Loading AI tools
Yeni Akit, Türkiye'de yayımlanan İslamcı ve köktendinci ulusal günlük aşırı sağcı bir gazetedir. Yahudilere, Hristiyanlara, ateistlere ve eşcinsellere karşı nefret söylemlerine başvurmuştur.[4][5][6] Köktendincilikle eleştirilen gazete Hrant Dink Vakfı tarafından hazırlanan bir rapora göre, Türkiye'de nefret söylemine en fazla rastlanan ulusal gazetedir.[4]
 | |
|---|---|
| Tür | Günlük gazete |
| Format | Berliner |
| Sahibi | Ramazan Fatih Uğurlu |
| Kuruluş tarihi | 12 Eylül 1993 (Beklenen Vakit)[1] 1995 (Akit) 5 Aralık 2001 (Anadolu'da Vakit) 11 Ekim 2010 (Yeni Akit)[2] |
| Siyasi görüşü | İslamcılık Köktendincilik Gericilik Aşırı sağ Kripto-faşizm Homofobi Anti-feminizm Anti-semitizm Anti-komünizm |
| Dil | Türkçe |
| Genel merkez | Sefaköy, Küçükçekmece, İstanbul, Türkiye[3] |
| Resmî site | yeniakit.com.tr |
İlk defa 12 Eylül 1993'te Beklenen Vakit adıyla çıkmıştır,[1] daha sonra ismini Akit olarak değiştirmiştir ve 5 Aralık 2001'de Anadolu'da Vakit adını almıştır.[kaynak belirtilmeli]
9 yılı aşkın süredir yayın yapan Anadolu'da Vakit gazetesinin imtiyaz sahibi Nuri Aykon'un 13 Eylül 2010 günü ölmesi sonrası gazetenin isim hakkına sahip olan kanuni varisler, neşriyatın devam edip etmemesi konusunda tereddüt yaşamışlardır. Bu çerçevede Vakit Yayın Kurulu yeni bir karar alma zorunluluğu hissetmiştir.[kaynak belirtilmeli]
Yeni Akit'in kadrosunda eski Refah Partisi Rize milletvekili ve belediye başkanı Şevki Yılmaz, Merve Kavakçı, devlet eski bakanlarından Hasan Aksay, 312 general hakkındaki yazısı yüzünden yargılanan Asım Yenihaber ve Kenan Alpay gibi isimler yer almıştır. 2015 yılında, gazetenin televizyon sektöründeki yayın organı olduğunu söyleyen Akit TV kurulmuştur.[7][8]
Nefret söylemi
Hrant Dink Vakfı tarafından hazırlanan Medyada Nefret Söylemi ve Ayrımcı Dil raporuna göre, Yeni Akit gazetesi Türkiye'de nefret söylemine en fazla rastlanan ulusal gazetedir.[4][6] Medyadaki etnik ve dini kimliklere karşı ayrımcı, cinsiyetçi ve homofobik söylem ve nefret içeren haberleri arşivlemek amacıyla Hrant Dink Vakfı tarafından kurulmuş olan nefretsoylemi.org sitesinde, Aralık 2014 itibarıyla Yeni Akit gazetesi hakkında toplam 270 rapor bulunmaktadır.[9]
Yeni Akit gazetesinin düzenli olarak hedef aldığı gruplar içerisinde Yahudiler, Ermeniler, Rumlar, Zerdüştçüler, Yezidiler, ateistler, LGBT bireyler, evrimciler, sekülerler, sosyalistler, komünistler, Atatürkçüler, ulusalcılar, CHP üyeleri, feministler, masonlar vb. bulunmaktadır.[5]
AK Parti hükûmetinin 'Demokratikleşme Paketi' içerisine konulması düşünülen 'nefret suçları' yasasına karşı Yeni Akit gazetesi yoğun bir propaganda yürütmüştür ve maddenin referanduma götürülmesini talep etmiştir.[10]
Antisemitizm
Yeni Akit gazetesi yayın hayatı boyunca çok sayıda Yahudi karşıtı yayına imza atmıştır.
