoica Arte micénica Antigüidade clásica Arte etrusca Arte grega Arte romana Arte paleocristiá Arte medieval Arte bizantina Arte islámica Arte prerrománica Arte xermánica Arte insular Arte anglosaxoa Arte celta Arte visigótica Arte merovinxia Arte carolinxia Arte otoniana Arte románica Arte mudéxar Arte gótica Arte da I. Moderna Renacemento Manierismo Barroco Rococó Neoclasicismo Academicismo Romanticismo Arte moderna Nazarenos Prerrafaelitas Realismo Naturalismo Impresionismo Postimpresionismo Puntillismo Divisionismo Simbolismo Art Nouveau Expresionismo Fauvismo Die Brücke Der Blaue Reiter Vangardas Arte abstrata Neoplasticismo Cubismo Construtivismo Bauhaus Suprematismo Realismo socialista Dadaísmo Surrealismo Futurismo A. contemporánea Pop art Op art New Dada Minimalismo Neoconcretismo Arte conceptual Happening Performance Instalacións Land art Hiperrealismo Por expresión Arquitectura – Pintura Escultura – Deseño Literatura – Música Teatro – Cinema

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Modernismo (homónimos).

Templo expiatorio da Sagrada Familia en Barcelona.

Historia

A finais do século XIX xorden en Europa tendencias arquitectónicas que rompen cos criterios tradicionais e buscan novas formas de edificaren con miras ao século XX, que dan gran relevancia á estética. Este movemento é consecuencia da Revolución Industrial, que foi arraigando nos diversos países, e dos avances derivados dela, como a electricidade, o ferrocarril e a máquina de vapor, que cambiaron de maneira total a forma de vivir da poboación e orixinaron un crecemento das cidades, nas que se foron establecendo industrias que rexentan un número crecente de burgueses. O modernismo é, pois, un estilo urbano e burgués.

O modernismo rexeita o estilo pouco atractivo da arquitectura industrial da primeira metade do século XIX, e desenvolve novos conceptos arquitectónicos baseados na Natureza, que consisten nos materiais de construción que se empregan, nas formas dos edificios e nas figuras das súas fachadas. Os arquitectos e os seus escultores colocan no exterior dos edificios paxaros, bolboretas, follas e flores a modo de elementos decorativos, xa sexa como figuras encostadas ou como adorno da pedra ou cerámica. Tamén son penduradas figuras de tamaño maior, animais fabulosos ou persoas, e nas cornixas elementos de cerámica de cor. As fiestras e os balcóns dispoñen de reixas de ferro forxado, que son labradas artisticamente e conteñen motivos inspirados na Natureza.

O desenvolvemento do modernismo é fomentado en Cataluña pola burguesía, que se sente catalá e é culta e sensible á arte. Esta burguesía ve nesta nova arquitectura o xeito de satisfacer as súas ansias de modernización, de expresar a súa identidade catalá, e de pór de manifesto de xeito discreto a súa riqueza e a súa distinción.

Arquitectos do modernisme

Foron máis de 100 arquitectos os que realizaron edificios de estilo modernista catalán. Destacando entre eles sobre todo tres: Antoni Gaudí, Lluís Domènech i Montaner e Josep Puig i Cadafalch.

O modernismo catalán expandiu a súa influencia noutras zonas de España, que como Cataluña, viviron un gran desenvolvemento económico a comezos do século XX. Destaca neste sentido o modernismo en Cartaxena, fundamentalmente por obra do arquitecto catalán Víctor Beltrí.^[1]

Obras modernistas recoñecidas pola UNESCO

Detalle da fachada da casa Batlló.

Algunhas das obras do Modernismo catalán foron catalogadas pola UNESCO como Patrimonio Cultural da Humanidade:

• de Lluís Domènech i Montaner:^[2]
  • Palau de la Música Catalana en Barcelona;
  • Hospital de Sant Pau en Barcelona;
• de Antoni Gaudí:^[3]
  • Parc Güell en Barcelona;
  • Palau Güell en Barcelona;
  • Fachada da Natividade e cripta no Templo expiatorio da Sagrada Familia en Barcelona;
  • Casa Batlló en Barcelona;
  • Casa Milá en Barcelona;
  • Casa Vicens en Barcelona;
  • Cripta da Colonia Güell en Santa Coloma de Cervelló.