คำถามยอดนิยม
ไทมไลน์
แชท
มุมมอง
ราชวงศ์จักรี
ราชวงศ์แห่งราชอาณาจักรไทย จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
Remove ads
ราชวงศ์จักรี เป็นราชวงศ์ถัดจากสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชแห่งกรุงธนบุรี ซึ่งปกครองราชอาณาจักรที่สืบทอดกรุงศรีอยุธยามาจนเป็นประเทศไทยในปัจจุบัน เกิดขึ้นจากการที่สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก (ทองด้วง) ขุนนางซึ่งดำรงตำแหน่งสมุหนายก (จักรี) ในราชสำนักของสมเด็จพระเจ้าตากสิน ยึดอำนาจการปกครองและปลงพระชนม์สมเด็จพระเจ้าตากสิน และปราบดาภิเษกตนขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์แทน (ภายหลังปรากฏพระนามว่า พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช) เมื่อวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2325[2] แล้วย้ายศูนย์กลางการปกครองจากกรุงธนบุรีมายังกรุงเทพมหานครตั้งแต่วันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2325 ซึ่งเป็นเมืองหลวงมาจนถึงปัจจุบัน[3]
 | การแก้ไขบทความนี้ของผู้ใช้ใหม่หรือผู้ใช้ไม่ลงทะเบียนถูกปิดใช้งาน ดูนโยบายการป้องกันและปูมการป้องกันสำหรับรายละเอียดเพิ่มเติม หากคุณไม่สามารถแก้ไขบทความนี้และคุณประสงค์เปลี่ยนแปลง คุณสามารถส่งคำขอแก้ไข อภิปรายการเปลี่ยนแปลงทางหน้าคุย ขอเลิกป้องกัน ล็อกอิน หรือสร้างบัญชี |
Remove ads
เอกสารหลายฉบับ ทั้งของไทยและของต่างชาติ อ้างถึงความวุ่นวายทางการเมืองในปลายรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินว่า เป็นผลมาจากการที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมีพระจริยวัตรผิดแผกไป จนสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ซึ่งอยู่ขณะนำทัพไปเขมร ต้องเดินทางกลับมาระงับเหตุ แล้วปลงพระชนม์สมเด็จพระเจ้าตากสิน ก่อนขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์แทน อันเป็นจุดเริ่มต้นของราชวงศ์จักรี[4] จากนั้น ราชวงศ์จักรีได้ปราบปรามเชื้อสายของสมเด็จพระเจ้าตากสิน เจ้าพระยาทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค) บันทึกว่า สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท พระราชอนุชาของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงให้ "เอาบุตรชายน้อย ๆ ของเจ้าตากสิน...ใส่เรือไปล่มน้ำเสียให้สิ้น" โดยทรงอ้างถึงคำโบราณว่า "ตัดหวายอย่าไว้หนามหน่อ ฆ่าพ่ออย่าไว้ลูก"[5] และพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (รัชกาลที่ 2) ทรงประหารหม่อมเหม็น พระราชโอรสของพระเจ้าตากสิน เมื่อ พ.ศ. 2352 ในเหตุการณ์ที่อ้างว่า มีนกกาคาบหนังสือแจ้งเหตุกบฏมาทิ้งที่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท[6][7]
ในด้านเชื้อสายของราชวงศ์จักรีนั้น พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) มีพระราชหัตถเลขาว่า ต้นตระกูลของราชวงศ์จักรีมิใช่ไทยแท้ แต่เป็นมอญผสมจีนที่สืบทอดกันมาจนถึงสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก (ทองดี) พระราชบิดาของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก[8] และมีผู้เสนอทฤษฎีว่า ราชวงศ์จักรีอาจสืบเชื้อสายมาจากสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา ซึ่งอาจทำให้มีความสัมพันธ์ทางเครือญาติย้อนไปถึงราชวงศ์พระร่วงที่สืบสายกันในกรุงสุโขทัย[9]
วันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2325 อันเป็นวันที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสด็จขึ้นทรงราชย์นั้น ถือกันว่า เป็นวันสถาปนาราชวงศ์จักรี[10] เรียกกันว่า วันจักรี[11] และมีการกำหนดให้วันที่ 6 เมษายน ของทุกปี เป็นวันหยุดราชการมาตั้งแต่ พ.ศ. 2468 เป็นอย่างน้อย[12]
ราชวงศ์จักรีใช้สัญลักษณ์เป็นรูปตรีศูลในวงจักรสุทรรศน์ ซึ่งเป็นอาวุธของพระนารายณ์ เทวดาในศาสนาฮินดู[13] ด้วยเหตุผลว่า คำว่า "จักร" และ ตรี" สอดคล้องกับชื่อ "จักรี" ของราชวงศ์[9]
Remove ads
พระบรมวงศานุวงศ์
สรุป
มุมมอง
พระบรมวงศานุวงศ์ไทยในปัจจุบันสืบราชสมบัติภายในราชสกุลมหิดล ซึ่งสืบเชื้อสายมาจากสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก[14] กับสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี (สังวาลย์ ตะละภัฏ) โดยสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวกับสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า (สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี) ถือเป็นพระอนุชาต่างพระมารดาในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระเชษฐาต่างพระมารดาในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
หลังการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร สมเด็จพระอนุชาธิราชคือสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลเดช (ปัจจุบันคือพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร) จึงได้เสด็จขึ้นครองราชสมบัติสืบราชสันตติวงศ์ในวันเดียวกัน และภายหลังได้ทรงประกอบพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสกับสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง (หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร) พระธิดาในพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นจันทบุรีสุรนาถ (หม่อมเจ้านักขัตรมงคล กิติยากร) กับหม่อมหลวงบัว กิติยากร (สนิทวงศ์) มีพระราชโอรสเพียงพระองค์เดียวคือพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งทรงราชย์เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลปัจจุบัน
รายพระนามพระบรมวงศานุวงศ์
- พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา (พระราชธิดาพระองค์ใหญ่)
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา (พระราชธิดาพระองค์เล็ก)
- สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร (พระราชโอรสพระองค์เล็ก)
- สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง (พระบรมราชชนนี)
- ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี (พระโสทรเชษฐภคินี)[15]
- สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (พระโสทรกนิษฐภคินี)
- สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี (พระโสทรกนิษฐภคินี)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ (พระราชภาคิไนย)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณ (พระราชภาคิไนย)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ (อดีตพระวรชายา: พระภคินีฝ่ายพระชนนี)
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมศึกยุคล (พระญาติชั้นพระภาดา)
พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้า
พระราชสันตติวงศ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- หม่อมเจ้านวพรรษ์ ยุคล (พระญาติชั้นพระภาดา)
- หม่อมเจ้าฑิฆัมพร ยุคล (พระญาติชั้นพระภาดา)
- หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล (พระญาติชั้นพระภาดา)
- หม่อมเจ้าจุลเจิม ยุคล (พระญาติชั้นพระภาดา)
- หม่อมเจ้านภดลเฉลิมศรี ยุคล (พระญาติชั้นพระภคินี)
พระราชสันตติวงศ์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- หม่อมเจ้าจรูญฤทธิเดช ชยางกูร (พระญาติชั้นพระอัยกา)
- หม่อมเจ้าอุทัยกัญญา ภาณุพันธุ์ (พระญาติชั้นพระปิตุจฉา)
เครือญาติและผู้เกี่ยวกับพระบรมวงศานุวงศ์
- เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี (พระสนมเอก)
- สุจาริณี วิวัชรวงศ์ (อดีตหม่อม)
- ท่านชายจุฑาวัชร วิวัชรวงศ์ และริยา กอฟห์ (พระราชโอรสองค์ใหญ่และภรรยา)
- ท่านชายวัชเรศร วิวัชรวงศ์ (พระราชโอรสองค์ที่สอง)
- ท่านชายจักรีวัชร วิวัชรวงศ์ (พระราชโอรสองค์ที่สาม)
- ท่านชายวัชรวีร์ วิวัชรวงศ์ (พระราชโอรสองค์ที่สี่)
- ท่านผู้หญิงศรีรัศมิ์ สุวะดี (อดีตพระวรชายา)
พระราชสันตติวงศ์ในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
- คุณปีเตอร์ เจนเซน (อดีตพระเชษฐภรรดา)
- ท่านผู้หญิงพลอยไพลิน เจนเซน และคุณเดวิด วีลเลอร์ (พระภาคิไนยและสามี)
- แม็กซิมัส จุลรัตน์ วีลเลอร์ (พระญาติชั้นพระนัดดา)
- ลีโอนาร์โด ภัททพงศ์ วีลเลอร์ (พระญาติชั้นพระนัดดา)
- อเล็กซานดรา ภัททสุดา วีลเลอร์ (พระญาติชั้นพระนัดดา)
- ท่านผู้หญิงสิริกิติยา เจนเซน (พระภาคิไนย)
- ท่านผู้หญิงพลอยไพลิน เจนเซน และคุณเดวิด วีลเลอร์ (พระภาคิไนยและสามี)
- นาวาอากาศเอก วีระยุทธ ดิษยะศริน (อดีตพระกนิษฐภรรดา)
พระราชสันตติวงศ์ในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก
- ท่านผู้หญิงทัศนาวลัย ศรสงคราม และคุณสินธู ศรสงคราม (พระภคินีฝ่ายพระชนกและสามี)
- ร้อยเอกจิทัศและเจสสิกา ศรสงคราม (พระญาติชั้นพระภาคิไนยและภรรยา)
พระราชสันตติวงศ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- ท่านผู้หญิงบุษบา สธนพงศ์ (พระมาตุจฉา)
- ท่านหญิงอินทุรัตนา บริพัตร (พระญาติชั้นพระปิตุจฉา)
- ท่านผู้หญิงพันธุ์สวลี กิติยากร (พระมาตุลานี)
- หม่อมหลวงสราลี กิติยากร (พระภคินีฝ่ายพระชนนี)
- ท่านหญิงภานุมา ยุคล (พระญาติชั้นพระภคินี)
- ท่านหญิงศรีสว่างวงศ์ บุญจิตราดุลย์ (พระญาติชั้นพระภคินี)
- ท่านหญิงภุมรีภิรมย์ เชลล์ (พระญาติชั้นพระภคินี)
- ท่านหญิงปัทมนรังษี เสนาณรงค์ (พระญาติชั้นพระภคินี)
- คุณหญิงวุฒิเฉลิม วุฒิชัย (พระญาติชั้นพระปิตุจฉา)
พระราชสันตติวงศ์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- ท่านหญิงพันธุ์วโรภาส เศวตรุนทร์ (พระญาติชั้นพระปิตุจฉา)
Remove ads
รายพระนาม
พระมหากษัตริย์ไทย
_Portrait.jpg)
_Portrait.jpg)
_Portrait.jpg)
_Portrait.jpg)
_Portrait.jpg)
_Portrait.jpg)
_Portrait.jpg)
สมเด็จพระบรมราชินี
กรมพระราชวังบวรสถานมงคล
.jpg)
กรมพระราชวังบวรสถานพิมุข
สยามมกุฎราชกุมาร
Remove ads
แผนผัง
Remove ads
การเงิน
ในปี 2560 สำนักข่าวเอเอฟพี รายงานว่า ราชวงศ์จักรีเป็นราชวงศ์ที่ร่ำรวยลำดับต้น ๆ ของโลก โดยมีทรัพย์สินที่ประเมินไว้ระหว่าง 30,000–60,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในความดูแลของสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ สำนักข่าวรอยเตอส์ประเมินว่าเฉพาะหุ้นที่สำนักงานทรัพย์สินฯ ถืออยู่ในธนาคารไทยพาณิชย์ และบริษัท ปูนซีเมนต์ไทย จำกัด (มหาชน) รวมกันมีมูลค่า 3.06 แสนล้านบาท[17]
อ้างอิง
ดูเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads