επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας From Wikipedia, the free encyclopedia
Η ρωμαϊκή επαρχία με το όνομα «Μακεδονία» (λατινικά: Provincia Macedoniae) ιδρύθηκε επίσημα το 146 π.Χ., μετά τη νίκη του Ρωμαίου στρατηγού Κόιντου Καικίλιου Μέτελλου επί του Ανδρίσκου, τελευταίου αυτοαποκαλούμενου Βασιλιά του αρχαίου ελληνικού βασιλείου της Μακεδονίας το 148 π.Χ. μετά τον Τέταρτο Μακεδονικό Πόλεμο και τη διάλυση των τεσσάρων υποτελών δημοκρατιών (η «τετραρχίας») που ιδρύθηκε από τη Ρώμη στην περιοχή. Η επαρχία ενσωμάτωσε την αρχαία Μακεδονία, με την προσθήκη της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και τμημάτων της Ιλλυρίας, της Παιονίας και της Θράκης.[1] Αυτό δημιούργησε μια πολύ μεγαλύτερη διοικητική περιοχή, στην οποία εξακολουθούσε να αποδίδεται το όνομα της «Μακεδονίας». Οι Δάρδανοι, στα βόρεια της Παιονίας, δεν συμπεριλήφθηκαν, επειδή υποστήριξαν τους Ρωμαίους στην κατάκτηση της Μακεδονίας.
Provincia Macedoniae Επαρχία Μακεδονίας | |||||
| |||||
---|---|---|---|---|---|
Πρωτεύουσα | Θεσσαλονίκη | ||||
Γλώσσες | Ελληνικά (δημώδης), Λατινικά (διοίκηση) | ||||
Θρησκεία | Αρχαία ελληνική θρησκεία, Χριστιανισμός (από τον 1ο αιώνα μ.Χ.) | ||||
Πολίτευμα | Αδιευκρίνιστο | ||||
Ιστορική εποχή | Αρχαιότητα | ||||
- | Τέταρτος Μακεδονικός Πόλεμος | 150 π.Χ. - 148 π.Χ. | |||
- | Ίδρυση μετά την κατάκτηση της Μακεδονίας | 146 π.Χ. | |||
- | Εγκατάσταση Σλάβων σε τμήμα της επαρχίας | 6ος αιώνας μ.Χ. | |||
- | Διάλυση της επαρχίας και δημιουργία των θεμάτων της Θεσσαλονίκης και του Στρυμόνος | 7ος αιώνας π.Χ. | |||
Κατά τη διάρκεια της δημοκρατικής περιόδου, η επαρχία είχε μεγάλη στρατιωτική σημασία, καθώς αποτελούσε το κύριο προπύργιο που προστάτευε την περιοχή του Αιγαίου από επιθέσεις από το βορρά. Η Αρχαία Εγνατία Οδός, η οποία διέσχιζε την επαρχία από τα δυτικά προς τα ανατολικά, είχε μεγάλη στρατηγική σημασία, καθώς αποτελούσε την κύρια χερσαία σύνδεση μεταξύ της Ρώμης και των περιοχών της στην Ανατολική Μεσόγειο. Κατά την περίοδο αυτή, οι εκστρατείες εναντίον των Δαρδάνων και των Σκορδίσκων στα βόρεια, και των Θρακών στα ανατολικά ήταν σχεδόν συνεχείς. Μέχρι τον πρώτο αιώνα π.Χ. , η επαρχία εκτεινόταν θεωρητικά μέχρι τον Δούναβη.
Η επαρχία αποτέλεσε κεντρικό θέατρο για αρκετές εκστρατείες των εμφύλιων πολέμων στο τέλος της δημοκρατικής περιόδου, συμπεριλαμβανομένων των μαχών των Φαρσάλων και των Φιλίππων. Κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Τριανδρίας, ανήκε στη σφαίρα του Μάρκου Αντωνίου. Κατά την περίοδο αυτή ιδρύθηκαν στην επαρχία αρκετές σημαντικές ρωμαϊκές στρατιωτικές αποικίες. Αφού η επαρχία τέθηκε υπό τον έλεγχο του Αυγούστου μετά τη ναυμαχία του Ακτίου το 30 π.Χ., τα βόρεια τμήματα της διαχωρίστηκαν ως οι επαρχίες της Μοισίας, της Δαλματίας και της Παννονίας, πράγμα που σημαίνει ότι η επαρχία έχασε μεγάλο μέρος του στρατιωτικού της ρόλου στην υπεράσπιση των συνόρων του Δούναβη, αλλά παρέμεινε σημαντική για σκοπούς εφοδιασμού και ως πηγή στρατιωτικού δυναμικού. Μέχρι το 15 μ.Χ. και ξανά μετά το 44 μ.Χ., η Μακεδονία ήταν συγκλητική επαρχία, που διοικούνταν από έναν Ανθύπατο.
Καθ' όλη τη διάρκεια της αυτοκρατορικής περιόδου, η Μακεδονία ήταν μια ευημερούσα περιοχή με αρκετές ακμάζουσες πόλεις, κυρίως τη Θεσσαλονίκη και τους Φιλίππους. Οι κοινότητες αυτές ήταν οργανωμένες με παρόμοιο τρόπο με άλλες πόλεις της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ήταν σε μεγάλο βαθμό αυτοδιοικούμενες. Τα ελληνικά ήταν η κύρια γλώσσα της περιοχής, αλλά τα λατινικά χρησιμοποιούνταν για επίσημους σκοπούς και στις ρωμαϊκές αποικίες. Υπήρχαν σημαντικές χριστιανικές κοινότητες στην επαρχία από τα μέσα του 1ου αιώνα μ.Χ.
Στα τέλη της αρχαιότητας, η επαρχία χωρίστηκε σε διάφορες μικρότερες μονάδες, αλλά η παλιά πρωτεύουσα της επαρχίας, η Θεσσαλονίκη, έγινε το περιφερειακό κέντρο της περιοχής των Βαλκανίων και υπήρξε για λίγο αυτοκρατορική πρωτεύουσα υπό τον Λικίνιο. Το επαρχιακό σύστημα σταδιακά εξασθένησε, μέχρι που αντικαταστάθηκε εντελώς από το θεματικό σύστημα στα μέσα του 7ου αιώνα μ.Χ., αλλά η περιοχή συνέχισε να αποτελεί μέρος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι το τέλος του δέκατου τέταρτου αιώνα.
Μετά τις μεταρρυθμίσεις του Διοκλητιανού στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. η Παλαιᾶ Ἤπειρος (Epirus Vetus) αποκόπηκε και τον 4ο αιώνα η ίδια η επαρχία της Μακεδονίας χωρίστηκε στη Μακεδονία Πρίμα στο νότο και στη Μακεδονία Σεκούντα ή Σαλουτάρις στο βορρά. Όλες αυτές οι επαρχίες υπήχθησαν στη Διοίκηση της Μακεδονίας, μία από τις τρεις διοικήσεις που απάρτιζαν την πραιτωριανή υπαρχία του Ιλλυρικού. Όταν η Υπαρχία χωρίστηκε μεταξύ της Δυτικής και της Ανατολικής Αυτοκρατορίας το 379, οι Μακεδονικές επαρχίες συμπεριλήφθηκαν στο Ανατολικό Ιλλυρικό. Με τη μόνιμη διαίρεση της αυτοκρατορίας το 395 η Μακεδονία περιήλθε στην Ανατολή, που έμελλε να εξελιχθεί στη Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Η Ήπειρος, αργότερα Παλαιά Ήπειρος (Epirus Vetus), ήταν επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που αντιστοιχούσε στην περιοχή της Ηπείρου. Μεταξύ 146 π.Χ. και 27 π.Χ. ανήκε στην επαρχία της Μακεδονίας και στη συνέχεια στην Αχαΐα, πριν γίνει ξεχωριστή επαρχία επί του Αυτοκράτορα Τραϊανού.
Η Νέα Ήπειρος (Epirus Nova) ή Ελληνική Ιλλυρία (Illyria Graeca)[2][3][4] ή κυρίως Ιλλυρία (Illyris proper) ήταν επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ιδρύθηκε από τον Διοκλητιανό κατά την αναδιάρθρωση των μεθοριακών επαρχιών. Μέχρι τότε η επαρχία ανήκε στην επαρχία της Μακεδονίας.[5][6] Το Δυρράχιο (ή Επίδαμνος) καθιερώθηκε ως πρωτεύουσα της Νέας Ηπείρου.[7] Η περιοχή της Νέας Ηπείρου αντιστοιχούσε[8] σε ένα τμήμα της Ιλλυρίας που ήταν τότε «εν μέρει Ελληνικό και εν μέρει εξελληνισμένο».[9]
Η Μακεδονία Πρίμα ("Πρώτη Μακεδονία") ήταν επαρχία που περιλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος του αρχαίας Μακεδονίας ,που συμπίπτει με το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Μακεδονίας και είχε πρωτεύουσά της τη Θεσσαλονίκη.
Η Μακεδονία Σαλουτάρις («Σωτήρια Μακεδονία»), επίσης γνωστή ως Μακεδονία Σεκούντα («Δεύτερη Μακεδονία») ήταν επαρχία που περιλάμβανε εν μέρει τη Δαρδανία και το σύνολο της Παιονίας, που είναι το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Βόρειας Μακεδονίας. Η πόλη Στόβοι, που βρίσκεται στη συμβολή των ποταμών Εριγώνα και Αξιού και ήταν η πρώην πρωτεύουσα της Παιονίας, έγινε αργότερα πρωτεύουσα της Μακεδονίας Σαλουτάρις.
Η βασιλεία του Αυγούστου εγκαινίασε μια μακρά περίοδο ειρήνης, ευημερίας και πλούτου για τη Μακεδονία, αν και η σημασία της για την οικονομική κατάσταση του Ρωμαϊκού κόσμου μειώνεται συγκρινόμενη με τη γειτονική της Μικρά Ασία.
Η οικονομία τονώθηκε σε μεγάλο βαθμό από την κατασκευή της Εγνατίας Οδού, την εγκατάσταση Ρωμαίων εμπόρων στις πόλεις, και την ίδρυση Ρωμαϊκών αποικιών. Η Αυτοκρατορική κυβέρνηση έφερε, μαζί με τους δρόμους και το διοικητικό της σύστημα, την οικονομική άνθηση, που ωφέλησε τόσο τη ρωμαϊκή άρχουσα τάξη όσο και τα λαϊκά στρώματα. Με τεράστιες καλλιεργήσιμες εκτάσεις και πλούσια βοσκοτόπια, οι μεγάλες ηγετικές οικογένειες συσσώρευσαν τεράστιες περιουσίες, που βασίζονταν στην εργασία δούλων.
Η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των παραγωγικών τάξεων επέφερε αύξηση του αριθμού των τεχνιτών και βιοτεχνών στην περιοχή. Πετράδες, ανθρακωρύχοι, σιδεράδες, κ.ά. απασχολούνταν σε κάθε είδους εμπορική δραστηριότητα και τέχνη. Έλληνες επίσης απασχολούνταν ευρέως ως καθηγητές, δάσκαλοι και γιατροί σε όλο το Ρωμαϊκό κόσμο.
Η οικονομία εξαγωγών βασιζόταν ουσιαστικά στη γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ εξάγονταν επίσης σίδηρος, χαλκός και χρυσός, μαζί με προϊόντα, όπως ξυλεία, ρητίνη, πίσσα, κάνναβη, λινάρι και ψάρια. Μια άλλη πηγή πλούτου ήταν τα λιμάνια της επαρχίας, όπως το Δίον, η Πέλλα, η Θεσσαλονίκη και η Κασσάνδρεια.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.