sklepienie

sklepienie (język polski)

sklepienie (1.1) budowli

sklepienie (1.2) jaskini

sklepienie (1.3) niebieskie

wymowa:

IPA: [sklɛˈpʲjɛ̇̃ɲɛ], AS: [sklepʹi ̯ė̃ńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• -ni…• i → j 

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	sklepienie	sklepienia
dopełniacz	sklepienia	sklepień
celownik	sklepieniu	sklepieniom
biernik	sklepienie	sklepienia
narzędnik	sklepieniem	sklepieniami
miejscownik	sklepieniu	sklepieniach
wołacz	sklepienie	sklepienia

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	sklepienie
dopełniacz	sklepienia
celownik	sklepieniu
biernik	sklepienie
narzędnik	sklepieniem
miejscownik	sklepieniu
wołacz	sklepienie

(1.1) archit. bud. łukowata konstrukcja architektoniczna, zamykająca od góry wewnętrzną przestrzeń budowli; zob. też sklepienie w Wikipedii

(1.2) pot. górna część pomieszczenia lub groty widziana od spodu

(1.3) książk. poet. niebo, firmament

(1.4) meteorol. chmury pokrywajace firmament

(1.5) anat. górna część czaszki

(1.6) anat. wierzchnia część stopy

(1.7) czynność sklepiania

odmiana:

(1.1-6)

 

(1.7) blm

 

przykłady:

(1.1) Jako pierwsi, na szeroką skalę, sklepienia w budownictwie zastosowali starożytni Rzymianie^[1].

(1.2) Speleolodzy u sklepienia jaskini zobaczyli wiszące nietoperze.

(1.3) Niechaj powstanie sklepienie w środku wód i niechaj ono oddzieli jedne wody od drugich!^[2]

(1.7) Ile tygodni zajmie wam sklepienie nawy bocznej?

składnia:

kolokacje:

(1.3) sklepienie niebieskie

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

(1.1) sklepienie kolebkowe, sklepienie krzyżowe, sklepienie żebrowe

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. sklep mrz, zasklepianie n, zasklepienie n

czas. sklepić dk., sklepiać ndk., zasklepić dk., zasklepiać ndk.

przym. sklepieniowy, sklepienny

związki frazeologiczne:

sklepienie niebieskie

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) vault
• arabski: (1.1) قبة ż
• bułgarski: (1.1) свод m
• esperanto: (1.1) volbo
• francuski: (1.1) voûte ż
• hiszpański: (1.1) bóveda ż
• niemiecki: (1.1) Gewölbe n
• nowogrecki: (1.1) θόλος m
• rosyjski: (1.1) свод m; (1.2) свод m; (1.3) небосво́д m; (1.5) свод m; (1.6) свод m; (1.7) склепле́ние n
• ukraiński: (1.1) склепіння n
• włoski: (1.1) sesto m, volta ż

źródła:

1. z Wikipedii
2. Księga Rodzaju 1,6, Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003 (tłum. Czesław Jakubiec).