System APG III

System APG III – nowoczesny system klasyfikacyjny roślin okrytonasiennych opublikowany w roku 2009 przez członków Angiosperm Phylogeny Group^[1][2][3]. W październiku 2009 członkowie Linnean Society zaproponowali klasyfikację filogenetyczną wszystkich roślin telomowych, kompatybilną z systemem APG III^[4]. W 2016 została opublikowana zaktualizowana wersja systemu oznaczona jako APG IV^[5].

W systemie APG III okrytonasienne podzielone zostały na 45 rzędów obecnych także w poprzednim systemie, a dodatkowo opisanych zostało tu 14 nowych:

amborellowce (Amborellales), grzybieniowce (Nymphaeales), zieleńcowce (Chloranthales), Petrosaviales, trochodendronowce (Trochodendrales), bukszpanowce (Buxales), winoroślowce (Vitales), parolistowce (Zygophyllales), Picramniales, Huerteales, Berberidopsidales, Escalloniales, Bruniales i Paracryphiales.

Spośród znajdujących się w poprzedniej wersji 55 rodzin wymienionych jako opcjonalne (ang. bracketed families), w systemie APG III nie zostały wyróżnione 44 rodziny ze względu na ich względnie niewielką popularność. Zrezygnowano także z wyróżniania kolejnych 18 rodzin. W sumie w systemie APG III wyróżniono 415 rodzin, czyli o 42 mniej niż w systemie APG II z 2003.

Rodziny opcjonalne w systemie APG II, nieobecne w systemie APG III:

Illiciaceae, Alliaceae, Agapanthaceae, Agavaceae, Aphyllanthaceae, Hesperocallidaceae, Hyacinthaceae, Laxmanniaceae, Ruscaceae, Themidaceae, Asphodelaceae, Hemerocallidaceae, Kingdoniaceae, Fumariaceae, Pteridophyllaceae, Didymelaceae, Tetracentraceae, Pterostemonaceae, Hypseocharitaceae, Francoaceae, Memecylaceae, Lepuropetalaceae, Rhoipteleaceae, Medusagynaceae, Quiinaceae, Malesherbiaceae, Turneraceae, Bretschneideraceae, Diegodendraceae, Cochlospermaceae, Peganaceae, Tetradiclidaceae, Nyssaceae, Ternstroemiaceae, Pellicieraceae, Aucubaceae, Donatiaceae, Lobeliaceae, Desfontainiaceae, Diervillaceae, Dipsacaceae, Linnaeaceae, Morinaceae, Valerianaceae.

Inne rodziny z których wyróżniania zrezygnowano w systemie APG III:

Limnocharitaceae, Luzuriagaceae, Sparganiaceae, Ledocarpaceae, Heteropyxidaceae, Psiloxylaceae, Oliniaceae, Rhynchocalycaceae, Parnassiaceae, Maesaceae, Myrsinaceae, Theophrastaceae, Eremosynaceae, Polyosmaceae, Tribelaceae, Aralidiaceae, Mackinlayaceae, Melanophyllaceae.

W systemie APG III zaakceptowanych zostało po raz pierwszy 20 nowych rodzin, nieobecnych we wcześniejszych wersjach systemów APG:

Petermanniaceae, Schoepfiaceae, Limeaceae, Lophiocarpaceae, Montiaceae, Talinaceae, Anacampserotaceae, Centroplacaceae, Calophyllaceae, Guamatelaceae, Gerrardinaceae, Dipentodontaceae, Capparaceae, Cleomaceae, Cytinaceae, Mitrastemonaceae, Metteniusaceae, Linderniaceae, Thomandersiaceae, Quintiniaceae.

Liczba rodzin o niejasnej pozycji systematycznej, nie przypisanych do żadnego rzędu została zmniejszona w APG III do 10 z 39 w wersji z 2003. Rodziny Apodanthaceae i Cynomoriaceae stanowią taksony o niejasnej pozycji systematycznej (incertae sedis) w obrębie okrytonasiennych. Osiem pozostałych rodzin umieszczanych jest w różnych grupach grupujących określone rzędy okrytonasiennych. Rodziny o niejasnej pozycji w systemie:

Apodanthaceae, Cynomoriaceae, Dasypogonaceae, Sabiaceae, Dilleniaceae, Icacinaceae, Metteniusaceae, Oncothecaceae, Vahliaceae, Boraginaceae.

Podział okrytonasiennych w systemie APG III do poziomu rzędów i tych rodzin, których pozycja w systemie jest niejasna

• klad okrytonasienne

  rząd Amborellales – amborellowce

  rząd Nymphaeales – grzybieniowce

  rząd Austrobaileyales

  rząd Chloranthales – zieleńcowce

  klad magnoliowe

  rząd Canellales – kanellowce

  rząd Laurales – wawrzynowce

  rząd Magnoliales – magnoliowce

  rząd Piperales – pieprzowce

  klad jednoliścienne

  rząd Acorales – tatarakowce

  rząd Alismatales – żabieńcowce

  rząd Asparagales – szparagowce

  rząd Dioscoreales – pochrzynowce

  rząd Liliales – liliowce

  rząd Pandanales – pandanowce

  rząd Petrosaviales

  klad komelinowe

  rodzina Dasypogonaceae - niesklasyfikowana do rzędu

  rząd Arecales – arekowce

  rząd Commelinales – komelinowce

  rząd Poales – wiechlinowce

  rząd Zingiberales – imbirowce

  prawdopodobnie grupa siostrzana dla dwuliściennych właściwych

  rząd Ceratophyllales – rogatkowce

  klad dwuliścienne właściwe ("eudicots")

  rodzina Sabiaceae - niesklasyfikowana do rzędu

  rząd Buxales – bukszpanowce

  rząd Proteales – srebrnikowce

  rząd Ranunculales – jaskrowce

  rząd Trochodendrales – trochodendronowce

  klad "core eudicots"

  rodzina Dilleniaceae - niesklasyfikowana do rzędu

  rząd Gunnerales – parzeplinowce

  rząd Saxifragales – skalnicowce

  klad różowe

  rząd Vitales – winoroślowce

  klad "fabids" ("eurosids I")

  rząd Celastrales – dławiszowce

  rząd Cucurbitales – dyniowce

  rząd Fabales – bobowce

  rząd Fagales – bukowce

  rząd Malpighiales – malpigiowce

  rząd Oxalidales – szczawikowce

  rząd Rosales – różowce

  rząd Zygophyllales – parolistowce

  klad "malvids" ("eurosids II")

  rząd Brassicales – kapustowce

  rząd Crossosomatales

  rząd Geraniales – bodziszkowce

  rząd Huerteales

  rząd Malvales – ślazowce

  rząd Myrtales – mirtowce

  rząd Picramniales

  rząd Sapindales – mydleńcowce

  (ciąg dalszy "core eudicots")

  rząd Berberidopsidales

  rząd Caryophyllales – goździkowce

  rząd Santalales – sandałowce

  klad astrowe

  rząd Cornales – dereniowce

  rząd Ericales – wrzosowce

  klad "lamiids" ("euasterids I")

  rodzina Boraginaceae ogórecznikowate - niesklasyfikowane do rzędu

  rodzina Vahliaceae - niesklasyfikowane do rzędu

  rodzina Icacinaceae - niesklasyfikowane do rzędu

  rodzina Metteniusaceae - niesklasyfikowane do rzędu

  rodzina Oncothecaceae - niesklasyfikowane do rzędu

  rząd Garryales

  rząd Gentianales – goryczkowce

  rząd Lamiales – jasnotowce

  rząd Solanales – psiankowce

  klad "campanulids" ("euasterids II")

  rząd Apiales – selerowce

  rząd Aquifoliales – ostrokrzewowce

  rząd Asterales – astrowce

  rząd Bruniales

  rząd Dipsacales – szczeciowce

  rząd Escalloniales

  rząd Paracryphiales

Przypisy

1. Angiosperm Phylogeny Group (2009). An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III. Botanical Journal of the Linnean Society 161: 105-121.
2. As easy as APG III - Scientists revise the system of classifying flowering plants. The Linnean Society of London. [dostęp 2010-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-26)]. (ang.).
3. APG III tidies up plant family tree. Horticulture Week. [dostęp 2010-03-09]. (ang.).
4. Chase, Mark W. i Reveal, James L.. A phylogenetic classification of the land plants to accompany APG III. „Botanical Journal of the Linnean Society 161, 2”, s. 122–127, październik 2009. DOI: 10.1111/j.1095-8339.2009.01002.x.
5. The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.

Encyklopedie internetowe (taksonomia roślin):

• Britannica: topic/Angiosperm-Phylogeny-Group-III