Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
1 Pułk Strzelców Konnych (1 psk) – oddział kawalerii Armii Polskiej we Francji (1919), Wojska Polskiego II RP (1919–1939) i Armii Krajowej (1940–1944).
 odznaka pułkowa 1 Pułku Strzelców Konnych - wzór 2 | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Patron | |
| Tradycje | |
| Święto | |
| Nadanie sztandaru |
4 maja 1924 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | |
| Ostatni |
rtm. Stanisław Łukaszewicz |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa bitwa pod Tomaszowem (17–20 IX 1939) | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych |
wojska lądowe |
| Rodzaj wojsk |
kawaleria |
| Podległość | |
Jednostka nieoficjalnie nosiła imię Cesarza Napoleona i nazwę wyróżniającą „Raszyńskich”[2].
Przed 1939 stacjonowała w Garwolinie, w dawnych koszarach 13 pułku dragonów carskiej armii.
Święto pułkowe obchodzono 9 maja w rocznicę przekroczenia granicy polskiej w 1919 przez 4 pułk szwoleżerów.
Oddział nawiązywał do tradycji 1
pułku strzelców konnych Księstwa Warszawskiego i 1 pułku strzelców konnych Królestwa Kongresowego.
Na przełomie kwietnia i maja 1919, w Louri we Francji, w składzie Armii gen. Józefa Hallera, sformowana została I Grupa 4 pułku szwoleżerów[3]. Dowództwo grupy, będącej odpowiednikiem dywizjonu, objął major armii francuskiej Henryk Paweł de Baupuis. Organizacja jednostki odbywała się na bazie francuskiego 10 pułku dragonów. 4 maja 1919 grupa wyjechała z Francji do Polski przez Niemcy. 9 maja 1919 na stacji kolejowej Zbąszyń oddział przekroczył granicę polsko-niemiecką, a następnie został tymczasowo rozlokowany w Makowie pod Skierniewicami. Pod koniec sierpnia tego roku dowództwo nad grupą objął rtm. Franciszek Kościesza-Ożegalski. 1 września 1919, w wyniku scalenia Armii Polskiej we Francji z armią krajową, grupa przemianowana została na I dywizjon 1 pułku dragonów, a 1 października 1920 na III dywizjon 1 pułku strzelców konnych[4].
16 października 1919 zorganizowane zostało dowództwo pułku[3]. Dowodzenie jednostką powierzone zostało płk. Tadeuszowi Sulimirskiemu[5]. Dowódca pułku przebywał w Warszawie, nie miał kancelarii i adiutanta, nie wydawał rozkazów i często nie wiedział gdzie walczą jego dywizjony[6].
Dopiero w maju 1921 otrzymał on nazwę 1 pułku strzelców konnych.
15 września 1919 III/4 p.szw. wyjechał na front do Małopolski Wschodniej[7]. 18 września wyładowany został w Łanowcach i wszedł w skład Grupy gen. Bonin’a (eks-7 Dywizja Strzelców Polskich), jako jazda dywizyjna[8]. W okolicach Tarnopola nadzorował brzegi Zbrucza, patrolował przedpole oraz utrzymywał łączność między pułkami a dowództwem Grupy[3].
W listopadzie odszedł na front litewsko-białoruski. 27 grudnia wyruszył przez Hermanowicze do Woronki, a 29 grudnia stanął w Stołbach[4]. 30 grudnia uczestniczył w wypadzie 29 pułku piechoty na Dryssę nad Dźwiną, a po walkach został wycofany do odwodu i prowadził działania rozpoznawcze. W tym czasie przechodził też reorganizację. Zdemobilizowani zostali ochotnicy z Ameryki oraz większości strzelców roczników 1877–1886. Dywizjon usuwał braki w uzbrojeniu i umundurowaniu oraz przyjmował uzupełnienia w ludziach[9].
Pod koniec marca 1920 przeszedł na linię Dzisny i prowadził tam rozpoznanie na korzyść XV Brygady Piechoty. Liczył wtedy 7 oficerów i 171 żołnierzy, posiadał 191 koni wierzchowych, 56 koni pociągowych, 2 kuchnie, 2 jaszcze i 19 wozów[7].
