Kompleksowy zespół bólu regionalnego (ang.Complex Regional Pain Syndrome (CRPS)).
Nazywany czasami:
zespół Sudecka,
zespół algodystroficzny,
zespół odruchowej dystrofii współczulnej,
zespół ramię-ręka,
kauzalgia,
zespół Steinbrockera,
zespół wieńcowo-łopatkowy,
pozawałowe stwardnienie palców.
CRPS to rzadki zespół chorobowy, charakteryzujący się bólem i obrzękiem kończyny, połączony z zaburzeniami krążenia w jej obrębie, zmianami troficznymi skóry i osteoporozą. Jest przewlekłą, przebiegającą z zaostrzeniami chorobą kończyn, zaliczaną do zespołów algodystroficznych.
Średnia wieku dla zachorowania wynosi 42 lata, kobiety zapadają na chorobę 3 razy częściej niż mężczyźni[1].
Uważa się, że przyczyną tego zespołu jest nieprawidłowa aktywność nerwów współczulnych unerwiających daną kończynę, która może być spowodowana następującymi przyczynami:
faza I – parzący ból i obrzęk dystalnej części kończyny, którym towarzyszy ocieplenie, nadmierna tkliwość skóry, wzmożone pocenie i często nadmierny porost włosów, ograniczone i bolesne ruchy w stawach
faza II – pojawia się w przeciągu 3–6 miesięcy i przejawia się zanikami skóry – skóra staje się cienka, chłodna i ma błyszczący wygląd
faza III – pojawia się po kolejnych 3–6 miesiącach, przejawia się dalszymi zmianami zanikowymi skóry, która się staje sucha i towarzyszą jej przykurcze w obrębie stawów, co powoduje szponowanty wygląd kończyny, w badaniu RTG kości stwierdza się obecność plamistego zaniku.
Wykazano, że przyjmowanie witaminy C w dawce 500mg na dzień zmniejsza ryzyko wystąpienia zespołu algodystroficznego w przypadku złamań w obrębie nadgarstka[3].
Nie jest znane leczenie przyczynowe, dlatego stosuje się różne próby leczenia oparte na:
Witold S.W.S.Gumułka.Witold S.W.S., WojciechW.RewerskiWojciechW., Encyklopedia zdrowia, wyd. 6, t. I, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 900, ISBN83-01-11680-3.
Zollinger PE., Tuinebreijer WE., Breederveld RS., Kreis RW.Can vitamin C prevent complex regional pain syndrome in patients with wrist fractures? A randomized, controlled, multicenter dose-response study..„The Journal of bone and joint surgery. American volume”.7(89),s.1424–31,lipiec2007. DOI: 10.2106/JBJS.F.01147. PMID: 17606778.
Youngson R., Collins; Słownik Encyklopedyczny; Medycyna, RTW, 1997 ISBN83-86822-53-8