Loading AI tools
TSK ve Türk Emniyeti'nin bölücü terör örgütü PKK'ya karşı Güneydoğu Anadolu'da düzenlediği operasyonlar Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Hendek operasyonları; Türk Güvenlik Güçlerince, PKK militanlarına karşı ortak olarak gerçekleştirilen Sur, Cizre ve Nusaybin merkezli askerî operasyonlardır. Bu operasyonların gerçekleştirildiği bölgelerin bazılarında sokağa çıkma yasakları uygulanmış ve bazıları geçici süreyle askerî güvenlik bölgesi ilan edilmiş; PKK militanlarının etkisiz hâle getirildiği, hendeklerin kapatıldığı, barikatların kaldırıldığı ve güvenliğin sağlandığı bölgelerde sokağa çıkma yasakları kaldırılmıştır.
 | Bu maddenin tarafsızlığı konusunda kuşkular bulunmaktadır. (Aralık 2015) |
 | Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. |
| Hendek operasyonları | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Türkiye-PKK çatışması PKK saldırıları (2015-günümüz) | |||||||||
 2016 Hakkâri çatışmalarında hasar alan binalar ve içerilerindeki kum torbalarından oluşturulmuş mevziler | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
|
 Celalettin Lekesiz |
 Mustafa Karasu[75] | ||||||||
| Güçler | |||||||||
|
• Yaklaşık 20.000 asker, polis veya korucu (Yüksekova'da)[65] | • 600[77] - 2.000[65] militan (Yüksekova'da) | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
|
- 117 asker, polis veya korucu (Şırnak il sınırları içinde) - 420 asker, polis veya korucu (Şırnak il sınırları içinde) |
• 2.544 ölü, yaralı ya da tutuklu militan[not 3] -Cizre ilçesinde 666 -Yüksekova ilçesinde 196 -Silvan ilçesinde 24 -Dargeçit ilçesinde 33 [6][10][11][12][22][23][24][25][26][28][29][30][81][82] [20][31][32][33][34][35][36][80][83][84][85][86][87] [37][38][39][40][41][42][43][44][45][46][47][48][49] [50][51][52][53][54][55][56][57][58][59][60][61][62][63] | ||||||||
| |||||||||
![[icon]](#/media/Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri ardından PKK militanlarının sık sık yol kesip araç yakma ve şantiyeleri basması,[94][95] 2015 Suruç saldırısı ve son olarak Şanlıurfa'da PKK militanlarınca 2 polisin öldürülmesinin akabinde[96] IŞİD'in yanı sıra PKK'ya karşı Türk Hava Kuvvetleri'nce başlatılan hava harekâtının[97] ardından 24-25 Temmuzda da terörle mücadele ekiplerinin çeşitli illerde aralarında gazetecilerin de olduğu PKK, DHKP-C ve DAEŞ üyesi olma iddiasıyla gözaltına alınmış,[98] daha sonra kamuoyunda "Hendek operasyonu" olarak bilinen kara harekâtında eş zamanlı başlatılan bir dizi operasyonlara daha sonra özel harekat polisleri ve SAS komandoları da katılmıştır.
Bununla birlikte çözüm süreci döneminde bahsi geçen şehir ve ilçelere PKK tarafından silah ve mühimmat depolandığı belirtilmiş, çatışmalar ve akabinde gerçekleşen operasyonların bu nedenle başladığı ifade edilmiştir.[99]
Ergani, Diyarbakır'da PKK militanlarına yönelik düzenlenen operasyonda bir sığınakta 1 kilogram C4 patlayıcı ve çok sayıda mühimmat ele geçirildi.[100] 2 Aralık 2015 tarihinde Sur'da, 11 Aralık 2015 tarihinde Sur ilçe merkezinde birçok mahallesinde ilan edilen sokağa çıkma yasağının ardından Türk Silahlı Kuvvetleri ile özel harekat polisi tarafından açılan hendeklerin kapatılması, barikatların kaldırılması, yollara tuzaklanan el yapımı patlayıcıların[101] etkisiz hale getirilmesi amacıyla ortaklaşa başlatılan operasyonlarda 29 PKK militanı etkisiz hale getirilmiş ve 2 polis yaralanmış, ilçe merkezinde 20 bombalı tuzak ve 21 hendek kapatılmış, birçok evde hasar meydana gelmiş ve binlerce kişi evlerini terk etmiştir.[102] Sur ilçe merkezinde bulunan tarihi Fatih Paşa Camisi PKK militanlarının ateşi sonucu[103] ağır hasar görmüştür. Yine Bağlar ilçesinde bir ilköğretim okulu YDG-H militanlarınca[104] ateşe verilmiştir. Aynı PKK militanlarının bir anaokuluna yerleştirdiği bombalı tuzak devlet güçlerince imha edilmiş,[not 7] suikast timi oldukları belirtilen[kaynak belirtilmeli] 3 PKK militanı üzerlerinde el bombası, tabanca ve mermilerle birlikte yakalanmış, 1'i tutuklanmıştır. Sur'da 28 Kasım'da Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi'nin ve Polis memurları Ahmet Çiftaslan ve Cengiz Erdur'un öldüğü saldırıların ardından 23 Aralık 2015 tarihine kadar gerçekleştirilen operasyonlarda 52 PKK militanı öldürüldü.[105] Diyarbakır'da 2 Aralık günü ilan edilen ve 17 saatlik aradan sonra yeniden devam eden sokağa çıkma yasağı, 29 Aralık tarihinde Gazi Caddesi'nde 07.00'dan itibaren kaldırıldı.[106]
2016 yılı 16 Ocak tarihinde "Bordo Bereliler" olarak adlandırılan Özel Kuvvetler Komutanlığı'na ait 4 taburdan oluşan yaklaşık 150 kişilik özel ordu birlikleri, operasyonlara katılmak üzere Sur'a girmiş,[107] militanların kurduğu bombalı tuzakları ve açılan hendek ile barikatları imha etmeye başlamıştır.[108] 19 Ocak tarihinde militanlar ile güvenlik güçleri arasındaki çatışmada 1 asker ölmüş,[109] 21 Ocak tarihi itibariye 51 gündür sokağa çıkma yasağının sürdüğü Sur'da PKK'ya yönelik yapılan operasyonlara kadın askerler de katılmış,[110][111] 22 Ocak tarihinde ise Güvenlik Güçleri ile pkk militanları arasında sık sık yaşandığı Sur ilçesine Türk Silahlı Kuvvetleri tank takviye edilmiştir.[112] Çatışmalar sırasında güvenlik güçlerine karşı militanlar tuzaklanmış bombalar ve patlayıcı silahlar kullanmıştır.
13 Ocak 2016 tarihinde Çınar, Diyarbakır'da PKK tarafından içerisinde Polis lojmanları bulunan İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne düzenlenen bomba yüklü araç, roketatar ve uzun namlulu silahlarla gerçekleşen saldırı sonrası 6 kişi öldü, 38 kişi yaralandı. Saldırının hedefindeki Çınar Emniyet Müdürlüğü binası içerisinde Polis lojmanları da bulunuyordu. Binada ağır hasar oluştu. Diyarbakır Valiliği'nin yaptığı ilk açıklamaya göre 5 kişi öldü, 39 kişi yaralandı.[113] Saldırı sonrası enkaza dönen hizmet binası içerisinde ölenler arasında bir çocuk ve bir kadınının da olduğu belirtildi.[114] Olay sonrasında PKK'lılar ile Türk Polisi arasında çıkan çatışmada 8 PKK'lı ölü olarak ele geçirildi.[115] Daha sonradan bir kişinin daha cansız bedeni bulundu.[116]
Açılan hendekleri kapatmaya yönelik Silopi ilçesinde operasyon düzenleyen Polise, pkk militanlarınca uzun namlulu silahlarla ateş açılmıştır. Bunun üzerine çıkan çatışmada, 1 çocuk yaralanırken, 2'si küçük yaşta olan 3 kişi gözaltına alınmıştır. İlçe merkezinde bir evde yapılan aramada ise 11 basınç ve parça tesirli el yapımı patlayıcı ile 4 av tüfeği ele geçirilmiştir. Yine 14 Aralık tarihinde Şırnak Valiliği tarafından ilan edilen sokağa çıkma yasağının ardından devlet güçlerinin başlattığı operasyonlarda 22 Aralık 2015 tarihine kadar Cizre'de 113, Silopi'de 9 PKK militanı öldürüldü.[kaynak belirtilmeli] Şırnak Valisi Ali İhsan Su, sokağa çıkma yasağı süren Cizre ve Silopi ilçelerinde PKK militanlarına yönelik operasyonların süreceğini söylemiştir.[117]
Cizre'de süren operasyonlara Deniz Kuvvetleri patlayıcı imha timleri EOD (Explosive Ordnance Disposal) olan SAS personeli de katılmıştır.[118]
Dargeçit ve Nüsaybin de 21 Aralık 2015 tarihinde PKK'ya karşı[119] Güvenlik Güçlerince başlatılan operasyonlar nedeniyle birçok mahallede sokağa çıkma yasağı ilan edilmiş, 1 sivil ölmüştür. Derik, Mardin'de sokaklara kazılan hendekleri kapatmak için yürütülen operasyonlarda 7 PKK militanının öldüğü bildirilmiştir.[120] 23 Aralık 2015 tarihiyle birlikte Mardin'de süren operasyonlarda ölen PKK militanı sayısının 14 olduğu bildirilmiştir.[121] Sonraki gün PKK militanlarının bir eve yaptığı saldırıda 2 sivil yaşamını yitirmiş, 2 sivil ise yaralanmış,[122] aynı tarihte Mardin'in Dargeçit ilçesinde camileri tahrip eden PKK militanları cami hoparlörlerinden bazı örgüt marşları çalmıştır.[123]
25 Aralık tarihinde Diyarbakır'la birlikte Mardin'de de, KCK sanıklarına destek amacıyla yürüyüş düzenleyen grupla polisler arasında gerginlik yaşanmış, göstericiler taş, havai fişek ve molotof atarken polisler tazyikli su ve gaz bombasıyla müdahale etmiştir.[124] Aynı gün İçişleri Bakanı Efkan Ala Mardin'e gelerek incelemelerde bulunmuştur.[125] 26 Aralık tarihinde ise Dargeçit'te devlet güçleri ile PKK'lı bir grup arasında çıkan çatışmada 4 PKK militanı ölmüştür.[126]
Cizre'de 27 Aralık'ta PKK militanlarının etkisiz hala getirilmesi ve kazılan hendek ile kurulan barikatların kaldırılması için devam eden operasyonlar sürerken, saat 14.40 sıralarında Nur Mahallesi'nde Kobra tipi zırhlı askerî aracın geçişi sırasında,[127] PKK'lı bir grup tarafından yol kenarına daha önceden yerleştirilen patlayıcının infilak etmesi sonucu 3 asker ölmüş, 1 asker ve 1 polis de yaralanmıştır.[128]
Mardin Valiliği'nden yapılan açıklamada Dargeçit'teki 11 Aralık'ta başlayan sokağa çıkma yasağının 29 Aralık tarihinde sona erdiğinin ve Dargeçit'teki operasyonlarda 32 PKK'lının etkisiz hâle getirildiği, 10 kişinin tutuklandığı açıklandı.[129] 30 Aralık tarihinde ise Mardin'de PKK'lıların çöp poşetine tuzakladığı 150 kiloluk patlayıcı Polis ekipleri tarafından yerinde imha edildi.[130]
Nüsaybinde icra edilen faaliyetlere Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bağlısı Özel Harekât birimi olan Sualtı Taarruz (SAT) timleri de destek vermiştir.
| Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
2-5 Kasım 2015 tarihleri arasında Yüksekova'da bazı mahallelerde PKK militanlarının açtığı hendek ve barikatlar operasyonla kaldırılmış, Güvenlik Güçleri ile YDG-H militanları arasında çıkan çatışmalarda 2 sivil, 2 asker ve 31 PKK militanı yaşamını yitirmiş,[131] ilçe merkezindeki hendek ve barikatlar kaldırılmıştır.[132]
Hakkâri şehir merkezinde bulunan Cumhuriyet Anadolu Lisesi'ne YDG-H mensupları ve PKK sempatizanları tarafından taş ve molotofkokteyli atılmış, okulun camları kırılmış, Siirt'te ise 250 yataklı Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi PKK mensuplarınca ateşe verilmiştir. İstanbul'da 17, Hakkâri merkez ve Yüksekova'da 13, Varto, Muş'ta 4, Derik, Mardin'de 6, Antalya'da ise 3'ü üniversite öğrencisi 5 kişi olmak üzere toplam 45 kişi gözaltına alınmıştır. Mersin'de ise aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Akdeniz Belediyesi eşbaşkanı Fazıl Türk'ün de bulunduğu[135] 28 kişi adliyeye sevk edilmiş, Uludere, Şırnak'ta yapılan yol aramasında bir adet el yapımı patlayıcı bulunmuş, Hassa, Hatay'da ise PKK militanlarına ait yiyecek ve içecek deposu ele geçirilmiş,[136] 26 Aralık tarihinde Bingöl'de düzenlenen operasyonda, PKK'lı bir grubun kullandığı tespit edilen 24 sığınak devlet güçlerince tespit edilmiştir.[119]
| Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
