Zdrojkowate (Montiaceae Raf.) – rodzina roślin okrytonasiennych wyróżniana w nowszych pracach systematycznych i filogenetycznych. Dawniej (też jeszcze w systemie Reveala z lat 1994-1999) rośliny tu należące włączane były do portulakowatych. Należy tu 14 rodzajów z 225 gatunkami. Największe zróżnicowanie osiągają w zachodniej części Ameryki Północnej i w Ameryce Południowej, rosną poza tym w pozostałej części Ameryki Północnej, na Antylach, wyspach subantarktycznych, w Australii i na przyległych wyspach, w Europie, Azji zachodniej i północno-wschodniej[2]. Do polskiej flory należy tylko jeden gatunek – zdrojek błyszczący Montia fontana[3]. Gatunki i mieszańce z rodzaju lewizja uprawiane są jako rośliny ozdobne[4].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Zdrojkowate
Ilustracja
Zdrojek błyszczący
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

zdrojkowate

Nazwa systematyczna
Montiaceae Rafinesque
Ann. Gén. Sci. Phys. Bruxelles 5: 349. Jul-Sep 1820
Synonimy
  • Hectorellaceae Philipson & Skipworth
Zamknij

Morfologia

Rośliny jednoroczne i byliny, nagie, często z liśćmi skupionymi w rozetę przyziemną i spichrzowymi korzeniami. Liście często siedzące z szeroką nasadą, płaskie, nierzadko mięsiste. Kwiaty pojedyncze lub zebrane w szczytowe lub kątowe kwiatostany wierzchotkowe. Listków okwiatu zwykle w liczbie 4–5, czasem są liczniejsze (do 19), bywają zrośnięte u dołu. Pręcików jest tyle ile członów okwiatu. Zalążnia górna, powstaje z 2–8 owocolistków. Owoc jednonasienny, niepękający[2].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina znajduje się w politomii z wyćwiklinkowatymi, Didiereaceae, Halophytaceae i linią rozwojową prowadzącą do portulakowatych i kaktusowatych. Przy czym zdrojkowate są najprawdopodobniej siostrzane dla tej ostatniej grupy. Wraz z wszystkimi wymienionymi i szeregiem innych rodzin zdrojkowate wchodzą w skład rzędu goździkowców w obrębie dwuliściennych właściwych:

caryophylloids

Rhabdodendraceae




Simmondsiaceaesimondsjowate





Asteropeiaceae



Physenaceae





Macarthuriaceae




Microteaceae





Caryophyllaceaegoździkowate




Achatocarpaceae



Amaranthaceaeszarłatowate






Stegnospermataceae




Limeaceaelibawowate





Lophiocarpaceae




Kewaceae




Barbeuiaceae




Gisekiaceae




Aizoaceaepryszczyrnicowate





Phytolaccaceaeszkarłatkowate



Sarcobataceae





Nyctaginaceaenocnicowate



Petiveriaceae











Molluginaceaeugłastowate




Montiaceaezdrojkowate





Halophytaceae




Basellaceaewyćwiklinkowate



Didiereaceae






Talinaceaeporwinkowate




Anacampserotaceae




Portulacaceaeportulakowate



Cactaceaekaktusowate

















Pozycja według systemu Reveala

W systemie z lat (1994-1999) takson nie był wyróżniany, a należące tu rodzaje były włączone do portulakowatych[5]. W systemie z roku 2007 zdrojkowate są już wyróżniane, przy czym jako odrębna rodzina wyodrębniane są tu też Hectorellaceae Philipson & Skipw. in Trans. Roy. Soc. New Zealand, Bot. 1: 31. 20 Sep 1961[6] (grupa ta włączana jest przez APweb do zdrojkowatych[2]).

Podział rodziny według APweb i GRIN[7]
  • Calandrinia Kunth – kalandrynia
  • Calyptridium Nutt.
  • Cistanthe Spach
  • Claytonia L. – klajtonia
  • Hectorella Hook. f.
  • Lenzia Phil.
  • Lewisia Pursh – lewizja
  • Lewisiopsis Govaerts
  • Lyallia Hook. f.
  • Montia L. – zdrojek
  • Parakeelya Hershk.
  • Phemeranthus Raf.
  • Philippiamra Kuntze
  • Schreiteria Carolin

Przypisy

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.