W połowie maja ruszyła ofensywa Armii Czerwonej. Zepchnęła ona polską 8 Dywizje Piechoty z obszaru Połocka w kierunku południowo-zachodnim[10]. Dywizjon prowadził działania opóźniające, łącznikowe i rozpoznawcze[9]. Będąc w składzie 8 Dywizji Piechoty, wszedł w skład Armii Rezerwowej. W jej szykach uderzył na północne skrzydło wojsk bolszewickich z zadaniem powstrzymania nieprzyjacielskiej ofensywy i wyparcia Sowietów za Berezynę[11]. Po przełamaniu frontu w rejonie jezior Granat i Dolsza, w dniach 1–12 czerwca uczestniczył w pościgu i wziął udział w zajęciu Duniłowicz i Głębokiego[7].
13 czerwca dywizjon przeszedł do odwodu i do początków lipca pełnił służbę łącznikową[10].
4 lipca oddziały Armii Czerwonej przeszły do ofensywy[10]. Oddziały polskiej 1 Armii zaczęły odchodzić w kierunku południowo-zachodnim. Idący w straży tylnej dywizjon ubezpieczał 8 Dywizję Piechoty. Ciężkie i wyczerpujące marsze, służba wywiadowcza i duże straty wśród koni spowodowały, że dywizjon reprezentował realną siłę zaledwie dwóch plutonów jazdy[12].
19 lipca pod Grodnem kawaleria bolszewicka i wrogo nastawiona do Polaków miejscowa ludność żydowska zaatakowały tabory dywizjonu. Polakom udało się jednak przeprawić przez Niemen. W kolejnych dniach dywizjon cofał się przez Supraśl, Małkinię, a 12 sierpnia doszedł do Ząbek[12].
Po krótkim odpoczynku, 16 sierpnia dywizjon, wraz z ochotniczym oddziałem piechoty, uczestniczył w wypadzie na Radzymin[13]. Dwa dni później, już w ramach polskiej ofensywy, ruszył w pościg za wycofującymi się w kierunku Prus Wschodnich oddziałami Armii Czerwonej[14].
Po rozwiązaniu Frontu Północnego, został przesunięty do Małopolski Wschodniej[15]. 11 września stacjonował w Stanisławowie, a kilka dni później wziął udział w ofensywie 6 Armii[16]. Jego wydzielony pododdział walczył między innymi w rejonie Bybła ponosząc duże straty[12].
Po zawieszeniu broni, dywizjon pełnił służbę na linii demarkacyjnej. W grudniu 1920, po przemianowaniu go na II dywizjon, przeszedł do Wołkowyj, gdzie pozostawał do lutego 1921[14].
| Polegli i zmarli z ran[17] | ||
|---|---|---|
|
|
|
 Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari za wojnę 1918–1920[17] | ||
| strzel. Stefan Jarnot | ppor. Franciszek Tokarski | por. Dezyderjusz Zawistowski |
.jpg)
„Pokojowy” 1 pułk strzelców konnych powstał w Ciechanowie wiosną 1921 na bazie III dywizjonu[b] „wojennego” 1 pułku strzelców konnych, I dywizjonu tegoż pułku i szwadronu zapasowego[18].
W latach 1921–1924 jednostka podporządkowana była dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. W tym czasie w jej skład wchodziły trzy szwadrony i szwadron karabinów maszynowych[19]. Jego podstawowym zadaniem mobilizacyjnym było wystawić dwuszwadronowe dywizjony jazdy organicznej dla 8., 18. i 28 Dywizji Piechoty[20].
Wraz ze zmianą terminu „jazda" na „kawaleria", pułki strzelców konnych zostały przeformowane w 1924 w pułki jazdy samodzielnej. Reorganizacja polegała na sformowaniu 4 szwadronu oraz przeformowaniu oddziału karabinów maszynowych w szwadron ciężkich karabinów maszynowych. Ponadto w pułku utworzono pluton łączności i sekcję pionierów[21].
Jednocześnie 1 psk wyszedł z bezpośredniego podporządkowania dowódcy Okręgu Korpusu nr I i wszedł w skład I Brygady Kawalerii. Na przełomie marca i kwietnia 1937 zreorganizowano 2 Dywizję Kawalerii, a 1pułk strzelców konnych został bezpośrednio podporządkowany dowództwu Dywizji Kawalerii w Warszawie. W lutym 1939 wraz z rozformowaniem Dywizji Kawalerii, pułk czasowo podporządkowano dowództwu Mazowieckiej Brygady Kawalerii, a w czerwcu 1939 przekazano w podporządkowanie dowódcy nowo formowanej Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej[22].
