Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Filip VI Hiszpański
król Hiszpanii Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Filip VI (właśc. Felipe VI de España, wym. /feˈlipe ˈseɣsto/, Felipe Juan Pablo Alfonso de la Santísima Trinidad y de Todos los Santos de Borbón y Grecia, ur. 30 stycznia 1968 w Madrycie) – król Hiszpanii z dynastii Burbonów. Jest synem byłego króla Jana Karola I i królowej Zofii. Ma dwie starsze siostry – Helenę oraz Krystynę. W 2004 roku poślubił dziennikarkę telewizyjną Letycję Ortiz, z którą ma dwie córki – Eleonorę (następczynię tronu) oraz Zofię. Zgodnie z Konstytucją Hiszpanii, jako monarcha jest głową państwa oraz naczelnym dowódcą Sił Zbrojnych Hiszpanii w stopniu marszałka (Capitán general). Pełni także rolę najwyższego przedstawiciela w stosunkach międzynarodowych.
Remove ads
21 stycznia 1977 oficjalnie otrzymał tytuł księcia Asturii. Wstąpił na tron 19 czerwca 2014 roku[2] po abdykacji swojego ojca. Jego rządy naznaczone są rozwiązaniem Kortezów Generalnych w 2016, aby można było przeprowadzić nowe wybory, zdecydowanym potępieniem referendum niepodległościowego Katalonii w 2017, pandemią COVID-19 oraz dążeniem do większej przejrzystości w sprawach królewskich.
Remove ads
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Rodzina i dzieciństwo
Trzecie dziecko króla Hiszpanii Juana Carlosa I i królowej Zofii Glücksburg. Filip VI ma dwie siostry infantki: Helenę i Krystynę. Został ochrzczony przez arcybiskupa Madrytu Casimiro Morcillo Gonzáleza, jego rodzicami chrzestnymi byli dziadek Juan de Borbón i prababka królowa Wiktoria Eugenia Battenberg. Jego imiona mają wymowę symboliczną. Imię Felipe otrzymał na cześć pierwszego Burbona panującego w Hiszpanii Filipa V, Juan – po dziadku Juanie de Borbón, Pablo po dziadku Pawle I Glücksburgu, a Alfonso po pradziadku Alfonsie XIII.
1 listopada 2003 ogłoszono jego zaręczyny z dziennikarką Letizią Ortiz Rocasolano. Ślub odbył się 22 maja 2004 w Katedrze Almudena, w Madrycie.
8 maja 2005 para ogłosiła, że w listopadzie spodziewa się narodzin swojego pierwszego dziecka. 31 października 2005 – niemal miesiąc przed terminem, przyszła na świat córka, infantka Eleonora.
Prasa została poinformowana o narodzinach pierworodnej córki pary książęcej za pomocą SMS. 25 września 2006 pałac królewski poinformował – również za pomocą SMS[3], że Felipe i Letizia w początkach maja 2007 spodziewają się narodzin drugiego dziecka[4]. 29 kwietnia 2007 księżna Letizia urodziła córkę, infantkę Zofię.
Filip VI jest ojcem chrzestnym co najmniej ośmiorga dzieci:
- księcia Ernesta Augusta VI Hanowerskiego (ur. 1983), syna Ernesta Augusta V, księcia Hanoweru
- księcia Konstantyna Alexiosa Greckiego (ur. 1998), syna Pawła, księcia Grecji i Danii
- księżniczki Sofii Bułgarskiej (ur. 1999), córki Konstantyna, księcia Widin
- Miguela Urdangarín y de Borbón (ur. 2002), syna Krystyny, księżnej Palma de Mallorca, swojej siostry
- księżniczki Ingrid Aleksandry Norweskiej (ur. 2004), córki Haakona, następcy tronu Norwegii
- Luisa Felipe Gómez-Acebo y Ponte (ur. 2005), syna Beltrána, swojego brata ciotecznego
- księcia Wincentego Duńskiego (ur. 2011), syna Fryderyka, króla Danii,
- księżniczki Izabeli Orleańskiej (ur. 2012), córki Karola Filipa, księcia Andegawenii[5]
Książę Widin jest ojcem chrzestnym młodszej córki Filipa – też Sofii.
