Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Aleja Jana Pawła II w Warszawie

ulica w Warszawie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Aleja Jana Pawła II w Warszawiemap
Remove ads

Aleja Jana Pawła II – ulica w warszawskich dzielnicach: Wola, Śródmieście i Żoliborz, biegnąca od Alej Jerozolimskich do alei Wojska Polskiego.

Ten artykuł dotyczy ulicy w Warszawie. Zobacz też: inne ulice noszące tę nazwę.
Szybkie fakty Państwo, Miejscowość ...
Remove ads
Thumb
Budowa Trasy N-S w rejonie obecnego skrzyżowania z al. „Solidarności” ok. 1955
Thumb
Ulica na wysokości ulic Anielewicza i Miłej w latach 70.
Thumb
Aleja na wysokości Hal Mirowskich (2021)
Thumb
Aleja na wysokości ulicy Anielewicza (2023)
Thumb
Ulica na wysokości ul. Dzikiej (2023)

Jest jedną z głównych arterii Warszawy prowadzących z południa na północ[1].

Remove ads

Przebieg

Aleja jest przedłużeniem w kierunku północnym ul. Tytusa Chałubińskiego oraz ul. ks. Jerzego Popiełuszki w kierunku południowym. Na całej długości jest ulicą dwujezdniową, rozdzieloną pasem zieleni, w którym wyznaczone jest torowisko tramwajowe.

Wzdłuż całej długości alei znajduje się ścieżka rowerowa. Niektóre jej odcinki wytyczono po wschodniej, a inne po zachodniej stronie alei.

Historia

Podsumowanie
Perspektywa

Aleję projektowano już przed 1939, jednak prace nie rozpoczęły się przed II wojną światową, gdyż koszty wykupu terenów w jednym z najgęściej zaludnionych i zabudowanych przed wojną rejonów Warszawy były dla miasta zbyt wysokie.

Uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 19 grudnia 1949 nadano planowanej arterii na odcinku pomiędzy Alejami Jerozolimskimi a ul. Krajowej Rady Narodowej[a] nazwę upamiętniającą Juliana Marchlewskiego[2][3]. Przebijanie ulicy rozpoczęto od strony południowej. 21 stycznia 1952 oddano do użytku linię trolejbusową wzdłuż powstającej ulicy na odcinku pomiędzy skrzyżowaniami z Alejami Jerozolimskimi i ul. Sienną. Na skrzyżowaniu z ul. Sienną wykonano tymczasową pętlę. 9 listopada 1952, po wyburzeniu kolejnych domów znajdujących się na linii arterii, linię trolejbusową wydłużono do skrzyżowania z ul. Krajowej Rady Narodowej[a][4].

Ulica została wybudowana w latach 1955–1959 jako fragment trasy N-S (al. Niepodległości – ul. Tytusa Chałubińskiego – ul. J. Marchlewskiego – ul. Stołeczna[b])[3]. Została przeprowadzona przez tereny zniszczone w czasie powstania warszawskiego i gruzy dawnego warszawskiego getta. Pierwszy odcinek arterii od Alej Jerozolimskich do ul. Krajowej Rady Narodowej[a] oddano do użytku w 1956[5]. W 1955 na powstającej ulicy na wydzielonym torowisku ułożono tory tramwajowe, zaś 1 stycznia 1956 oddano do eksploatacji linię na odcinku pomiędzy skrzyżowaniami z Alejami Jerozolimskimi i ul. Stawki[6][7].

Dalsze odcinki oddano do użytku w kolejnych trzech latach[3]. 13 czerwca 1959 oddano do użytku ostatni odcinek ulicy od skrzyżowania z ul. Stawki, przez rondo Babka[c], wiadukt nad kolejową linią obwodową w pobliżu stacji Warszawa Gdańska do połączenia z ul. Stołeczną[b] na placu Grunwaldzkim[8]. Tego samego dnia uruchomiono obsługę nowego odcinka ulicy przez komunikację tramwajową[9] i autobusową[10]. 21 lipca 1959 oddano do użytku znajdujące się na rondzie Babka[c] połączenie linii tramwajowej przebiegającej wzdłuż ulicy Juliana Marchlewskiego z nowymi liniami przebiegającymi ulicami Mariana Buczka[d] i Okopową[8], przy czym odcinek linii na ul. Okopowej do skrzyżowania z ul. Powązkowską był eksploatowany wyłącznie jako techniczny do 20 listopada 1960, gdy uruchomiono na nim połączenia pasażerskie[11].

Uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 24 listopada 1961 nazwę ulica Juliana Marchlewskiego nadano odcinkowi arterii pomiędzy skrzyżowaniami z ulicami Krajowej Rady Narodowej[a] i Mariana Buczka[d], znosząc jednocześnie przedwojenne nazwy ulic Solnej i Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego[12].

W latach 1949–1960 między ulicami: Orlą, Świerczewskiego[e], Żelazną, Chłodną i Elektoralną zbudowano osiedle mieszkaniowe Mirów[13]. W latach 1949–1967 tereny dawnego getta zabudowano osiedlami: Muranów Południowy, Muranów Północny i Muranów Zachodni[14]. W latach 1965–1972 po obu stronach ulicy powstały 16-piętrowe bloki Osiedla Za Żelazną Bramą[15].

