Santa Helena
From Wikipedia, the free encyclopedia
Santa Helena é unha illa volcánica tropical do océano Atlántico sur, situada a 4.000 km ao leste do Río de Xaneiro e 1.950 km ao oeste do río Cunene, que marca a fronteira entre Namibia e Angola, no suroeste de África. Administrativamente, é un Territorio de Ultramar do Reino Unido, no que inclúe ademais as dependencias das illas de Santa Helena, Ascensión e Tristan da Cunha.[1] Santa Helena mide ao redor de 16 x 8 km e ten unha poboación de 4.534 (censo 2016).[2] É o nome de Santa Helena de Constantinopla.
| |||||
| Himno | God Save the King  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Epónimo | Helena de Constantinopla | ||||
| Localización | |||||
 | |||||
| |||||
| Estado | Reino Unido | ||||
| Territorio Británico | Santa Helena | ||||
| Capital | Jamestown | ||||
| Poboación | |||||
| Poboación | 3.924 (2022) (32,43 hab./km²) | ||||
| Xeografía | |||||
| Superficie | 121 km² | ||||
| Medición | 11 ( ) × 15 ( ) km | ||||
| Bañado por | océano Atlántico sur | ||||
| Altitude | 818 m | ||||
| Punto máis alto | Diana's Peak (en)  (818 m) | ||||
| Creación | 1659 | ||||
| Identificador descritivo | |||||
| Fuso horario | |||||
| Dominio de primeiro nivel | .sh | ||||
| Prefixo telefónico | +290 | ||||
| ISO 3166-2 | SH-HL | ||||
| Candidato a Patrimonio da Humanidade | |||||
| Data | 27 de xaneiro de 2012 | ||||
| Identificador | 5675 | ||||
| Páxina web | sainthelena.gov.sh | ||||
 | |||||
A illa estaba deshabitada cando foi descuberta polos portugueses en 1502, unha das illas máis remotas do mundo. Foi unha parada importante para os barcos que navegan a Europa desde Asia e Suráfrica durante séculos. Napoleón foi encarcerado alí no exilio polos británicos, do mesmo xeito que Dinuzulu kaCetshwayo (un líder zulú contra o dominio británico) e máis de 5.000 Boers feitos prisioneiros durante a Segunda Guerra Boer.
Entre 1791 e 1833, Santa Helena converteuse no sitio dunha serie de experimentos na conservación, reforestación e intentos de aumentar a precipitación artificial.[3] Esta intervención ambiental está estreitamente relacionada coa conceptualización dos procesos de cambio ambiental e axudaron a establecer as raíces do ambientalismo.
Santa Helena é o segundo máis antigo territorio de ultramar británico restante logo de Bermuda.
Santa Helena está incluída na lista de descolonización elaborada pola Organización das Nacións Unidas.
Portugal nunca colonizou a illa, que veu a ser ocupada pola mariña inglesa no século XIX.
A maioría dos rexistros históricos indican que a illa foi descuberta o 21 de maio de 1502 polo navegante galego Xoán de Nova, mentres realizaba unha viaxe cara á India, ao servizo de Portugal (nesa viaxe tamén descubriu a illa de Ascensión), nomeouna así por Helena de Constantinopla. Outra teoría sostén que a illa atopada por de Nova era en realidade Tristan da Cunha, 2430 km ao sur,[4] e que Santa Helena foi descuberta por algunhas das naves unidas á escuadra da expedición de Esteban de Gama o 30 de xullo de 1503 (como se informou na conta do empregado de Thomé Lopes).[5][6][7] Con todo, un artigo publicado en 2015 examinou a data de descubrimento e desestimou o 18 de agosto como moi tarde para que de Nova fixera o descubrimento e logo regresara a Lisboa o 11 de setembro de 1502, se saíu de Santa Helena ou Tristan da Cunha.[8] A data de descubrimento alternativa do 3 de maio suxírese como historicamente máis creíble, é o día festivo Católico para o achado da Vera Cruz por Santa Helena en Xerusalén, e citado por Odoardo Duarte Lopes[9] e Sir Thomas Herbert.[10]
A illa estaba deshabitada pero había moitos bosques e auga fresca, importaron gando, árbores froiteiras e vexetais, construíron unha capela e varias vivendas, onde deixaban aos enfermos, para que se recuperaran para a seguinte embarcación,[11] pero non formaron un asentamento permanente. Os portugueses mantiveron a localización da illa en segredo, sobre todo pola súa posición xeográfica. O seu primeiro residente permanente foi Fernão López, un portugués da India, que se converteu en traidor e foi mutilado por orde de Afonso de Albuquerque, o gobernador de Goa. López preferiu estar exiliado que regresar a Portugal en malas condicións, e foi enviado a Santa Helena en 1513. Por orde real, López visitou Portugal pouco despois, pero regresou á illa onde morreu en 1530.