19 Temmuz 2014 tarihli Yeni Akit gazetesindeki bulmacada 'resimdeki ünlü' olarak Adolf Hitler yer alırken, şifreli sözcük ise 'Seni Arıyoruz' olarak çıkmıştır ve bu olay sosyal medyada büyük tepkiye neden olmuştur.[11][12]
17 Aralık 2012 tarihinde Habervaktim sitesinde yayımlanan "Vikipedi'ye Yahudi kuşatması" başlıklı haberde, "Vikipedi'nin İsrail'in güdümüne girdiği" iddia edildi ve "Doğrudan Türkiye ile ilgili birçok maddenin Türkçesi bulunamazken Yahudilerle ilgili maddelerin çokluğu, bu yönde özel bir çalışma olduğunu açıkça gösteriyor" denildi.[13]
Fethullah Gülen'in annesinin ismi Rabin iddiası
7 Temmuz 2014 tarihli Rabin oğlu Fetullah başlıklı haberde, Fethullah Gülen'in 1986 yılında pasaport almak için Emniyete verdiği Pasaport İstek Formuna, 'Refia' olarak bilinen annesinin ismini 'Rabin' olarak beyan ettiğini söylemiş ve annesinin İspanya göçmeni Yahudi olduğu iddiasında bulunmuştur.[14] Haber üzerine Gülen'in avukatı, Fethullah Gülen'in annesinin nüfus kaydında 'Rabia' yazan isminin 'Rabin' olarak haberleştirildiğini belirtmiş ve haberi tekzip etmiştir.[15] Bu haber üzerine gazetenin 15 yıllık yazarı Yavuz Bahadıroğlu "Bu yaklaşımı kabullenemiyor, içime sindiremiyorum" diyerek gazeteye veda etmiştir.[16]
Homofobi
Çeşitli dönemlerde yaptığı haberlerle LGBT bireyleri 'sapkın' olarak nitelendiren Yeni Akit gazetesi, 2012 yılında Kaos GL derneği tarafından açılan dava sonucunda 'farklı cinsel yönelimlerde olanlarla ilgili eleştiri sınırını aşan ve hakaret içeren ifadeler kullanıldığı' gerekçesiyle tazminat ödemeye mahkûm edilmiştir.[17]
Hüseyin Üzmez'in cinsel istismardan tutuklanması
Bursa 4. Ağır Ceza Mahkemesi, 16 Eylül 2009'daki karar duruşmasında Vakit gazetesi yazarı Hüseyin Üzmez hakkında, "cinsel istismar" ve "küçük yaştaki çocuğun ruh sağlığını bozma" suçlarından 13 yıl 1 ay 15 gün hapis, "hürriyeti tahdit" suçundan ise beraat vermiştir. Yargıtay 5. Ceza Dairesi, itiraz üzerine yeniden yargılanma yapılmasına hükmetmiştir. Üzmez, 9 Mart 2011'deki karar duruşmasında, "cinsel istismar ve küçük yaştaki çocuğun ruh sağlığını bozma" suçundan aynı cezaya çarptırılmış, "hürriyeti tahdit"ten ise yine beraat etmiştir. Üzmez, bu kararla tahliye edilmiştir. Yargıtay 14. Ceza Dairesi, Üzmez'e, "cinsel istismar" ve "küçük yaştaki çocuğun ruh sağlığını bozma" suçlarından verilen 13 yıl 1 ay 15 günlük hapis cezasını onamış, "hürriyeti tahdit" suçundan yargılanmasına hükmetmiştir. Onamanın ardından Üzmez, Temmuz 2012'de yeniden cezaevine gönderilmiştir.
Atatürk karşıtlığı
Mustafa Kemal Atatürk'ün 75. ölüm yıl dönümünde Yeni Akit gazetesinde Sancaktar dergisi imzası ile yayımlanan tam sayfalık ilanda, Atatürk için "Olmasaydı da olurduk" ifadesi kullanılmıştır ve bu durum büyük tepki çekmiştir.[18]
Aralık 2014'te Yeni Akit gazetesinde yayımlanan ve Mimarlar Odası tarafından açılan davada mahkemenin Atatürk Orman Çiftliği'ne ilişkin Atatürk'ün vasiyetine bakılması kararının eleştirildiği haberde, "Bırak Ak Saray'ı, Atatürk O.Ç'ye bak" ifadelerinin kullanıldığı bir başlık atılmıştır ve durum büyük tepki çekmiştir.[19]
14 Ocak 2015 günü Yeni Akit gazetesi Facebook sayfasında, Atatürk'ün görüntü değiştirme programları aracılığıyla makyaj yapılmış, şapkasında ise Davud'un Kalkanı bulunan bir görüntüsü ve darp edilmiş gibi duran bir görüntüsü paylaşılmıştır. Bunun üzerine, MHP'nin Fatih bölgesinde bulunan üyeleri Yeni Akit gazetesi binasının önüne giderek protesto etmişlerdir. Protestolar sırasında Yeni Akit ofisinden protestoculara ateş edildiği iddia edilmiştir.[20]
Danıştay üyelerinin hedef gösterilmesi
Vakit gazetesi 13 Şubat 2006 tarihli haberinde Danıştay 2. Dairesi'nin bir öğretmenin dışarıda başörtüsü taktığı için müdür olmasını uygun bulmaması kararından sonra "İşte o üyeler" şeklinde bir başlık atıp daire üyelerinin resimlerini basmıştır. Danıştay Saldırısı sonrasında bu gazete nüshasının saldırganın aracından çıkması üzerine, saldırganın bu haberle motive olduğu iddiaları ortaya atılmıştır.[21] Bunun üzerine, Gazete hakkında "hedef göstermek" suçundan dava açılmıştır. Yargılama sonucu Danıştay üyelerini terör örgütlerine hedef gösterdiği gerekçesiyle gazetenin sahibi Nuri Aykon 100 bin YTL, sorumlu yazı işleri müdürü Harun Aksoy ise 11 bin 572 YTL para cezasına çarptırılmıştır.
Gazeteci ve yazarların hedef gösterilmesi
2012 yılında Yeni Akit gazetesi Cengiz Çandar ve Hasan Cemal'i PKK destekçisi olmakla, Ali Bayramoğlu'nu ise Ermeni tezlerini ırkçı bir saikle savunmakla suçlamış, 'gizli Ermeni' olduğunu iddia etmiş ve hedef göstermiştir. Bunun üzerine, aralarında Cem Boyner, Ertuğrul Kürkçü, Ezgi Başaran, Füsun Eczacıbaşı, Halil Ergün, Hasan Cemal, İshak Alaton, Mete Çubukçu, Oral Çalışlar, Orhan Pamuk, Rakel Dink gibi isimlerinde yer aldığı yüzlerce isim bir imza kampanyası başlatarak gazetecilere destek olmuş ve Yeni Akit gazetesi hakkında suç duyurusunda bulunmuştur.[22][23]
2013 yılında Yeni Akit gazetesi Ertuğrul Özkök, Uğur Dündar, Emin Çölaşan ve Can Ataklı'nın 28 Şubat sürecinde 'yalanlarla halkı kışkırttıklarını' iddia etmiş ve 'dışarıda olmamaları' gerektiğini söyleyerek hedef göstermiştir.[24]
Yazar Ömer Faruk Gergerlioğlu, şahsına yönelik hakaret içeren yayından dolayı Yeni Akit gazetesi açtığı manevi tazminat davasını kazanmıştır ve Yeni Akit gazetesi Gergerlioğlu'na 3000 TL tazminat ödemeye mahkûm edilmiştir.[25]
Mayıs 2014'te Yeni Akit gazetesinde yayımlanan 'Bunlar İnsan Olamaz' başlıklı haberde, yazarlar Orhan Pamuk ve Elif Şafak ile gazeteci Melis Alphan hedef gösterilmişlerdir.[26]
Yeni Akit gazetesi, Ocak 2015'te yaşanan Charlie Hebdo saldırısının ardından Türkiye'de Charlie Hebdo dergisine destek veren gazete ve gazetecilerin listesini yayınlayarak hedef göstermiştir.[27]
Öğretmenlerin hedef gösterilmesi
Yeni Akit gazetesi, aileleriyle birlikte düzenledikleri piknikte rakı içen 11 Antalya Lisesi öğretmeninin Facebook'ta paylaştıkları fotoğraflarını aradan iki yıl geçtikten sonra 'Lisede Ahlaksızlık' başlığıyla haber yapmıştır. Öğretmenlerin açtıkları dava sonucunda, Yeni Akit gazetesi 5 öğretmene 1.500 TL tazminat ödemeye mahkûm edilmiştir.[28]
Gezi Parkı eylemcilerinin hedef gösterilmesi
Yeni Akit gazetesi 2013 Taksim Gezi Parkı protestoları esnasında eylemcileri düşmanlaştıran çok sayıda asılsız haber yayımlamıştır.
5 Haziran tarihinde Yeni Akit gazetesi yazarı Mustafa Durdu, gezi eylemcilerinin sığındıkları Dolmabahçe Camii'nde 'grup seks' yapmış olabileceklerini iddia etmiştir.[29]
13 Haziran tarihinde Yeni Akit gazetesinde yayımlanan bir haberde 'Gece 02.00'dan sonra Taksim Gezi Parkı'nda fahişelik ve zinanın yaygın olduğu' iddia edilmiştir. Haberin kaynağı olarak ise, 'gösterileri yabancı bir yayın kuruluşu adına takip eden ve gördüklerini bir dernek yetkilisine anlatan isimsiz bir gazeteci' gösterilmiştir.[30]
1 Temmuz tarihinde, Yeni Akit gazetesi genel yayın yönetmeni Hasan Karakaya kaleme aldığı yazıda gezi eylemcilerine 'Ulan köpek oğlu köpek!, Ulan p...!, Ulan kaltak!' şeklinde hakaret etmiştir.[31]
31 Temmuz tarihinde Yeni Akit gazetesinde 'İşte Gezi'nin silahları' başlıklı bir haber yayımlanmıştır ve güvenlik kuvvetleri tarafından ele geçirilen DHKP-C örgütüne ait silahlar gezi eylemcilerine mal edilmiştir.[32]
Yeni Akit gazetesi Gezi eylemleri sırasında Koç Grubu'nu da düzenli olarak hedef almıştır ve bunun üzerine Rahmi Koç ve Koç Holding Yeni Akit gazetesine 20 ceza davası ve 7 tazminat davası açmıştır.[33]
Sivas Katliamı inkârı
Yeni Akit gazetesi, yayın hayatı boyunca Sivas Katliamı sanıklarını aklama amaçlı çeşitli haberler yayımlamıştır ve asıl mazlumların sanıklar olduğu intibasını uyandırmaya çalışmıştır. Bu tip haberlerin en çok tepki çekenlerinden biri ise, yaşamını yitirenlerin aslında kurşun yaralarıyla öldükleri iddiası ve yayımlanan fotoğraflar olmuştur. Söz konusu fotoğrafları ilk defa yayımlamış kişi olan fotoğrafçı Mehmet Özer sosyal medyada Yeni Akit gazetesinin 'yalan söylediğini, gerçekleri çarpıttığını' ifade etmiştir ve kurşun yarası olduğu söylenen görüntünün aslında saç örgüsü olduğunu açıklamıştır.[34]
Generallere hakaret davası
2003 yılı Ağustos ayı içerisinde, Türk Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman'ın Hürriyet gazetesinde "Kuzey Irak dağlarında Mussogorski'yi damarlarımda hissederim" şeklindeki açıklaması ile 1. Ordu Komutanı Çetin Doğan'ın "Mehmetçiğin kanını Yemen'de niçin akıttık? Hâlâ soruyoruz" şeklindeki açıklamalarına istinaden, Anadolu'da Vakit gazetesince 25 Ağustos 2003 tarihinde "Onbaşı bile olamayacakların General olduğu ülke" başlığıyla bir haber yayınlanmıştır.
