Ази

{"statusCode":200,"headers":{"vary":"RSC, Next-Router-State-Tree, Next-Router-Prefetch","link":"; rel=preload; as=\"font\"; crossorigin=\"\"; type=\"font/woff2\", ; rel=preload; as=\"font\"; crossorigin=\"\"; type=\"font/woff2\", ; rel=preload; as=\"font\"; crossorigin=\"\"; type=\"font/woff2\", ; rel=preload; as=\"font\"; crossorigin=\"\"; type=\"font/woff2\"","x-powered-by":"Next.js","cache-control":"private, no-cache, no-store, max-age=0, must-revalidate","content-type":"text/html; charset=utf-8","x-middleware-next":"1","x-opennext":"1"},"body":"Ази - Wikiwand

Ази дэлхийн хамгийн том газар нутаг, хамгийн олон хүнтэй тив юм. Дэлхийн бөмбөрцгийн дорнод болон умард хагаст гадаргуугийн 8.7%, хуурай газрын 30%-ийг эзлэн оршиж байна. Ази тивд хүн төрөлхтний 60 хувь болсон 4.4 тэрбум хүн аж төрөн сууж байна. Ази тивд олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн 50 улс байдаг.

\n\n

Quick Facts

\n\n\n\n

Ази

\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n

Нутаг дэвсгэр	44,579,000 км²
Хүн ам	4,164,252,000
Нягтшил	89 хүн/км²
Хувь хэсэг	Дорнод Ази Зүүн Өмнөд Ази Өмнөд Ази Өрнөд Ази Умард Ази
Улс орон	бүрэн эрхт 48 улс
Чанад нутаг	бүгд 3
Тоогдоогүй орон	бүгд 6
Газар газрын хэл
араб, бенгал, бирм; вьетнам, жава, малай, марати, панжаби\|панжаб, перс; орос, солонгос, тамил, турк, тэлүгү, хинди, хятад, япон, монгол\n г.м
Цагийн бүс	UTC+2 - UTC+12
Интернетийн домэйн хаяг	.asia
Олны хот	$\"Япон\"$ Токио $\"Өмнөд$ Сөүл $\"Энэтхэг\"$ Мумбай $\"Энэтхэг\"$ Дели $\"Хятад\"$ Шанхай $\"Пакистан\"$ Карачи $\"Хятад\"$ Бээжин $\"Индонез\"$ Жакарта $\"Хятад\"$ Хонконг $\"Иран\"$ Тегеран $\"Тайланд\"$ Бангкок

\n\n

Ази тив Европ тивтэй холбоотой бөгөөд Евразийн эх газар хэмээнэ. Тэгээд Ази, Европын хил хязгаарыг хэд хэдэн янзаар зурдаг. Дийлэнх олонхын үздэгээр баруун тал нь Улаан тэнгис, Суэцийн суваг, Хар тэнгис, Кавказын нуруу, Каспийн тэнгис, Урал гол, Уралын нуруугаар зурдаг. Зүүн тал нь Номхон далай хүрч, өмнөд талаараа Энэтхэгийн далай, умард талаараа Умард мөсөн далайд тулдаг.

\n\n

Ази тив эртний түүхтэй, эртний соёлтой, яс үндэс, хэл соёл, төр засгийн уламжлал олон янз, байгалийн тогтоц өвөрмөц, газар газарт харилцан адилгүй байна.

\n\n

\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n

Талбай:	44,579,000 км² (арлуудыг багтаасан)^[1]
Арлуудын талбай:	2001 мян. км²
Далайн түвшнээс дээших дундаж өндөр:	960 метр
Далайн түвшнээс хамгийн өндөр цэг:	8848 метр (Жомолунгма у.)
Далайн түвшнээс хамгийн нам доор цэг:	−405 метр (Сөнөсөн тэнгисийн мандал)
Туйлын умард цэг:	Челюскин хошуу 77° 43' х.ө. 104° 18' з.у.
Туйлын өмнөд цэг:	Пиай хошуу 1° 16' х.ө. 103° 30' з.у.
Туйлын өрнөд цэг:	Баба хошуу 39° 29' х.ө. 26° 04' з.у.
Туйлын дорнод цэг:	Дежнёвын хошуу 66° 05' х.ө. 169° 40' з.у.
Азийн газар зүйн төв цэгийн ойрх хот:	Эрхүү, Кызыл

\n\n

Thumb — Азийн бүсчлэл: Баруун Ази, Төв Ази, Умард Ази, Өмнөд Ази, Зүүн Ази, Зүүн Өмнөд Ази

\n\n

More information Бүс, улсын далбаа, улсын нэр, Газар нутгийн хэмжээ (км²) ...

\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n

Бүс, улсын далбаа, улсын нэр	Газар нутгийн хэмжээ (км²)	Хүн амын тоо (2018)
$\"\"$ Хятад^[2]	9,584,492	1,427,647,786
$\"\"$ Казахстан^[3]	2,724,927	18,319,618
$\"\"$ Киргиз	198,500	6,304,030
$\"\"$ Тажикистан	143,100	9,100,835
$\"\"$ Туркменистан	488,100	5,850,901
$\"\"$ Узбекистан	447,400	32,476,244
$\"\"$ Хонконг^[4]	1,092	7,500,700
$\"\"$ Макао^[5]	25	696,100
$\"\"$ Япон	377,835	127,202,192
$\"\"$ Бүгд Найрамдах Хятад Улс^[6]	35,980	23,726,460
$\"\"$ Умард Солонгос	120,540	25,549,604
$\"\"$ Өмнөд Солонгос	98,480	51,171,706
$\"\"$ Монгол	1,565,000	3,170,216
$\"\"$ Орос^[7]	17,075,400	145,734,038
$\"\"$ Бруней	5,770	428,963
$\"\"$ Мьянмар	676,578	53,708,320
$\"\"$ Камбож^[8]	181,035	16,249,792
$\"\"$ Зүүн Тимор^[9]	15,007	1,267,974
$\"\"$ Индонез^[10]	1,919,440	267,670,543
$\"\"$ Лаос	236,800	7,061,507
$\"\"$ Малайз	329,847	31,528,033
$\"\"$ Филиппин	300,000	106,651,394
$\"\"$ Сингапур	704	5,757,499
$\"\"$ Тайланд	514,000	69,428,453
$\"\"$ Вьетнам	331,690	95,545,962
$\"\"$ Афганистан	647,500	37,171,921
$\"\"$ Бангладеш	147,570	161,376,708
$\"\"$ Бутан	38,394	754,388
$\"\"$ Энэтхэг^[11]	3,287,263	1,352,642,280
$\"\"$ Мальдив	300	515,696
$\"\"$ Балба	147,181	28,095,714
$\"\"$ Пакистан	803,940	211,103,000
$\"\"$ Шри Ланка	65,610	21,228,763
$\"\"$ Армени^[12]	29,743	2,951,745
$\"\"$ Азербайжан^[13]	46,870	9,949,537
$\"\"$ Бахрейн	665	1,569,446
$\"\"$ Кипр^[14]	9,250	1,189,265
$\"\"$ Гүрж^[15]	69,700	4,002,942
$\"\"$ Ирак	437,072	38,433,600
$\"\"$ Иран	1,648,195	81,800,188
$\"\"$ Израил	20,770	8,381,516
$\"\"$ Йордан	92,300	9,965,318
$\"\"$ Кувейт	17,820	4,137,312
$\"\"$ Ливан	10,452	6,859,408
$\"\"$ Оман	212,460	4,829,473
$\"\"$ Палестин	6,257	4,862,979
$\"\"$ Катар	11,437	2,781,682
$\"\"$ Саудын Араб	1,960,582	33,702,756
$\"\"$ Сири	185,180	16,945,057
$\"\"$ Турк^[16]	783,562	82,340,088
$\"\"$ Арабын Нэгдсэн Эмират Улс	82,880	9,630,959
$\"\"$ Йемен	527,970	28,498,683
Нийт	43,810,582	4,560,667,108

\n\n

Тайлбар: Египет-н хэсэг (Синайн хойг) нь газар зүйн хувьд Баруун Азид байрлана.

\n\n

\n\n\n\n\n\n\n\n

[1]
National Geographic Family Reference Atlas of the World. Washington, D.C.: National Geographic Society (U.S.). 2006. p. 264.
[2]
Хонконг, Макао болон Тайвань ороогүй болно.
[3]
Казахстан нь Төв Ази, Европт оршино.
[4]
Хонконг нь Хятадын тусгай захиргааны бүс юм.
[5]
Макао нь Хонконгийн хамт Хятадын тусгай захиргааны бүс юм.
[6]
Энэ улс нь Тайвань аралд орших, тусгаар тогтносон байдал нь эргэлзээтэй улс юм. Хятадын Тайбэй гэж нэрлэгдэх нь олон.
[7]
Орос улсын нутаг дэвсгэр нь Ази ба Европ тивд оршино.
[8]
General Population Census of Cambodia 2008 - Provisional population totals, National Institute of Statistics, Ministry of Planning, released 3rd September, 2008
[9]
East Timor is often considered a transcontinental country in Southeastern Asia and Oceania.
[10]
Indonesia is often considered a transcontinental country in Southeastern Asia and Oceania; figures do not include Irian Jaya and Maluku Islands, frequently reckoned in Oceania (Melanesia/Australasia).
[11]
Includes Jammu and Kashmir, a contested territory among India, Pakistan, and the PRC.
[12]
Армени нь Баруун Азид орших ч, түүх болон улс төрийн хувьд Европтой илүү холбоотой.
[13]
Азербайжан нь газар нутгийн хувьд Баруун Ази ба Европд оршдог.
[14]
Кипр нь Газар дундын тэнгисийн зүүн сав орчимд байрлах ба түүх болон улс төрийн хувьд Европтой холбоотой юм. Гэсэн ч НҮБ Кипр-г баруу Ази хэмээн тооцдог.
[15]
Гүрж нь Баруун Ази, Зүүн Европд байрлана.
[16]
Турк нь Ази болон Европд оршдог, хүн амын 90 хувь нь лалын шашинтай Азийн улс боловч, Олимпын хороодод Европын улс гэж явдаг. Европын Холбоонд нэрээ дэвшүүлээд буй.

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.

$\"Chrome\"$

Wikiwand for Chrome

$\"Edge\"$

Wikiwand for Edge

$\"Firefox\"$

Wikiwand for Firefox

","isBase64Encoded":false}

Wikiwand in your browser!

Газар зүй

Бүсчлэл, улс орон

Лавлах бичиг