Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Mochów
wieś w województwie opolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Mochów (dodatkowa nazwa w j. niem. Mochau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek[4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Doliny Dolnej Osobłogi, będącego częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Osobłoga.
Remove ads
W latach 1954–1959 wieś należała do gromady Błażejowice, po jej zniesieniu należała i była siedzibą gromady Mochów. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 430 osób[1].
Remove ads
Geografia
Położenie
Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 9 km od granicy z Czechami, w Dolinie Dolnej Osobłogi. Należy do Euroregionu Pradziad[5]. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[6]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Osobłoga.
Środowisko naturalne
W Mochowie panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,4 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Mochowa wynoszą 621 mm. Dominują wiatry zachodnie[7].
Remove ads
Nazwa
Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod niemiecką nazwą Mochau, a także wymienia polską nazwę Mochow we fragmencie: „Mochau (1358 wie noch jetz polnisch Mochow)”[8]. 15 marca 1947 r. nadano miejscowości polską nazwę Mochów[9].
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
.jpg)
Wieś wzmiankowana była po raz pierwszy w 1358 jako Mochow[8]. zespół klasztorny paulinów w Mochowie został wybudowany w 1388. Była to druga fundacją księcia Władysława Opolczyka po Jasnej Górze[10]. W latach 1655–1656 przechowywano w nim obraz Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej[11]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[12]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[13]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu grabie w słup, za nimi dwa skrzyżowane cepy, a w otoku napis: MOCHAUER GEMEIN SIEG / NEYSTAETER CREYS (pol. Gmina Mochów / Powiat Prudnicki)[14].
Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 690 mieszkańców Mochowa 66 posługiwało się językiem niemieckim, a 624 językiem polskim[15]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Mochów znalazł się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[16]. Do głosowania uprawnionych było w Mochowie 595 osób, z czego 412, ok. 69,2%, stanowili mieszkańcy (w tym 408, ok. 68,6% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 580 głosów (ok. 97,5% uprawnionych), w tym 579 (ok. 97,3%) ważnych; za Niemcami głosowało 548 osób (ok. 94,6%), a za Polską 31 osób (ok. 5,4%)[17]. W 1923 powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas I wojny światowej[18]. We wsi utworzono lokalny oddział Prudnickiej Powiatowej Kasy Oszczędności[19].
W 1991 na pomniku ofiar I wojny światowej umieszczono dwie tablice poświęcone poległym i zaginionym w II wojnie światowej[18]. Wieś ucierpiała podczas powodzi w lipcu 1997[20]. W 2007 Mochów przystąpił do Programu Odnowy Wsi Opolskiej[21].
Uchwałą z 21 grudnia 2020 Rady Miejskiej Głogówka wyznaczono na terenie gminy Głogówek aglomerację Głogówek o równoważnej liczbie mieszkańców 8057 oraz zlokalizowaną na terenie miejscowości: Głogówek, Dzierżysławice, Mochów, Racławice Śląskie, Rzepcze z oczyszczalnią ścieków w Głogówku[22].
Podczas powodzi 14 września 2024 została zalana część wsi oraz okolice klasztoru paulinów. Woda z Osobłogi zniszczyła boisko w Mochowie[23].
Remove ads
Mieszkańcy
.jpg)
Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków[24]. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Kapuściołrzy[25].
Liczba mieszkańców wsi
Remove ads
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[34]:
- zespół klasztorny paulinów (Sanktuarium Matki Bożej Jasnogórskiej), zabudowania zespołu klasztornego pochodzą z XVIII-XX w.:
- kościół, ob. par. pw. Świętej Trójcy,
- klasztor, ufundowany 20 stycznia 1388 r. przez księcia Władysława Opolczyka
- kaplica-dzwonnica, z poł. XIX w., wypisana z księgi rejestru
- kapliczka przydrożna, wypisana z księgi rejestru
- kapliczka przydrożna.
Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Mochowie chronione są ponadto[35]:
- cmentarz parafialny przy kościele
- kapliczka przy plebanii nr 84
- 4 kapliczki na cmentarzu w zespole klasztornym
- dom mieszkalno-gospodarczy w zagrodzie nr 13
- dom mieszkalny (wycużny) w zagrodzie nr 13
- stodoła w zagrodzie nr 13
- budynek gospodarczy w zagrodzie nr 52
- budynek gospodarczy w zagrodzie nr 53
- dom mieszkalno-gospodarczy w zagrodzie nr 60
- szkoła z częścią mieszkalną, nr 65
- most w ciągu drogi krajowej nr 40
Remove ads
Pomniki i obiekty upamiętniające
- Pomnik poległych w I i II wojnie światowej – pomnik w Mochowie powstały w 1923 jako upamiętnienie mieszkańców wsi, którzy polegli w I wojnie światowej. W 1991 dostawiono do niego dwie tablice z nazwiskami mężczyzn, którzy zginęli lub zaginęli podczas II wojny światowej. Na tablicach znajdują się dwa krzyże chrześcijańskie[18] oraz napisy w języku niemieckim: „1914–1918 Aus hiesige Gemeinde starben im Weltkrige den Tod fürs Vaterland”, „Wer den Tod im heiligen Kampfe fand, ruht auch in fremder Erde im Vaterland” i po polsku: „Pomnik powstał po I wojnie światowej dla uczczenia pamięci mieszkańców. W latach 90-tych umieszczono tablice z nazwiskami mieszkańców Mochowa – ofiar II wojny światowej”[36]. Zgodnie z kryteriami w sprawie upamiętnień na obszarze RP żołnierzy niemieckich przyjętymi w uchwale Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w 1995, pomnik został uznany za nieprawidłowy[18].
- Grób żołnierzy niemieckich – mogiła zbiorowa niemieckich żołnierzy na cmentarzu parafialnym w Mochowie. Na mogile inskrypcja: „Grób żołnierzy niemieckich poległych w 1945 r.”[37]
Remove ads
Gospodarka
W Mochowie siedzibę mają firmy Mechanika Pojazdowa Blacharstwo i Lakiernictwo Wilk Andrzej i Usługi Malarskie Polak Andrzej, zrzeszone w Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Prudniku[38].
Transport
Podsumowanie
Perspektywa
Transport drogowy
Przez Mochów przebiega droga krajowa
W zarządzie Wydziału Drogownictwa Starostwa Powiatowego w Prudniku znajdują się drogi powiatowe: nr 1208O relacji Biała – Solec – Rostkowice – Wilków – Mionów – Błażejowice Dolne – Mochów oraz nr 1209O relacji Mochów – Dzierżysławice – Racławice Śląskie[39].
Transport autobusowy
Mochów posiada połączenia autobusowe z Dzierżysławicami, Głogówkiem, Głuchołazami, Kędzierzynem-Koźlem, Nowymi Kotkowicami, Prudnikiem, Zawadą. We wsi znajdują się trzy przystanki autobusowe – „Mochów 01”, „Mochów 02”, „Wieś”[40].
Transport autobusowy w Mochowie obsługiwany był przez PKS Prudnik[41]. W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[42]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[43], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[44]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[45]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Mochowie i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[46]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[47].
Remove ads
Kultura
W Mochowie działa Niemieckie Koło Przyjaźni (Deutscher Freundeskreis) – oddział terenowy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim[48].
Religia
W Mochowie znajduje się katolicki kościół Trójcy Świętej i Matki Bożej Częstochowskiej w zespole klasztornym zakonu paulinów, który jest siedzibą parafii Trójcy Świętej i Matki Bożej Częstochowskiej (dekanat Głogówek)[49]. W sanktuarium Matki Bożej Jasnogórskiej w Mochowie znajduje się kopia, uznawanego za cudowny, obrazu Matki Bożej Częstochowskiej[50].
Turystyka
Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Mochowie[51].
12 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Mochów prowadziła trasa „Szlakiem Pielgrzyma”[52].
Szlaki rowerowe
Przez Mochów prowadzi szlak rowerowy[53]:
Trasa rowerowa PTTK nr 34-n: Głogówek – Mochów – Dzierżysławice – Racławice Śląskie
Bezpieczeństwo
W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń w Mochowie działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej[54].
Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 12 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku (Komisariat Policji w Głogówku)[55].
Teren wsi, jak i całej gminy Głogówek, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[56]. Gminę Głogówek obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[57].
Ludzie urodzeni w Mochowie
- Jan Gałeczka (1766–1845), ksiądz katolicki, działacz narodowy, założyciel pierwszej polskiej drukarni na Górnym Śląsku
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads