κτιριακό συγκρότημα στη Βιέννη From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Μπελβεντέρε είναι κτιριακό συγκρότημα στη Βιέννη, το οποίο αποτελείται από δυο μπαρόκ μέγαρα, το Άνω Μπελβεντέρε και το Κάτω Μπελβεντέρε. Χτίστηκε στα 1712–23 ως θερινή έπαυλη του πρίγκιπα Ευγένιου της Σαβοΐας. Εκτός από τα μέγαρα, το συγκρότημα περιλαμβάνει τον Πορτοκαλεώνα, τους στάβλους και τους γαλλικής τεχνοτροπίας κήπους, που συνδέουν μεταξύ τους τα μέγαρα.
| Μπελβεντέρε | |
|---|---|
.JPG) | |
 | |
| Είδος | ανάκτορο[1] |
| Αρχιτεκτονική | μπαρόκ αρχιτεκτονική |
| Διεύθυνση | Prinz-Eugen-Straße 27[1] |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | |
| Διοικητική υπαγωγή | Λάντστρασσε[1] και Βιέννη |
| Χώρα | Αυστρία[1] |
| Έναρξη κατασκευής | 1714 |
| Χρήση | μουσείο τέχνης |
| Ένοικοι | Κατάλογος έργων της Österreichische Galerie Belvedere |
| Ιδιοκτήτης | Ευγένιος της Σαβοΐας |
| Διαχειριστής | Κατάλογος έργων της Österreichische Galerie Belvedere |
| Αρχιτέκτονας | Γιόχαν Λούκας φον Χίλντεμπραντ |
| Προστασία | προστατευόμενο μνημείο[1] |
| Ιστότοπος | |
| Επίσημος ιστότοπος | |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Το Μπελβεντέρε είναι η έδρα της «Αυστριακής Πινακοθήκης του Μπελβεντέρε» (Österreichische Galerie Belvedere). Στο Άνω Μπελβεντέρε εκτίθενται έργα από τον Μεσαίωνα μέχρι τις ημέρες μας και στο Κάτω Μπελβεντέρε, το οποίο συνδέεται με τον Πορτοκαλεώνα και τους Στάβλους, φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις. Συμπληρωματικοί χώροι έκθεσης είναι το μέγαρο του πρίγκηπα Ευγένιου στο κέντρο της πόλης και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «21er Haus».
Ο Πρίγκιπας Ευγένιος αγόρασε το 1697 ένα οικόπεδο νοτιοανατολικά του κέντρου της Βιέννης, στο δρόμο προς Ουγγαρία, για την ανέγερση εξοχικής κατοικίας. Ο Πρίγκηπας είχε λάβει μέρος στην υπεράσπιση της Βιέννης από τους Τούρκους το 1683[2] όπως και σε άλλες μάχες κατά των Οθωμανών και χάρη στην ανδρεία που είχε επιδείξει, είχε αμειφθεί πλουσιοπάροχα από τον Αψβούργο αυτοκράτορα Λεοπόλδο. Το 1712 ξεκίνησε η κατασκευή του Κάτω Μπελβεντέρε και το 1717 του Άνω Μπελβεντέρε με αρχιτέκτονα τον Γιόχαν Λούκας φον Χίλντεμπραντ[3]. Το 1719 ανέθεσε στο Ναπολιτάνο ζωγράφο Φραντσέσκο Σολιμένα να φιλοτεχνήσει το ρετάμπλ της θριαμβευτικής αψίδας για το παρεκκλήσι και να ζωγραφίσει την οροφή της χρυσής αίθουσας. Ο Ιταλός ζωγράφος Κάρλο Καρλόνε ανέλαβε το 1720 τη φιλοτέχνηση της νωπογραφίας της οροφής για τη μαρμάρινη αίθουσα και ο Γκαετάνο Φάντι[4] τη διακόσμηση των τοίχων. Το 1723 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες. Μετά τον θάνατο του Πρίγκηπα το 1736, το συγκρότημα το κληρονόμησε η ανιψιά του, πριγκίπισσα Βικτώρια, κόρη του αδελφού του.