Studia i dalsze życie
Filip rozpoczął naukę w Santa Maria de los Rosales. Szkołę średnią ukończył w kanadyjskim Ontario, w Lakefield College School, a następnie studiował prawo na Universidad Autónoma de Madrid. Ukończył również kilka kursów z zakresu ekonomii. Edukację zakończył tytułem magistra (Master of Science) w Edmund A. Walsh School of Foreign Service Uniwersytetu Georgetown – w czasie studiów tam dzielił pokój z kuzynem – Pawłem Greckim. Jako następca tronu Hiszpanii, Filip regularnie uczestniczył w oficjalnych imprezach, kluczowych dla kraju wydarzeniach i życiu publicznym Hiszpanii. Od października 1995, aby utrzymać lepszy kontakt z Hiszpanami i jak najlepiej poznać całą Hiszpanię, Filip złożył całą serię wizyt w wspólnotach, prowincjach i miastach autonomicznych Hiszpanii.
Filip jako następca ojca Jana Karola I w 1977 otrzymał tytuł księcia Asturii. 21 kwietnia 1990 został pierwszym Burbonem, który otrzymał tytuł kataloński księcia Girony. Tak jak większość jego rodziny, brał on udział w igrzyskach olimpijskich; podczas Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie w 1992 uczestniczył w regatach.
Filip posługuje się językami: hiszpańskim, katalońskim, francuskim, angielskim oraz zna trochę grecki[6].
Król Hiszpanii
18 czerwca 2014 Juan Carlos I podpisał akt abdykacji, zgodnie z którym przestał być królem Hiszpanii o północy. Zgodnie z tym aktem 19 czerwca 2014 Filip objął panowanie i został zaprzysiężony w Kortezach Generalnych jako król Hiszpanii Filip VI[7][8].
Król przyjął sobie za cel przywrócenie zaufania społeczeństwa do instytucji monarchii oraz jej reformę. Pod koniec 2014 roku opublikował zasady funkcjonowania swego dworu – wszystkie wydatki miały być jawne, zabroniono przyjmowania drogich prezentów[9]. Na początku 2015 obniżył swoje dochody o 20%, ograniczył również wydatki na podróże i ceremonie dworskie oraz w większości pozostałych dziedzin. Takie działania zaowocowały powolnym odzyskiwaniem przez monarchię prestiżu oraz wzrostem zaufania wśród obywateli – król stał się jedną z najwyższej cenionych postaci życia politycznego w kraju[10].
W 2016 roku król skorzystał ze swojego konstytucyjnego prawa do rozwiązania parlamentu (artykuł 99 punkt 5) z powodu impasu, do jakiego doszło po tegorocznych wyborach, kiedy żadna partia nie zdobyła poparcia umożliwiającego samodzielne sformowanie rządu, a miesiące rozmów między przywódcami partii nie przynosiły żadnych efektów (nawet nie wyznaczono konkretnego kandydata na urząd premiera). Wydarzenie to było o tyle znamienne, że pierwszy raz od demokratyzacji Hiszpanii skorzystano z możliwości zwołania nowych wyborów na mocy królewskiego dekretu[11][12].
W wyniku kryzysu związanego z katalońskim referendum niepodległościowym z 2017 roku król wygłosił 3 października 2017 przemówienie, w którym zdecydowanie potępił całe zajście. Podkreślał w nim nielegalność referendum i określił je jako przejaw „nieakceptowalnego braku lojalności”, a także zaznaczył, że doprowadziło ono do „erozji zaufania wewnątrz społeczeństwa samej Katalonii”. Zauważył również, iż referendum mogło być poważnym ciosem dla gospodarki całej północno-wschodniej Hiszpanii[13][14][15]. Zdecydowane stanowisko króla, odbiegające od dotychczasowej normy, spotkało się z mieszanymi opiniami ze strony sceny politycznej, która podzieliła się na obóz przyznający w pełni rację Filipowi VI (Partia Ludowa, Obywatele – Partia Obywatelska) oraz obóz krytykujący (Unidas Podemos, Catalunya en Comú )[16]. Członkowie PSOE oficjalnie opowiedzieli się po stronie króla, jednakże nieoficjalnie byli niezadowoleni z faktu, iż król w żaden sposób nie zachęcił władz Hiszpanii i Katalonii do wspólnego rozwiązania problemu na drodze dialogu[17].
Po ujawnieniu przez brytyjski dziennik The Daily Telegraph, że Filip VI, podobnie jak jego ojciec, znajdował się na liście beneficjentów Fundacji Lucum, czyli podmiotu, który otrzymał darowiznę w wysokości 65 milionów euro od Abdullaha bin Abdulaziza, króla Arabii Saudyjskiej[18], rodzina królewska wydała 15 marca 2020 roku oświadczenie, w którym ogłosiła, że Filip VI zrzeknie się jakiegokolwiek spadku po ojcu, do którego mógłby być uprawniony, oraz że Jan Karol I straci swój udział w świadczeniu, które rodzina królewska otrzymuje regularnie z budżetu państwa[19][20][21]. Oświadczenie to, mimo swojej formy, nie ma jednak mocy prawnej, ponieważ hiszpański kodeks cywilny zabrania przyjęcia lub odrzucenia spadku przed zgonem osoby, która go przepisała[22].
W lutym 2022 roku król oficjalnie potępił rosyjską inwazję na Ukrainę, stwierdzając, że jest to „niedopuszczalna agresja przeciwko suwerennemu i niezależnemu narodowi”. Tym samym stał się jednym z pierwszych europejskich monarchów, którzy publicznie zajęli stanowisko w tym konflikcie[23][24].
25 kwietnia 2022 roku, dążąc do większej transparentności finansowej, Filip VI po raz pierwszy upublicznił informacje o swoich osobistych aktywach, ujawniając tym samym ich wartość w wysokości 2,6 miliona euro (2,8 mln $). W wydanym oświadczeniu widnieje informacja, że na bogactwo króla składają się jego oszczędności, rachunki bieżące oraz papiery wartościowe, a także sztuka, antyki i biżuteria. Ogłoszono też, że król nie posiada żadnych zagranicznych nieruchomości ani nie dokonywał żadnych zagranicznych transakcji finansowych[25]. Zauważono również, iż Filip VI zapłacił należny podatek od wszystkich swoich dochodów[26]. Przedstawiona kwota czyni króla Filipa jednym z najmniej zamożnych monarchów na świecie[27]. Kontrastuje ona wyraźnie z szacunkami odnoszącymi się do majątku jego ojca Jana Karola I, wynoszącymi 2-2,3 miliarda dolarów[28][29].
Remove ads
Tytulatura

Choć Filip posługuje się na co dzień jedynie tytułem króla Hiszpanii, jego pełna tradycyjna tytulatura brzmi: z Bożej łaski król Hiszpanii, Kastylii, Leónu, Aragonii, Sycylii, Neapolu, Jerozolimy, Portugalii, Nawarry, Grenady, Toledo, Walencji, Galicji, Majorki, Sewilli, Sardynii, Kordoby, Korsyki, Murcji, Jaén, Algarve, Algeciras, Gibraltaru, Wysp Kanaryjskich, Wschodnich i Zachodnich Indii oraz innych wysp i ziem na zachodnim brzegu Atlantyku, hrabia Barcelony, pan Biskajów i Moliny, książę Aten i Neopatrii, hrabia Roussillon i Cerdagne, margrabia Oristano i Goceano, arcyksiążę Austrii, książę Burgundii, Brabancji i Mediolanu, hrabia Habsburga, Flandrii, Tyrolu etc.[30] Jest ona rezultatem rozmaitych historycznych perturbacji, w trakcie których królowie hiszpańscy uzyskiwali i tracili władzę nad kolejnymi krajami. Tytuł arcyksięcia Austrii pochodzi z czasów, gdy w Hiszpanii panowali Habsburgowie.
