Loading AI tools
polski polityk ludowy, premier Rzeczypospolitej Polskiej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ⓘWaldemar Pawlak (ur. 5 września 1959 w Modelu) – polski polityk i rolnik, prezes Rady Ministrów w 1992 oraz w latach 1993–1995.
Waldemar Pawlak (2010) | |
Data i miejsce urodzenia |
5 września 1959 |
---|---|
Prezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 5 czerwca 1992 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 26 października 1993 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 16 listopada 2007 |
Przynależność polityczna | |
Minister gospodarki | |
Okres |
od 16 listopada 2007 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
Okres |
od 29 czerwca 1991 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
Okres |
od 29 stycznia 2005 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Zarządu Głównego ZOSP RP | |
Okres |
od 5 kwietnia 1992 |
Poprzednik |
Anatol Adamski |
Odznaczenia | |
Działacz Polskiego Stronnictwa Ludowego, prezes tej partii w latach 1991–1997 i 2005–2012. Poseł na Sejm X, I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji (1989–2015), senator XI kadencji (od 2023), w latach 2007–2012 wicepremier i minister gospodarki w rządach Donalda Tuska. Kandydat na urząd prezydenta RP w 1995 i w 2010, od 1992 prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych.
Laureat V Olimpiady Wiedzy Technicznej z 1978. Absolwent Technikum Samochodowego w Płocku[1], a także Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej z 1984. W grudniu 1981 uczestniczył w strajkach na tej uczelni. W 1984 zajął się prowadzeniem kilkunastohektarowego gospodarstwa rolnego we wsi Kamionka[2]. Na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu pisał rozprawę doktorską pt. Wykorzystanie sieci neuronowych i algorytmów genetycznych do prognozowania trendów gospodarczych, której jednak nie ukończył.
W latach 2001–2005 był prezesem zarządu Warszawskiej Giełdy Towarowej[3]. Jest jednym z założycieli Fundacji Rozwoju Samorządowych Funduszy Pożyczkowych[4]. Był także pierwszym prezesem zarządu Krajowego Samorządowego Funduszu Pożyczkowego Karbona – Polska Grupa Spółdzielni Pożyczkowych – Spółdzielnia Osób Prawnych. Od 2016 do 2018 był członkiem rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin[5][6]. W styczniu 2018 został prezesem zarządu spółki akcyjnej Polskie Młyny[7][8].
Karierę polityczną rozpoczął, wstępując w 1985 do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego[9]. Z ramienia tej partii został wybrany na posła w wyborach parlamentarnych w 1989. Po rozwiązaniu ZSL został członkiem PSL „Odrodzenie”. W każdych kolejnych wyborach do Sejmu (1991, 1993, 1997, 2001, 2005, 2007 i 2011) skutecznie ubiegał się o reelekcję.
Od 1990 należy do połączonego Polskiego Stronnictwa Ludowego (od 29 czerwca 1991 do 11 października 1997 był prezesem Naczelnego Komitetu Wykonawczego partii). Podczas IX Zjazdu Krajowego, który odbywał się w dniach 4–5 kwietnia 1992, został wybrany prezesem Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP[10].
5 czerwca 1992 został desygnowany przez prezydenta Lecha Wałęsę i powołany przez Sejm na stanowisko prezesa Rady Ministrów[11][12]. 10 lipca 1992 misja stworzenia koalicji chrześcijańsko-ludowo-liberalnej zakończyła się niepowodzeniem[13].
Ponownie został premierem po wyborach parlamentarnych w 1993 i stworzeniu rządu koalicyjnego SLD-PSL. 1 marca 1995 jego rząd został odwołany na skutek konstruktywnego wotum nieufności, w którym koalicja SLD i PSL wskazała jako kandydata premiera Józefa Oleksego[14]. Z okresem jego rządów wiązała się sprawa trójkąta Buchacza[15].
W 1995 kandydował na urząd prezydenta RP (gdy z kandydowania zrezygnował marszałek Sejmu Józef Zych). W pierwszej turze wyborów uzyskał 4,31% poparcia (5. miejsce, 770 417 głosów)[16].
15 czerwca 2004 objął stanowisko przewodniczącego klubu parlamentarnego PSL[17], a 29 stycznia 2005 został ponownie wybrany na prezesa partii. 16 listopada 2007, po przedterminowych wyborach parlamentarnych i zawiązaniu przez PSL koalicji PO-PSL, objął urzędy ministra gospodarki i wiceprezesa Rady Ministrów w pierwszym rządzie Donalda Tuska. 11 kwietnia 2010 został wiceprzewodniczącym Międzyresortowego Zespołu do spraw koordynacji działań podejmowanych w związku z tragicznym wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem, powołanego przez premiera Donalda Tuska po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku.
21 kwietnia 2010 zadeklarował start w przedterminowych wyborach prezydenckich z ramienia PSL. 6 maja 2010 został zarejestrowany jako kandydat przez Państwową Komisję Wyborczą. W pierwszej turze uzyskał 294 273 głosy (1,75%), zajmując 5. miejsce spośród 10 kandydatów[18]. 20 maja 2010 został powołany przez tymczasowo wykonującego obowiązki prezydenta Bronisława Komorowskiego w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[19], z której został odwołany 11 grudnia 2012. W 2011 został przewodniczącym honorowego komitetu ds. obchodów jubileuszu 80 lat „Zielonego Sztandaru”.
Po wyborach parlamentarnych w 2011, w których uzyskał w okręgu płockim 24 491 głosów[20], zachował stanowiska wicepremiera i ministra gospodarki w drugim rządzie Donalda Tuska. 17 listopada 2012 podczas XI kongresu PSL w Pruszkowie bez powodzenia ubiegał się o ponowny wybór na prezesa PSL. W głosowaniu otrzymał 530 głosów, przegrywając z Januszem Piechocińskim, na którego zagłosowało 547 delegatów[21]. Dwa dni później ogłosił podanie się do dymisji (przyjętej następnie przez premiera Donalda Tuska) z funkcji wicepremiera i ministra gospodarki. Odwołany został 27 listopada[22].
W wyborach w 2015 i 2019 kandydował z ramienia PSL (z poparciem m.in. PO) do Senatu, przegrywając w głosowaniu z Markiem Martynowskim z PiS w okręgu płockim[23][24]. 4 grudnia 2021 na kongresie PSL został wybrany na przewodniczącego Rady Naczelnej tej partii[25]. W wyborach w 2023 ponownie kandydował do izby wyższej polskiego parlamentu w tym samym okręgu (z listy Trzeciej Drogi w ramach paktu senackiego). Otrzymał 113 143 głosów, pokonując tym razem Marka Martynowskiego i uzyskując mandat senatora XI kadencji[26]. W wyższej izbie parlamentu objął funkcję przewodniczącego klubu senackiego TD[27].
Syn Józefa i Marianny. Był żonaty z Elżbietą[28], ma troje dzieci.
Zajął się nowymi technologiami, w tym wolnym oprogramowaniem[29]. Brał udział w uruchomieniu systemu transakcyjnego Warszawskiej Giełdy Towarowej na bazie otwartego oprogramowania[30].
Stał się bohaterem piosenki zespołu Kult pt. „Panie Waldku, Pan się nie boi czyli lewy czerwcowy”[37].
Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
---|---|---|---|---|---|
1989 | Zjednoczone Stronnictwo Ludowe | Sejm X kadencji | nr 76 | 13 767 (16,49%)[38] | |
20 208 (56,01%)[39] | |||||
1991 | Polskie Stronnictwo Ludowe Sojusz Programowy | Sejm I kadencji | nr 3 | 31 324 (14,03%)[40] | |
1993 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm II kadencji | nr 34 | 77 811 (40,60%)[41] | |
1995 | Ogólnopolski KW Waldemara Pawlaka | Prezydent RP | – | 770 419 (4,31%)[42] | |
1997 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm III kadencji | nr 34 | 24 702 (16,23%)[43] | |
2001 | Sejm IV kadencji | nr 16 | 17 279 (6,65%)[44] | ||
2005 | Sejm V kadencji | 13 202 (5,74%)[45] | |||
2007 | Sejm VI kadencji | 24 638 (8,03%)[46] | |||
2010 | KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Waldemara Pawlaka |
Prezydent RP | – | 294 273 (1,75%)[18] | |
2011 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm VII kadencji | nr 16 | 24 491 (8,86%)[20] | |
2015 | Senat IX kadencji | nr 38 | 63 301 (34,19%)[23] | ||
2019 | Senat X kadencji | 105 141 (47,59%)[24] | |||
2023 | Trzecia Droga | Senat XI kadencji | 113 143 (42,37%)[26] |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.