O inglés Sir Francis Drake probablemente atopou a illa no tramo final da súa viaxe ao redor do mundo (1577-1580).[12] En 1584, dous embaixadores xaponeses que viaxaban cara a Roma fixeron escala na illa. Seguiron visitas doutros exploradores ingleses, Thomas Cavendish, quen desembarcou en xuño de 1588, durante a súa viaxe ao redor do mundo, o capitán inglés Abraham Kendall, visitou a illa en 1591 e Sir James Lancaster en 1593, facendo escala rumbo a Inglaterra desde Oriente, e regresou en 1603 á illa na primeira viaxe para a Compañía Británica das Indias Orientais. Unha vez que a localización de Santa Helena foi máis amplamente coñecida, os buques de guerra ingleses comezaron a axexar na zona para atacar as carracas portuguesas que viñan da India no seu camiño a casa. No desenvolvemento do seu comercio Extremo Oriente, os holandeses tamén comezaron a frecuentar a illa. Os portugueses e españois renunciaron a parar regularmente na illa, en parte porque utilizaban os portos na costa ao longo da África Occidental, pero tamén por mor dos ataques aos seus envíos, á profanación da súa capela e as iconas relixiosas, a destrución da súa gandería, e a destrución das plantacións polos mariñeiros holandeses e ingleses.
A illa continuou deshabitada ata que a República de Holanda fixo formalmente pretensión de Santa Helena en 1633, aínda que non hai evidencia de que a ocuparan, colonizaran ou fortificaran algunha vez máis alo dalgún colono que se estableceu na illa.
Compañía Británica das Indias Orientais (1658-1815)
En 1657, Oliver Cromwell[13] outorgou á Compañía Británica das Indias Orientais unha carta para gobernar Santa Helena e, ao ano seguinte, a compañía decidiu fortificar a illa e colonizala con plantadores. O primeiro gobernador o capitán John Dutton chegou en 1659, polo que Santa Helena é unha das colonias máis antigas de Gran Bretaña agás de América do Norte e o Caribe. Foron construídas unha fortaleza e casas. Logo da restauración da monarquía inglesa en 1660, a Compañía das Indias Orientais recibiu unha carta real que lle daba o dereito exclusivo para fortificar e colonizar a illa. O forte foi rebautizado como Fort James e a cidade como Jamestown, en honor ao Duque de York, despois James II de Inglaterra.
Entre xaneiro e maio de 1673, a Compañía Holandesa das Indias Orientais tomou pola forza a illa, antes de que reforzos ingleses restauraran o control da Compañía Británica das Indias Orientais. A compañía experimentou dificultades para atraer novos inmigrantes, e os sentimentos de inquietude e rebelión fomentaronse entre os habitantes. Os problemas ecolóxicos de deforestación, erosión do chan, alimañas e a seca levaron ao gobernador Isaac Pyke en 1715 a suxerir que a poboación trasladárase a Mauricio, pero isto non sucedeu e en consecuencia a compañía continuou a subvencionar a comunidade debido á situación estratéxica da illa. Un censo de 1723 rexistraba 1.110 habitantes, incluíndo 610 escravos.
Os gobernadores do século XVIII trataron de abordar os problemas da illa mediante a introdución de plantación de árbores, a mellora das fortificacións, a eliminación da corrupción, a construción dun hospital, a loita contra o abandono dos cultivos e o gando, o control do consumo de alcohol e a introdución de reformas legais. A illa gozou dun longo período de prosperidade ao redor de 1770. O capitán James Cook visitou a illa en 1775 no tramo final da súa segunda viaxe ao redor do mundo. St. James 'Church foi erixida en Jamestown en 1774, e a Plantation House construíuse en 1791-1792 e desde entón foi a residencia oficial do gobernador.
Edmond Halley visitou Santa Helena cando saíu da Universidade de Oxford en 1676 e estableceu un observatorio astronómico cun telescopio aéreo de 7´3 m, coa intención de estudar as estrelass do hemisferio sur.[14] A situación deste telescopio está preto de Saint Mathew's Church en Hutt's Gate no distrito de Longwood. O outeiro máis alto, 680 m leva o seu nome e chámase Monte de Halley.
Ao longo deste período, Santa Helena foi un importante porto de escala da East India Company. Os barcos procedentes da India detíñanse alí na volta das súas viaxes á India británica e a China. En Sata Helena, os barcos repoñian a subministración de auga e provisións e, en tempos de guerra, formaban convois que navegaban baixo a protección dos buques da Royal Navy. O buque do capitán James Cook o HMS' 'Endeavour' ' ancorou e reabasteceuse na costa de Santa Helena en maio de 1771 no seu retorno logo do descubrimento europeo da costa leste de Australia e o redescubrimiento de Nova Zelandia.[15]
A importación de escravos foi declarada ilegal en 1792. O gobernador Robert Patton (1802-1807) recomendou á empresa a importación man de obra chinesa para complementar a man de obra rural. Os obreiros culis chegaron en 1810, e o seu número chegou a 600 en 1818. A moitos se lles permitiu permanecer, e os seus descendentes integráronse na poboación. Un censo de 1814 rexistraba 3.507 habitantes na illa.
Dominio británico (1815-1821) e exilio de Napoleón
En 1815, o goberno británico de Santa Helena seleccionouse como o lugar da detención de Napoleón Bonaparte. Foi levado á illa en outubro de 1815. Napoleón aloxouse no pavillón Briars nos terreos da casa da familia Balcombe ata que completouse a súa residencia permanente en Longwood House en decembro de 1815. Napoleón morreu o 5 de maio de 1821.[16]
British East India Company (1821-1834)
Logo da morte de Napoleón, os miles de visitantes temporais retiráronse e a East India Company renovou o control total de Santa Helena. Entre 1815 e 1830, a EIC construíu o paquebote goleta St Helena dispoñible para o goberno da illa, que fixo múltiples viaxes por ano entre a illa e Cidade do Cabo, transportando pasaxeiros en ambos sentidos, materiais e provisións á illa.
Napoleón encomiou o café de Santa Helena, durante o seu exilio na illa, e o produto gozou dunha breve popularidade en París nos anos posteriores á súa morte.
A importación de escravos a Santa Helena foi prohibido en 1792, pero a emancipación gradual de máis de 800 escravos residentes non tivo lugar ata 1827.
Durante o mandato da Compañía, a illa prosperou economicamente ata 1870, ano no que comezou a sentir o efecto da apertura da Canle de Suez, en 1869, o que facilitaba as comunicacións marítimas entre Europa e Asia, evitando a navegación rodeando África, unha ruta na cal Santa Helena servía como un punto de escala fundamental.
Santa Helena, debido á súa distancia e inaccesibilidade, serviu como prisión para grandes personalidades da historia. Napoleón Bonaparte pasou os seus últimos días de vida exiliado na illa entre 1815 e a súa morte, o 5 de maio de 1821. O xeneral Piet Cronje e outros prisioneiros da Guerra Anglo-Bóers foron trasladados a este territorio, que tamén serviu de lugar de exilio a algúns xefes zulús, incluíndo Dinizulu.
O Xefe de Estado é o soberano do Reino Unido; na actualidade ostenta este título Carlos III. O Xefe de Goberno é o Gobernador e Comandante en Xefe que é designado polo monarca; existe un Consello Executivo que se utiliza como gabinete e é dirixido polo gobernador, dous membros ex officio e seis membros elixidos polo Consello Lexislativo.
Existe un Consello Lexislativo unicameral, que está formado por 15 escanos, incluíndo o voceiro, tres membros ex officio e doce membros elixidos mediante votación popular por un período de catro anos. Non existen os partidos políticos desde 1976 e todos os membros son independentes sen afiliación política.
Existe unha Corte Suprema dentro da dependencia. A Constitución actual réxese desde o 1 de xaneiro de 1989.
A dependencia divídese en tres unidades administrativas:
| Unidade administrativa | Superficie (km²) | Poboación (1998) | Capital |
|---|---|---|---|
| Santa Helena (área administrativa) | 122 | 5.157 | Jamestown |
| Ascensión (dependencia) | 88 | 1.122 | Georgetown |
| Tristan da Cunha (dependencia) | 200 | 284 | Edimburgo |
| Territorio de Ultramar de Santa Helena | 410 | 6563 | Jamestown |
Dentro da área administrativa de Santa Helena, inclúense os pequenos illotes satélites e rocas como a Roca de Castle, Illa de Speerd, Os Needle, Roca de Lower Black, Roca de Upper Black (Sur), Illa de Bird (Suroeste), Roca de Black, Illa do Val Thompson, Illa de Peaked, Illa de Egg, Lady's Chair, Roca de Lighter (Oeste), Long Ledge (Noroeste), Illa de Shore, Illa de George, Illa da Roca Rough, Roca de Flat (Este), Os Buoys, Illa da Baía Sandy, Os Chimney, Illa de White Bird e a Roca de Frightus (Sueste), que no seu conxunto suman 1 km².
A área administrativa de Santa Helena divídese en oito distritos:
| Distrito | Area[17] km2 |
Area sq mi | Pob. 1998 | Pob. 2008[18] | Pob. 2016[2] | Pob./km2 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Alarm Forest | 5.4 | 2.1 | 289 | 276 | 383 | 70.4 |
| Blue Hill | 36.8 | 14.2 | 177 | 153 | 158 | 4.3 |
| Half Tree Hollow | 1.6 | 0.6 | 1,140 | 901 | 984 | 633.2 |
| Jamestown | 3.9 | 1.5 | 884 | 716 | 629 | 161.9 |
| Levelwood | 14.8 | 5.7 | 376 | 316 | 369 | 25.0 |
| Longwood | 33.4 | 12.9 | 960 | 715 | 790 | 23.6 |
| Sandy Bay | 16.1 | 6.2 | 254 | 205 | 193 | 12.0 |
| Saint Paul's | 11.4 | 4.4 | 908 | 795 | 843 | 74.0 |
| Total | 123.3 | 47.6 | 5,157 | 4,257 | 4,349 | 35.3 |
NOTA: A diferenza entre o número total de persoas atopadas nos distritos administrativos e a poboación rexistrada no Censo de 2016 débese ao feito de que o censo incluía cifras do número de persoas a bordo do RMS Santa Helena ( 183) e o número de persoas que ían nun iate no porto (13).[19]
As dúas dependencias restantes non teñen unha subdivisión en distritos. Para Ascensión, que á parte de ter uns pequenos illotes e rochas, consiste nunha soa illa, usualmente dividida nos cinco asentamentos que hai. Para Tristan da Cunha, que só ten un asentamento pero consiste en varias illas separadas, tómase como división a cada illa.
A illa de Santa Helena ten unha superficie de 121 km². Outras illas que pertencen a este territorio son a illa Ascensión e o arquipélago de Tristan da Cunha, consistente na illa homónima e as illas Gough, Inaccesible e o grupo das illas Nightingale. Todas estas illas son de orixe volcánica, moi escarpadas o que impide practicamente a agricultura, apenas cun 13% do terreo cultivable. O punto máis alto é o pico de Queen Mary's en Tristan da Cunha (2.060 m).
O clima da illa é tropical, morno debido á influencia mariña. Tristan da Cunha é máis fría ca Santa Helena, pero posúe practicamente as mesmas características.
Curiosamente, Santa Helena non posúe ningunha praia, sendo o seu litoral completamente rochoso. Tamén por este motivo a illa era utilizada como prisión. Non hai unha saída doada do interior da illa mais que a través da capital Jamenstown.
Na illa existen polo menos corenta especies de especies vexetais descoñecidas en calquera parte do mundo. Constitúe por si soa a ecorrexión denominada monte e matogueira de Santa Helena.
