Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Ulica Pańska w Warszawie
ulica w Warszawie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Ulica Pańska – ulica w warszawskich dzielnicach Śródmieście i Wola.
Remove ads
Ulica składa się z dwóch odcinków: od ulicy Emilii Plater do alei Jana Pawła II oraz od al. Jana Pawła II do Towarowej.
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Ulica została wytyczona ok. 1757 na terenie jurydyki Bielino[1]. Biegła od ulicy Wielkiej na zachód i pierwotnie nosiła nazwy Nowa i Wspaniała[2]. Obecną nazwę nadano w 1770[1]. Nawiązywała albo do właściciela jurydyki Franciszka Bielińskiego, „pana na Bielinie, Otwocku, Radzyminie”[2], albo do wspaniałej zabudowy ulicy[1].
W 1864 ulica została w całości wybrukowana[3]. W latach 1870–1890 została całkowicie zabudowana kamienicami czynszowymi oraz domami rzemieślników[2].
W latach 1924–1925 na rogu ulic Pańskiej i Mariańskiej wzniesiono istniejący do dzisiaj trzypiętrowy budynek Kasy Chorych[4].
Zabudowa ulicy ucierpiała w czasie obrony Warszawy we wrześniu 1939[5].
W listopadzie 1940 odcinek Pańskiej od Wielkiej do Żelaznej znalazł się w granicach warszawskiego getta[6]. Ulica została z niego wyłączona wraz z całym tzw. małym gettem w sierpniu 1942, w trakcie wielkiej akcji deportacyjnej (wywózek Żydów do obozu zagłady w Treblince)[7]. Odcinek pomiędzy Twardą i Żelazną wyznaczał południową granicę terenu zajmowanego przez szop Walthera Többensa, który pozostał na terenie dawnego małego getta[8].
Od grudnia 1942 do sierpnia 1944 pod nr 104 ukrywał się Calek Perechodnik, który napisał tam swoje wspomnienia[9]. Wydane po raz pierwszy w Polsce w 1993 stały się jednym z najważniejszych zapisów źródłowych z okresu Holokaustu[10].
31 lipca 1944, podczas popołudniowej odprawy Komendy Głównej Armii Krajowej przeprowadzonej w nieistniejącej kamienicy przy ul. Pańskiej 67 Tadeusz Komorowski ps. „Bór” wydał rozkaz o rozpoczęciu w Warszawie 1 sierpnia 1944 o godz. 17.00 akcji „Burza” (godzina „W”)[11]. W 1944 zabudowa ulicy została zniszczona z wyjątkiem kilku kamienic w rejonie ulic Mariańskiej i Miedzianej[3].
W pierwszych latach po wojnie przy ulicy znajdowało się popularne targowisko[12]. W latach 60. podjęto decyzję o jego likwidacji i przeniesieniu handlu pod hale Mirowskie[13]. W związku z budową Pałacu Kultury i Nauki zlikwidowano również wschodni odcinek ulicy do Wielkiej do Mariańskiej[2]. W jego miejscu urządzono park (obecny park Świętokrzyski)[14].
W latach 1961–1969 przy ulicy wzniesiono budynki osiedli mieszkaniowych: Emilia i Pańska[15].
W 1994–1995 zespół kamienic z końca XIX wieku znajdujący się pomiędzy ulicami Żelazną i Miedzianą przebudowano z przeznaczeniem na kompleks biurowo-usługowy spółki Elektrim[16].
Remove ads
Ważniejsze obiekty
Obiekty nieistniejące
Ulica w filmie
- W kamienicy nr 85 nakręcono pierwsze 12 odcinków serialu telewizyjnego Dom[17].
- Na znajdującym się przy ulicy osiedlu Pańska kręcono sceny do komedii Nie lubię poniedziałku oraz serialu Czterdziestolatek[18]. W kolejnych odcinkach Czterdziestolatka wskazano trzy różne adresy rodziny Karwowskich: Pańska 62 m. 138 (odcinek siódmy), Pańska 92 m. 161 (odcinek dziesiąty) oraz Pańska 62 m. 137 (odcinek siedemnasty)[19].
Remove ads
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads