Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mania – zaburzenie psychiczne (niekoniecznie sensu stricto) z grupy zaburzeń afektywnych charakteryzujące się występowaniem podwyższonego (względem eutymii) bądź drażliwego nastroju. Stany maniakalne zazwyczaj opisywane są przez pacjentów jako doświadczenia przyjemne; sprawiające, że czują się szczęśliwi. Pacjenci, których nastrój podczas manii jest drażliwy, nie opisują tego doświadczenia jako przyjemne, szybko się frustrują, a próba wpływu na ich zamiary powoduje u nich nasilenie gniewu bądź występowanie urojeń prześladowczych.
W przypadku drażliwej odmiany manii nadmiar energii odczuwany przez pacjenta zwykle zużywany jest bezproduktywnie lub wręcz destruktywnie (np. spontaniczne i energiczne robienie „porządków” w domu, bez względu na porę dnia, przy czym wyrzucane są też potrzebne lub cenne rzeczy).
Uczucie drażliwości występuje u 80% chorych, obniżony nastrój u 72%, a u 69% jego chwiejność. Typowe uczucie nieuzasadnionej euforii występuje u 71% chorych.
Przyczyny tego stanu świadomości, pomimo ciągłego wzrostu wiedzy medycznej, wciąż nie są znane dokładnie. Obecnie przypuszcza się, że wystąpienie manii wiąże się ze wzrostem aktywności serotoniny oraz noradrenaliny, czyli przeciwnie do sytuacji stwierdzanej w depresji.
Niektóre choroby somatyczne mogą doprowadzić do wystąpienia manii, są nimi:
Substancje psychoaktywne mogące doprowadzić do wystąpienia epizodu manii:
Dowiedziono, że skłonność do poirytowania i agresji, reakcje psychotyczne, stany paranoidalne i poważna depresja mogą wystąpić, szczególnie u chorych cierpiących wcześniej na podobne lub pokrewne zaburzenia psychiczne[1].
Mania może wystąpić także podczas leczenia lekami przeciwdepresyjnymi fazy depresyjnej choroby afektywnej dwubiegunowej, wywołując zmianę fazy choroby dwubiegunowej.
Epizody manii leczy się za pomocą leków stabilizujących nastrój (sole litu) oraz lekami przeciwpadaczkowymi (kwas walproinowy, lamotrygina, niekiedy karbamazepina). Aby szybko opanować zaburzenia zachowania, zwłaszcza wymykające się spod kontroli, w początkowym okresie leczenia manii stosuje się nawet typowe leki przeciwpsychotyczne (olanzapinę, haloperydol). W celu opanowania podniecenia niektórzy lekarze podają benzodiazepiny.
Słowo mania w języku potocznym często używane jest w znaczeniu posiadania pasji[6]. W języku potocznym urojenia prześladowcze często określa się jako manię prześladowczą[7], jednak pod względem medycznym jest to określenie błędne.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.