Bismil

Bismil, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. Bismil 2023 yılı itibari ile nüfus bakımından Diyarbakır ilinin en kalabalık beşinci ilçesidir.

Bismil
İlçe
Bismil
Türkiye haritasındaki yeri
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Diyarbakır
Coğrafi bölge	Güneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Recep Hasar[1]
• Belediye başkanı	Mizgin Ekin (DEM Parti)[2]
Yüzölçümü
• Toplam	1.737 km²
Rakım	535 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	117.674
• Kır	-
• Şehir	118.605
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	21509
İl alan kodu	0412
İl plaka kodu	21
Resmî site www.bismil.gov.tr

Bismil'de çıkan eski mezar taşları 250-400 yıllıktır. Bunların bir kısmının Konya ve bir kısmının da Musul tarafından geldikleri söylenir. Önceleri köy statüsünde olan Bismil, bir ara nahiye olmuş; Mermer ve Akpınar köyleri de buraya bağlanmıştı. Daha sonra bu teşkilat dağıtılarak adı "Şark" olarak belirlenen bu nahiye merkezden idare olunmuştu.

1926 yılında yapılan idari bölünmede Şark Nahiyesi'nin merkezi bu kez Seyithasan Mahallesi olmuş, Bismil de buraya bağlanmıştır. Daha sonra, tekrar Bismil Nahiyesi oluşturulmuş ve Seyithasan Köyü buraya bağlanmıştır. 1936 yılında da Bismil, Diyarbakır'ın altıncı ilçesi olmuştur. Bismil, ayrıca nüfus bakımından da Ergani'den sonraki en büyük ilçedir.

Coğrafya

Hem karayolu ve hem demiryolu bağlantısı olan ilçede Dicle Nehri, ilçe tarımının hayat kaynağıdır.

Kurtuluş, Fatih, Fırat, Akpınar, Altıok, Dicle, Dumlupınar, Şentepe, Esentepe, Seyrantepe, Tekel ve Ulutürk Mahallesi olmak üzere 12 mahalleden ibarettir.

Merkez ilçeye olan uzaklığı 54 km'dir. İlçenin Diyarbakır iline 48, Batman iline 41, Şanlıurfa iline 199, Mardin iline 94, Ankara iline 1050, İstanbul iline 1500, İzmir iline 1460 ve Bursa iline 1400 kilometre uzaklığı bulunmaktadır. İlçeye bağlı 112 köy, 90 mezraa bulunmaktadır. Tepe, Yukarı Salat ve Ambar beldesi olarak üç beldesi vardır.

Bismil'de yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlı geçen karasal iklim egemendir. Bismil Ovası yaz mevsiminde Diyarbakır ilinin en yüksek sıcaklıklarının ölçüldüğü yerdir. Bismil'de tarihte ölçülen en yüksek sıcaklık 10 Temmuz 1962 gününde 50,2 derece olarak ölçülmüştür.^[3]

Turistik yerler

İlçe, yeni kurulduğu için burada herhangi bir tarihi anıt bulunmamaktadır. Ancak Türkmen Hacı Mahallesi'nde Kabasakal, Sarısakal ve Yedikızlar Türbeleri; Koği, Tepe, Saladum (Seledûn), Matar (Meterê), Köprü ve diğer onlarca mahallede höyükler (yapay tepeler) bulunmaktadır. Aşağı Salat Höyüğü, Abdullahın Düzü ve Salat Cami Yanı bunlardan birkaçıdır.

Galeri

• 
  Dicle Nehri
• 
  Bismil'in çocukları
• 
  Bismil'de yaşayan yaşlı bir adam
• 
  Bismil'in doğası
• 
  Tarla sürümü
• 
  Şıvan (Çoban) ve sürüsü
• 
  Zarok (Çocuk)
• 
  Köprüden Bismil
• 
  Bismil'den görünüm
• 

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1940[4]	30.737	2.521	28.216
1945[5]	24.850	2.049	22.801
1950[6]	28.980	2.527	26.453
1955[7]	32.284	3.596	28.688
1960[8]	32.495	3.472	29.023
1965[9]	38.058	4.444	33.614
1970[10]	45.462	9.403	36.059
1975[11]	50.909	12.775	38.134
1980[12]	61.517	19.059	42.458
1985[13]	76.894	24.862	52.032
1990[14]	99.662	39.834	59.828
2000[15]	126.885	61.182	65.703
2007[16]	108.706	57.359	51.347
2008[17]	109.359	56.390	52.969
2009[18]	108.992	56.333	52.659
2010[19]	108.948	56.887	52.061
2011[20]	110.344	58.471	51.873
2012[21]	111.746	60.150	51.596
2013[22]	110.956	110.956	veri yok
2014[23]	112.461	112.461	veri yok
2015[24]	113.725	113.725	veri yok
2016[24]	115.484	115.484	veri yok
2017[24]	116.171	116.171	veri yok
2018[24]	117.674	117.674	veri yok
2019[24]	118.250	118.250	veri yok
2020[24]	118.605	118.605	veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Yıl	Kadın Nüfusu	Erkek Nüfusu
2015	56.986	56.739
2014	56.447	56.014
2013	55.819	55.137
2012	56.282	55.464
2011	55.414	54.930
2010	54.657	54.291

Bu nüfus, 56.739 erkek ve 56.986 kadından oluşmaktadır.

Yüzde olarak ise: %49,89 erkek, %50,11 kadındır.^[25]