Lisewo (powiat chełmiński)
wieś w województwie kujawsko-pomorskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lisewo (niem. Lissewo[4]) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Lisewo. U schyłku średniowiecza i w początku XVI w. siedziba rodu Lisowskich.
| wieś | |
 Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
1759[1] |
| Strefa numeracyjna |
56 |
| Kod pocztowy |
86-230[2] |
| Tablice rejestracyjne |
CCH |
| SIMC |
0846151 |
Położenie na mapie gminy Lisewo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chełmińskiego  | |
| 53°17′38″N 18°41′20″E[3] | |
| Strona internetowa | |
W latach 1939 - 1942 dotychczasową nazwą wsi było Lissewo, lecz po przeprowadzonej zamianie nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, w latach 1942 - 1945 nazywała się Lisen Kreis Kulm (Weichsel)[5].
Podział administracyjny
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lisewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Lisewo.
W latach 1939–1945 położona była w okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, w rejencji bydgoskiej (Regierungsbezirk Bromberg)[8], w powiecie Chełmno (Kreis Kulm)[5].
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (2011) wieś liczyła 1759 mieszkańców[1]. Jest największą miejscowością gminy Lisewo.
Gospodarka
Największym pracodawcą w miejscowości jest Zakład Mięsny Ritter.
Historia
Wieś wzmiankowana w 1293 roku[9]. Znacznie ucierpiała podczas wojny polsko-krzyżackiej w 1414 r. Po 1454 r. była dużą wsią królewską podległą starostwu w Lipienku. Za czasów krzyżackich miejscowość była siedzibą sądu ziemskiego, Lisewo było również miejscem zjazdów rycerstwa z ziemi Chełmińskiej[9][10]. W XIX w. działały tu polskie organizacje – Liga Polska (1848 r.), Towarzystwo Rolnicze (1862 r.), Bank Ludowy (1873 r.), polska biblioteczka, odbywały się amatorskie przedstawienia. W 1906 r. odbył się strajk uczniowski w obronie nauczania religii w języku ojczystym. Patriotyzm podtrzymywała działalność długoletnich proboszczów: ks. Stanisława Machorskiego i ks. Augustyna Łebińskiego. Na przełomie XIX/XX w. powstała parafia ewangelicka skupiająca mniejszość niemiecką, mieszkało też nieco Żydów. Rocznie odbywały się 2 jarmarki.
Położenie
Najbliższą stacją kolejową jest Kornatowo, leżąca w odległości 1,3 km na południowy zachód od Lisewa.
Zabytki
Według rejestru zabytków NID[11] na listę zabytków wpisany jest gotycki kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z końca XIII w., przebudowany w XVI w., nr rej.: A/388 z 30.11.1929.
Kościół z charakterystyczną XVI-wieczną wieloboczną wieżą jest również sanktuarium maryjnym. Wewnątrz zwraca uwagę renesansowe epitafium Kostków z 1591 r., barokowe ołtarze boczne i rokokowy główny (przeniesiony z kościoła franciszkanów w Chełmnie).
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.