Miasto nieujarzmione

Miasto nieujarzmione, wcześniej Robinson warszawski – polski dramat filmowy z 1950 roku w reżyserii Jerzego Zarzyckiego.

Miasto nieujarzmione

Zofia Mrozowska w scenie z filmu
Gatunek	wojenny, dramat
Data premiery	7 grudnia 1950
Kraj produkcji	Polska
Reżyseria	Jerzy Zarzycki
Scenariusz	Jerzy Andrzejewski, Jerzy Zarzycki, Czesław Miłosz
Muzyka	Roman Palester, Artur Malawski
Zdjęcia	Jean Isnard
Scenografia	Roman Mann, Józef Galewski

O filmie

Film opowiada o losach warszawskich robinsonów na tle burzenia Warszawy po zakończeniu powstania warszawskiego. Powstał na kanwie wojennych wspomnień Władysława Szpilmana. Film jest niezwykłym dokumentem polskiej sztuki filmowej: był kręcony w zniszczonej wojną Warszawie i stanowi zapis wyglądu zrujnowanego miasta w kilka lat po wojnie. W filmie dopatrzeć można się kilku charakterystycznych ulic i budynków Warszawy w stanie totalnej ruiny. Film jest też unikatowy ze względu na zawarte w nim sceny będące wiernymi rekonstrukcjami działań niemieckich grup technicznych powołanych do grabienia, podpalania i burzenia stolicy.

Film powstawał w warunkach zaostrzonej cenzury komunistycznych władz, które wprowadziły liczne zmiany w scenariuszu, wypaczające pierwotny zamysł scenarzystów. Muzyce Artura Malawskiego zarzucono formalizm i usunięto ją z obrazu. Zlecenie napisania nowej muzyki powierzono Romanowi Palestrowi^[1].

Scena z filmu, w której Stanisław Różewicz (asystent reżysera) w mundurze Wehrmachtu dowodzi baterią wyrzutni Nebelwerfer pojawiała się w wielu filmach dokumentalnych ukazujących powstanie warszawskie. Została jednak nakręcona w 1948 podczas wysadzania domów w śródmieściu Wrocławia^[2].

Obsada aktorska

• Kazimierz Sapiński – Julek
• Jerzy Rakowiecki – Jan
• Igor Śmiałowski – Andrzej
• Jan Kurnakowicz – Rafalski
• Seweryn Butrym – polski generał
• Zofia Mrozowska – Krystyna
• Jerzy Kaliszewski – niemiecki oficer
• Lucjan Dytrych – obergruppenfuhrer Fisher
• Alfred Łodziński – niemiecki szabrownik
• Michał Melina – niemiecki generał
• Janusz Ziejewski – niemiecki szabrownik
• Stanisław Jasiukiewicz – radziecki żołnierz
• Jan Świderski – radziecki major
• Maria Kaniewska – kobieta w oknie