jutrzenka

Podobna pisownia: Jutrzenka

jutrzenka (język polski)

jutrzenka (1.1)

wymowa:

IPA: [juˈṭʃɛ̃nka], AS: [i ̯uṭšẽnka], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.• nazal.• -nk-  ​^?/i

homofon: Jutrzenka

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	jutrzenka	jutrzenki
dopełniacz	jutrzenki	jutrzenek
celownik	jutrzence	jutrzenkom
biernik	jutrzenkę	jutrzenki
narzędnik	jutrzenką	jutrzenkami
miejscownik	jutrzence	jutrzenkach
wołacz	jutrzenko	jutrzenki

(1.1) książk. poet. poranna jasność przed pojawieniem się słońca

odmiana:

(1.1)

 

przykłady:

(1.1) Rydwan słoneczny, poprzedzony jutrzenką, zaczynał wjeżdżać na niebo, wrony i gawrony witały go krakaniem, kiedy nasz szarak, zachowując wszelkie środki ostrożności, powracał do kotliny pod pniakiem sosnowym^[1].

(1.1) Z łona jutrzenki • jak rosę Cię zrodziłem^[2].

(1.1) Gdy zaś wrócił i został sam jeden, ktoś zmagał się z nim aż do wschodu jutrzenki, a widząc, że nie może go pokonać, dotknął jego stawu biodrowego i wywichnął Jakubowi ten staw podczas zmagania się z nim^[3].

składnia:

kolokacje:

(1.1) blask / purpura / jutrzenki

synonimy:

(1.1) świt, świtanie, brzask

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) zorza

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. jutrznia ż, jutro n, Jutrzenka ż, Jutrznia ż, jutrzenkowość ż, jutrzenność ż, jutrzniowość ż

przym. jutrzenkowy, jutrzenny, jutrzniowy

przysł. jutro

czas. jutrać ndk.

związki frazeologiczne:

różanopalca jutrzenka

etymologia:

pol. jutrzny, pol. jutrzni < prasł. *utrьnъ lub pol. jutrzenny < prasł. *utrěnъ → poranny

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) daybreak, dawn
• białoruski: (1.1) золак m, світанне n
• francuski: (1.1) aurore ż
• hawajski: (1.1) Kukui Wanaʻao
• hiszpański: (1.1) aurora ż
• interlingua: (1.1) alba
• kazachski: (1.1) таң (tañ)
• łaciński: (1.1) aurora ż
• niemiecki: (1.1) Morgenröte ż
• rosyjski: (1.1) заря ż (zarâ)
• włoski: (1.1) aurora ż

źródła:

1. A. Dygasiński: Zając
2. Księga Psalmów 110, 3b.
3. Księga Rodzaju 32, 25-26.