Pierwszym garnizonem pułku był Ciechanów. W tamtejszych koszarach stacjonował szwadron zapasowy, a do których to 28 marca 1921 dotarły II dywizjon i pluton ckm. Tam rozpoczął się proces demobilizacji. W dniach od 23 do 27 maja szwadrony przeniesiono do drewnianych, porosyjskich koszar artyleryjskich w Ostrowi Mazowieckiej. Do nich przybył z frontu I dywizjon, a 6 czerwca 1921 przyjmuje się jako datę powstania 1 pułku strzelców konnych[23].
W styczniu 1923 pułk przeniesiono go do Garwolina. Jedynie 3 szwadron do jesieni 1926 kwaterował osobno, w majątku Głosków. W garwolińskich koszarach pułk kwaterował do września 1939[24].
| Pułk w planie mobilizacyjnym „S”[25] | ||
|---|---|---|
| Nazwa pododdziału | Termin | Miejsce mobilizacji |
| dowódca pułku z drużyną | alarm | Garwolin |
| pluton łączności | ||
| 1÷4 szwadrony | ||
| szwadron karabinów maszynowych | ||
| szwadron kawalerii nr 56[c] | 3 alarm[d] | |
| szwadron kawalerii nr 69 | 11 | |
| pluton ckm nr 56 | 5 | |
| pluton ckm nr 89 | 11 | |
| kolumna taborowa nr 163 | 6[e] alarm | |
| kolumna taborowa nr 167 | 7[f] alarm | |
| uzupełnienie do czasu „W”[g] | 6 | |
| szwadron marszowy 1/1 psk | 18 | |
| pluton marszowy nr 1/56 | 30 | |
| pluton marszowy nr 1/69 | 30 | |
| szwadron zapasowy | 30 | |
| obiekty przemysłu obronnego[h] | ||
| Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939[26][i][j] | |
|---|---|
| dowódca pułku | płk Stanisław Królicki |
| I zastępca dowódcy | mjr Włodzimierz Ludwik Józef Białobłocki |
| I zastępca dowódcy (dubler) | mjr dypl. Jan Kazimierz Jastrzębski |
| adiutant | mjr Karol Błasiński (*) |
| lekarz medycyny | kpt. dr Grzegorz Woźniakowski |
| starszy lekarz weterynarii | kpt. Karol Jacko |
| komendant rejonu PW Konnego | rtm. adm. (kaw.) Władysław Słuszko-Ciapiński |
| w dyspozycji dowódcy | rtm. Edmund Chojnacki |
| II zastępca dowódcy (kwatermistrz) | mjr Jan Ołpiński |
| oficer mobilizacyjny | rtm. Edmund Grunwald |
| zastępca oficera mobilizacyjnego | por. Mieczysław Bartik |
| oficer administracyjno-materiałowy | por Mirosław Sawicki |
| dowódca szwadronu gospodarczego | mjr Karol Błasiński (*) |
| oficer gospodarczy | por int. Jan Cabaj |
| oficer żywnościowy | vacat |
| dowódca plutonu łączności | p.o. por. Stanisław Antoni Sokołowski |
| dowódca plutonu kolarzy | vacat |
| dowódca plutonu ppanc. | vacat |
| dowódca 1 szwadronu | rtm. Stanisław I Łukaszewicz |
| dowódca plutonu | ppor. Jan Wojciech Alfons Sokołowski |
| dowódca 2 szwadronu | rtm. Jarosław Malinowski |
| dowódca plutonu | por. Józef Adam Leszczyński |
| dowódca plutonu | ppor. Stanisław Mierzikowicz |
| dowódca 3 szwadronu | por. Edward Schöenaich |
| dowódca plutonu | ppor. Wacław Zaleski |
| dowódca 4 szwadronu | p.o. por. Jan Kazimierz Koszutski |
| dowódca plutonu | ppor. Jerzy Dobrski |
| dowódca szwadronu km | rtm. Karol Dąbrowski |
| dowódca plutonu | ppor. Józef Mossakowski |
| dowódca plutonu | chor. Narcyz Witczak-Witaczyński |
| dowódca szwadronu zapasowego | mjr Oskar Andrzej Berenson |
| zastępca dowódcy | mjr kontr. Izrafił Jedigar †18 V 1939[29] |
| dowódca plutonu | chor. Stanisław Hagner |
| odkomenderowany | por. Jan Marowski |
| na kursie | rtm. Jan Mossakowski |
| na kursie | rtm. Aleksander Sariusz-Wolski |
| na kursie | por. Stanisław Sierawski |
| na kursie | por. Władysław Tomaszewski |
1 pułk strzelców konnych, pomimo że był pułkiem kawalerii zmotoryzowanej, to z uwagi na obowiązujący nadal plan mobilizacyjny „W” zobligowany był do zmobilizowania przewidzianych tym planem pododdziałów. W ramach mobilizacji alarmowej w grupie żółtej zmobilizował w czasie A+36 kolumnę taborową kawaleryjską nr 148 dla Mazowieckiej Brygady Kawalerii. W I rzucie mobilizacji powszechnej zmobilizował Ośrodek Zapasowy Mazowieckiej Brygady Kawalerii (OZKaw. „Garwolin”)[30]. Wysłano z pułku komisje poboru koni, dostarczyły one konie i wozy nie dla pułku lecz przekazano je do Ośrodka Zapasowego.