Το 1752 αγοράστηκε από την αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία. Στο συμβόλαιο αγοραπωλησίας αναφέρεται για πρώτη φορά η ονομασία Μπελβεντέρε (κυριολεκτικά σημαίνει ωραία θέα, μέρος με ανοικτό ορίζοντα[5]). Για κάποια χρόνια το συγκρότημα δεν χρησιμοποιήθηκε αλλά τον Απρίλη του 1770 δόθηκε ένας μεγαλοπρεπέστατος χορός μεταμφιεσμένων[6] με 16.000 καλεσμένους για το γάμο της κόρης της αυτοκράτειρας, Μαρίας Αντουανέτας με το διάδοχο του γαλλικού θρόνου, τον μετέπειτα Λουδοβίκο ΙΣΤ΄.
Το 1776 η Μαρία Θηρεσία και ο γιος της, μετέπειτα αυτοκράτορας Ιωσήφ Β΄ των Αψβούργων αποφάσισαν τη μεταφορά της αυτοκρατορικής πινακοθήκης στο Άνω Μπελβεντέρε. Ο λόγος ήταν ότι η συλλογή, που μέχρι τότε στεγαζόταν στο παλάτι της Βιέννης, έπρεπε να ανοίξει στο κοινό, βάσει των ιδεών της πεφωτισμένης μοναρχίας, που πρέσβευε ο Ιωσήφ[7]. Το Μπελβεντέρε το 1781 άνοιξε τις πύλες του στο κοινό για πρώτη φορά και έγινε έτσι ένα από τα πρώτα δημόσια μουσεία του κόσμου.
Στις αρχές του 19ου αιώνα το Κάτω Μπελβεντέρε χρησίμευσε κυρίως ως κατοικία μελών της οικογένειας των Αψβούργων, όπως της εξόριστης από τη Γαλλία, Μαρίας Θηρεσίας Καρλότας, μοναδικής επιζήσασας από τα παιδιά του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ και της Μαρίας Αντουανέτας.
Το 1811 ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Α΄ μετέφερε την αυτοκρατορική συλλογή από το κάστρο του Άμπρας στο Κάτω Μπελβεντέρε και λίγο αργότερα, το 1833, μεταφέρθηκε εκεί και μια συλλογή αιγυπτιακών αρχαιοτήτων. Το 1888, με την ίδρυση του Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης όλες οι αυτοκρατορικές συλλογές του Μπελβεντέρε μεταφέρθηκαν στο νέο μουσείο.
Το 1896 ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ αποφάσισε να γίνει το Άνω Μπελβεντέρε κατοικία του διαδόχου του θρόνου, του ανιψιού του Φραγκίσκου Φερδινάνδου. Μετά τη δολοφονία του Φραγκίσκου Φερδινάνδου το 1914, το Μπελβεντέρε δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ πια ως κατοικία.
Στο δε Κάτω Μπελβεντέρε δημιουργήθηκε το 1903 η Κρατική Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης, η πρώτη Πινακοθήκη για τα νέα καλλιτεχνικά ρεύματα στην Αυστρία, και ειδικά για το κίνημα του Ζετσεσιονισμού. Εδώ βρήκαν θέση και έργα των Βίνσεντ βαν Γκογκ, Κλοντ Μονέ κ.ά.
Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και την κατάρρευση του οίκου των Αψβούργων, το Μπελβεντέρε πέρασε στα χέρια του Αυστριακού κράτους. Στο Άνω Μπελβεντέρε φιλοξενήθηκαν έργα του βιεννέζικου ρεύματος Μπίντερμαγερ ενώ στο Κάτω Μπελβεντέρε δημιουργήθηκε ένα μουσείο μπαρόκ[8] με έργα του 17ου και 18ου αιώνα, όπου ξεχώριζαν οι περίφημες προτομές του Φραντς Ξάβερ Μέσερσμιτ. Στον Πορτοκαλεώνα μπορούσε κανείς να θαυμάσει έργα του 20ού αιώνα, μεταξύ των οποίων τα αριστουργήματα του Γκούσταφ Κλιμτ και του Έγκον Σίλε.
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο συγκρότημα και το μουσείο έκλεισε μέχρι το 1953. Στον Πορτοκαλεώνα τοποθετήθηκε η συλλογή μεσαιωνικής αυστριακής τέχνης, με έργα από τον 13ο έως τον 16ο αιώνα. Αυτή η συλλογή όπως και η μπαρόκ συλλογή του Κάτω Μπελβεντέρε μεταφέρθηκαν το 2007–08 στο Άνω Μπελβεντέρε, έτσι ώστε να γίνει εφικτή μια ριζική αναδιάρθρωση του εκθεσιακού χώρου στον Πορτοκαλεώνα και στο Κάτω Μπελβεντέρε. Οι δυο αυτοί χώροι χρησιμοποιούνται πλέον για περιοδικές εκθέσεις ενώ στο Άνω Μπελβεντέρε υπάρχουν όλες οι συλλογές του μουσείου από τον Μεσαίωνα μέχρι τον 20ό αιώνα.
Στο Μπελβεντέρε συνέβη και ένα πολύ σημαντικό γεγονός στην ιστορία της σύγχρονης Αυστρίας. Στη μαρμάρινη αίθουσα του Άνω Μπελβεντέρε υπεγράφη στις 15 Μαΐου του 1955 μεταξύ της Αυστρίας και των τεσσάρων συμμαχικών δυνάμεων (Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία και Η.Π.Α.) η «Συνθήκη του Αυστριακού Κράτους» με την οποία η Αυστρία ανακτούσε την εθνική ανεξαρτησία της. Την υπογεγραμμένη Συνθήκη ανέμισε στο μπαλκόνι ο αυστριακός Υπουργός Εξωτερικών και τέως καγκελάριος Λέοπολντ Φιγκλ στο ενθουσιασμένο πλήθος που βρισκόταν συγκεντρωμένο από κάτω[9], ιστορική δε έμεινε η φράση του «Österreich ist frei» (Η Αυστρία είναι ελεύθερη)[10].
Δίπλα στο Κάτω Μπελβεντέρε βρίσκεται το κτίριο του Πορτοκαλεώνα. Αρχικά ήταν ένας χειμερινός θερμαινόμενος κήπος του οποίου η σκεπή και η μεσημβρινή πλευρά ήταν αφαιρούμενα, έτσι ώστε οι πορτοκαλιές να απολαμβάνουν τους θερινούς μήνες όλο τον καλοκαιρινό ήλιο. Το κτίριο ήταν ένα αριστούργημα ξυλουργικής, με συρόμενες πόρτες και στέγη και άλλους νεωτερισμούς της εποχής. Ύστερα από το θάνατο του πρίγκηπα Ευγένιου οι πορτοκαλιές μεταφέρθηκαν στα Ανάκτορα Σένμπρουν και το κτίριο μετατράπηκε σε στάβλους. Μια ψευδοροφή αντικατέστησε το 1805 την αρχική συρόμενη σκεπή. Μετά το 1918 το κτίριο φιλοξένησε τμήματα της Μοντέρνας Πινακοθήκης, από το 1953 έως το 2007 ήταν μουσείο μεσαιωνική τέχνης και έκτοτε, μετά τη νέα αναδιάρθρωση, φιλοξενεί, σε σύνδεση με το Κάτω Μπελβεντέρε, περιοδικές εκθέσεις. Αυτές οι εκθέσεις εστιάζουν κυρίως στην παρουσίαση της αυστριακής τέχνης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ πολλές είναι οι αναδρομικές εκθέσεις αυστριακών καλλιτεχνών και οι θεματικές εκθέσεις, επικεντρωμένες σε κινήματα και τεχνοτροπίες της τέχνης.
Οι στάβλοι του συγκροτήματος φιλοξενούν από το 2007 μια μελέτη συλλογής 150 πινάκων και αντικειμένων από τη Ρομανική τέχνη ως τη Γοτθική και συμπληρώνουν την έκθεση μεσαιωνικής τέχνης του Άνω Μπελβεντέρε. Συχνά επίσης φιλοξενούνται εκθέσεις πάνω σε συγκεκριμένα αντικείμενα ή σύνολα αντικειμένων, έτσι ώστε να γίνεται αντιληπτός ο ρόλος του μουσείου ως κέντρο συντήρησης και έρευνας[15].
.jpg)
Το 1717 ξεκίνησε η διαμόρφωση των κήπων από τον Ντομινίκ Ζιράρ, ο οποίος είχε ήδη εργαστεί ως υπεύθυνος για τα συντριβάνια του Λουδοβίκου του ΙΔ' από το 1707 έως το 1715 και από το 1715 ήταν επιθεωρητής των κήπων του Μαξιμιλιανού Β΄ Εμμανουήλ της Βαυαρίας[17]. Οι κήποι του Μπελβεντέρε αποτελούν ένα εξαιρετικό δείγμα της γαλλικής τεχνοτροπίας στη διαμόρφωση εξωτερικών χώρων. Οι κήποι πρόσφεραν, εκτός από χώρο για βόλτες και περιπάτους, μια επίδειξη του πλούτου και της ισχύς του ιδιοκτήτη. Ο κυρίως κήπος ανάμεσα στο Κάτω και Άνω Μπελβεντέρε χωρίζεται σε 3 μεγάλα επίπεδα και παρουσιάζει όλα τα βασικά χαρακτηριστικά μπαρόκ διαμόρφωσης: συμμετρικά παρτέρια με λουλούδια, συντριβάνια με γλυπτά μυθικών όντων και ζώων, σκάλες, συμμετρικά κουρεμένους φράκτες κ.α. Το ανώτερο επίπεδο συμβολίζει τον Όλυμπο, το μεσαίο τον Παρνασσό και το τρίτο τα 4 στοιχεία[18].
Το κομμάτι του οικοπέδου που βρίσκεται πλησιέστερα προς την πόλη και συνορεύει με το Κάτω Μπελβεντέρε ήταν για την αποκλειστική χρήση του πρίγκηπα Ευγένιου και των στενών συντρόφων και ήταν γνωστό με την ονομασία Kammergarten. Χωριζόταν σε 2 επίπεδα και συνόρευε στα βόρεια με τον Πορτοκαλεώνα και στα νότια με τα κλουβιά των πουλιών. Το χώρο στόλιζαν συντριβάνια, περίτεχνα περίπτερα με πέργκολες και παρτέρια με άνθη.
Στην πίσω πλευρά του Άνω Μπελβεντέρε, μπροστά στην Sala Terrena μια μεγάλη στέρνα αντανακλά την πρόσοψη του κτιρίου. Δίπλα στο Άνω Μπελβεντέρε, μέχρι το 1726, το οικόπεδο επεκτεινόταν προς τα ανατολικά ώστε να περιλαμβάνει ένα ημικυκλικό θηριοτροφείο. Προς τα νότια, ένας γεωμετρικός λαχανόκηπος βρισκόταν στην περιοχή που καταλαμβάνει τώρα ο Βοτανικός Κήπος της Βιέννης.
Ο «Αλπικός κήπος» είναι ο παλαιότερος στο είδους του στην Ευρώπη και φιλοξενεί μια πολύτιμη ιστορική συλλογή φυτών των Άλπεων της Ομοσπονδίας Κήπων. Οι Αρχιδούκες Γιόχαν, Ράινερ και Άντον ίδρυσαν αυτή τη συλλογή το 1803 στο πάρκο του Ανακτόρου του Σένμπρουν και μεταφέρθηκε στους κήπους του Μπελβεντέρε το 1865. Είναι ανοικτή για το κοινό κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας. Ειδική μνεία αξίζουν τα ροδόδεντρα, που αρχίζουν να ανθίζουν τον Απρίλιο και η συλλογή από Σεμπρεβίβες με 300 ποικιλίες και περισσότερο από 100 μπονσάι[19].
Στο Μπελβεντέρε φιλοξενούνται σημαντικά έργα, μερικά από τα οποία είναι[20]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
