Kompleksowy zespół bólu regionalnego (ang. Complex Regional Pain Syndrome (CRPS)). Nazywany czasami: zespół Sudecka, zespół algodystroficzny, zespół odruchowej dystrofii współczulnej, zespół ramię-ręka, kauzalgia, zespół Steinbrockera, zespół wieńcowo-łopatkowy, pozawałowe stwardnienie palców.
CRPS to rzadki zespół chorobowy, charakteryzujący się bólem i obrzękiem kończyny, połączony z zaburzeniami krążenia w jej obrębie, zmianami troficznymi skóry i osteoporozą. Jest przewlekłą, przebiegającą z zaostrzeniami chorobą kończyn, zaliczaną do zespołów algodystroficznych.
Epidemiologia
Średnia wieku dla zachorowania wynosi 42 lata, kobiety zapadają na chorobę 3 razy częściej niż mężczyźni[1].
Etiologia
Uważa się, że przyczyną tego zespołu jest nieprawidłowa aktywność nerwów współczulnych unerwiających daną kończynę, która może być spowodowana następującymi przyczynami:
- urazy kończyn,
- choroby płuc, opłucnej i osierdzia
- choroba wieńcowa,
- udar mózgu,
- nieprawidłowo lub zbyt ciasno założony opatrunek gipsowy,
- choroby naczyniowe mózgu,
- odruchowa stymulacja współczulna,
- w przebiegu stosowania leków:
- barbiturany,
- cyklosporyna A,
- leki przeciwgruźlicze.
W 1/3 przypadków tło jest nieznane.
Przebieg kliniczny
Przebiega trójfazowo:
- faza I – parzący ból i obrzęk dystalnej części kończyny, którym towarzyszy ocieplenie, nadmierna tkliwość skóry, wzmożone pocenie i często nadmierny porost włosów, ograniczone i bolesne ruchy w stawach
- faza II – pojawia się w przeciągu 3–6 miesięcy i przejawia się zanikami skóry – skóra staje się cienka, chłodna i ma błyszczący wygląd
- faza III – pojawia się po kolejnych 3–6 miesiącach, przejawia się dalszymi zmianami zanikowymi skóry, która się staje sucha i towarzyszą jej przykurcze w obrębie stawów, co powoduje szponowanty wygląd kończyny, w badaniu RTG kości stwierdza się obecność plamistego zaniku.
Zapobieganie
Wykazano, że przyjmowanie witaminy C w dawce 500 mg na dzień zmniejsza ryzyko wystąpienia zespołu algodystroficznego w przypadku złamań w obrębie nadgarstka[3].
Leczenie
Nie jest znane leczenie przyczynowe, dlatego stosuje się różne próby leczenia oparte na:
- farmakoterapii:
- leki przeciwdepresyjne,
- kortykosteroidy,
- leki rozszerzające naczynia,
- leki alfa-adrenolityczne (α-blokery),
- leki beta-adrenolityczne (β-blokery),
- miejscowe iniekcje lidokainy,
- leki przeciwbólowe (np. NLPZ i sterydy),
- fizjoterapii:
- TENS (ang. transcutaneous electrical nerve stimulation)
- krioterapia
- kinezyterapia
- leczenie przeciwobrzękowe, poprzez elewację (uniesienie) kończyny
- psychoterapii
- sympatektomii (uszkodzeniu unerwienia współczulnego) w najcięższych przypadkach takich jak niedokrwienie chorej kończyny, poprzez:
- metody chirurgiczne
- radioterapię
- środki chemiczne
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
