Naumburg (Saale)

Naumburg (Saale) – miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, siedziba powiatu Burgenland.

Naumburg (Saale)

Panorama miasta z katedrą
Herb Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia-Anhalt
Powiat	Burgenlandkreis
Kod statystyczny	15 0 84 355
Burmistrz	Bernward Küper
Powierzchnia	129,88 km²
Wysokość	130 m n.p.m.
Populacja (31.12.2013) • liczba ludności • gęstość	32 804 250 os./km²
Nr kierunkowy	03445, 034463, 034466
Kod pocztowy	06618, 06628
Tablice rejestracyjne	BLK, HHM, NEB, NMB, WSF, ZZ
Położenie na mapie Saksonii-Anhaltu Naumburg (Saale)
Położenie na mapie Niemiec Naumburg (Saale)
51°09′N 11°49′E
Strona internetowa

Położenie

Miasto położone jest na południe od Halle (Saale), w rejonie winiarskim Saale-Unstrut, w południowej części Saksonii-Anhalt, u ujścia rzeki Unstruty do Soławy, w pobliżu granicy z Turyngią.

Do Naumburga zalicza się następujące części miejscowości:

• Altenburg
• Bad Kösen
• Beuditz
• Boblas
• Crölpa-Löbschütz
• Eulau
• Flemmingen
• Fränkenau
• Freiroda
• Grochlitz
• Großjena
• Großwilsdorf
• Hassenhausen
• Heiligenkreuz
• Henne
• Janisroda
• Kleinheringen
• Kleinjena
• Kreipitzsch
• Kukulau
• Meyhen
• Neidschütz
• Neuflemmingen
• Neujanisroda
• Prießnitz
• Punschrau
• Rödigen
• Roßbach
• Saaleck
• Schellsitz
• Schieben
• Schulpforte
• Tultewitz
• Wettaburg
• Weinberge

Historia

Naumburg około 1900 r.

W 1012 na skrzyżowaniu dróg handlowych powstał zamek margrabiów miśnieńskich. W 1021 zbudowano tu klasztor, a później na jego miejscu powstała Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła. W roku 1028 miasto otrzymało prawo do organizowania targu (prawo kupieckie). Od 1032 (po przeniesieniu z Zeitz) do reformacji Naumburg (Saale) był siedzibą biskupa rzymskokatolickiego(inne języki). W 1144 miało miejsce nadanie praw miejskich. Od 1565 miasto leżało w granicach Elektoratu Saksonii, a od 1657 stanowiło część terytorialnie niewielkiego Księstwa Saksonii-Zeitz(inne języki). W latach 1718–1763 w granicach unijnego państwa polsko-saskiego, a w latach 1807–1815 wraz z Królestwem Saksonii unią z Księstwem Warszawskim.

W 1815 Naumburg przeszedł pod władanie Królestwa Prus. W 1846 roku przez Naumburg została poprowadzona linia kolejowa z Halle do Erfurtu. W 1892 w mieście wybudowano linię tramwajową, którą była początkowo napędzana silnikiem parowym, a w roku 1907 przestawiono się na napęd elektryczny.

W czasach Niemieckiej Republiki Demokratycznej wybudowano w mieście zakłady budowy maszyn, rozwinięto przemysł metalowy, farmaceutyczny oraz obuwniczy.

Zabytki

• Katedra św. Piotra i Pawła – późnoromańsko-wczesnogotycka świątynia wzniesiona na miejscu dawnej wczesnoromańskiej. Chór zachodni został wybudowany w 1250, a w XIV wieku rozbudowano chór wschodni. W latach 1960–1968 katedra została gruntownie odrestaurowana. Wewnątrz katedry zachował się bezcenny wystrój wnętrza, który tworzą dzieła gotyckiej rzeźby, w tym dzieła związane z Mistrzem Naumburskim i jego strzechą. Są to: Grupa Ukrzyżowania i cykl pasyjny oraz figury dobrodziejów pierwotnej katedry (m.in. Ekkeharda i Uty, Hermana i Regelindy). Jej budowę zaczęto przed 1213 rokiem.
• Kościół św. Wacława(inne języki) – późnogotycki kościół z bogatym barokowym wystrojem wnętrza
• Ratusz(inne języki) – manierystyczny z XVII w., przy rynku
• Dom Fryderyka Nietzschego – dawny dom rodzinny filozofa, współcześnie muzeum
• Klasztor cystersów(inne języki) w Schulpforte – dawny klasztor, miejsce spoczynku księżnej polskiej Agnieszki austriackiej, żony Władysława II Wygnańca. Od 1543 mieści się tu szkoła, do której uczęszczał m.in. Jan Daniel Janocki i Fryderyk Nietzsche.
• Brama Mariacka(inne języki) – brama miejska z XV w.
• Brama Solna(inne języki) – klasycystyczna brama miejska z XIX w.
• Dom Romański w Bad Kösen(inne języki) – najstarszy budynek miasta, wzniesiony ok. 1100, współcześnie muzeum
• Dom gotycki w Schulpforte(inne języki) z XVI w.
• Fontanna św. Wacława na Rynku
• Kościół św. Maurycego(inne języki) z XVI w. (gotycki)
• Kościół św. Marii Magdaleny(inne języki) z XVIII w. (barokowy)

• 
  Zabudowa rynku
• 
  Katedra św. Piotra i Pawła
• 
  Kościół św. Wacława
• 
  Ratusz
• 
  Dom Nietzschego
• 
  Herby Polski i Saksonii w klasztorze w Schulpforte

Transport

Dworzec główny

W mieście znajduje się stacja kolejowa Naumburg (Saale) Hauptbahnhof. W Naumburgu funkcjonuje linia tramwajowa obsługiwana zabytkowym taborem^[1].

Współpraca

W 1988 roku nawiązano współpracę partnerską z miastem Akwizgran (niem. Aachen) w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia.

Dzielnica Bad Kösen współpracuje z miastem Nidda w Hesji.

Osoby

Tablica pamięci F. Nietzschego na ścianie jego domu

• Otto Günther-Naumburg – malarz, ur. w Naumburgu
• Karl Richard Lepsius – egiptolog i filolog, ur. w Naumburgu
• Hermann Julius Pinder – nadburmistrz Wrocławia, ur. w Naumburgu
• Max Klinger – malarz i rzeźbiarz, tworzył w mieście
• Friedrich Nietzsche – filozof, obywatel miasta

Zobacz też

• Biskupi Naumburga
• Naumburg