W kampanii wrześniowej uczestniczył w ramach Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej. W dniach 1 września – 3 września 1939 na stanowisku zapasowym w rejonie Garwolina. Następnie w dniach 4 września – 11 września zajmował wraz z brygadą stanowiska obronne nad Wisłą. Pułk został wyznaczony jako odwód WBPM i zajął stanowiska w rejonie gajówki Wola Osińska niedaleko Kurowa. 4 i 6 września wieczorem pułk odbył ćwiczenia, w tym marsz bojowy ze sprzętem. Pobrano brakujący sprzęt, uzbrojenie oraz zaopatrzenie ze składnic w Stawach i Warszawie. Od 7 września wzmocniony 3 szwadron przedłużył obronę dywizjonu rozpoznawczego WBPM w rejonie Józefowa nieopodal Annopola. Od 8 września 1 psk wykonał trzy marsze nocne na pojazdach i osiągnął 11 września Chruślaki Józefowskie. 12 września 3 szwadron po stoczeniu potyczki ogniowej został ściągnięty ze stanowisk w Jozefowie. 13 września o świcie szwadron rozpoznawczy pułku rozpoznawał kierunek na Annopol, następnie w godzinach południowych 1 psk bez 3 szwadronu z kompanią czołgów Vickers wsparty baterią 2 dywizjonu artylerii motorowej przeprowadził natarcie na Księżomierz i Annopol, dokąd dotarły niemieckie oddziały po przekroczeniu Wisły[31]. Pomimo powodzenia tego ataku i zdobyciu wsi Huta czołowymi szwadronami 1 i 4, dalsze natarcie zostało wstrzymane z uwagi na silny ostrzał artylerii niemieckiej i zapadające ciemności. Rozkazem dowódcy brygady, pułk wycofał się na stanowiska wyjściowe.
1 psk przegrupował się do 14 września rano do wsi Struża nieopodal Kraśnika. 15 września pułk przemaszerował z Frampola do Biłgoraja. Szwadron rozpoznawczy prowadził ciągłe rozpoznanie w kierunku na Zamość, Szczebrzeszyn i Tomaszów, tocząc z wojskami niemieckimi potyczki. 1 psk 17 września osiągnął rejon miejscowości Zielone. 18 września 1939 roku 1 psk wsparty baterią 2 dam w godzinach porannych prowadził natarcie przez wieś Rogoźno i okoliczne wzgórza w kierunku Tomaszowa Lubelskiego. 2 szwadron zdobył obsadzone przez wroga wzg. 308, a 1 i 4 szwadron silnie bronione wzg. 318. Szwadron 2 i część szwadronu rozpoznawczego rozpoczęły walkę o wsie Szarowola i Zamiany, częściowo je opanowując, 3 szwadron wraz z częścią szwadronu ckm prowadził natarcie w kierunku Rogoźna. Z uwagi na silną obronę niemiecką, przed wieczorem pułk wycofał się na stanowiska wyjściowe[32]. 19 września pododdziały pułku wysłały rozpoznanie, które ustaliło, iż nieprzyjaciel okrążył dużymi siłami polskie wojska w lasach pod Tomaszowem. Próba dokonania wyłomu z okrążenia przez polską 23 DP w dniach 19 i 20 września również się nie powiodła. 20 września pułk wraz z innymi jednostkami brygady skapitulował wobec braku możliwości kontynuowania dalszej walki. Grupa ok. 200 oficerów i żołnierzy pułku po porzuceniu sprzętu ciężkiego podjęła próbę samodzielnego przebicia się przez pierścień okrążenia. Gdy próba okazała się bezskuteczna, grupa rozproszyła się.
Rozwiązanie pułku nastąpiło 20 września 1939 wraz z kapitulacją Armii „Lublin”.