.jpg)
A economía da illa baséase principalmente na axuda que recibe do Reino Unido e na exportación pesqueira, cría de gando e venda de artesanías. Actualmente ten un pequeno centro bancario.
O turismo que se realiza en Santa Helena é sobre todo nos lugares onde estivo Napoleón, A industria do turismo local explora moito este particular aspecto da historia, así como o calmo estilo de vida da súa poboación. Os sitios onde Napoleón viviu e o val onde foi enterrado son territorio francés.
A illa posúe un navío, chamado RMS St Helena, que fai unha ruta pasando por Inglaterra, Irlanda, Illas Canarias, Ascensión, Santa Helena, Suráfrica e Namibia. A pasaxe pola Namibia é aínda experimental.
En marzo de 2005, o goberno británico anunciou plans para construír o aeroporto de Santa Helena.[20] O 22 de xullo de 2010, o goberno británico acordou axudar á financiamento do novo aeroporto.[21] En novembro de 2011, asinouse un acordo entre o goberno británico e a compañía de enxeñería civil surafricana Basil Read, o aeroporto tiña previsto abrir en febreiro de 2016 con voos de e ata Suráfrica e o Reino Unido.[22] O custo foi de 250 millóns de euros. Está dirixido a axudar á illa a ser máis autosuficiente, fomentando o desenvolvemento económico e reducindo a dependencia das axudas do goberno británico. Tamén se prevé que se inicie a industria turística, con ata 30.000 visitantes que se esperan ao ano.[23]
O primeiro avión aterrou no novo aeroporto o 15 de setembro de 2015, un surafricano Beechcraft King Air, antes de realizar unha serie de voos para calibrar o equipo de radio navegación do aeroporto.[24][25]
A apertura do aeroporto estaba prevista para maio de 2016, pero en xuño de 2016 anunciouse que se atrasaba indefinidamente debido aos fortes ventos.[26] En 2017, a compañía aérea surafricana Airlink converteuse no licitador gañador para prestar servizo aéreo semanal entre a illa e o aeroporto internacional de Tambo Johannesburg. O primeiro voo comercial que aterrou en Santa Helena foi un voo chárter realizado por Airlink de Suráfrica o mércores 3 de maio de 2017 desde Cidade do Cabo a través do aeroporto Moçâmedes, Angola, usando o Avro RJ85 ZS-SSH (msn 2285). O voo colleu pasaxeiros de RMS Santa Helena varados na illa cando o Santa Helena sufriu un dano na hélice.[27]
O 14 de outubro de 2017, Airlink comezou un servizo semanal entre Johannesburgo, Suráfrica e o aeroporto de Santa Helena usando un Embraer E190-100IGW, o primeiro servizo aéreo programado na historia de Santa Helena. Con 78 pasaxeiros a bordo, o avión chegou ao aeroporto de Santa Helena tras un voo de aproximadamente seis horas desde Johannesburgo cunha parada de repostos en Windhoek.[28]
O aeroporto está situado de xeito que ás veces o cizallamento do vento dificulta aterrar dende o norte. É seguro aterrar dende a outra dirección, pero está afectado por ventos de cola, que disminuen a elevación durante a aterraxe e, polo tanto, impón unha restrición de peso, o que se traduce en menos pasaxeiros.[29] Non obstante, só algúns voos demoráronse para o día seguinte durante o primeiro semestre. Isto sucedeu un pouco máis a miúdo durante o segundo semestre do inverno local. A néboa é un problema maior que o cizallamento.
A maior parte da poboación habita na illa de Santa Helena, cun total de 4.897 habitantes. 630 aproximadamente viven na capital, Jamestown. Outras 806 persoas viven en Ascensión, das cales máis de 450 viven na capital, Georgetown. En Tristan da Cunha viven preto de 250 persoas.
Os grupos étnicos que existen na illa son descendentes de africanos (50%), brancos (25%) e descendentes de chineses (25%). A relixión anglicana constitúe a maioría, pero existen comunidades católicas, bautistas, adventistas do Sétimo Día e Testemuñas de Xehová (é o lugar onde hai maior proporción de fieis no mundo, 1 por cada 29 habitantes).
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
