Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Richard Adolf Odo Plüddemann (ur. 30 września 1846 w Gąskach [dawniej Funkenhagen na Pomorzu], zm. 1 lutego 1910 we Wrocławiu) – niemiecki architekt i projektant, przez 23 lata radca budowlany we Wrocławiu. Ceglane gmachy Plüddemanna do dziś stanowią nieodłączny element pejzażu miasta.
Richard Plüddemann urodził się w rodzinie ziemiańskiej, jako syn Sellmara Plüddemanna – pruskiego oficera, właściciela Gąsek. W 1857 rozpoczął naukę w berlińskim Friedrich-Wilhelms-Gymnasium, w 1866 zdał maturę, a po odbyciu służby wojskowej (walczył w wojnie prusko-austriackiej) w wieku 1868 rozpoczął naukę w Akademii Budowlanej Miasta Berlina (jego nauczycielami byli m.in. Friedrich Adler i Johann Eduard Jacobsthal). Ponownie wcielony do wojska w czasie wojny francusko-pruskiej walczył w 1870 w bitwie pod Wissembourgiem. Po wojnie studia dokończył. W 1876 wygrał projektem cmentarza i kaplicy w Spandau doroczną nagrodę im. Schinkla[1]. W 1878 roku objął stanowisko urzędnicze w randze rządowego mistrza budowlanego (Regierungsbaumeister) w Ministerstwie Robót Publicznych w Berlinie, później został przeniesiony do rządowych urzędów budownictwa (Staatliches Hochbauamt) we Flensburgu, Wrocławiu[2] i w Poczdamie.
2 lipca 1885 Plüddemann został przez radę miejską Wrocławia wybrany na stanowisko miejskiego radcy budowlanego do spraw architektury/budownictwa naziemnego (Stadtbaurat in der Hochbauverwaltung) po tym, jak nieoczekiwanie pokonał trzech związanych z wrocławską administracją budowlaną kontrkandydatów, w tym swojego poprzednika, Johanna Roberta Mendego. 1 września 1885 został zaprzysiężony na dwunastoletnią kadencję. 18 stycznia 1897 wybrano go na drugą kadencję. W 1903 otrzymał tytuł honorowy tajnego radcy budownictwa (Geheimer Baurat). Był głównym architektem lub współprojektantem wielu budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej we Wrocławiu – w tym przeszło trzydziestu szkół, dwóch hal targowych, kilku mostów, łaźni, sierocińców, rogatek celnych, straży pożarnych oraz budynków portu odrzańskiego. Szczególnie istotny wpływ jego koncepcji zaznaczył się w obiektach wybudowanych we Wrocławiu po 1894. Współpracował najczęściej z budowniczym rady Karlem Klimmem, a także z Gustavem Oelsnerem, Heinrichem Küsterem, Hermannem Froböse, Charlotem Cabanisem i Juliusem Nathansohnem. Do najbardziej znanych jego projektów należał most Grunwaldzki zbudowany w latach 1908–1910, jego autorstwa była także cała ówczesna koncepcja urbanistyczna osi dzisiejszego placu Grunwaldzkiego. Jego wizytówką w projektach były malownicze, neogotyckie elementy architektury: rozbudowane i urozmaicone zwieńczenia budowli z dużą ilości szczytów, lukarn, wież z ostrosłupowymi hełmami, wysokie dachy, barwne dekoracje z glazurowej ceramiki. Rzuty projektowanych przez Plüddemanna budynków szkolnych czy gmachów urzędów były zasadniczo racjonalne i odpowiadające ówczesnym wymaganiom funkcjonalno-programowym. Plüddemann uważał jednak, że należy osłabić powstającą siłą rzeczy monotonię elewacji i nadawał projektowanym budynkom historyczno-romantyczny kostium, od około 1900 z elementami secesji. Pod względem technicznym nie unikał rozwiązań postępowych, np. stosowania żelbetu.
Richard Plüddemann zasiadał wielokrotnie w sądach konkursowych, a w latach 1894–1908 w Komisji Badania i Ochrony Zabytków prowincji Śląskiej. Był także inicjatorem niektórych przedsięwzięć w mieście, m.in. był udziałowcem Towarzystwa Akcyjnego Łaźnie Miejskie, założonego w celu zdobycia funduszy na wybudowanie łaźni publicznych, w tym Łaźni Miejskiej przy ul. Teatralnej.
W 1909 upływała druga kadencja Plüddemanna, jednak ze względu na wiek i słabe zdrowie zrezygnował z ubiegania się o kolejną. Po tym, jak w grudniu 1908 rada miejska znalazła dla niego następcę, przeszedł 2 stycznia 1909 na emeryturę. Z tej okazji uhonorowano go pruskim Orderem Korony III klasy[3] oraz tytułem nestora miasta (Stadtältester)[4]. W grudniu tegoż roku odwiedził rodzinę w Berlinie, lecz w trakcie uciążliwego powrotu nabawił się ciężkiej choroby i wkrótce zmarł, nie doczekawszy ukończenia swojego bodajże najbardziej znanego dzieła, mostu Grunwaldzkiego.
Plüddemann mieszkał przy Kaiser-Wilhelm-Straße (ob. ul. Powstańców Śląskich) w nieistniejącym już domu pod numerem 58, a później przeniósł się na Tiergartenstraße (ob. ul. M. Curie-Skłodowskiej). Jego córką była malarka i rzeźbiarka Ina Hoßfeld (ur. 1881 we Flensburgu, zm. 1943 w Monachium)[5], żona późniejszego (w latach 1918–1930) miejskiego radcy budowlanego w Naumburgu Friedricha Hoßfelda (ur. 1879, zm. 1972 w Stuttgarcie), który z kolei był synem architekta Oskara Hoßfelda[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
