From Wikipedia, the free encyclopedia
Валюта коды — төрлө мәғлүмәт тапшырыу системаларында аҡса берәмеген билдәләү һәм таныу өсөн ҡулланылған һандар һәм хәрефтәр йыйылмаһы, ул сағыштырмаса ҡыҫҡа була. Валюталарҙың кодтары валюталарҙың классификаторҙарына төркөмләнгән, улар ғәҙәттә дөйөм донъя, дәүләт-ара, милли (йәғни дәүләт) йә тармаҡ стандарты булып тора.
Викидатала элемент юҡ |
ISO 4217 дөйөм донъя стандарты итеп алынған.
Дәүләттәрҙән өҫтөн торған ойошмаларҙың халыҡ-ара классификаторҙарының бер нисә версияһын Рәсәй Федерацияһы ҡуллана, мәҫәлән:
Рәсәйҙең локаль стандарттары:
Локаль маҡсаттарҙа ҡулланыла алған башҡа классификаторҙар һәм стандарттар ҙа бар.
Рәсәйҙә файҙаланылған валюта классификаторҙарында кодлауҙың ике принцибы — ISO 4217 стандарты һәм Клиринг валюталары классификаторы принциптары ҡулланыла.
ISO 4217 стандарты — иң таралған стандарт, ул башҡа классификаторҙарҙы эшләү өсөн нигеҙ булып хеҙмәт итә һәм түбәндәге мәғлүмәттәрҙе солғай[1]:
Шуның менән бергә валюталар өс төркөмгә бүленгән:
Үҙ сиратында ISO 4217[1] кодтары түбәндәгесә була:
Башҡа валюта стандарттары һәм классификаторҙарының күпселеге (мәҫәлән, Дөйөм Рәсәй валюталар классификаторы (рус. Общероссийский классификатор валют, ОКВ), Халыҡ-ара валюталар классификаторы (рус. Межгосударственный классификатор валют, МКВ), Таможня берлегенең валюталар классификаторы (рус. Классификатор валют Таможенного союза, КВ ТС) ISO 4217 кодын ҡабатлай, әммә бер нисә айға, хатта бер нисә йылға тотҡарлыҡ менән актуалләшә.
Тейлор кодтарының формалашыу коды принцибы башҡараҡ. Төп айырмаһы, үҙ валюталарын сығарған йә сығарыусы илдәрҙе һәм территорияларҙы билдәләгән ISO 3166-1 стандарты кодтарынан тыш, методика авторы Брайан Тейлор эшләгән кодтар ҙа файҙаланыла.
Дөйөм Союз валюталар классификаторы (ОКВ:1984) һәм Клиринг валюталары классификаторы кодлауҙарына (ККВ) бөтөнләй башҡа принциптар хас. Һуңғыһында валюталарҙың атамалары уҡ башҡа стандарттарҙағынан айырыла. Клиринг валюта атамаһында түбәндәге мәғлүмәттәр булыуы мөмкин:
Эске үҙенсәлектәренә (ирекле конвертацияланыу, йомоҡлоҡ), ҡулланыу ысулына (мәҫәлән, клиринг өсөн, тура хисаплашыуҙар өсөн), эмиссиялаусы илдең социаль-сәйәси системаһы һәм иҡтисади үҫеш кимәленә (социалистик илдәр, үҫештәге илдәр) бәйле, тәүҙә валюталар биш (һуңыраҡ алты) төркөмгә бүленә, һәр төркөмгә 0-дән 9-ға тиклемге һандар бирелә. Төркөм эсендә аҡса берәмектәренә «00»-дән «99»-ға тиклемге ике урынлы тәртип һаны һуғыла. Шулай итеп, өс урынлы код барлыҡҡа килә.
Артабан кодтың беренсе һаны кириллица (клиринг валюталары классификаторының Рәсәй Федерацияһы Таможня комитеты тарафынан нәшер ителгән редакцияһында; ККВ ГТК) йә латин алфавитының баш хәрефенә (Рәсәй Федерацияһы Үҙәк банкы редакцияһында; ККВ ЦБ РФ) алмаштырыла. Бөтә социалистик илдәр ҙә тиерлек капиталистик үҫеш юлына баҫҡанлыҡтан, йомоҡ валюталарҙың күбеһе ирекле конвертацияланыусыға әйләнә, әммә сығанаҡ кодын һаҡлай, шунлыҡтан классификаторҙағы төркөмдәр мәғәнәһен юғалта. Мәҫәлән, бына классификаторҙың (ККВ ЦБ РФ) ғәмәлдәге редакцияһындағы тәүге ун код [5]:
Түбәндә 2012 йылдың 12 ғинуарына ҡарата ғәмәлдәге классификаторҙарҙың берәйһенең кодына эйә булған һәм ISO 4217 стандартының alfa-3 коды буйынса сорттарға айырылған валюталар бирелә. Таблицала:
Таблицаға ISO 6166 (ISIN) стандарты кодтары индерелмәгән, сөнки улар аҡса берәмектәренә һирәк бирелә.
Таблицала аҡса берәмектәренең атамалары менән уларҙың билдәләренең кодтары араһында тап килеүҙәр стандарттың үҙенең бирелмәләре нигеҙендә генә күрһәтелә. Символдары Юникодта күрһәтелмәгән валюталар өсөн таблицала валютаның билдәһе (general currency, currency sign) — ¤ (U+00A4) генә ҡуйып кителгән.
Валютаның атамаһы | Илдәр һәм территориялар атамаһы | ISO 4217 | ISO 3166-1 | Башҡа стандарттар | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ОКВ-ға ярашлы | ISO 4217гә ярашлы | ISO һәм/йәки ОКВ-ға ярашлы | alfa-3 | number-3 | ваҡлау берәмеге | alfa-3 | number-3 | ККВ коды | Тейлор коды[6] | юникод[6] |
ISO 4217 стандартына индрелгән ғәмәлдәге валюталар | ||||||||||
Дөйөм валюта юҡ | No universal currency | Антарктида; Фәләстин; Көньяҡ Георгия һәм Көньяҡ Сандвич утрауҙары | — | — | — | — | — | — | — | — |
Дирһам (БҒӘ) | UAE Dirham | Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре | AED | 784 | 2 | ARE | 784 | — | AED | ¤ |
Афғани | Afghani | Афғанстан | AFN | 971 | 2 | AFG | 004 | — | AFN | U+060B (؋) |
Лек | Lek | Албания | ALL | 008 | 2 | ALB | 008 | — | ALL | ¤ |
Әрмәнстан драмы | Armenian Dram | Әрмәнстан | AMD | 051 | 2 | ARM | 051 | — | AMD | U+058F (֏) |
Нидерланд Антиль гульдены | Netherlands Antillean Guilder | Кюрасао; Синт-Мартен | ANG | 532 | 2 | ANT | 530 | — | ANG | U+0192 (ƒ) |
Кванза | Kwanza | Ангола | AOA | 973 | 2 | AGO | 024 | B59 | AOM | ¤ |
Аргентина песоһы | Argentine Peso | Аргентина | ARS | 032 | 2 | ARG | 032 | — | ARS | U+0024 ($) |
Австралия доллары | Australian Dollar | Австралия; Кирибати; Кокос утрауҙары; Науру; Норфолк; Раштыуа утрауы; Тувалу; Херд һәм Макдональд | AUD | 036 | 2 | AUS | 036 | B67 | AUD | U+0024 ($) |
Аруба флорины | Aruban Florin | Аруба | AWG | 533 | 2 | ABW | 533 | — | AWG | U+0192 (ƒ) |
Әзербайжан манаты | Azerbaijanian Manat | Әзербайжан | AZN | 944 | 2 | AZE | 031 | — | AZM | ¤ |
Конвертацияланыусы марка | Convertible Mark | Босния һәм Герцеговина | BAM | 977 | 2 | BIH | 070 | — | BAM | ¤ |
Барбадос доллары | Barbados Dollar | Барбадос | BBD | 052 | 2 | BRB | 052 | — | BBD | U+0024 ($) |
Така | Taka | Бангладеш | BDT | 050 | 2 | BGD | 050 | — | BDT | U+09F3 (৳) |
Болгария левы | Bulgarian Lev | Болгария | BGN | 975 | 2 | BGR | 100 | (3) | BGN | ¤ |
Бахрейн динары | Bahraini Dinar | Бахрейн | BHD | 048 | 3 | BHR | 048 | — | BHD | ¤ |
Бурунди франкы | Burundi Franc | Бурунди | BIF | 108 | 0 | BDI | 108 | — | BIF | ¤ |
Бермуд доллары | Bermudian Dollar | Бермуд утрауҙары | BMD | 060 | 2 | BMU | 060 | — | BMD | U+0024 ($) |
Бруней доллары | Brunei Dollar | Бруней | BND | 096 | 2 | BRN | 096 | — | BND | U+0024 ($) |
Боливиано | Boliviano | Боливия | BOB | 068 | 2 | BOL | 068 | — | BOB | ¤ |
Мвдол | Mvdol | Боливия | BOV | 984 | 2 | BOL | 068 | — | BOV | ¤ |
Бразилия реалы | Brazilian Real | Бразилия | BRL | 986 | 2 | BRA | 076 | C42 | BRL | ¤ |
Багам доллары | Bahamian Dollar | Багам Утрауҙары | BSD | 044 | 2 | BHS | 044 | — | BSD | U+0024 ($) |
Нгултрум | Ngultrum | Бутан | BTN | 064 | 2 | BTN | 064 | — | BTN | ¤ |
Пула | Pula | Ботсвана | BWP | 072 | 2 | BWA | 072 | — | BWP | ¤ |
Белорус һумы | Belarussian Ruble | Белоруссия | BYN | 933 | 2 | BLR | 112 | — | BYR | ¤ |
Белиз доллары | Belize Dollar | Белиз | BZD | 084 | 2 | BLZ | 084 | — | BZD | U+0024 ($) |
Канада доллары | Canadian Dollar | Канада | CAD | 124 | 2 | CAN | 124 | — | CAD | U+0024 ($) |
Конго франкы | Congolese Franc | Конго Демократик Республикаһы | CDF | 976 | 2 | COD | 180 | — | CDF | ¤ |
WIR-евро | WIR Euro | Швейцария (WIR-банк) | CHE | 947 | 2 | CHE | 756 | — | — | ¤ |
Швейцария франкы | Swiss Franc | Лихтенштейн; Швейцария | CHF | 756 | 2 | CHE | 756 | (12) | CHF | ¤ |
WIR-франк | WIR Franc | Швейцария (WIR-банк}) | CHW | 948 | 2 | CHE | 756 | — | — | ¤ |
Үҫеш берәмеге | Unidades de Fomento | Чили | CLF | 990 | 0 | CHL | 152 | — | CLF | ¤ |
Чили песоһы | Chilean Peso | Чили | CLP | 152 | 0 | CHL | 152 | — | CLP | U+0024 ($) |
Юань | Yuan Renminbi | Ҡытай | CNY | 156 | 2 | CHN | 156 | — | CNY | U+00A5 (¥) |
Колумбия песоһы | Colombian Peso | Колумбия | COP | 170 | 2 | COL | 170 | — | COP | U+0024 ($) |
Реаль ҡиммәт берәмеге | Unidad de Valor Real | Колумбия | COU | 970 | 2 | COL | 170 | — | — | ¤ |
Коста-Рика колоны | Costa Rican Colon | Коста-Рика | CRC | 188 | 2 | CRI | 188 | — | CRC | U+20A1 (₡) |
Конвертацияланыусы песо | Peso Convertible | Куба | CUC | 931 | 2 | CUB | 192 | — | — | U+0024 ($) |
Куба песоһы | Cuban Peso | Куба | CUP | 192 | 2 | CUB | 192 | (2) | CUP | U+0024 ($) |
Кабо-Верде эскудоһы | Cape Verde Escudo | Кабо-Верде | CVE | 132 | 2 | CPV | 132 | — | CVE | U+0024 ($) |
Чех кронаһы | Czech Koruna | Чехия | CZK | 203 | 2 | CZE | 203 | (4) | CZK | ¤ |
Джибути франкы | Djibouti Franc | Джибути | DJF | 262 | 0 | DJI | 262 | — | DJF | ¤ |
Дат кронаһы | Danish Krone | Дания; Гренландия; Фарер утрауҙары | DKK | 208 | 2 | DNK | 208 | — | DKK | ¤ |
Доминикан песоһы | Dominican Peso | Доминикан Республикаһы | DOP | 214 | 2 | DOM | 214 | — | DOP | U+0024 ($) |
Алжир динары | Algerian Dinar | Алжир | DZD | 012 | 2 | DZA | 012 | E71 | DZD | ¤ |
Мысыр фунты | Egyptian Pound | Мысыр | EGP | 818 | 2 | EGY | 818 | — | EGP | U+00A3 (£) |
Накфа | Nakfa | Эритрея | ERN | 232 | 2 | ERI | 232 | — | ERN | ¤ |
Эфиопия быры | Ethiopian Birr | Эфиопия | ETB | 230 | 2 | ETH | 231 | C27 | ETB | ¤ |
Евро | Euro | Австрия; Аланд утрауҙары[a 1]; Андорра; Бельгия; Ватикан; Гваделупа; Германия; Греция; Ирландия; Исландия[a 2]; Испания; Италия; Кипр, Латвия, Люксембург; Литва; Майотта; Мальта, Мартиника; Монако; Нидерланд; Португалия; Реюньон; Сан-Марино; Сен-Бартелеми; Сен-Мартен; Словакия; Словения; Сен-Пьер һәм Микелон; Финляндия; Франция; Француз Гвианаһы; Француз Көньяҡ һәм Антарктик территориялары; Черногория; Эстония | EUR | 978 | 2 | — | — | (31) | EUR | U+20AC (€) |
Фиджи доллары | Fiji Dollar | Фиджи | FJD | 242 | 2 | FJI | 242 | — | FJD | U+0024 ($) |
Фолкленд утрауҙары фунты | Falkland Islands Pound | Фолкленд утрауҙары | FKP | 238 | 2 | FLK | 238 | — | FKP | U+00A3 (£) |
Фунт стерлинг | Pound Sterling | Бөйөк Британия; Гернси; Джерси; Мэн утрауы | GBP | 826 | 2 | GBR | 826 | (27) | GBP | U+00A3 (£) |
Лари | Lari | Грузия | GEL | 981 | 2 | GEO | 268 | — | GEL | ¤ |
Гана седийы | Ghana Cedi | Гана | GHS | 936 | 2 | GHA | 288 | — | GHS | U+20B5 (₵) |
Гибралтар фунты | Gibraltar Pound | Гибралтар | GIP | 292 | 2 | GIB | 292 | — | GIP | U+00A3 (£) |
Даласи | Dalasi | Гамбия | GMD | 270 | 2 | GMB | 270 | — | GMD | ¤ |
Гвинея франкы | Guinea Franc | Гвинея | GNF | 324 | 0 | GIN | 324 | — | GNF | ¤ |
Кетсаль | Quetzal | Гватемала | GTQ | 320 | 2 | GTM | 320 | — | GTQ | ¤ |
Гайана доллары | Guyana Dollar | Гайана | GYD | 328 | 2 | GUY | 328 | — | GYD | U+0024 ($) |
Гонконг доллары | Hong Kong Dollar | Гонконг | HKD | 344 | 2 | HKG | 344 | (2) | HKD | U+0024 ($) |
Лемпира | Lempira | Гондурас | HNL | 340 | 2 | HND | 340 | — | HNL | ¤ |
Хорват кунаһы | Kuna | Хорватия | HRK | 191 | 2 | HRV | 191 | — | HRK | ¤ |
Гурд | Gourde | Гаити | HTG | 332 | 2 | HTI | 332 | — | HTG | ¤ |
Форинт | Forint | Венгрия | HUF | 348 | 2 | HUN | 348 | K85 | HUF | ¤ |
Рупия | Rupiah | Индонезия | IDR | 360 | 2 | IDN | 360 | — | IDR | U+20A8 (₨) |
Яңы Израиль шекеле | New Israeli Sheqel | Израиль | ILS | 376 | 2 | ISR | 376 | — | ILS | U+20AA (₪) |
Һинд рупияһы | Indian Rupee | Һиндостан; Бутан | INR | 356 | 2 | IND | 356 | (2) | INR | U+20B9 (₹) |
Ираҡ динары | Iraqi Dinar | Ираҡ | IQD | 368 | 3 | IRQ | 368 | (3) | IQD | ¤ |
Иран риалы | Iranian Rial | Иран | IRR | 364 | 2 | IRN | 364 | — | IRR | U+FDFC (﷼) |
Исланд кронаһы | Iceland Krona | Исландия | ISK | 352 | 0 | ISL | 352 | — | ISK | ¤ |
Ямайка доллары | Jamaican Dollar | Ямайка | JMD | 388 | 2 | JAM | 388 | — | JMD | U+0024 ($) |
Иордан динары | Jordanian Dinar | Иордания | JOD | 400 | 3 | JOR | 400 | — | JOD | ¤ |
Иена | Yen | Япония | JPY | 392 | 0 | JPN | 392 | (2) | JPY | U+00A5 (¥) |
Кения шиллингы | Kenyan Shilling | Кения | KES | 404 | 2 | KEN | 404 | — | KES | ¤ |
Сом | Som | Ҡырғыҙстан | KGS | 417 | 2 | KGZ | 417 | — | KGS | ¤ |
Риель | Riel | Камбоджа | KHR | 116 | 2 | KHM | 116 | (C23) | KHR | U+17DB (៛) |
Комор франкы | Comoro Franc | Комор Утрауҙары | KMF | 174 | 0 | COM | 174 | — | KMF | ¤ |
Төньяҡ Корея вонаһы | North Korean Won | КХДР | KPW | 408 | 2 | PRK | 408 | (2) | KPW | U+20A9 (₩) |
Вона | Won | Корея Республикаһы | KRW | 410 | 0 | KOR | 410 | K09 | KRW | U+20A9 (₩) |
Күвейт динары | Kuwaiti Dinar | Кувейт | KWD | 414 | 3 | KWT | 414 | — | KWD | ¤ |
Кайман утрауҙары доллары | Cayman Islands Dollar | Кайман Утрауҙары | KYD | 136 | 2 | CYM | 136 | — | KYD | U+0024 ($) |
Тәңкә | Tenge | Ҡаҙағстан | KZT | 398 | 2 | KAZ | 398 | — | KZT | U+20B8 (₸) |
Кип | Kip | Лаос | LAK | 418 | 2 | LAO | 418 | — | LAK | U+20AD (₭) |
Ливан фунты | Lebanese Pound | Ливан | LBP | 422 | 2 | LBN | 422 | — | LBP | U+00A3 (£) |
Шри-Ланка рупияһы | Sri Lanka Rupee | Шри-Ланка | LKR | 144 | 2 | LKA | 144 | A43 | LKR | U+20A8 (₨) |
Либерия доллары | Liberian Dollar | Либерия | LRD | 430 | 2 | LBR | 430 | — | LRD | U+0024 ($) |
Лоти | Loti | Лесото | LSL | 426 | 2 | LSO | 426 | — | LSL | ¤ |
Литва литы | Lithuanian Litas | Литва | LTL | 440 | 2 | LTU | 440 | — | LTL | ¤ |
Ливия динары | Libyan Dinar | Ливия | LYD | 434 | 3 | LBY | 434 | — | LYD | ¤ |
Марокко дирхамы | Moroccan Dirham | Марокко; Көнбайыш Сахара | MAD | 504 | 2 | MAR | 504 | — | MAD | ¤ |
Молдаван лейы | Moldovan Leu | Молдавия | MDL | 498 | 2 | MDA | 498 | — | MDL | ¤ |
Малагасий ариарийы | Malagasy Ariary | Мадагаскар | MGA | 969 | 2 | MDG | 450 | — | MGA | ¤ |
Денар | Denar | Македония | MKD | 807 | 2 | MKD | 807 | — | MKD | ¤ |
Кьят | Kyat | Мьянма | MMK | 104 | 2 | MMR | 104 | — | MMK | ¤ |
Тугрик | Tugrik | Монголия | MNT | 496 | 2 | MNG | 496 | (4) | MNT | U+20AE (₮) |
Патака | Pataca | Макао | MOP | 446 | 2 | MAC | 446 | — | MOP | ¤ |
Угия | Ouguiya | Мавритания | MRU | 929 | 2 | MRT | 478 | — | MRO | ¤ |
Маврикий рупияһы | Mauritius Rupee | Маврикий | MUR | 480 | 2 | MUS | 480 | — | MUR | U+20A8 (₨) |
Руфия | Rufiyaa | Мальдив | MVR | 462 | 2 | MDV | 462 | — | MVR | ¤ |
Квача | Kwacha | Малави | MWK | 454 | 2 | MWI | 454 | — | MWK | ¤ |
Мексикан песоһы | Mexican Peso | Мексика | MXN | 484 | 2 | MEX | 484 | E43 | MXN | U+0024 ($) |
Мексика инверсия берәмеге | Mexican Unidad de Inversion | Мексика | MXV | 979 | 2 | MEX | 484 | — | MXV | ¤ |
Малайзия ринггиты | Malaysian Ringgit | Малайзия | MYR | 458 | 2 | MYS | 458 | A36 | MYR | ¤ |
Мозамбик метикалы | Mozambique Metical | Мозамбик | MZN | 943 | 2 | MOZ | 508 | — | MZN | ¤ |
Намибия доллары | Namibia Dollar | Намибия | NAD | 516 | 2 | NAM | 516 | — | NAD | U+0024 ($) |
Найра | Naira | Нигерия | NGN | 566 | 2 | NGA | 566 | — | NGN | U+20A4 (₦) |
Алтын кордоба | Cordoba Oro | Никарагуа | NIO | 558 | 2 | NIC | 558 | — | NIO | ¤ |
Норвег кронаһы | Norwegian Krone | Норвегия; Буве; Шпицберген һәм Ян-Майен | NOK | 578 | 2 | NOR | 578 | — | NOK | ¤ |
Непал рупияһы | Nepalese Rupee | Непал | NPR | 524 | 2 | NPL | 524 | — | NPR | U+20A8 (₨) |
Яңы зеланд доллары | New Zealand Dollar | Яңы Зеландия; Ниуэ; Кук Утрауҙары; Питкэрн Утрауҙары; Токелау | NZD | 554 | 2 | NZL | 554 | — | NZD | U+0024 ($) |
Оман риалы | Rial Omani | Оман | OMR | 512 | 3 | OMN | 512 | — | OMR | U+FDFC (﷼) |
Бальбоа | Balboa | Панама | PAB | 590 | 2 | PAN | 591 | — | PAB | ¤ |
Яңы соль | Nuevo Sol | Перу | PEN | 604 | 2 | PER | 604 | — | PEN | ¤ |
Кина | Kina | Папуа — Яңы Гвинея | PGK | 598 | 2 | PNG | 598 | — | PGK | ¤ |
Филиппин песоһы | Philippine Peso | Филиппин | PHP | 608 | 2 | PHL | 608 | — | PHP | U+20B1 (₱) |
Пакистан рупияһы | Pakistan Rupee | Пакистан | PKR | 586 | 2 | PAK | 586 | (2) | PKR | U+20A8 (₨) |
Злотый | Zloty | Польша | PLN | 985 | 2 | POL | 616 | (3) | PLN | ¤ |
Гуарани | Guarani | Парагвай | PYG | 600 | 0 | PRY | 600 | — | PYG | U+20B2 (₲) |
Катар риалы | Qatari Rial | Катар | QAR | 634 | 2 | QAT | 634 | — | QAR | U+FDFC (﷼) |
Яңы румын лейы | Romanian Leu | Румыния | RON | 946 | 2 | ROU | 642 | (2) | ROL | ¤ |
Серб динары | Serbian Dinar | Сербия | RSD | 941 | 2 | SRB | 688 | — | — | ¤ |
Рәсәй һумы | Russian Ruble | Рәсәй | RUB | 643 | 2 | RUS | 643 | — | RUB | U+20BD (₽) |
Руанда франкы | Rwanda Franc | Руанда | RWF | 646 | 0 | RWA | 646 | — | RWF | ¤ |
Сәғүд риялы | Saudi Riyal | Сәғүд Ғәрәбстаны | SAR | 682 | 2 | SAU | 682 | — | SAR | ¤ |
Соломон Утрауҙары доллары | Solomon Islands Dollar | Соломон Утрауҙары | SBD | 090 | 2 | SLB | 090 | — | SBD | U+0024 ($) |
Сейшел рупияһы | Seychelles Rupee | Сейшел Утрауҙары | SCR | 690 | 2 | SYC | 690 | — | SCR | U+20A8 (₨) |
Судан фунты | Sudanese Pound | Судан | SDG | 938 | 2 | SDN | 729 | (2) | — | U+00A3 (£) |
Швед кронаһы | Swedish Krona | Швеция | SEK | 752 | 2 | SWE | 752 | B07 | SEK | ¤ |
Сингапур доллары | Singapore Dollar | Сингапур | SGD | 702 | 2 | SGP | 702 | — | SGD | U+0024 ($) |
Изге Елена фунты | Saint Helena Pound | Изге Елена, Олғашыу һәм Тристан-да-Кунья утрауҙары | SHP | 654 | 2 | SHN | 654 | — | SHP | U+00A3 (£) |
Леоне | Leone | Сьерра-Леоне | SLL | 694 | 2 | SLE | 694 | — | SLL | ¤ |
Сомали шиллингы | Somali Shilling | Сомали | SOS | 706 | 2 | SOM | 706 | — | SON | ¤ |
Суринам доллары | Surinam Dollar | Суринам | SRD | 968 | 2 | SUR | 740 | — | SRD | U+0024 ($) |
Көньяҡ Судан фунты | South Sudanese Pound | Көньяҡ Судан | SSP | 728 | 2 | SSD | 728 | — | — | U+00A3 (£) |
Добра | Dobra | Сан-Томе һәм Принсипи | STN | 930 | 2 | STP | 678 | — | STD | ¤ |
Сальвадор колоны | El Salvador Colon | Сальвадор | SVC | 222 | 2 | SLV | 222 | — | SVC | U+20A1 (₡) |
Сүриә фунты | Syrian Pound | Сүриә | SYP | 760 | 2 | SYR | 760 | — | SYP | U+00A3 (£) |
Лилангени | Lilangeni | Эсватини | SZL | 748 | 2 | SWZ | 748 | — | SZL | ¤ |
Бат | Baht | Таиланд | THB | 764 | 2 | THA | 764 | B70 | THB | U+0E3F (฿) |
Сомони | Somoni | Тажикстан | TJS | 972 | 2 | TJK | 762 | — | TJS | ¤ |
Яңы төркмән манаты | Turkmenistan New Manat | Төркмәнстан | TMT | 934 | 2 | TKM | 795 | — | TMM | ¤ |
Тунис динары | Tunisian Dinar | Тунис | TND | 788 | 3 | TUN | 788 | B76 | TND | ¤ |
Паанга | Pa’anga | Тонга | TOP | 776 | 2 | TON | 776 | — | TOP | ¤ |
Төрөк лираһы | Turkish Lira | Төркиә | TRY | 949 | 2 | TUR | 792 | A13 | TRL | U+20BA (₺) |
Тринидад һәм Тобаго доллары | Trinidad and Tobago Dollar | Тринидад һәм Тобаго | TTD | 780 | 2 | TTO | 780 | — | TTD | U+0024 ($) |
Яңы тайвань доллары | New Taiwan Dollar | Тайвань | TWD | 901 | 2 | TWN | 158 | — | TWD | U+0024 ($) |
Танзания шиллингы | Tanzanian Shilling | Танзания | TZS | 834 | 2 | TZA | 834 | — | TZS | ¤ |
Гривна | Hryvnia | Украина | UAH | 980 | 2 | UKR | 804 | — | UAH | U+20B4 (₴) |
Уганда шиллингы | Uganda Shilling | Уганда | UGX | 800 | 2 | UGA | 800 | — | UGX | ¤ |
АҠШ доллары | US Dollar | АҠШ; Америка Самоаһы; Бонэйр; Синт-Эстатиус; Саба; Һинд океанындағы Британия территорияһы; Британия Виргин утрауҙары; Америка Виргин утрауҙары; Көнсығыш Тимор; Гаити; Гуам; АҠШ-тың Тышҡы кесе утрауҙары; Маршалл Утрауҙары; Микронезия; Тёркс һәм Кайкос; Палау; Панама; Пуэрто-Рико; Сальвадор; Төньяҡ Мариан утрауҙары; Эквадор | USD | 840 | 2 | USA | 840 | (119) | USD | U+0024 ($) |
Киләһе көн доллары | US Dollar (Next day) | АҠШ | USN | 997 | 2 | USA | 840 | — | USDN | U+0024 ($) |
Шул уҡ көн доллары | US Dollar (Same day) | АҠШ | USS | 998 | 2 | USA | 840 | — | USDS | U+0024 ($) |
Уругвай песоһы индексланған берәмектәрҙә | Urguguay Peso en Unidades Indexadas | Уругвай | UYI | 940 | 0 | URY | 858 | — | — | U+0024 ($) |
Уругвай песоһы | Peso Uruguayo | Уругвай | UYU | 858 | 2 | URY | 858 | — | UYU | U+0024 ($) |
Үзбәк һумы | Uzbekistan Sum | Үзбәкстан | UZS | 860 | 2 | UZB | 860 | — | UZS | ¤ |
Боливар фуэрте | Bolivar | Венесуэла | VEF | 937 | 2 | VEN | 862 | — | VEF | ¤ |
Донг | Dong | Вьетнам | VND | 704 | 0 | VNM | 704 | (2) | VND | U+20AB (₫) |
Вату | Vatu | Вануату | VUV | 548 | 0 | VUT | 548 | — | VUV | ¤ |
Тала | Tala | Самоа | WST | 882 | 2 | WSM | 882 | — | WST | ¤ |
КФА BEAC франкы | CFA Franc BEAC | Габон; Камерун; Конго Республикаһы; Үҙәк Африка Республикаһы; Чад; Экваториаль Гвинея | XAF | 950 | 0 | — | — | (2) | XAF | ¤ |
Көмөш (троя унцияһы) | Silver | — | XAG | 961 | N.A. | — | — | (A91) | — | ¤ |
Алтын (троя унцияһы) | Gold | — | XAU | 959 | N.A. | — | — | (A90) | — | ¤ |
Европа состав берәмеге EURCO | European Composite Unit (EURCO) | Европа берләшмәләре | XBA | 955 | N.A. | — | — | — | XBA | ¤ |
Европа валюта берәмеге EMU-6 | European Monetary Unit (E.M.U.-6) | Европа берләшмәләре | XBB | 956 | N.A. | — | — | — | XBB | ¤ |
Европа хисаплашыу берәмеге EUA-9 | European Unit of Account 9 (E.U.A.-9) | Европа берләшмәләре | XBC | 957 | N.A. | — | — | — | XBC | ¤ |
Европа хисаплашыу берәмеге EUA-17 | European Unit of Account 17 (E.U.A.-17) | Европа берләшмәләре | XBD | 958 | N.A. | — | — | — | XBD | ¤ |
Көнсығыш кариб доллары | East Caribbean Dollar | Ангилья; Антигуа һәм Барбуда; Гренада; Доминика; Монтсеррат; Сент-Винсент һәм Гренадин; Сент-Китс һәм Невис; Сент-Люсия | XCD | 951 | 2 | — | — | — | XCD | U+0024 ($) |
СДР (махсус үтескә алыу хоҡуғы) | SDR (Special Drawing Right) | Халыҡ-ара валюта фонды | XDR | 960 | N.A. | — | — | — | XDR | ¤ |
Франк UIC | UIC-Franc | Халыҡ-ара тимер юлдар берлеге (Франция) | XFU | — | N.A. | — | — | — | XFU | ¤ |
КФА BCEAO франкы | CFA Franc BCEAO | Бенин; Буркина-Фасо; Гвинея-Бисау; Кот-д’Ивуар; Мали; Нигер; Сенегал; Того | XOF | 952 | 0 | — | — | — | XOF | ¤ |
Палладий (троя унцияһы) | Palladium | — | XPD | 964 | N.A. | — | — | (A34) | — | ¤ |
КФП франкы | CFP Franc | Француз Полинезияһы; Яңы Каледония; Уоллис һәм Футуна | XPF | 953 | 0 | — | — | — | XPF | ¤ |
Платина (троя унцияһы) | Platinum | — | XPT | 962 | N.A. | — | — | (A92) | — | ¤ |
Сукре | Sucre | Төбәк үҙ-ара хисаплашыуҙар берҙәм системаһы | XSU | 994 | N.A. | — | — | — | — | ¤ |
Тест коды | Testing Code | — | XTS | 963 | N.A. | — | — | — | — | ¤ |
ADB хисаплашыу берәмеге | ADB Unit of Account | Африка үҫеш банкы | XUA | 965 | N.A. | — | — | — | — | ¤ |
Валютаһыҙ | No Currency | — | XXX | 999 | N.A. | — | — | — | — | — |
Йемен риалы | Yemeni Rial | Йемен | YER | 886 | 2 | YEM | 887 | (2) | YER | U+FDFC (﷼) |
Рэнд | Rand | Лесото; Намибия; Көньяҡ Африка | ZAR | 710 | 2 | ZAF | 710 | — | ZAR | ¤ |
Замбия квачаһы | Zambian Kwacha | Замбия | ZMW | 967 | 2 | ZMB | 894 | — | ZMK | ¤ |
Зимбабве доллары | Zimbabwe Dollar | Зимбабве | ZWL | 932 | 2 | ZWE | 716 | — | ZWD | U+0024 ($) |
Существующие валюты, дополнительно включённые в справочные материалы Европейского союза | ||||||||||
Гернси фунты | Guernsey pound | Гернси | GGP | — | 2 | GGY | 831 | — | GGP | U+00A3 (£) |
Мэн Утрауы фунты | Manx pound | Мэн Утрауы | IMP | — | 2 | IMN | 833 | B91 | IMP | U+00A3 (£) |
Джерси фунты | Jersey pound | Джерси | JEP | — | 2 | JEY | 832 | — | JEP | U+00A3 (£) |
Существующие валюты и валютные ценности, включённые в ККВ или в классификатор Тейлора | ||||||||||
Кук Утрауҙары доллары | Cook Islands Dollar | Кук Утрауҙары | — | — | 2 | COK | 184 | — | CKD | U+0024 ($) |
Куба алмашыу сертификаты | Cuban Foreign Exchange Certificates | Куба | — | — | ? | CUB | 192 | — | CUX | ¤ |
Фарер кронаһы | Faeroe Islands Kronur | Фарер утрауҙары | — | — | 2 (?) | FRO | 234 | (A11) | FOK | ¤ |
Североирландский фунт | Northern Irish Pound | Төньяҡ Ирландия | — | — | 2 | — | — | — | IBP | U+00A3 (£) |
Кирибати доллары | Kiribati Dollar | Кирибати | — | — | 2 | KIR | 296 | — | KID | U+0024 ($) |
Лихтенштейн франкы | Liechtenstein Franc | Лихтенштейн | — | — | 2 (?) | LIE | 438 | — | LIF | ¤ |
Маршалл утрауҙары доллары | Marshall Islands Dollar | Маршалловы Острова | — | — | 2 (?) | MHL | 584 | — | MHD | U+0024 ($) |
Мьянма алмашыу сертификаты | Myanmark Dollar Foreign Exchange Certificates | Мьянма | — | — | 2 | MMR | 104 | — | MMX | ¤ |
Днестр буйы һумы | Transnistrian New Ruble | Днестр буйы | — | — | 2 | — | — | — | PDN | ¤ |
Сомалиленд шиллингы | Somaliland Shilling | Сомалиленд | — | — | 2 | — | — | — | SQS | ¤ |
Шотланд фунты | Scotland Pound | Шотландия | — | — | 2 | — | — | A10 | SSP | U+00A3 (£) |
Тёркс һәм Кайкос кронаһы | Turks and Caicos Crown | Тёркс һәм Кайкос | — | — | 2 (?) | TCA | 796 | — | TCC | ¤ |
Тувалу доллары | Tuvalu Dollar | Тувалу | — | — | 2 | TUV | 798 | — | TVD | U+0024 ($) |
Британ виргин доллары | British Virgin Islands Dollar | Британия Виргин утрауҙары | — | — | 2 | VGB | 092 | — | VGD | U+0024 ($) |
Азия хисаплашыу динары | Asian Dinar Unit of Account | (?) | — | — | N.A. | — | — | — | XAD | ¤ |
Азия валюта берәмеге | Asian Monetary Unit | Азия ирекле сауҙа зонаһы | — | — | N.A. | — | — | — | XAM | ¤ |
Ислам динары | Islamic Dinar | e-Dinar | — | — | 0 | — | — | — | XID | ¤ |
Шартлы баһалауҙа көмөш | — | — | — | — | — | — | — | A20 | — | ¤ |
Родий грамдарҙа | — | — | — | — | — | — | — | A30 | — | ¤ |
Родий троя унцияһында | — | — | — | — | — | — | — | A31 | — | ¤ |
Палладий грамдарҙа | — | — | — | — | — | — | — | A33 | — | ¤ |
Платина грамдарҙа | — | — | — | — | — | — | — | A76 | — | ¤ |
Алтын грамдарҙа | — | — | — | — | — | — | — | A98 | — | ¤ |
Көмөш грамдарҙа | — | — | — | — | — | — | — | A99 | — | ¤ |
Зәргәр әйберҙәре | — | — | — | — | — | — | — | B69 | — | ¤ |
Алтын шартлы баһалауҙа | — | — | — | — | — | — | — | B98 | — | ¤ |
Аҫыл таштар | — | — | — | — | — | — | — | B99 | — | ¤ |
Валюталарҙың котировкалары — ISO 4217 кодтарын ҡулланыуҙың сағыу өлгөһө |
ISO 4217 1978 йылда Халыҡ-ара стандартлаштырыу ойошмаһы (ISO) тарафынан раҫлана һәм әлеге көндә иң киң ҡулланылған һигеҙ [7] һәм ISO үҙе өҫтөнлөклө итергә тырышҡан өс стандарт исемлегенә инә[8].
Стандарттың төп нөсхәһе инглиз һәм француз телдәрендә баҫыла[1]. Рус теленә һәм донъяның башҡа телдәренә рәсми тәржемә эшләнмәй. Әммә ISO 4217 нигеҙендә милли стандарттар — мәҫәлән, Дөйөм Рәсәй валюталар классификаторы йәки Украинанынң валюталар классификаторы (укр. Класифікація валют) эшләнә. Ҡайһы бер илдәрҙә ISO 4217 үҙе ҡулланыла, ҡалған осраҡтарҙа ул ISO-ла ҡатнашыусы илдәр өсөн ҡулланыуға тәҡдим ителеп кенә ҡала, ә мотлаҡ үтәлергә тейешле документ итеп бирелмәй.
Тағы бер донъя стандарты — ISO 6166, уға ярашлы 12 разрядлы хәрефле-цифрлы ISIN (англ. International Securities Identification Number — ҡиммәтле ҡағыҙҙың халыҡ-ара идентификацияланыу коды) кодтары эшләнә. Улар бөтәһенән эдек ҡиммәтле ҡағыҙҙарҙы таныу өсөе ҡулланыла, әммә ҡайһы ваҡытта валюталарға, хатта уның сығарылмаларына ла бирелә.
Ике хәрефле префикс ҡиммәтле ҡағыҙҙың эмитенты урынлашҡан дәүләттең йә аҡса берәмегенең ISO 3166-1 стандартындағы кодын аңлата, өсөнсөнән ун беренсегә тиклемге символдар ҡиммәтле ҡағыҙҙың йә валютаның милли идентификаторы булып тора (ингл. National Securities Identifying Number, NSIN; был кодтарҙы вәкәләтле милли агентлыҡтар бирә), һуңғы символ тикшереү һаны булып хеҙмәт итә. ISO 4217 менән сағыштырғанда был кодтарҙың ҡулланылыу даирәһе күпкә тар — биржа операциялары, уларҙы иҫәпкә алыу, улар буйынса хисаплашыуҙар һәм клиринг[13][14][15].
ISIN кодтарында финанс инструментын һүрәтләгән мәғлүмәт (тибы, сығарылыш рәүеше, әйләнеш, һүндерелеш үҙенсәлектәре, башҡа мөһим бирелмәләр) юҡ, улар ҡиммәтле ҡағыҙҙарҙы танытыу өсөн генә хеҙмәт итә. Был мәғлүмәттәр CFI (ингл. Classification of Financial Instruments — финанс инструменттары классификацияһы) кодтарына индерелгән, был кодтарҙы биреү ISO 10962 стандарты менән көйләнә. CFI латин хәрефтәренән төҙөлгән 6 разрядлы код булып тора, унда I разряд — ҡиммәтле ҡағыҙҙың категорияһын, II разряд — категория эсендәге төркөмдө, III—VI разрядтар финанс инструментының мөһим үҙенсәлектәрен белдерә. Шулай итеп, CFI кодтары уникаль булып тормай, әммә ISIN[16][14][17] кодтарын аныҡлаштыра һәм улар менән бергә ҡулланыла.
Валюталарға ISO 10962 стандартына ярашлы MRCXXX коды бирелә, был код валюталарҙы биржа сауҙаһының айырым тибы сифатында һүрәтләй:
Валюталарҙан тыш MR төркөмөндә түбәндәгеләр бар:
2012 йыл башына ҡарата Рәсәйҙең номер биреүсе вәкәләтле агентлығы булған Милли хисаплашыуҙар депозитарийы ике финанс инструментына — Рәсәй һумына[9] һәм һумдың евроға ҡарата кросс-курсына (ISIN — RU0001458465)[18] MRCXXX кодын бирә.
Долларҙың аҡса ҡаптарына төшөрөлгән бер йә ике вертикаль һыҙыҡлы билдәһе |
Валюталарҙың атамалары, кодтарҙан тыш, ҡыҫҡартмалар (аббревиатуралар) йә махсус билдәләр (символдар) менән күрһәтелергә мөмкин. Бындай билдәләрҙе ҡулланыуҙы көйләүсе халыҡ-ара стандарт булып Юникод хеҙмәт итә [19] (уның элеккерәк версиялары ISO 10646 стандарты менән яраштырылған). Стандарттың кодтары хәрефтәрҙең һәм һандарҙың дүрт йә биш урынлы теҙмәһенән тора, унда тәүге өсәүһе (биш урынлы кодтарҙа — тәүге дүртеһе) кодтар таблицаһының бағанаһын, ә һуңғыһы юлын күрһәтә. Шулай итеп, дөйөм алғанда код таблицалағы ояның номеры булып тора. Йәнә код алдына U+ префиксы ҡуйыла, ул кодтың нәҡ Юникод стандартына ҡарауын белдерә.
Дөйөм Рәсәй валюталар классификаторы (рус. Общероссийский классификатор валют, ОКВ) Бөтә Рәсәй стандартлаштырыу һәм сифат классификацияһы, терминологияһы һәм мәғлүмәте ғилми-тикшеренеү институты һәм Рәсәй Федерацияһы Үҙәк банкы тарафынан эшләнә һәм беренсе тапҡыр 1994 йылда баҫылып сыға (ОКВ:1994), ул Дөйөм Союз валюталар классификаторын (ОКВ:1984) алмаштыра. 2000 йылда стандарттың икенсе редакцияһы (ОКВ:2000) раҫлана. Ике редакция ла әйләнештәге валюталар буйынса ISO 4217 стандартының төп таблицаһын һүҙмә-һүҙ тигәндәй ҡабатлай, ләкин валютаның ваҡлау берәмектәре тураһында мәғлүмәт бирмәй.
Украинала ла ISO 4217 стандарты тура йоғонтоло документ түгел, уның нигеҙендә локаль милли Валюталар классификаторы (укр. Класифікація валют) эшләнә. Рәсәй локализацияһы менән сағыштырғанда Украинаныҡы сифатлыраҡ һәм тулыраҡ булып тора, Рәсәйҙекенән айырмалы рәүештә, унда ISO 4217-лә аталған валюталар һәм валюта ҡиммәттәре тулыраҡ һүрәтләнә, валюталарҙың һәм дәүләттәрҙең инглиз телендәге атамалары ла, әйләнештән сыҡҡан кодтар таблицалары ла бирелә[20].
Рәсәйҙә затлы металдар грамдарҙа үлсәнә, ISO 4217-лә — троя унцияларында. Һулда 1 кг алтын (ККВ коды — A98), уңда 1 унция алтын (ISO 4217 коды — XAU) |
Клиринг валюталары классификаторының (ККВ) бер-береһенең вариҫы булып килгән бер нисә редакцияһы бар. 1997 йылда Рәсәй Федерацияһы Үҙәк банкы ҡабул иткән редакцияһы (ККВ ЦБ РФ) әле лә таможня органдарында һәм банктар тармағында ҡулланылышта йөрөй.
Тармаҡ валюта классификаторҙарының тағы бер миҫалы — Федераль һалым хеҙмәтенең валюталар кодификаторы, ул, мәҫәлән, «Электрон авиабилетҡа юл аҫты тәржемәһе кәрәкмәүе тураһында»ғы Хатҡа ҡушымта итеп баҫтырылған[21].
Бер яҡтан, БДБ-ның һәм Белоруссия, Ҡаҙағстан һәм Рәсәй Таможня берлегенең ағзаһы булған һәм, икенсе яҡтан, тура йоғонто яһау документы булған ISO 4217 стандартын ҡулланмаған Рәсәй үрҙә аталған ике ойошма сиктәрендә сығарылған ике дәүләт-ара валюталар классификаторын — Дәүләт-ара валюталар классификаторын (МКВ) һәм Таможня берлегенең валюталар классификаторын (КВ ТС) тотонорға тейеш. Беренсеһе — 1997 йылдың апрелендә Дәүләт-ара стандартлаштырыу, метрология һәм сертификатлау советы (МГС), икенсеһе 2010 йылдың сентябрендә Таможня берлеге комиссияһы тарафынан раҫланған.
Был ике классификатор ОКВ-ға оҡшаған һәм ISO 4217 стандартынан айырмалары ла Рәсәй милли стандартыныҡы кеүек үк.
Тейлор кодтары ISO 4217-нең хәреф кодтары яһалыу принциптары буйынса эшләнгән, әммә уны дөйөм донъя стандартына эләкмәгән ҡайһы бер төбәк, айырым, тарихи, күсеү осоро, ваҡыт һәм параллель (ҡулаҡса һәм ҡулаҡсаһыҙ, тик коллекцион түгел) валюталар менән тулыландырғандар. ISO 4217 кеүек үк, Тейлор коды ла ике өлөштән тора:
Йәнә X префиксы бар, ул ISO 4217-ләге кеүек үк, күмәкселек валюталарына бирелә. Тейлор кодтарында дефис та ҡулланыла (мәҫәлән, күмәкселек валюталарының ниндәй ҙә булһа милли айырыу билдәләре булған сығарылыштарын тасуирлау өсөн)[22].
Шулай итеп, теория йәһәтенән Тейлор кодтарына өстән алып етегә тиклем хәреф инә ала, ләкин ғәмәлдә иң оҙондары ла биш хәрефтән артмай.
Аҡса берәмегенең атамаһы | Тейлор коды | Әйләнеү периоды | Кодтың шифрын сисеү | |
---|---|---|---|---|
Тейлор классификаторында | рус телендә | |||
Рәсәй аҡса берәмектәре | ||||
Russian Imperial Ruble | Һум (1755 йылғы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
RUEI | 11/23/1755 — 07/01/1839 | RU — Рәсәй, RUE — Рәсәй империяһы, I — империя һумы (?) |
Russian Assignatzia | Ассигнациялы һум (1768—1769 йылдарҙағы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
RUEA | 12/29/1768 — 06/01/1843 | RU — Рәсәй, RUE — Рәсәй империяһы, A — ассигнациялы һум |
Russian Empire Silver Ruble | Депозит сертификаты (1839—1843 йылдарҙағы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
RUES | 07/01/1839 — 1914 | RU — Рәсәй, RUE — Рәсәй империяһы, S — көмөш һум |
Russian Empire Paper Ruble | Кредит билеты (1839—1843 йылдарҙағы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
RUEP | 06/01/1843 — 1914 | RU — Рәсәй, RUE — Рәсәй империяһы, P — ҡағыҙ һум |
Russian Gold Ruble | Алтын һум (1895—1897 йылдарҙағы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
RUEG | 1897 — 1914 | RU — Рәсәй, RUE — Рәсәй империяһы, G — алтын һум |
Russian Ruble Sovnazki | Совзнак (Рәсәйҙәге Граждандар һуғышы осорондағы аҡса суррогаттарының береһе) |
RUFS | 1918 — 01/01/1922 | RU — Рәсәй, RUF — РСФСР, S — совзнак |
North Russian Ruble | Төньяҡ өлкә һумы («моржовка») (Рәсәйҙәге Граждандар һуғышы осорондағы аҡса суррогаттарының береһе) |
RUNR | 1919 — 1920 | RU — Рәсәй, RUN — Рәсәй составындағы Төньяҡ өлкә, R — һум |
Russian Ruble of 1922 | РСФСР һумы (1922—1924 йылдарҙағы аҡса реформаһы барышында индерелгән) |
RUFR | 01/01/1922 — 10/22/1922 | RU — Рәсәй, RUF — РСФСР, R — һум |
Soviet Union Ruble of 1923 | СССР һумы (1922—1924 йылдарҙағы аҡса реформаһы барышында индерелгән) |
SUB | 01/01/1923 — 03/07/1924 | SU — СССР, B — СССР һумы (B хәрефе, моғайын, RUB кодына оҡшашлыҡтандыр) |
Soviet Union Chervonetz | Червонец (1922—1924 йылдарҙағы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
SUC | 12/27/1922 — 11/14/1935 | SU — СССР, C — червонец |
Soviet Union Gold Ruble | СССР һумы (1922—1924 йылдарҙағы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
SUG | 03/07/1924 — 12/29/1947 | SU — СССР, G — СССР-ҙың алтын һумы |
Soviet Union New Ruble | СССР һумы (1947 йылғы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
SUN | 12/16/1947 — 12/31/1960 | SU — СССР, N — СССР һумы (R хәрефе SUR кодында ҡулланыла) |
Soviet Union Hard Ruble | СССР һумы (1961 йылғы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
SUR | 01/01/1961 — 12/25/1991 | SU — СССР, R — СССР һумы |
Russia — Tartarstan Shamil | Татарстан купондары һәм/йәки Татарстан социаль чектары (ХХ быуаттың 90-сы йылдары башындағы аҡса суррогаттарының береһе) |
RUTS | 1992 — 1996 | RU — Рәсәй, RUT — Рәсәй Федерацияһы составындағы Татарстан, S — ? |
Russian Federation Ruble | Рәсәй һумы (1992—1993 йылдарҙағы аҡса реформаһы һөҙөмтәһендә индерелгән) |
RUR | 12/25/1991 — 12/31/1998 | RU — Рәсәй Федерацияһы, R — һум |
Russian Federation New Ruble | Рәсәй һумы (1998 йылғы деноминация һөҙөмтәһендә индерелгән) |
RUB | 01/01/1999 — | RU — Рәсәй Федерацияһы, B — һум (R хәрефе элегерәк ҡулланылған) |
Америка Конфедератив Штаттарының (АКШ) аҡса берәмектәре | ||||
Confederate States Dollar | Конфедерация доллары | CSAD | 06/01/1861 — 12/31/1864 | CSA — АКШ, D — доллар |
Confederate States Reformed Dollar | Конфедерацияның яңы доллары | CSAR | 02/17/1864 — 1865 | CSA — АКШ, R — доллар (D хәрефе элек ҡулланылған) |
Confederate States — Arkansas Dollar | Арканзастың конфедератив доллары | CSAKD | 1861 — 1865 | CS — АКШ, AK — Арканзас, D — доллар |
Confederate States — Alabama Dollar | Алабаманың конфедератив доллары | CSALD | 1861 — 1865 | CS — АКШ, AL — Алабама, D — доллар |
Confederates States — Florida Dollar | Флориданың конфедератив доллары | CSFLD | 1861 — 1865 | CS — АКШ, FL — Флорида, D — доллар |
Confederate States — Georgia Dollar | Джорджияның конфедератив доллары | CSGAD | 1861 — 1865 | CS — АКШ, GA — Джорджия, D — доллар |
Confederate States — Louisiana Dollar | Луизиананың конфедератив доллары | CSLAD | 1861 — 1865 | CS — АКШ, LA — Луизиана, D — доллар |
Confederate States — Mississippi Dollar | Миссисипиҙың конфедератив доллары | CSMSD | 1861 — 1865 | CS — АКШ, MS — Миссисипи, D — доллар |
Confederate States — North Carolina Dollar | Төньяҡ Каролинаның конфедератив доллары | CSNCD | 1861 — 1865 | CS — АКШ, NC — Төньяҡ Каролина, D — доллар |
Confederate States — South Carolina Dollar | Көньяҡ Каролинаның конфедератив доллары | CSSCD | 1861 — 1865 | CS — АКШ, SC — Көньяҡ Каролина, D — доллар |
Confederate States — Tennessee Dollar | Теннессиҙың конфедератив доллары | CSTND | 1861 — 1865 | CS — АКШ, TN — Теннесси, D — доллар |
Confederate States — Texas Dollar | Техастың конфедератив доллары | CSTXD | 1861 — 1865 | CS — КША, TX — Техас, D — доллар |
АҠШ-тың аҡса берәмектәре | ||||
United States Dollar | АҠШ доллары | USD | 04/04/1792 — | US — АҠШ, D — доллар |
United States Dollar (Next Day) | Киләһе көн доллары | USDN (USN) | 1970 — | US — АҠШ, D — доллар, N — киләһе көн |
United States Dollar (Same Day) | Ошо көн доллары | USDS (USS) | 1970 — | US — АҠШ, D — доллар, S — ошо уҡ көн |
Стандарт (классификатор) |
Стандарттың нәшерсеһе |
Стандарт тибы |
Стандартты ҡулланыусы илдәр |
Стандарттың теле |
Валюта кодының тибы | Ваҡланыусы берәмектәр |
Валютаның әйләнеү территориялары |
Тарихи валюталар |
Төп даталар | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
хәрефле | һанлы | Раҫланған | Көсөнә ингән |
Һуңғы яңыртылыу |
Көсөн юғалтҡан | ||||||||
Ғәмәлдәге стандарттар һәм классификаторҙар | |||||||||||||
ISO 4217:2008 | ISO | Донъя | 163[24] | Инглиз, француз | Y | Y | [24]Y | Y | Y | 2008 | 2008 | 31.08.2012 | Ғәмәлдә |
ККВ ЦБ РФ | РФ Үҙәк Банкы, РФ ФТС |
Милли, тармаҡ | 1 | Рус | Ҡатнаш | N | N | [25]N | 28.07.1997 | 01.01.1998 (01.09.1997 ) | 21.08.2012[26] | Ғәмәлдә | |
КВ ТС | ТС Комиссияһы | Дәүләт-ара | 3 | Рус | Y | Y | [27]N | Y | N | 20.09.2010[27] | 01.01.2011[27] | 16.08.2012[27] | Ғәмәлдә |
ISO 4217:EU | ЕС | Европа | 27 | 23 тел | Евроберлек аппараты өсөн тура йоғонтоло документ булған ISO 4217:2008-ҙе ҡабатлай; өҫтәмә рәүештә өс валютаны, ваҡ аҡса берәмектәре атамаларын индерә |
05.06.2012 | Ғәмәлдә | ||||||
ОКВ:2000 | Дәүләт стандарты | Милли | 1 | Рус | Y | Y | N | Y | N | 25.12.2000[28] | 01.07.2001[28] | 24.05.2012[28] | Действует |
Unicode 6.1.0 (ISO 10646) |
Unicode (ISO) |
Айырым (Донъя) |
Тиҫтәләрсә ойошма[29] (163[24]) |
Инглиз | Ҡатнаш | Y | N | Y | 1991 (1993)[28] | 1991 (1993)[30] | 31.01.2012[31] | Действует | |
КВ Федераль һалым хеҙмәте | Федераль һалым хеҙмәте | Милли, тармаҡ | 1 | Рус | Y | N | [24]N | Y | N | н/д | н/д | 01.12.2009 | Ғәмәлдә |
МКВ | МГС (БДБ) | Дәүләт-ара | 11 | Рус | Y | Y | N | Y | N | 25.04.1997[32] | 25.04.1997[32] | 11.11.2009[30] | Ғәмәлдә |
Тейлор кодтары | GFD | Айырым | — | Инглиз | Y | N | [32]Y | Y | Y | < 28.01.2001[33] | — | 16.04.2004[33] | Ғәмәлдә |
Ғәмәлдә булмаған стандарттар | |||||||||||||
ОКВ:1994 | Дәүләт стандарты | Милли | 1 | Рус | Y | Y | N | Y | N | 26.12.1994[34] | 01.07.1995[34] (01.07.1997) |
26.01.2001[33] | 01.07.2001[34] |
ККВ ГТК | РФ ГТК | Милли, тармаҡ | 1 | Рус | Ҡатнаш | N | [33]N | N | 06.01.1997 | 01.01.1997 | 24.04.1997 | 01.01.1998 | |
ОКВ:1984 | Дәүләт стандарты | Милли | 1 | Рус | [35]Y | Y | N | N | [36]N | 22.03.1984[37] | 01.01.1986[37] | 21.01.1994[37] | 01.07.1995[34] (01.07.1997)[35] |
УЦОВ | Внешторгбанк | Милли, тармаҡ-ара |
1 | Рус | Y | Y | N | [38]N | [39]N | н/д | н/д | 21.01.1994[38] | 01.07.1995[34] (01.07.1997)[35] |
ISO 4217:1981 | ISO | Донъя | н/д | Инглиз, француз | Y | Y | N | Y | N | 1981 | 1981 | н/д | 1987 |
ISO 4217:1978 | ISO | Донъя | н/д | Инглиз, француз | Y | N | N | Y | N | 1978 | 1978[40] | н/д | 1981 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.