Remove ads
polski aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Jerzy Borowski (ur. 9 lipca 1941 w Warszawie, zm. 3 marca 2022 tamże[1]) – polski aktor i lektor. Wieloletni członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich.
Tadeusz Borowski (2014), Teatr Syrena | |
Data i miejsce urodzenia |
9 lipca 1941 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 marca 2022 |
Zawód |
aktor |
Lata aktywności |
1962–2022 |
Zespół artystyczny | |
Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie | |
Odznaczenia | |
|
Wychowywał się na warszawskim Powiślu[2]. W dzieciństwie marzył, by być strażakiem, a matka chciała, żeby został księdzem[2]. W młodości pływał, jeździł konno i trenował szermierkę. Przez dwa lata trenował boks i w wieku 16 lat został mistrzem Warszawy[2]. Uczęszczał do XXVII Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Czackiego[3], następnie rozpoczął studia na Wydziale Aktorskim stołecznej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej[2], gdzie jego wykładowcami aktorstwa byli Aleksander Bardini i Jan Kreczmar[3]. Jego rolą dyplomową był Malvolio w Szekspirowskiej komedii Wieczór Trzech Króli[3]. Na ostatnim roku studiów wystąpił jako pastor Kimball i żebrak w musicalu Opera za trzy grosze Bertolta Brechta w reż. Aleksandra Bardiniego. Studia ukończył z wyróżnieniem w 1963[2].
W 1962 zadebiutował na scenie Teatru Narodowego jako dworzanin w komedii Aleksandra hr. Fredry Zemsta w reż. Ewy Bonackiej[4]. W 1963 Ali Bunsch zaangażował go do Teatru Wybrzeże w Gdańsku, co wkrótce potem zostało zatwierdzone przez dyrektora teatru, Jerzego Golińskiego[5]. W latach 1963–1966 w gdańskim Teatrze Wybrzeże zagrał ponad 28 ról, z czego połowę stanowiły nagłe zastępstwa[5], w tym służącego Ździebełko i Harpagona (w zastępstwie za chorego Zenona Burzyńskiego[5][6]) w komedii Skąpiec Moliera (1963) w reż. Kazimierza Brauna[7], Wengierowicza – syna w Ten wariat Płatonow Antoniego Czechowa (1964) w reż. Jerzego Golińskiego, górala w wodewilu Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale z muzyką Jana Stefaniego do libretta Wojciecha Bogusławskiego (1964) w reż. Jerzego Golińskiego, Agustina w Komu bije dzwon Ernesta Hemingwaya (1964) w reż. Jerzego Golińskiego, narratora w Śmierci gubernatora Leona Kruczkowskiego (1964) w reż. Kazimierza Brauna, zamachowca w Królu IV Stanisława Grochowiaka (1964) w reż. Piotra Paradowskiego, Nicka w Kto się boi Virginii Woolf? Edwarda Albee’ego (1965) w reż. Jerzego Golińskiego, Teklińskiego w Ktoś nowy Marka Domańskiego (1965) w reż. Jerzego Golińskiego, Schweizerkasa w Matce Courage i jej dzieciach Bertolta Brechta (1966) w reż. Jerzego Golińskiego, Zenona Isauryjczyka w Romulusie Wielkim Friedricha Dürrenmatta (1966) w reż. Piotra Paradowskiego, Pierwszego Radnego w dramacie Jan Maciej Karol Wścieklica (1966) Witkacego w reż. Zbigniewa Bogdańskiego oraz pisarza i porucznika von Rutty w Namiestniku Rolfa Hochhutha (1966) w reż. Jerzego Golińskiego.
W 1966 został zaangażowany przez Kazimierza Dejmka do warszawskiego Teatru Narodowego, gdzie został obsadzony w roli wieśniaka w komedii Fredrowskiej Nowy Don Kiszot, czyli sto szaleństw (1966) w reż. Józefa Wyszomirskiego, sztuce Tadeusza Różewicza Wyszedł z domu (1966) w reż. Wandy Laskowskiej, jako Akast w komedii Moliera Mizantrop (1967) w reż. Henryka Szletyńskiego, w roli młodzieńca w Kordianie Juliusza Słowackiego (1967) w reż. Dejmka, w roli młodzieńca na balu, diabła i Jana w Dziadach Adama Mickiewicza (1967) w reż. Dejmka, Lyzandera w komedii szekspirowskiej Sen nocy letniej (1968) w reż. Wandy Laskowskiej, w roli rzemieślnika w Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego (1969) w reż. Adama Hanuszkiewicza i Jegomościa w Świętej Joannie George’a Bernarda Shawa (1969) w reż. Hanuszkiewicza. W 1969 na znak buntu przeciwko odwołaniu z Narodowego Kazimierza Dejmka w rezultacie marcowej afery z mickiewiczowskimi Dziadami i w reakcji na powołanie na jego miejsce Hanuszkiewicza, w latach 1969–1970 związał się z Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie, gdzie zaproszenie dyrektora Kazimierza Brauna zagrał reżysera w Akcie przerwanym Tadeusza Różewicza (1970) i Lenina w Szóstym lipca Michała Szatrowa (1970). W latach 1970–1972 ponownie występował w Teatrze Narodowym w Warszawie. Od 1972 był związany z warszawskim Teatrem Ateneum im. Stefana Jaracza.
Występował w Teatrze Telewizji, m.in. w Za kulisami Cypriana Kamila Norwida w reż. Kazimierza Brauna (1966), w Legendzie Stanisława Wyspiańskiego w reż. Lecha Wojciechowskiego (1967), w Śpiewie z pożogi Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w reż. Krystyny Sznerr (1968), w Braciach Karamazow Fiodora Dostojewskiego w reż. Jerzego Krasowskiego (1969), Dwóch teatrach Jerzego Szaniawskiego w reż. Kazimierza Brauna (1972), w spektaklu Romeo i Julia Williama Szekspira w reż. Jerzego Gruzy (1974) oraz w Balu manekinów Brunona Jasieńskiego w reż. Janusza Warmińskiego (1979), w Indyku Sławomira Mrożka w reż. Macieja Wojtyszki (1990) i w roli szefa Policji w Królu Edypie Sofoklesa w reż. Gustawa Holoubka (2005). Brał udział w realizacjach Teatru Telewizji TVP dla najmłodszych widzów, m.in. w Bajkach pana Perrault w reż. Anette Olsen i Jerzego Sztwiertni (1974–1976) jako Kadet Rousselle.
W 1964 pojawił się po raz pierwszy na planie filmowym w epizodycznej roli uczestnika bójki na molo w dramacie psychologiczno–obyczajowym Zbigniewa Kuźmińskiego Banda. Pierwszą dużą i jednocześnie jedną z głównych ról doktora Adama Rawicza zagrał w dramacie psychologicznym Romana Załuskiego Kardiogram (1971). Był narratorem w polskiej wersji językowej radzieckiego serialu przygodowo-wojennego Siedemnaście mgnień wiosny (1974).
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1978), Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1988) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2003)[8][9].
W 1971 otrzymał wyróżnienie na XII Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za rolę Mefista w sztuce Jerzego S. Sito Pasja Doktora Fausta w reż. Tadeusza Minca w Teatrze Narodowym w Warszawie. W 1977 został uhonorowany Nagrodą Państwową RFSRR za rolę Eugeniusza Truszczyńskiego w filmie Zapamiętaj imię swoje (1974) w reż. Siergieja Kołosowa[10].
Zmarł 3 marca 2022 w Warszawie w wieku 80 lat. 24 marca 2022 został pochowany na cmentarzu parafialnym w Hornówku w gminie Izabelin[11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.