Loading AI tools
związek chemiczny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Węglan litu – nieorganiczny związek chemiczny, sól litowa kwasu węglowego.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
Li2CO3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
73,89 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
biały lub prawie biały, lekki proszek[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Inne aniony |
Li2SiO3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Inne kationy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki |
Li2C2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ATC | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stosowanie w ciąży |
kategoria D | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stosowany w produkcji gotowych zapraw budowlanych do przyspieszania wiązania cementu.
W psychiatrii węglan litu jest stosowany jako lek normotymiczny (stabilizujący nastrój) zarówno w leczeniu epizodów chorobowych, jak i w profilaktyce choroby afektywnej dwubiegunowej[5].
Ma działanie stabilizujące nastrój, a także pewne działanie przeciwmaniakalne. Węglan litu był pierwszym w historii farmakoterapii lekiem zastosowanym w profilaktyce wystąpienia objawów choroby psychicznej, a odkrycie jego leczniczych właściwości na tym polu było w znacznej mierze dziełem przypadku[6]. Pomimo iż jest on niewątpliwie jednym z najskuteczniejszych leków stosowanych w farmakoterapii choroby afektywnej dwubiegunowej, wykazuje wiele skutków ubocznych ze strony układu nerwowego, pokarmowego, krążenia, jak również układu wewnątrzwydzielniczego. Lit prawdopodobnie bardziej zapobiega epizodom manii niż depresji i może zmniejszać ryzyko popełnienia samobójstwa[7].
Aktualnie za najbardziej prawdopodobne uznaje się, że jony litu hamują przemianę trisfosforanu inozytolu (IP3) do inozytolu, substratu do resyntezy fosfatydyloinozytolodifosforanu (PhIP2). Wiadomo, że jedno- i dwuwartościowe kationy wpływają na syntezę, magazynowanie, uwalnianie i wychwytywanie zwrotne ośrodkowych neuroprzekaźników: katecholamin i serotoniny. Neuroprzekaźniki te są zaangażowane w patogenezę stanów maniakalnych i depresyjnych. Wiele wskazuje, że działanie przeciwmaniakalne jonów litu może być wynikiem zwiększenia wychwytywania zwrotnego noradrenaliny i zwiększenia wrażliwości receptorów serotoninowych.
Węglan litu po podaniu doustnym łatwo się wchłania, osiągając maksymalne stężenie w surowicy po ok. 2–4 godzinach. Okres półtrwania wynosi 10–42 godzin. Nie wiąże się z białkami osocza, nie jest metabolizowany i wydalany jest prawie wyłącznie przez nerki (95–98%) i z tego względu wydolność nerek wpływa na jego poziom we krwi.
Leki zwiększające poziom węglanu litu we krwi i zwiększające ryzyko wystąpienia zatrucia:
Leki zmniejszające poziom węglanu litu we krwi i jego skuteczność w leczeniu:
Dawkowanie indywidualne ustalane jest przez lekarza specjalistę, który ma doświadczenie w leczeniu tym lekiem.
Lek podaje się 2–3 razy dziennie, a dawki zwiększa się stopniowo. Zalecana jest kontrola stężenia leku we krwi. Powinno ono się znajdować w przedziale 0,6–1,6 mmol/l.
U większości osób zakres dawek terapeutycznych wynosi 500–1500 mg na dobę.
Po przekroczeniu stężenia litu w surowicy 1,6 mmol/l należy się liczyć z wystąpieniem ciężkich powikłań, chociaż nie ma bezpośredniego związku między poziomem leku we krwi a wystąpieniem objawów zatrucia. Inne czynniki takie jak wiek, zaburzenia wodno-elektrolitowe lub towarzyszące schorzenia mogą wpływać na ujawnienie się zatrucia.
U osób w wieku podeszłym należy stosować mniejsze dawki leku.
Kategoria D – istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).
Zależą do pewnego stopnia od poziomu węglanu litu we krwi. W przypadku przedawkowania może doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia nerek.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