312 generalin bir araya gelerek, Anadolu'da Vakit'te yayımlanan bu haber üzerine 'kişilik haklarına saldırıda bulunulduğu' iddiasıyla gazeteye açtığı davada, Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi 6 Mayıs 2010 tarihinde davayı sonuçlandırmış ve gazeteyi haksız bularak 624 bin TL tutarında tazminat cezası vermiştir.[35]
Usame bin Ladin için taziye ilanı
El-Kaide lideri Usame bin Ladin'in öldürülmesi üzerine, Yeni Akit gazetesinde Mehmet Ali Şadoğlu imzalı tam sayfa bir taziye ilanı yayımlanmıştır.[36]
Meral Okay'ın ölümü
Yeni Akit gazetesi, senarist Meral Okay'ın kanserden hayatını kaybetmesi üzerine 'O Kadın Öldü' başlıklı bir haber yayımlamıştır ve bu durum büyük tepki çekmiştir.[37]
Kadın görüntülerinin sansürlenmesi
Yeni Akit gazetesinde ve gazetenin internet sitesinde yayınlanan kimi fotoğraf ve videolarda, kadınların tenlerinin gözüktüğü bölümler buzlanarak veya bulanıklaştırılarak sansürlenmektedir. Bu uygulamanın bazı örnekleri Sertab Erener ile ilgili haberde,[38] Hurşit Tolon ile ilgili haberde,[39] kadın milli atletlerle ilgili haberde[40] ve Melda Onur ile ilgili haberde[41] görülebilmektedir.
'Amerikalılar IŞİD hakkında ne düşünüyor' başlıklı bir videoyu internet sitesinde paylaşan Yeni Akit gazetesi, videoda konuşan kadınları ise tamamıyla buzlamıştır.[42]
Kadınlara yönelik taciz ve şiddete bakış açısı
14 Şubat 2015 tarihinde Yeni Akit gazetesinde yer alan bir haberde, ölü bulunan bir kadın ve tecavüze uğrayan bir kadının başına gelenlerin sorumlusu olarak "batılı hayat tarzı" gösterilmiştir.[43]
Ülkücü karşıtlığı ve MHP Kurultayı
Kurultay sürecinde birçok ülkücü gazete tarafından hedef alınmıştır. Özellikle MHP içerisindeki muhalif kesimlerden genel başkan adayı Meral Akşener birçok kez Fethullahçılıkla suçlamıştır.[44]
Ekrem İmamoğlu'na karşı homofobik ifadeler kullanılması
2019 Türkiye yerel seçimleri ve yenilenen İstanbul ara seçiminde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı olan Ekrem İmamoğlu hakkında homofobik hareketler içeren bir haber yazıldı. Haberde İmamoğlu, belediye panolarında 'Toplumsal Cinsiyet Eşitliği' vurgusu yapmakla, hazırlattığı anketlerde cinsiyet kısmına 'diğer' seçeneğini ekletmekle, belediyenin logosunu gökkuşağı renklerine boyatmakla, belediye imkânlarını eşcinsellere sunmakla, okullarda LGBT propagandası yaptırmakla suçlandı. Ayrıca LGBT'ler 'ahlak teröristleri' olarak nitelendi.[45]
Bir Başkadır dizisini hedef alması
2020'nin sonunda Netflix üzerinden yayınlanan Bir Başkadır dizisini Yeni Akit, "Skandal dizide büyük alçaklık: Böyle şerefsizlik görülmedi!" diyerek haberleştirmiştir. Haberin içeriğindeyse başörtüsünün cinsel bir obje gibi kullanılmasına değinilmektedir.[46]
"Akit bir gazete değildir"
Göreve gelişinin 18. ayında kamuoyuna bilgilendirme yapan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, kendisine soru soran Akit TV muhabirine "Bence çalıştığınız yer bir gazete değildir. Sizin yayın organınızın sorusuna cevap vermeye tenezzül etmem." diye yanıt verdi.[47]
- Abdullah Büyük
- Ali İhsan Karahasanoğlu
- Asım Yenihaber
- Kenan Alpay
- Abdullah Şanlıdağ
- Abdullah Yıldız
- Ahmet Gülümseyen
- Ahmet Varol
- Ali Erkan Kavaklı
- Atilla Özdür
- Ayhan Demir
- Burak Karen
- Faruk Köse
- Hacı Yakışıklı
- Hüseyin Öztürk
- İbrahim Bektaş
- Kıvanç Tığlı
- Latif Erdoğan
- Mehmet Ali Tekin
- Mehmet Doğan
- Mehmet Emin Gerger
- Mehmet Koçak
- Mehtap Yılmaz
- Mesut Bıyık
- Muhsin Meriç
- Mustafa Çelik
- Mustafa Özcan
- Nusret Çiçek
- Osman Atalay
- Prof. Dr. Namık Açıkgöz
- Serdar Demirel
- Yaşar Değirmenci
- Zekeriya Say
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