W październiku 1965 na skrzyżowaniu z ulicami Prostą i Świętokrzyską oddano do użytku rondo, któremu w 1986 nadano nazwę rondo ONZ[16][17].

W lipcu 1968 na skwerze przy Hali Mirowskiej odsłonięto pomnik Juliana Marchlewskiego[18].

W latach 1972–1976, w związku z budową Dworca Centralnego, pod skrzyżowaniem z Alejami Jerozolimskimi zbudowano system przejść podziemnych ze sklepami, a nad ulicą dwa wiadukty[15].

W 1989 w rekomendacjach miejskiej Komisji ds. Nazewnictwa Ulic znalazły się między innymi propozycje nazwania ciągu imieniem Janusza Korczaka lub Jana Pawła II[19]. Obecną nazwę nadano uchwałami trzech warszawskich rad dzielnic-gmin: Warszawa-Wola z dnia 2 października 1990[20], Warszawa-Śródmieście z dnia z dnia 6 listopada 1990[21] oraz Warszawa-Żoliborz z dnia 6 października 1993[22][23][24].

Rada m.st. Warszawy dokonała uchwałą z dnia 30 sierpnia 2012 korekty redakcyjnej nazwy żoliborskiego odcinka arterii z al. Jana Pawła II na aleja Jana Pawła II[25], zaś uchwałą z dnia 8 listopada 2012 skorygowała nazwę wolskiego odcinka arterii z aleja Jana Pawła II-go na aleja Jana Pawła II[26]. Nazwa śródmiejskiego odcinka nie uległa zmianie. Korekty dokonane w 2012 doprowadziły do ujednolicenia nazwy arterii stosowanej we wszystkich trzech dzielnicach.

8 marca 2015 otwarto znajdującą się pod aleją stację linii M2 metra warszawskiego Rondo ONZ[27].

W 2020 na odcinku od ronda ONZ do ronda Czterdziestolatka ulica została zwężona z pięciu do trzech pasów ruchu, powstała tam również droga rowerowa i posadzono drzewa[28].

Ulice w ciągu obecnej alei przed 1945

W swym przebiegu nowo powstała ulica częściowo wchłonęła trzy dawne ulice: Solną, Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego oraz Parysowską[15].

  • Ulica Solna – przeprowadzono ją jako krótką przecznicę około 1775; biegła od ul. Elektoralnej do ul. Leszno (obecnie: al. „Solidarności”). W ciągu dziesięciu lat jej istnienia otrzymała stosunkowo gęstą zabudowę, uzupełnianą w okresie XIX wieku. W okresie 1940–1942 znajdowała się w obrębie getta, cała zabudowa została spalona po upadku powstania warszawskiego. Ulicę Solną wymienia jeszcze spis ulic z 1955; w 1956 przestała istnieć w związku z wytyczeniem trasy N-S. Ocalałą zabudowę wyburzono, pozostawiając jedynie silnie przekształconą i obniżoną kamienicę Trachtenberga z 1913 (Solna 16, obecnie al. Jana Pawła II 38).
  • Ulica Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego, wcześniej Nowokarmelicka – powstała przed 1861, łączyła ulicę Gęsią (obecnie: ul. Anielewicza) z ul. Miłą. Zabudowywana po 1875 czynszówkami typu przedmiejskiego, zamieszkiwana przez biedotę żydowską. Od 1940 w obrębie getta, utraciła całą zabudowę po powstaniu 1943. Ostatecznie zlikwidowana wraz z budową trasy N-S.
  • Ulica Parysowska – powstała w 1893, biegła od ul. Stawki do Dzikiej. Jednocześnie po zachodniej stronie ulicy wytyczono plac Parysowski w kształcie zbliżonym do trapezu. Nazwę nadano dla upamiętnienia jurydyki Parysowskiej, istniejącej tu od XVI wieku. Zabudowa ulicy powstawała od pierwszego dziesięciolecia XX wieku, z nasileniem przed wybuchem I wojny światowej. W okresie 1940–1942 znalazła się w obrębie getta, zabudowania zostały doszczętnie zniszczone podczas powstania 1943. Ulica i plac zostały ostatecznie zlikwidowane w 1961 po wytyczeniu końcowego odcinka Trasy N-S.
Remove ads

Ważniejsze obiekty

Upamiętnienia

Remove ads

Uwagi

  1. [a]
    Ulicy Krajowej Rady Narodowej w 1990 nadano nazwę ulica Twarda.
  2. [b]
    Ulicy Stołecznej w 1993 nadano nazwę ulica ks. Jerzego Popiełuszki.
  3. [c]
    Rondu Babka w 2001 nadano nazwę rondo Zgrupowania AK „Radosław”.
  4. [d]
    Ulicy Mariana Buczka w 1991 nadano nazwę ulica Zygmunta Słomińskiego.
  5. [e]
    Alei gen. Karola Świerczewskiego w 1991 nadano nazwę aleja „Solidarności”.

Przypisy

Bibliografia

Loading content...

Linki zewnętrzne

Loading content...
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads