muł

Podobna pisownia: mul • Mull • mull • múľ • Müll

muł (język polski)

muł (1.1)

wyschnięty muł (3.1)

wymowa:

IPA: [muw], AS: [muu̯] ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) zool. juczny, wytrzymały mieszaniec ogiera osła i klaczy konia; zob. też muł (ssak) w Wikipedii

(1.2) pot. muskuł; lm muły – bicepsy, muskuły^[1]

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) pot. pejor. osoba powolna, sprawiająca wrażenie nierozgarniętej

(2.2) pot. pejor. osoba uparta, bardzo niechętna do zmiany swojego zdania

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	muł	muły
dopełniacz	muła	mułów
celownik	mułowi	mułom
biernik	muła	muły
narzędnik	mułem	mułami
miejscownik	mule	mułach
wołacz	mule	muły

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	muł	muły
dopełniacz	mułu	mułów
celownik	mułowi	mułom
biernik	muł	muły
narzędnik	mułem	mułami
miejscownik	mule	mułach
wołacz	mule	muły

(3.1) geol. naturalny, grząski i błotnisty osad zbiorników wodnych; zob. też muł (geologia) w Wikipedii

odmiana:

(1.1) (2.1)

 

(3.1)

 

przykłady:

(1.1) Nie dosięgną nas ich muły i ciężkie kardynalskie podjezdki^[2].

(3.1) Tu z brzegu jest mułu na kilku chłopów. Kto nie wie, jak sobie poradzić, utopi się na pewno^[3].

składnia:

kolokacje:

(1.1) jechać / wieźć mułem (na mule) • pędzić muła

synonimy:

(3.1) szlam, błoto, nanos, osad

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1)

rzecz. mulica ż, mulątko n

zdrobn. mułek m

zgrub. mulisko n

czas. mulić ndk.

przym. mułowy, muli, mułowaty

(3.1)

rzecz. mułowiec m, mulisko n

zdrobn. mułek m

przym. mułowy, mulisty, mulasty, mułowaty, zamulony, mułkowy

związki frazeologiczne:

(1.1) uparty jak muł • starego muła ciężko pogonić

etymologia:

(1.1) łac. mulus → muł (1.1)

(3.1) prasł. *mulъ^[4]

uwagi:

(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ssaki

tłumaczenia:

(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: biceps

(2.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: uparciuch

• angielski: (1.1) mule; (3.1) slime, mud, sludge
• arabski: (1.1) بغل
• baskijski: (1.1) mando
• białoruski: (1.1) мул m; (3.1) іл m, мул m
• bułgarski: (1.1) муле n; (3.1) тиня ż
• esperanto: (1.1) mulo; (3.1) ŝlimo
• francuski: (1.1) mulet, mule
• hiszpański: (1.1) mula ż, mulo m; (2.2) mula ż; (3.1) limo m, légamo m
• interlingua: (1.1) mulo; (3.1) fango
• kataloński: (1.1) mul m
• krymskotatarski: (1.1) şamır
• niderlandzki: (1.1) muildier n
• niemiecki: (1.1) Maultier m
• nowogrecki: (1.1) μουλάρι n, μούλος m; (2.2) μουλάρι n; (3.1) βόρβορος m
• portugalski: (1.1) macho m
• rosyjski: (1.1) мул m; (3.1) ил m
• rumuński: (3.1) noroi n
• szwedzki: (1.1) mula w; (3.1) dy w, gyttja w
• turecki: (1.1) katır
• ukraiński: (1.1) мул m; (3.1) мул m
• włoski: (1.1) mulo m; (2.2) mulo m; (3.1) melma ż

źródła:

1. Maciej Czeszewski, Słownik polszczyzny potocznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, ISBN 83-01-14631-1, ISBN 978-83-01-14631-3, s. 180.
2. Zofia Kossak, Błogosławiona wina
3. Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy
4.  Hasło „muł” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.