Odznaka honorowa „Zasłużony Białostocczyźnie”

Odznaka honorowa „Zasłużony Białostocczyźnie” od 1983 Odznaka „Zasłużony Białostocczyźnie” – polskie odznaczenie samorządowe nadawane w czasach PRL przez władze województwa białostockiego^{[1][2][3][4][5]}.

Odznaka honorowa
„Zasłużony Białostocczyźnie”

Awers złotej odznaki
Awers srebrnej odznaki
Awers brązowej odznaki
Rewers srebrnej odznaki
Rewers brązowej odznaki
Ustanowiono	29 kwietnia 1964
Dewiza	ZASŁUŻONY BIAŁOSTOCCZYŹNIE
Wielkość	odznaki indywidualnej: • tarcza – 37 × 43 mm • zawieszka – 28 × 10 mm odznaki zbiorowej: • tarcza – 49 × 52 mm • zawieszka – 32 × 11 mm
Kruszec	tombak złocony lub srebrzony
Projektant	Jerzy Lengiewicz
Powiązane	Odznaka Honorowa Województwa Podlaskiego, Odznaka „Za Zasługi dla Województwa Suwalskiego”

Charakterystyka

Odznaka ustanowiona została 29 kwietnia 1964 i była nadawana przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku^[1], początkowo w formie odznaki jednostopniowej (brązowej) dla osób fizycznych i prawnych^[2], a od 1974 – odznaki indywidualnej dwustopniowej (złotej i srebrnej) oraz odznaki zbiorowej jednostopniowej (złotej)^[3][4][5] ,

Przyznawana była, wg regulaminu z 1983, za wybitne zasługi w dziedzinie gospodarczego, kulturalnego i społecznego rozwoju województwa białostockiego, a w szczególności za:

• wyróżniającą działalność polityczno-społeczną
• przedterminową realizację zadań gospodarczych,
• oszczędności materiałowe i przedterminowe oddawanie do użytku obiektów inwestycyjnych,
• wysokie wyniki w produkcji rolnej,
• wkład pracy w realizację ważnych zadań we wszystkich dziedzinach życia społeczno-gospodarczego wykonywany w ramach czynów społecznych i produkcyjnych,
• wieloletnią ofiarną pracę zawodową:
  • za 15 lat, w tym minimum 10 w woj. białostockim – odznaka srebrna,
  • za 20 lat, w tym minimum 15 w woj. białostockim – odznaka złota^[5].

Za uzyskane efekty w mobilizacji środków grup społecznych i zawodowych na rzecz realizacji zadań społecznych i gospodarczych mogła być przyznana odznaka zbiorowa, przeznaczona dla organizacji społecznych, politycznych, zawodowych i spółdzielczych^[5].

Wygląd

Odznaka została zaprojektowana przez Jerzego Lengiewicza^[1][6]. Miała wygląd pięciokątnej tarczy z godłem państwowym PRL (orzeł bez korony) na awersie, a w połowie odznaki, na dwóch poziomach równoległych pasów emaliowanych na kolor biały (górny) i czerwony (dolny) umieszczono napis „ZASŁUŻONY BIAŁOSTOCCZYŹNIE”, po jednym wyrazie na każdym z pasów. Rewers tarczy był gładki. Tarcza zawieszona była na metalowej zawieszce, na której awersie wytłoczone były liście laurowe, a na rewersie znajdowała się agrafka służąca do mocowania na ubiorze^{[2][3][4][5][1]}.

Początkowo odznaka była jednostopniowa, wykonana z metalu w kolorze brązu, a jej całkowite wymiary wynosiły 40 × 58 mm^[2]. W 1974 został wprowadzony podział na dwa stopnie dla osób fizycznych: odznakę srebrną i złotą, a także dodatkową odznakę dla zbiorowości^[3][4], którą wyróżniano tylko w formie pozłacanej w powiększonym rozmiarze 49 × 57 mm^[6].

Podział ten zachowano również podczas reformy odznaki z 1983. Całość wykonywana była z tombaku złoconego lub srebrzonego w zależności od stopnia. Wymiary odznaki indywidualnej: tarcza – 37 × 43 mm i zawieszka – 28 × 10 mm, a odznaki zbiorowej: tarcza – 49 × 52 mm i zawieszka – 32 × 11 mm^[5][1].

Odznaczeni

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni odznaką honorową „Zasłużony Białostocczyźnie”.

Przypisy

1. Ryszard Kościński: Polskie odznaki miast wojewódzkich i województw w okresie 1947-1998. Łańcut: PTN, 1999, s. 10.
2. Obwieszczenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 stycznia 1969 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały Nr 58/12. Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 29 kwietnia 1964 r. w sprawie ustanowienia odznaki honorowej „Zasłużony Białostocczyźnie”, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku” Nr 2 z 20 maja 1969, s. 7
3. Uchwała Nr III/12/74 w sprawie zmiany uchwały o ustanowieniu odznaki honorowej "Zasłużony Białostocczyźnie", „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku” Nr 7 z 20 maja 1974, s. 10
4. Obwieszczenie Przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 6 grudnia 1975 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały Nr 58/16 Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 29 kwietnia 1964 r. w sprawie ustanowienia odznaki honorowej „Zasłużony Białostocczyźnie”, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku” Nr 17 z 31 grudnia 1975, s. 15-16
5. Załącznik do uchwały Nr XIX/82/83 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku, z dnia 9 lutego 1983 r. Regulamin i zasady przyznawania srebrnej i złotej odznaki „Zasłużony Białostocczyźnie”, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku” Nr 2. z 19 marca 1983, s. 1
6. Tadeusz Polak (oprac.): Odznaki i Medale Miast Polskich 1944-1984. Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu, 1985, s. 7.