Pańska

Pańska^[1] – osiedle mieszkaniowe w dzielnicy Wola w Warszawie.

Pańska

Osiedle Warszawy
Widok na zachód, wzdłuż ulicy Pańskiej. Na pierwszym planie budynek pod adresem ul. Pańska 57
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miasto	Warszawa
Położenie na mapie Warszawy Pańska
Położenie na mapie Polski Pańska
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pańska
52°13′53″N 20°59′39″E

Osiedle w latach 60. XX wieku

Położenie i charakterystyka

Osiedle Pańska znajduje się na warszawskiej Woli, na obszarze Miejskiego Systemu Informacji Mirów^[2][3]. Zostało wybudowane w latach 1965–1969 według projektu Jana Zdanowicza^[1]. Jest położone między ulicami: Prostą, Żelazną, Sienną i Twardą (wcześniej Krajowej Rady Narodowej)^[1]. Powstało w miejscu prowizorycznych zabudowań i warsztatów stanowiących część rejonu nazywanego po II wojnie światowej „Dzikim Zachodem”^[4][1]. Przy ulicy Pańskiej znajdowało się również targowisko, zlikwidowane w latach 60. XX w.^[5] Nazwa osiedla pochodzi od nazwy ulicy^[1].

Osiedle składa się z pięciu budynków wielorodzinnych o 13 kondygnacjach^[1][2] pod adresami: ul. Pańska 57, 61, 65 i ul. Żelazna 34/38 i 40^[2]. Bloki położone wzdłuż ulicy Pańskiej połączone zostały pawilonami handlowo-usługowymi, które początkowo mieściły m.in. sklepy z artykułami budowlanymi, żelaznymi i elektrotechnicznymi^[1]. Budynek przy ul. Żelaznej 34/38, za konstrukcję którego odpowiadali St. Goetz i T. Konaszewski, znalazł się wśród dziesięciu nominowanych obiektów w konkursie Mister Warszawy za 1965 rok^[6]. Osiedlem zarządzała Międzyzakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Starówka”^[1].

W 1972 zabudowa Pańskiej została uzupełniona o Spółdzielczy Dom Handlowy „Feniks” (również projektu Jana Zdanowicza), który został wyróżniony w konkursie Mister Warszawy 1972^[7][1].

W filmie

• Jeszcze przed zakończeniem budowy osiedle zostało wykorzystane jako plan zdjęciowy w komedii Nie lubię poniedziałku^[8]. Nakręcono tam m.in. sceny zasypania piaskiem przez ciężarówkę samochodu Syrena i robotnika, który budzi się na płycie podniesionej wysoko przez dźwig^[9].
• Osiedle zostało wykorzystane także jako plan w serialu telewizyjnym Czterdziestolatek^[10]. W kolejnych odcinkach wskazano trzy różne adresy filmowej rodziny Karwowskich: Pańska 62 m. 138 (odcinek siódmy), Pańska 92 m. 161 (odcinek dziesiąty) oraz Pańska 62 m. 137 (odcinek siedemnasty)^[11]. W rzeczywistości do nagrywania materiału wykorzystano najprawdopodobniej budynek przy Pańskiej 61^[10][12].

Przypisy

1. Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 113–114. ISBN 83-85028-56-0.
2. Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2022-01-26].
3. Rada GminyR.G. Warszawa-Centrum Rada GminyR.G., Uchwała Nr 389/XXXVI/96 Rady Gminy Warszawa-Centrum z dnia 19 września 1996 r. [online]
4. Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 115–116. ISBN 83-85028-56-0.
5. Maria Mórawska: Od Marywilu do Wola Park. Bazary, targowiska i hale targowe w Warszawie od połowy XVII w. do dziś. Warszawa: Muzeum Woli. Oddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawy, 2005, s. 74. ISBN 83-88477-32-3.
6. KrystynaK. Krzyżakowa KrystynaK., Mister Warszawy po raz siódmy, „Stolica” (47 (937)), Warszawa, 21 listopada 1965, s. 3, ISSN 0039-1689.
7. BarbaraB. Petrozolin-Skowrońska BarbaraB. (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 177, ISBN 83-01-08836-2.
8. Jerzy S. Majewski: Spacerownik. Warszawa w filmie. Warszawa: Wydawnictwo Agora, 2016, s. 235. ISBN 978-83-268-2388-6.
9. Marek Szymański: Polska na filmowo. Gdzie kręcono znane filmy i seriale. Poznań: MJ Media Szymański i Glapiak, 2010, s. 335. ISBN 978-83-927928-1-9.
10. Urząd Dzielnicy Wola m. st. Warszawy - Przewodnik - Filmowa Wola – „Czterdziestolatek” [online] [dostęp 2022-01-26].
11. Grzegorz Sołtysiak: Filmowy przewodnik po Warszawie. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, 2007, s. 213. ISBN 978-83-60142-70-7.
12. Marek Szymański: Polska na filmowo. Gdzie kręcono znane filmy i seriale. Poznań: MJ Media Szymański i Glapiak, 2010, s. 334. ISBN 978-83-927928-1-9.