Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej

polskie odznaczenie państwowe Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
Remove ads

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (OZ) – cywilne odznaczenie państwowe Rzeczypospolitej Polskiej. Order jest nadawany cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom polskim, którzy swoją działalnością wnieśli wybitny wkład we współpracę międzynarodową oraz współpracę łączącą Rzeczpospolitą Polską z innymi państwami i narodami.

Szybkie fakty Ustanowiono, Wielkość ...
Remove ads
Remove ads

Historia

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej zastąpił Order Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ustanowiony w 1974. Już w rozporządzeniu Prezydenta RP z 16 kwietnia 1991, mimo braku formalnej zmiany ustawy o ustanowieniu Orderu Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ani nazwy Orderu, określono go jako Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej i zmieniono opis jego odznaki na odpowiadający późniejszemu Orderowi Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[1][a].

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej został formalnie ustanowiony pod tą nazwą ustawą z dnia 16 października 1992 o orderach i odznaczeniach.

Order dzieli się na pięć klas:

  • I klasa – Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
  • II klasa – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
  • III klasa – Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
  • IV klasa – Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
  • V klasa – Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Remove ads

Nadawanie

Thumb
Legitymacja Orderu Zasługi RP

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej jest nadawany cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom polskim (Polonii), którzy swoją działalnością wnieśli wybitny wkład we współpracę międzynarodową oraz współpracę łączącą Rzeczpospolitą Polską z innymi państwami i narodami.

Order nadaje Prezydent RP, z własnej inicjatywy lub na wniosek Prezesa Rady Ministrów, wniosek przedstawia Minister Spraw Zagranicznych.

Remove ads

Opis odznaki Orderu

Podsumowanie
Perspektywa

Odznaka Orderu powtarza z modyfikacjami odznakę Orderu Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Odznaką Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej jest krzyż gwiaździsty pięcioramienny. Ramiona krzyża pokryte są na awersie w środku czerwoną, a po bokach białą emalią w obramowaniu. Między ramionami krzyża jest pięć pęków promieni. W środku krzyża znajduje się srebrzony orzeł w koronie według wzoru dla godła Polski. Krzyż zwieńczony jest tarczą z monogramem: RP na tle poziomych promieni. Na rewersie ramiona krzyża są fakturowane. W klasach I–IV promienie, zwieńczenia i obramowania są złocone, a w klasie V srebrzone. Średnica krzyża gwiaździstego wynosi: w klasie I – 68 mm, w klasach II i III – 60 mm i w klasach IV i V – 48 mm.

Odznaką Orderu I i II klasy jest ponadto gwiazda orderowa o średnicy 80 mm składająca się z dziesięciu pęków promieni, z czego pięć pęków złoconych umieszczonych jest na tle pięciu pęków srebrzonych. W środku na okrągłej, czerwono emaliowanej tarczy w złoconym obramowaniu umieszczony jest srebrzony orzeł według wzoru dla godła Polski. Zamiast odznaki na wielkiej wstędze lub wstędze można nosić samą gwiazdę orderową.

Współczesną wersję odznaczenia opracował rzeźbiarz i medalier Edward Gorol.

Sposób noszenia

Sposób noszenia Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej:

  • I klasa: krzyż zawieszony jest na wielkiej wstędze szerokości 100 mm, koloru ciemnego kobaltu, założonej przez prawe ramię do lewego boku, a gwiazdę orderową nosi się pośrodku lewej strony piersi, poniżej innych orderów i odznaczeń.
  • II klasy: krzyż zawieszony jest na wstędze szerokości 45 mm, koloru ciemnego kobaltu, założonej na szyi, a gwiazdę orderową nosi się pośrodku prawej strony piersi.
  • III klasy: krzyż zawieszony jest na wstędze szerokości 45 mm, koloru ciemnego kobaltu, założonej na szyi.
  • IV i V klasy: odznakę noszono na wstążce szerokości 36 mm, koloru ciemnego kobaltu, po lewej stronie piersi. Na wstążce Orderu IV klasy upięta jest z tej wstążki rozetka o średnicy 30 mm.

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej w kolejności starszeństwa polskich odznaczeń następuje po Orderze Krzyża Niepodległości.

Remove ads

Statystyki

Podsumowanie
Perspektywa

W latach 1992–2009 przyznano 5779 Orderów Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[2].

Andrzej Duda (od 6 sierpnia 2015 – do nadal)

Prezydentura Andrzeja Dudy (rok 2022)[3]:

Więcej informacji Rok 2022, I klasa ...

Prezydentura Andrzeja Dudy (rok 2021)[3]:

Więcej informacji Rok 2021, I klasa ...

