Loading AI tools
polski aktor i reżyser Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Świderski (ur. 14 stycznia 1916 w Chmielińcu, zm. 18 października 1988 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser teatralny, pedagog.
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia |
14 stycznia 1916 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 października 1988 |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
           .jpg){kind=small}    | |
Urodził się w rodzinie Wojciecha Zdzisława (1880–1935) i Janiny Felicji z Maciejewskich (1884–1963). Miał siostrę Marię Krystynę (1911–1889) po mężu Łękawską. Mieszkał i wychowywał się w Józefowie, gdzie jego ojciec był pracownikiem cukrowni[1]. Uczęszczał do Prywatnej Szkoły Powszechnej Towarzystwa Szkoły Mazowieckiej przy ul. Klonowej 16 w Warszawie, a następnie do Gimnazjum Państwowego im. Adama Mickiewicza, gdzie zdał maturę[2]. Początkowo pod naciskiem ojca w 1935 zaczął studiować prawo na Uniwersytecie Warszawskim[2]. W 1938 ukończył jednak Wydział Sztuki Aktorskiej Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej w Warszawie, a w 1948 Wydział Reżyserski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Łodzi. Zadebiutował w Teatrze Polskim w Poznaniu, gdzie grał jeden sezon[2].
W czasie II wojny światowej prowadził z Lidią Zamkow konspiracyjny teatrzyk w Krakowie.
W pierwszych latach po wojnie występował na deskach teatrów w Białymstoku (1944), Lublinie (1944–1945), Łodzi (1945–1949), a od sezonu 1949/1950 do śmierci – w teatrach warszawskich: Polskim (1949–1955), Domu Wojska Polskiego, Dramatycznym (1955–1966) i Ateneum (1966–1988). W latach 1961–1966 był dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru Dramatycznego w Warszawie. Od 1949 występował w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.
Zajmował się także reżyserią teatralną. Pedagog, wychowawca kilku pokoleń aktorskich, profesor nadzwyczajny (1949), zwyczajny (1964). Od 1948 był wykładowcą łódzkiej, a następnie warszawskiej szkoły teatralnej. W latach 1952–1963 był prorektorem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie.
W 1950 był współzałożycielem, następnie wieloletnim członkiem Prezydium Zarządu Głównego i wiceprezesem Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu (SPATiF). Od 1971 był członkiem Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie[3]. 23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[4].
Był dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Lidia Zamkow (1918–1982), aktorka i reżyserka. Po raz drugi ożenił się z Marią Jadwigą z Wiśniewskich (1925–2011), lekarką[1].
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A3 tuje-1-47)[5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