Ponadto w 1 psk zmot sformowano w ramach mobilizacji alarmowej 24 VIII 1939 r. 117 kompanię ckm plot. typu „B” pod dowództwem por. Bolesława Sokolnickiego (4 plutony - 16 ckm) skierowana do obrony plot. mostów kolejowych i stacji w Małkini. W trakcie odwrotu 11/12 IX stoczyła walkę w Sokołowie Podlaskim z niemieckim podjazdem zmotoryzowanym, wzięła udział w obronie Brześcia n/Bugiem. Walczyła z niemiecką kolumną zmotoryzowaną pod Białą Podlaską, rozwiązana 1 października w Momotach g. Huta Krzeszowska[33].
W dniach 3-5 września na rozkaz Szefa Departamentu Kawalerii MSW – gen. bryg. Piotra Skuratowicza z pozostałości kadrowych 1 psk, sformowano improwizowany pułk rezerwowy kawalerii – nazwany 1 pułk strzelców konnych spieszonych. Jednostka walczyła jednym szwadronem w obronie przepraw przez Wisłę w rejonie Piwonina w dniach 8–10 września w składzie Oddziału Wydzielonego „Brzumin” mjr. Jerzego Jasiewicza. Reszta jednostki weszła w skład Grupy Kawalerii Pieszej ppłk. Edwarda Wani i walczyła na Lubelszczyźnie do 27 września 1939[34].
| Odznaczeni srebrnym krzyżem Orderu „Virtuti Militari” V klasy za wrzesień 1939 | |
| rtm. Jarosław Malinowski (2 szwadron) | st. wachm. Wacław Matysiak (szwadron ckm) |
| por. Edward Schoeneich (3 szwadron) | ppor. Wacław Zaleski (szwadron rozpoznawczy) |
8 lutego 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził wzór sztandaru 1 psk[39], a 4 maja 1924 w Garwolinie wręczył go pułkowi. Sztandar ufundowany został przez społeczeństwo powiatu garwolińskiego i wykonany zgodnie z ustawą z dnia 1 sierpnia 1919.
W 1936 podczas manewrów padały ulewne deszcze. Płat sztandaru zafarbował tak mocno, że nie nadawał się do publicznej prezentacji. Dowódca pułku postanowił, że pierwotne ornamenty i medaliony, wycięte ze zniszczonego płatu zostaną naszyte na kanwę nowego. Całą operację utrzymano w głębokiej tajemnicy. Pierwszy, poplamiony i pozbawiony haftów płat zdeponowano w muzeum pułkowym.
20 września 1939, po rozwiązaniu pułku pod Tomaszowem Lubelskim, sztandar został zabrany przez żołnierzy pułku i 25 września zakopany w Lasach Janowskich.
W 1973 odnaleziono w Garwolinie zestaw pamiątek pułkowych, a wśród nich poplamiony, pozbawiony haftów i medalionów płat sztandaru. Był to jednak stary płat wymieniony w sztandarze na nowy przez zakonnice z Poznańskiego.
W 1974 podczas obchodów święta pułkowego w Garwolinie weteranom pułku i społeczeństwu miasta zaprezentowano kopię sztandaru. Wykonały ją siostry zakonne ze zgromadzenia "Sacre Coeur" w Poznaniu z inicjatywy byłych żołnierzy 1 psk. Następnie sztandar (kopię) przekazano do Muzeum WP wraz z pierwotnym płatem[40].
wzór 1
Odznaka ma kształt podkowy. W centrum wpisano numer o inicjały 1 PSK. Jednoczęściowa - wykonana w tombaku srebrzonym. Wymiary: 32x30 mm. Wykonanie: Józef Michrowski - Warszawa
wzór 2
Odznaka zatwierdzona Dz. Rozk. MSWojsk. nr 14, poz. 142 z 27 V 1926. Posiada kształt gwiazdy wielopromieniowej nałożonej na stalowe koło. Na środku gwiazdy srebrny orzeł trzymający w szponach proporczyk emaliowany w barwie oliwkowoamarantowej. Nad orłem srebrna cyfra pułkowa 1, na kole lata 1806 1812 1815 1831 1919 1924. Trzyczęściowa - oficerska wykonana w srebrze, emaliowana. Wymiary: 40 mm. Wykonanie: Jan Knedler - Warszawa[41][42].