Prezydentura Andrzeja Dudy (rok 2020)[3]:

Więcej informacji Rok 2020, I klasa ...

Prezydentura Andrzeja Dudy (rok 2019)[3]:

Więcej informacji Rok 2019, I klasa ...

Prezydentura Andrzeja Dudy (rok 2018)[3]:

Więcej informacji Rok 2018, I klasa ...

Prezydentura Andrzeja Dudy (rok 2017)[3]:

Więcej informacji Rok 2017, I klasa ...

Prezydentura Andrzeja Dudy (rok 2016)[3]:

Więcej informacji Rok 2016, I klasa ...

Prezydentura Andrzeja Dudy (rok 2015)[3]:

Więcej informacji Rok 2015, I klasa ...

Bronisław Komorowski (2010–2015)

Prezydentura Bronisława Komorowskiego (rok 2015)[4]:

Więcej informacji Rok 2015, I klasa ...

Prezydentura Bronisława Komorowskiego (rok 2014)[4]:

Więcej informacji Rok 2014, I klasa ...

Prezydentura Bronisława Komorowskiego (rok 2013)[4]:

Więcej informacji Rok 2013, I klasa ...

Prezydentura Bronisława Komorowskiego (rok 2012)

Więcej informacji Rok 2012, I klasa ...

Prezydentura Bronisława Komorowskiego (rok 2011)

Więcej informacji Rok 2011, I klasa ...

Prezydentura Bronisława Komorowskiego (sierpień – grudzień 2010 r.)

Więcej informacji Rok 2010, I klasa ...

Marszałek Bronisław Komorowski w czasie, gdy pełnił obowiązki Prezydenta (kwiecień-lipiec 2010)[5]:

Więcej informacji Rok 2010, I klasa ...

Lech Kaczyński (2006–2010)

Prezydentura Lecha Kaczyńskiego[6]:

Więcej informacji Rok, I klasa ...

Aleksander Kwaśniewski – II kadencja (2001–2005)

Prezydentura Aleksandra Kwaśniewskiego – II kadencja[7]:

Więcej informacji Rok, I klasa ...

(*) brak danych w cytowanym źródle

Aleksander Kwaśniewski – I kadencja (1996–2000)

Prezydentura Aleksandra Kwaśniewskiego – I kadencja[7]:

Więcej informacji Rok, I klasa ...

Lech Wałęsa (1991–1995)

Prezydentura Lecha Wałęsy[8]:

Więcej informacji Rok, I klasa ...
Remove ads

Odznaczeni

Podsumowanie
Perspektywa
Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi RP (lista pełna)

Przez Lecha Wałęsę (1990–1995)[9]

Rok 1991[b]

Rok 1993

Rok 1994

Rok 1995

Przez Aleksandra Kwaśniewskiego – I kadencja (1995–2000)[9]

Rok 1996

Rok 1997

Rok 1998

Rok 1999

Rok 2000

Przez Aleksandra Kwaśniewskiego – II kadencja (2000–2005)[9]

Rok 2001

Rok 2002

Rok 2003

Rok 2004

Rok 2005

Przez Lecha Kaczyńskiego (2005–2010)[68]

Rok 2006

Rok 2007

Rok 2008

Rok 2009

Rok 2010

Przez Bronisława Komorowskiego (2010–2015)[90]

Rok 2010

Rok 2011

Rok 2012

Rok 2013

Rok 2014

Przez Andrzeja Dudę (od 6 sierpnia 2015)

Rok 2016

  • Alexander Vershbow (7 lipca 2016)

Rok 2019

Rok 2020

Rok 2021

Rok 2022

Rok 2023

Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi RP (lista niepełna)

Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP (lista niepełna)

Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RP (lista niepełna)

Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP (lista niepełna)

w układzie chronologicznym:

Remove ads

Uwagi

  1. W okresie obowiązywania prezydenckiego rozporządzenia z dnia 16 kwietnia 1991, nazewnictwo poszczególnych klas orderu było następujące:
    • I klasa – Wielka Wstęga Orderu Zasługi RP,
    • II klasa – Komandoria z Gwiazdą Orderu Zasługi RP,
    • III klasa – Komandoria Orderu Zasługi RP,
    • IV klasa – Złota Odznaka Orderu Zasługi RP,
    • V klasa – Srebrna Odznaka Orderu Zasługi RP.
  2. W latach 1991–1992 I Klasa Orderu Zasługi RP nosiła miano Wielkiej Wstęgi.
Remove ads

Przypisy

Loading content...

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads