En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları

Demokrasi Endeksi

Demokrasinin 167 ülkedeki durumunun ölçümü Vikipedi'den, özgür ansiklopediden

Demokrasi Endeksi
Remove ads

Demokrasi Endeksi, The Economist'in araştırma bölümü Economist Intelligence Unit (EIU) tarafından derlenen bir dizindir. Endeks, 167 ülkede demokrasinin durumunu ölçmeyi ve beş temel kategoride derlemeyi amaçlamaktadır.

Thumb

Norveç, 10 üzerinden 9.81 puan ile birinciyken, listenin sonunda 0.32 puan ile Afganistan yer almaktadır.[1] "Tam Demokrasi", "Kusurlu Demokrasi" ve "Hibrit Rejim" demokrasi olarak nitelendirilmekte; "Otoriter Rejim" diktatörlük olarak değerlendirilmektedir.

Endeksteki beş temel kategori şunlardır:

  • Seçim süreci ve çoğulculuk
  • Sivil özgürlükler
  • Devlet fonksiyonları
  • Politik katılım
  • Politik kültür
Remove ads

Sınıflandırma tanımları

Özetle
Bakış açısı

Tam demokrasiler, sivil özgürlüklere ve temel siyasi özgürlüklere sadece saygı duymakla kalmayıp, aynı zamanda demokratik ilkelerin gelişmesine elverişli bir siyasi kültür tarafından da destek verilen uluslardır. Bu ulusların geçerli bir hükûmet kontrolleri ve dengeleri sistemi, kararları uygulanan bağımsız bir yargı sistemi, yeterli şekilde işlev gören hükûmetler, çeşitli ve bağımsız medyaları vardır. Bu ulusların demokratik işleyişte sadece sınırlı sorunları vardır.[1]

Kusurlu demokrasiler, seçimlerin adil ve özgür olduğu ve temel sivil özgürlüklerin onurlandırıldığı ancak sorunları olabileceği ülkelerdir (örneğin, medya özgürlüğü ihlali ve siyasi muhalefet ve eleştirmenlerin hafifçe bastırılması). Bu uluslar, az gelişmiş siyasi kültür, siyasete düşük katılım düzeyleri ve yönetişimin işleyişindeki konular da dahil olmak üzere diğer demokratik boyutlarda önemli hatalara sahiptir.[1]

Hibrit rejimler, düzenli seçim sahtekarlıkları olan ve adil ve özgür demokrasi olmalarını engelleyen uluslardır. Bu uluslar genellikle siyasi muhalefet, bağımsız olmayan yargılar, yaygın yolsuzluk, medyaya uygulanan taciz ve baskı, güçsüz hukukun üstünlüğü ve az gelişmiş siyasi kültür alanlarındaki kusurlu demokrasilere göre daha belirgin hatalar uygulayan hükûmetlere sahiptir.[1]

Otoriter rejimler, siyasi çoğulculuğun ortadan kaybolduğu veya son derece sınırlı olduğu uluslardır. Bu uluslar genellikle mutlak monarşiler veya diktatörlüklerdir, bazı geleneksel demokrasi kurumlarına sahip olabilirler, ancak sivil özgürlüklerin ihlali ve kötüye kullanımı yaygındır, seçimler (gerçekleşirse) adil ve özgür değildir, medya genellikle iktidar rejimi ile ilişkili gruplar tarafından devlete aittir veya kontrol edilir, yargı bağımsız değildir ve her yerde mevcut sansür ve hükûmet eleştirisinin bastırılması vardır.[1]

Remove ads

Rejim türüne göre

Daha fazla bilgi Rejim türü, Renkler ...
Daha fazla bilgi Rejim türü, Renkler ...
Remove ads

Bölgelere göre

Özetle
Bakış açısı

Bölgeler, 2022 raporunun verilerine göre gösterilmiştir.[1]

Daha fazla bilgi Sıra, Bölge ...
Daha fazla bilgi Sıra, Bölge ...

2021:

Daha fazla bilgi Sıra, Bölge ...

Ülkelere göre

Özetle
Bakış açısı

Bölgeler, 2022 raporunun verilerine göre gösterilmiştir.[1]

Daha fazla bilgi Sıra, Ülke ...
Remove ads

2024 Raporu

Daha fazla bilgi Sıra, Δ Sıra ...
Remove ads

2023 Raporu

Daha fazla bilgi Sıra, Δ Sıra ...
Remove ads

2022 Raporu

Daha fazla bilgi Sıra, Δ Sıra ...
Remove ads

2021 raporu

Daha fazla bilgi Sıra, Δ Sıra ...
Remove ads

Son değişiklikler

Özetle
Bakış açısı

2016'da Amerika Birleşik Devletleri tam demokrasiden kusurlu demokrasiye indirildi;[7] birkaç yıl boyunca azalan puanı, 2015'te 8,05'ten 2016'da 7,98'e düştü. En azından 1960'ların sonlarına uzanan sayısız faktörle Amerikalıların devlet kurumlarına olan güvenini aşındırdı.[7][8][9]

2017 Demokrasi endeksi, 2010–11 yıllarından bu yana küresel demokrasi için en kötü yılı kaydetti ve Asya genel olarak en kötü performans gösteren bölge oldu. Venezuela hibrit rejimden otoriter rejime indirildi.

Avustralya (8. sırada) ve Tayvan (33. sırada) 2017 yılında aynı eşcinsel evliliği yasallaştırdı. Çin'de Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri Xi Jinping, Çin Komünist Partisi ideolojisine katkısını yazarak gücünü daha da sağlamlaştırdı. Xi Jinping Düşüncesi'ni partinin anayasasına koydular. Moldova, sorunlu seçimlerin bir sonucu olarak kusurlu demokrasiden hibrit rejime indirildi. Buna karşılık, Ermenistan iktidarı parlamentoya kaydıran anayasal değişikliklerin bir sonucu olarak otoriter rejimden hibrit rejime[10] yeniden yükseltildi.[11]

2017 yılında Türkiye'de yapılan anayasal değişiklikle Cumhurbaşkanlığı Sistemi'ne geçildi. Parlementonun (TBMM'nin) gücü azaltıldı, başbakanlık sistemi kalktı, bakanlar ve başbakanlığa bağlı kurumlar doğrudan cumhurbaşkanına bağlanarak yasama ve yürütme güçleri tek bir kişide toplandı. Cumhurbaşkanına kararname çıkarma yetkisi verildi. Sonuç olarak bu olaylar ülkenin demokrasi indeks puanını doğrudan düşürdü.

2017 yılında Gambiya, mevcut devlet başkanının 2016 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhalefet adayı Adama Barrow'a yenilmesinden sonra, otoriter bir rejimden hibrit rejime yükseltildi.

2019'da Fransa, Portekiz ve Şili kusurlu demokrasiden tam demokrasiye yükseltildi. Aslında, bu, yıllar önce avro bölgesi krizinden muzdarip olan eski ikisi için bir yeniden yükseltmedir. Buna karşılık, Malta tam demokrasiden kusurlu demokrasiye indirildi. Tayland hibrit rejimden kusurlu demokrasiye dönüştürüldü.[12] Cezayir otoriter rejimden hibrit rejime yükseltildi.

Remove ads

Eleştiriler

Demokrasi Endeksi, sayıların ötesinde şeffaflık ve hesap verebilirlikten yoksun olduğu için eleştirildi. Endeksi oluşturmak için, Economist İstihbarat Birimi, çeşitli uzmanlardan 60 soruyu cevaplamaları ve her cevaba bir sayı atamaları gereken bir puanlama sistemine sahiptir ve ağırlıklı ortalama sıralamaya karar verir. Bununla birlikte, nihai rapor ne tür uzmanların, sayılarının, uzmanların Ekonomist İstihbarat Birimi çalışanları mı, bağımsız akademisyenler mi, uzmanların uyruğu olup olmadığını göstermez.[13]

Remove ads

Kaynakça

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads