Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kalcytonina (CT, z ang. calcitonin) – organiczny związek chemiczny z grupy peptydów, złożony z 32 aminokwasów, o masie cząsteczkowej 3,42 kDa; hormon zwierzęcy. U człowieka występuje w postaci monomeru lub dimeru i powstaje z polipeptydowego prohormonu o masie ok. 21 kDa. Kalcytonina łososiowa stosowana jest jako lek w chorobach związanych z zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforanowej.
| ||
Identyfikacja | ||
Inne nazwy i oznaczenia |
łac. Calcitoninum salmonis | |
---|---|---|
numer CAS |
21215-62-3 (ludzka) | |
DrugBank | ||
Klasyfikacja medyczna | ||
ATC | ||
Stosowanie w ciąży |
kategoria C | |
Farmakokinetyka | ||
Działanie |
przeciwosteoporotyczne | |
Biodostępność |
3-5% | |
Okres półtrwania |
50–80 min | |
Wiązanie z białkami osocza i tkanek |
30-40% | |
Metabolizm |
nerkowy | |
Wydalanie |
z moczem | |
Uwagi terapeutyczne | ||
Drogi podawania |
donosowo, domięśniowo, podskórnie |
Kalcytonina ludzka i łososiowa zbudowane są z 32 aminokwasów, z których jedynie 16 jest identycznych. W obu cząsteczkach Cys-1 i Cys-7 na C-końcu połączone są mostkiem dwusiarczkowym. Różnice w budowie sprawiają, że przyjmowanie kalcytoniny łososiowej wywołuje produkcję przeciwciał u znaczącej liczby pacjentów[1].
Kalcytonina produkowana jest głównie w komórkach C tarczycy. Obecność komórek neuroendokrynnych produkujących kalcytoninę wykrywa się też w wielu narządach, głównie w ośrodkowym układzie nerwowym, w przysadce, płucach, w przewodzie pokarmowym, wątrobie i innych.
Wraz z innymi hormonami, parathormonem i kalcytriolem, odgrywa istotną rolę w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej ustroju.
Wrażliwe na stężenie jonów wapnia w osoczu krwi receptory rozmieszczone są na komórkach C tarczycy. Wzrost stężenia jonów wapnia Ca2+ powoduje zwiększenie wydzielania kalcytoniny. Z kolei spadek stężenia jonów wapnia powoduje zmniejszenie wydzielania tego hormonu. Kalcytonina obniża stężenie wapnia i zmniejsza stężenie fosforanów w osoczu, hamując działanie osteoklastów w kościach oraz hamując reabsorpcję wapnia i fosforanów przez komórki cewek nerkowych, powodując zwiększone ich wydalanie. Oba typy komórek wyposażone są w receptory dla kalcytoniny, które należą do grupy receptorów związanych z białkami G.
Wydzielanie kalcytoniny jest pobudzane przez glukagon, kilka hormonów przewodu pokarmowego oraz wysokie stężenie jonów wapnia we krwi.
Kalcytonina łososiowa jest lekiem, który jest stosowany w schorzeniach takich jak:
Równoległe stosowanie kalcytoniny łososiowej z litem może prowadzić do zmniejszenia stężenia litu w osoczu.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.