1 pułk strzelców konnych od 1921 używał proporczyka barwy ciemnozielono-amarantowej. W latach 1922–1927 strzelcy konni mieli otoki barwy oliwkowej. Rozkazem Ministerstwa Spraw Wojskowych z 24 marca 1927 pułk otrzymał otok barwy amarantowej[43].
| Proporczyk | Opis[44][45] |
|---|---|
 |
Proporczyk szmaragdowo-amarantowy |
 |
proporczyk dowództwa w 1939 |
 |
proporczyk 1 szwadronu w 1939 |
 |
proporczyk 2 szwadronu w 1939 |
 |
proporczyk 3 szwadronu w 1939 |
 |
proporczyk 4 szwadronu w 1939 |
 |
proporczyk 5 szwadronu ckm w 1939 |
 |
proporczyk plutonu łączności w 1939 |
| Inne | Opis |
 |
Czapka rogatywka – otok amarantowy[46] |
 |
Spodnie długie[k] ciemnogranatowe, lampasy amarantowe, wypustka amarantowa[47] |
|
Jedzie strzelec z Garwolina,
|
Niedaleko od stolicy,
|
Z całej Polski zbieranina,
|
|
Gdzie ty mieszkasz – w Garwolinie,
|
Z Francji swój początek bierze,
| |
| Po każdej zwrotce: Lance do boju, szable w dłoń, bolszewika goń, goń, goń! | ||
Powstanie warszawskie 1944
Odtworzony został w konspiracji w ramach Armii Krajowej w 1942 w Warszawie i w obwodzie garwolińskim. W powstaniu warszawskim wziął udział jako dywizjon 1806. Walczył na Woli i na Starym Mieście w ramach Zgrupowania „Radosław” – ppłk. Jana Mazurkiewicza.
(2).jpg)
| Stopień, imię i nazwisko | Okres pełnienia służby | Kolejne stanowisko |
|---|---|---|
| Dowódcy pułku[48] | ||
| płk Tadeusz Sulimirski | X – XI 1919 | |
| płk Bohdan Rudolph | 15 XI 1919 – I 1920 | |
| mjr Bohdan Dąbrowski | p.o. 7 VI – 12 X 1921 | |
| ppłk Wacław Wysocki | 13 X 1921 – 18 V 1922 | |
| płk Konrad Piekarski | 19 V 1922 – 19 VI 1924 | |
| mjr Jerzy Bereżecki | p.o. 20 VI – 6 XII 1924 | |
| ppłk Witold Walicki | p.o. 6 XII 1925 – 4 I 1925 | |
| płk Władysław Kulesza | 5 I 1925 – 11 IV 1929 | |
| płk Adam Bogoria-Zakrzewski | 11 IV 1929 – 12 VI 1937 | |
| mjr Włodzimierz Białobłocki | p.o. 12 VI – 24 VII 1937 | |
| płk Stanisław Królicki | 24 VII 1937 – 5 VII 1939 | |
| mjr Włodzimierz Białobłocki | p.o. 5 – 29 VII 1939 | |
| ppłk kaw. Józef Jerzy Mularczyk | 29 VII – 16 VIII 1939 | |
| mjr Włodzimierz Białobłocki | p.o. 16 – 23 VIII 1939 | |
| ppłk Stanisław Lewicki | 23 VIII – 10 IX 1939 | |
| mjr Włodzimierz Białobłocki | 10 – 16 IX 1939 | |
| rtm. Stanisław Łukaszewicz | od 16 IX 1939 | |
| ppłk Karol Błasiński | 1940 – 1944 | |
| Zastępcy dowódcy pułku | ||
| ppłk kaw. Jan Klim | do 1 IX 1923[49] | |
| ppłk kaw. Witold Walicki | od 6 XII 1924[50] | |
| ppłk dypl. Stefan Zabielski | XII 1927 – III 1929 | |
| mjr kaw. Stanisław Ulankiewicz | VII 1929[51] – III 1930[52] | |
| mjr dypl. Władysław Chwalibogowski | III 1930 – III 1932 | |
| mjr kaw. Józef Jerzy Mularczyk | od III 1932[53] | |
| ppłk dypl. Adam Grocholski | do 1934 | |
Biogramy zamordowanych oficerów znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[54]
| Nazwisko i imię | stopień | zawód | miejsce pracy przed mobilizacją | zamordowany |
|---|---|---|---|---|
| Jacko Karol[55] | kapitan lekarz | żołnierz zawodowy | Katyń |
Kawaleryjskie tradycje 1 pułku strzelców konnych kultywuje Stowarzyszenie Kawaleryjskie im. 1. Pułku Strzelców Konnych z siedzibą w Garwolinie[56].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
