gałąź

gałąź (język polski)

gałęzie (1.1)

wymowa:

IPA: [ˈɡawɔ̃w̃ɕ], AS: [gau̯õũ̯ś], zjawiska fonetyczne: wygł.• nazal.• asynch. ą , ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	gałąź	gałęzie
dopełniacz	gałęzi	gałęzi
celownik	gałęzi	gałęziom
biernik	gałąź	gałęzie
narzędnik	gałęzią	gałęziami / gałęźmi[1]
miejscownik	gałęzi	gałęziach
wołacz	gałęzi	gałęzie

(1.1) bot. boczny pęd drzewa lub krzewu

(1.2) przen. dział gospodarki, nauki itp.

(1.3) przen. odgałęzienie, odnoga, rozgałęzienie czegoś

odmiana:

(1.1-3)

 

przykłady:

(1.1) Podczas ostatniej nawałnicy gałęzie wielu drzew w arboretum zostały poważnie uszkodzone.

(1.2) Fizyka jądrowa to stosunkowo nowa gałąź nauki.

(1.3) Na rysunku zaznaczono główne gałęzie układu nerwowego człowieka.

(1.3) Adam wnikliwie bada liczne gałęzie swojej rodziny.

składnia:

kolokacje:

(1.1) zdrewniała gałąź • przycinać gałęzie • kwitnąca gałąź • przykrywać / okrywać gałęziami

(1.2) rozwijać / zgłębiać gałąź matematyki / psychologii

(1.3) gałąź rodowa / plemienna • gałąź hiperboli • gałąź układu krwionośnego / oddechowego • gałąź poroża / wieńca • gałąź nieograniczona krzywej

synonimy:

(1.1) konar, odrośl; gw. (Górny Śląsk) asta

(1.2) dział

(1.3) odnoga, linia boczna

antonimy:

(1.1) pień, korzenie

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. gałązka ż, gałązeczka ż, gałęzatka ż, gałęziarka ż, odgałęzienie n, podgałąź ż, rozgałęzienie n, rozgałęźnik mrz, gałęźniak mrz, gałęźnik mrz, gałęziak m, gałęziówka ż

czas. rozgałęziać ndk., odgałęziać ndk., odgałęzić dk., rozgałęzić dk.

przym. gałęziasty, gałązkowy, gałęziowy, międzygałęziowy, wewnątrzgałęziowy, rozgałęźny, odgałęziony, odgałęziający, ugałęziony

przysł. gałęzisto

związki frazeologiczne:

podcinać gałąź, na której się siedzi • powiesić na suchej gałęzi • siedzieć na jednej gałęzi • złota gałąź • jak drozdy śpiewają na wierzchołkach drzew, wiosna wnet; a jak między gałęziami, to jeszcze het; zobacz też: przysłowia o gałęzi

etymologia:

uwagi:

błędna forma: „gałęź”

tłumaczenia:

• amharski: (1.1) ቅርንጫፍ
• angielski: (1.1) limb, branch; (1.3) branch
• baskijski: (1.1) adar
• białoruski: (1.1) галіна ż, сук m; (1.2) галіна ż; (1.3) галіна ż
• cerkiewnosłowiański: (1.1) голь ż
• chorwacki: (1.1) grana ż; (1.2) grana ż
• czeski: (1.1) větev
• duński: (1.1) gren w, rand; (1.2) branche w; (1.3) gren w, rand
• esperanto: (1.1) branĉo
• francuski: (1.1) branche
• hiszpański: (1.1) rama ż
• interlingua: (1.1) branca
• islandzki: (1.1) grein ż
• japoński: (1.1) 枝 (えだ)
• kaszubski: (1.1) wietew ż, gajda ż
• kataloński: (1.1) branca ż
• luksemburski: (1.1) Aascht m
• łaciński: (1.1) ramus m, termes m
• malajski: (1.1) cabang
• niderlandzki: (1.1) tak m
• niemiecki: (1.1) Ast m, Zweig m; (1.2) Zweig m
• nowogrecki: (1.1) κλαδί n; (1.2) κλάδος m; (1.3) κλάδος m
• nowopruski: (1.1) wippis m
• perski: (1.1) عضو, شاخه
• rosyjski: (1.1) ветка ż, ветвь ż; (1.2) отрасль ż; (1.3) ответвление n
• rumuński: (1.1) creangă
• slovio: (1.1) vetka (ветка)
• słowacki: (1.1) konár
• szwedzki: (1.1) kvist w, gren w; (1.2) gren w; (1.3) gren w
• tajski: (1.1) กิ่งไม้ (gìng máai)
• tuvalu: (1.1) maga
• ukraiński: (1.1) гілка ż; (1.2) галузь m
• węgierski: (1.1) ág; (1.2) ágazat
• wilamowski: (1.1) aost, raejz n, rȧjz n
• włoski: (1.1) ramo m

źródła:

1.  Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.