Remove ads
Odznaczenia
Hiszpańskie
- Suweren Orderu Złotego Runa
- Wielki Mistrz Orderu Karola III
- Wielki Mistrz Orderu Izabeli Katolickiej
- Wielki Mistrz Orderu Świętego Ferdynanda
- Wielki Mistrz Orderu Świętego Hermenegilda
- Wielki Mistrz Orderu Świętego Jakuba
- Wielki Mistrz Orderu Montezy
- Wielki Mistrz Orderu Alkantry
- Wielki Mistrz Orderu Kalatrawy
- Krzyż Wielki Krzyża Zasługi Wojskowej (1986)
- Krzyż Wielki Krzyża Zasługi Morskiej (1987)
- Krzyż Wielki Krzyża Zasługi Lotniczej (1988)
Zagraniczne
- Łańcuch i Krzyż Wielki Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna)
- Krzyż Wielki Orderu Maja (Argentyna, 2009)
- Wielka Gwiazda Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki (Austria, 1997)
- Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia, 1994)
- Łańcuch Orderu Zasługi (Chile, 2014)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Chile, 2001)
- Krzyż Wielki ze Złotą Gwiazdą Orderu Krzysztofa Kolumba (Dominikana, 1987)
- Krzyż Wielki Orderu San Lorenzo (Ekwador, 2001)
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2007)
- Łańcuch i Krzyż Wielki Orderu Sikatuny (Filipiny)
- Krzyż Wielki Orderu Lakunduli (Filipiny, 2007)
- Krzyż Wielki Orderu Legii Honorowej (Francja, 2009)
- Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja, 2001)
- Krzyż Wielki Orderu Oranje-Nassau (Holandia, 1985)
- Medal Pamiątkowy Koronacji Wilhelma Aleksandra (Holandia, 2013)
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia (Jordania, 1999)
- Wielki Łańcuch Orderu Boyacá (Kolumbia, 2015)
- Wielka Wstęga Orderu Zasługi (Liban, 2009)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Adolfa de Nassau (Luksemburg, 2001)
- Krzyż Wielki Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa, 2004)
- Klasa Specjalna Orderu Niezależności (Maroko, 2014)
- Krzyż Wielki Orderu Orła Azteckiego (Meksyk, 1996)
- Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (Norwegia, 1995)
- Krzyż Wielki Orderu Vasco Núñeza de Balboa (Panama, 1998)
- Krzyż Wielki Orderu Słońca (Peru, 2004)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej (Polska, 2003)[31]
- Krzyż Wielki Orderu Wieży i Miecza (Portugalia, 2006)
- Wielki Oficer Orderu Wieży i Miecza (Portugalia, 1996)
- Krzyż Wielki Orderu Chrystusa (Portugalia, 1998)
- Krzyż Wielki Orderu Wojskowego Avis (1991, Portugalia)
- Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy (Rumunia, 2007)
- Krzyż Wielki ze Srebrną Gwiazdą Orderu José Matíasa Delgado (Salwador, 1997)
- Order Królewski Serafinów (Szwecja, 1991)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki (Węgry, 2006)
- Krzyż Wielki Honorowy Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego (Wielka Brytania, 1998)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki (Włochy, 1996)
- Order Olimpijski (2013)
Remove ads
Genealogia
Podsumowanie
Perspektywa
Prapradziadkowie |
król Hiszpanii |
Henryk Battenberg |
Alfons |
Filip Orleański |
król Grecji |
Cesarz niemiecki |
Ernest August Hanowerski |
Cesarz niemiecki |
Pradziadkowie |
król Hiszpanii |
Karol Tankred |
król Grecji |
Ernest August Hanowerski | ||||
Dziadkowie |
Juan de Borbón (1913−1993) |
król Grecji | ||||||
Rodzice |
król Hiszpanii królowa Hiszpanii | |||||||
Filip VI (ur. 30 stycznia 1968), król Hiszpanii | ||||||||
Żona |
Letycja (ur. 15 września 1972) | |||||||
Dzieci |
Eleonora (ur. 31 października 2005) |
Zofia (ur. 29 kwietnia 2007) |
Remove ads
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads