Malachit

Malachit
	Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	hydroksowęglan miedzi(II) + domieszki tlenków Ca, Zn, Si
Twardość w skali Mohsa	3,5 – 4,5
Łupliwość	doskonała w jednym kierunku
Pokrój kryształu	słupkowy lub igiełkowy
Układ krystalograficzny	jednoskośny
Gęstość	4,05 g/cm³
	Właściwości optyczne
Barwa	zielona do ciemnozielonej
Rysa	jasnozielona
Połysk	diamentowy w kryształach; szklisty, matowy
	Dodatkowe dane
Szczególne własności	liczne inkluzje
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Malachit – minerał z gromady węglanów. Należy do minerałów pospolitych, szeroko rozpowszechnionych na Ziemi.

Szybkie fakty Skład chemiczny, Twardość w skali Mohsa ...

Zamknij

Nazwa pochodzi od greckiego μαλάχη, malache (malwa) i μαλακός, malakos (miękki) – aluzja do zielonej barwy minerału i jego niewielkiej twardości.

Bardzo rzadko tworzy kryształy o pokroju słupkowym, igiełkowym lub włosowym; często występują zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach zbitych, ziemistych, nerkowatych, groniastych tworzy naskorupienia i naloty, impregnacje i pseudomorfozy po azurycie, kuprycie, kalcycie, cerusycie. Malachit występuje zwykle w postaci ciemnobrunatnych (czarnych) nacieków lub skupień nerkowatych. Jest kruchy, przeświecający. Często wykazuje budowę pasiastą, wstęgową lub słojową. Tworzy zbite mieszaniny mineralne z azurytem – azurmalachit; chryzokolą, turkusem, pseudomalachitem – ejlatyt. Barwi płomień na zielono.

Malachit występuje jako minerał wtórny, w strefach utleniania złóż kruszców miedzi, razem z azurytem i kuprytem.

Miejsca występowania:

Rosja (Ural) – ze złoża gumiszewskiego wydobywa się malachitowe bryły o masie dochodzącej do 60 t; ze złoża miednorudnianskiego do 1,5 t,
USA – w kopalni Bisbee w Arizonie pozyskiwano bloki do 4,5 t,
Zambia, Namibia, Demokratyczna Republika Konga, Australia, Kazachstan, Wielka Brytania.
W Polsce w niewielkich ilościach w woj. świętokrzyskim (Miedzianka, Miedziana Góra) oraz na Dolnym Śląsku.

W jubilerstwie – wysoko ceniony kamień ozdobny, stosowany zwykle w postaci kaboszonów do wyrobu artystycznej biżuterii i ozdób. O atrakcyjności kamieni stanowi bogata, wzorzysta budowa wewnętrzna, dobrze widoczna po wypolerowaniu^[1].
- od starożytności używano go do wyrobu kamei i gemm.
- w średniowieczu do ozdoby insygniów monarszych, relikwiarzy i ksiąg.
- szczególnie popularny był w klasycyzmie.
W architekturze stosowany jako okładzina ścian, kolumn – np. sala malachitowa w Ermitażu; z malachitu wykonane były prawdopodobnie kolumny świątyni Artemidy w Efezie^[2]^[3].
W malarstwie malachitu używa się jako pigmentu (nie mylić z zielenią malachitową).
W sztuce zdobniczej i rzeźbiarstwie artystycznym, czego przykładem są wazy, lichtarze, zastawy stołowe i inne.
Jako źródło otrzymywania miedzi (ok. 57% Cu).

malachit – kaboszon
wnętrze soboru św. Izaaka z malachitowymi kolumnami
malachit w Muzeum Mineralogicznym im. Kazimierza Maślankiewicza we Wrocławiu

[1]
NikodemN. Sobczak NikodemN., Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych, Warszawa 1986, s. 123–124, ISBN 83-7001-030-X.
[2]
Vladimir Bukanov: Malachite, group: malachite, azurite, aurichalcite, pseudomalachite. [w:] Russian Gemstones Encyclopedia [on-line]. [dostęp 2014-12-01]. (ang.).
[3]
Malachite. [w:] Jewelry and the most beautiful stones [on-line]. 2013-04-11. [dostęp 2014-12-01].

malachit na stronie Mindat.org (ang.)
malachit na stronie Webmineral.com (ang.)

[1] [1]
NikodemN. Sobczak NikodemN., Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych, Warszawa 1986, s. 123–124, ISBN 83-7001-030-X.

[gems.minsoc.ru-2] [2]
Vladimir Bukanov: Malachite, group: malachite, azurite, aurichalcite, pseudomalachite. [w:] Russian Gemstones Encyclopedia [on-line]. [dostęp 2014-12-01]. (ang.).

[jewelry.ucoz.net-3] [3]
Malachite. [w:] Jewelry and the most beautiful stones [on-line]. 2013-04-11. [dostęp 2014-12-01].

[1]

[2]

[3]

Wikiwand in your browser!

Malachit

Wikiwand in your browser!

Właściwości

Występowanie

Zastosowanie

Galeria

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne