solniczka

solniczka (język polski)

solniczka (1.1)

solniczka (1.2)

solniczka (1.4)

wymowa:

IPA: [sɔlʲˈɲiʧ̑ka], AS: [solʹńička], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	solniczka	solniczki
dopełniacz	solniczki	solniczek
celownik	solniczce	solniczkom
biernik	solniczkę	solniczki
narzędnik	solniczką	solniczkami
miejscownik	solniczce	solniczkach
wołacz	solniczko	solniczki

(1.1) niewielki zamknięty pojemnik do przechowywania soli, z otworkami, przez które posypuje się solą potrawy; zob. też solniczka w Wikipedii

(1.2) niewielki pojemnik w formie miseczki lub pudełka, przeznaczony specjalnie do przechowywania soli

(1.3) przest. anat. dołek stawowy, fovea articularis, w którym tkwi główka kości udowej^[1]

(1.4) pot. środ. akwarium słonowodne

odmiana:

(1.1-4)

 

przykłady:

(1.1-2) Na stole nakrytym do obiadu, obok zastawy postawiono kryształową solniczkę i serwetnik.

(1.1-2) Kto poprzestaje na małym, solniczką / ojców świeci między stołu darami, / ma sen spokojny, dobrej myśli brudna / chciwość nie plami.^[2]

(1.4) Kupiłem nowy baniak 500 l na solniczkę z taką obsadą ryb: zebrasoma flavescens, hepatus, pokolec białobrody, trzy błazny, dziesięć chromisów, salarias oraz jakieś małe babki.

składnia:

kolokacje:

(1.1-2) uzupełnić / napełnić / opróżnić solniczkę • dosypać sól do solniczki • podać solniczkę komuś • postawić solniczkę • solniczka szklana / kryształowa / ceramiczna / porcelanowa / metalowa / plastikowa • solniczka elektryczna / na baterie • solniczka z serwisu

synonimy:

(1.1-2) solnica, salserka

(1.3) panewka

(1.4) akwarium morskie

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. sól ż, solanka ż, solenie n, solnictwo n, zasolenie n, salserka ż

zgrub. solnica ż

czas. solić, dosolić, posolić, przesolić, przysolić, przesalać

przym. solny, solankowy, słony, posolony, przesolony, słonawy, zasolony, solarski

przysł. słono

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1-2) pol. sól

(1.3-4) od (1.1-2)

uwagi:

tłumaczenia:

• abenaki: (1.1) siwani-kwatis
• angielski: (1.1) salt shaker; (1.2) salt cellar, standing salt
• arabski: (1.1) algier. arab. ملحيه
• baskijski: (1.1) gatzontzi; (1.2) gatzontzi
• bośniacki: (1.1) slanik m, solanik m, tuzluk m
• bułgarski: (1.1) солница ż
• czeski: (1.1) slánka ż; (1.2) solnička ż
• duński: (1.1) saltbøsse w
• esperanto: (1.1) salujo
• estoński: (1.1) soolatoos
• fiński: (1.1) suolasirotin
• francuski: (1.1) salière ż; (1.2) salière ż
• galicyjski: (1.1) saleiro m
• hiszpański: (1.1) salero m; (1.2) salero m
• kurmandżi: (1.1) xwêdank
• litewski: (1.2) druskinė
• macedoński: (1.1) соларник m
• niemiecki: (1.1) Salzstreuer m; (1.2) Salzstreuer m
• nowogrecki: (1.1) αλατιέρα ż; (1.2) αλατιέρα ż
• portugalski: (1.1) saleiro m
• rosyjski: (1.1) солонка
• szwedzki: (1.1) saltströare
• turecki: (1.1) tuzluk
• ukraiński: (1.1) сільничка ż
• włoski: (1.1) saliera ż

źródła:

1.  Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VI: S-Ś, Warszawa 1900–1927, s. 264.
2. Jan Kochanowski, Pieśń XXIV z Ksiąg wtórych