Loading AI tools
król Danii od 2024 Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fryderyk X (duń. Frederik André Henrik Christian; ur. 26 maja 1968 w Kopenhadze) – król Danii od 14 stycznia 2024 roku. Jest najstarszym dzieckiem królowej Danii, Małgorzaty II, oraz jej męża, Henryka de Laborde de Monpezata.
 | |
 | |
 | |
| Forbundne, forpligtet, for Kongeriget Danmark Zjednoczeni, zaangażowani dla Królestwa Danii | |
| Król Danii | |
| Okres |
od 14 stycznia 2024 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
                             _ribbon.svg){kind=small}            | |
| Duńska rodzina królewska |
|
W 2004 roku ożenił się z Australijką, Marią Donaldson (ur. 1972). Ma z nią czworo dzieci – Chrystiana (ur. 2005), Izabelę (ur. 2007), Wincentego (ur. 2011) i Józefinę (ur. 2011).
Urodził się 26 maja 1968 roku w Kopenhadze jako najstarsze dziecko następczyni tronu Danii, Małgorzaty Glücksburg, oraz jej męża, Henryka de Laborde de Monpezata. W chwili jego narodzin na duńskim tronie zasiadał jego dziadek ze strony matki, Fryderyk IX.
Został ochrzczony w wierze luterańskiej 24 czerwca 1968 roku kościele Holmen w Kopenhadze[1]. Jego rodzicami chrzestnymi zostali: jego ciotka, królowa Anna Maria, jego stryj, hrabia Etienne de Laborde de Monpezat, a także: Jerzy Glücksburg (książę Danii), Józefina Szarlotta Koburg (wielka księżna Luksemburga), baron Maximilian de Watteville-Berckheim i Birgitta Juel Hillingsø[2][3]. Chłopiec ubrany był w szatę, którą w 1870 roku zakupiła królowa Luiza Bernadotte. Pierwszy raz szata została założona przez jego pradziadka, przyszłego króla Danii, Chrystiana X (ostatniego władcę o tym imieniu na duńskim tronie).
Książę otrzymał imiona Fryderyk Andrzej Henryk Chrystian (duń. Frederik André Henrik Christian). Pierwsze imię nie było niespodzianką – kolejni władcy Danii byli nazywani naprzemiennie Fryderykami lub Chrystianami. Imię to nosił dziadek chłopca, Fryderyk IX. Drugie imię – Andrzej – otrzymał po swoim dziadku ze strony ojca, Andrzeju (André) de Laborde de Monpezacie. Trzecie imię otrzymał po swoim ojcu, Henryku de Laborde de Monpezacie, a ostatnie – po swoim pradziadku, Chrystianie X.
Ma młodszego brata – Joachima (ur. 7 czerwca 1969).
Uczęszczał do szkoły podstawowej Krebs’ w latach 1974–1981, jednak przez pierwsze dwa lata jego nauka odbywała się w Pałacu Amalienborg. Od trzeciej klasy uczęszczał już na zajęcia do budynku szkoły. W 1986 roku ukończył Øregaard Gymnasium. Od 18. roku życia jest członkiem Rady Stanu, której przewodniczy pod nieobecność swojej matki. Służbę wojskową odbył w trzech różnych formacjach wojskowych w tym w jednostce specjalnej Duńskiej Marynarki Wojennej – Frømandskorpset.
Jako Fryderyk Henriksen w latach 1992–1993 studiował politologię na Uniwersytecie Harvarda. W 1994 roku odbywał trzymiesięczną praktykę w misji dyplomatycznej Królestwa Danii przy ONZ. W lutym 1995 roku ukończył studia na Uniwersytecie w Aarhus. Od października 1998 roku pełnił funkcję pierwszego sekretarza Ambasady Królestwa Danii w Paryżu. 9 października 2009 roku został wybrany na członka Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego[4].
W lutym 2022 roku odniósł się do inwazji Rosji na Ukrainę[5][6], pisząc: „To, czego doświadczamy teraz w Europie, jest nieskończenie smutne, a śledzenie sytuacji na Ukrainie jest bolesne. Moja rodzina i ja jesteśmy głęboko poruszeni obrazami i historiami, których codziennie jesteśmy świadkami. To robi bardzo duże wrażenie. Na szczęście możemy również opowiedzieć naszym dzieciom o jedności, jaką reszta Europy i społeczność światowa okazują narodowi ukraińskiemu oraz o wielkiej akcji pomocy humanitarnej, która ma miejsce. Ważne jest, abyśmy zachowali nadzieję i dzielili się dobrem, które dzieje się pośród całego okrucieństwa”[7].
31 grudnia 2023 r. jego matka, królowa Małgorzata II ogłosiła, że abdykuje 14 stycznia 2024 na jego rzecz[8].
W wyniku abdykacji swojej matki, królowej Małgorzaty II, 14 stycznia 2024 r. objął duński tron jako Fryderyk X. Uroczystość przekazania tronu miała miejsce na zamku Christiansborg[9]. Za swoją dewizę przyjął hasło Forbundne, forpligtet, for Kongeriget Danmark – pierwsze od czasów króla Fryderyka VII nieodnoszące się do chrześcijańskiego Boga[10].
Fryderyk X ze swoją pierwszą oficjalną wizytą zagraniczną w dniach 31 stycznia–2 lutego 2024 roku udał się do Polski, gdzie odwiedził Warszawę i Szczecin[11][12].
Był związany z modelką, Katją Storkholm Nielsen, a następnie z piosenkarką – Marią Montel, a także ze stylistką, Bettiną Odum[13].
.jpg)
W 2000 roku, w czasie Letnich Igrzysk Olimpijskich w Sydney, poznał Marię Donaldson[14][15]. Ponieważ Fryderyk przedstawił się jej po prostu jako „Fred z Danii”, kobieta nie zdawała sobie początkowo sprawy, że ma do czynienia z następcą duńskiego tronu[13]. „Kiedy spotkaliśmy się po raz pierwszy, uścisnęliśmy sobie ręce. Nie wiedziałam, że jest księciem Danii. Pół godziny później ktoś podszedł do mnie i powiedział: Czy wiesz, kim są ci ludzie?” – wspominała później Maria[13]. Po zakończeniu Igrzysk Fryderyk powrócił do Danii, gdzie zerwał ze swoją ówczesną partnerką – stylistką, Bettiny Odum. Postanowił kontynuować relację z Marią – poprzez korespondencję mailową czy rozmowy telefoniczne. Ostatecznie para zakochała się w sobie, a 23 września 2003 roku dwór królewski oficjalnie ogłosił zaręczyny Fryderyka z Marią[16]. Ślub pary odbył się 14 maja 2004 roku w katedrze Marii Panny w Kopenhadze[17].
W kwietniu 2005 roku ogłoszono, że para książęca spodziewa się swojego pierwszego dziecka. 15 października 2005 roku urodził się pierwszy syn Fryderyka i Marii. Na chrzcie oficjalnie poinformowano, że otrzymał imiona Chrystian Waldemar Henryk Jan (duń. Christian Valdemar Henri John).
26 października 2006 roku poinformowano, że para książęca spodziewa się swojego drugiego dziecka. Rozwiązanie nastąpiło 21 kwietnia 2007 roku. Na chrzcie dziewczynki ogłoszono, że otrzymała ona imiona Izabela Henryka Ingryda Małgorzata (duń. Isabella Henrietta Ingrid Margrethe)
6 sierpnia 2010 roku podano do informacji publicznej, że żona Fryderyka jest w kolejnej ciąży. 8 stycznia 2011 roku na świat przyszły bliźnięta – chłopiec i dziewczynka. Na ich chrzcie ogłoszono, że syn pary książęcej otrzymał imiona Wincenty Fryderyk Minik Aleksander (duń. Vincent Frederik Minik Alexander) a córka – Józefina Zofia Ivalo Matylda (duń. Josephine Sophia Ivalo Mathilda)
26 maja 1968 – 14 stycznia 1972: Jego Królewska Wysokość Książę Fryderyk
14 stycznia 1972 – 29 kwietnia 2008: Jego Królewska Wysokość Książę Koronny Danii
29 kwietnia 2008 – 14 stycznia 2024 Jego Królewska Wysokość Książę Koronny Danii, hrabia Monpezat
od 14 stycznia 2024 – Jego Królewska Mość Król Danii
| Prapradziadkowie |
król Danii |
wielki książę |
król Szwecji |
Artur Koburg |
Aristide de Laborde de Monpezat |
Eugene Hallberg |
Jean-Alfred Doursenot |
Leonard Gay |
| Pradziadkowie |
król Danii i Islandii Chrystian X |
król Szwecji Gustaw VI Adolf |
Henri de Laborde de Monpezat |
Maurice Doursenot | ||||
| Dziadkowie |
król Danii Fryderyk IX |
André de Laborde de Monpezat | ||||||
| Rodzice |
królowa Danii Małgorzata II (ur. 1940) | |||||||
|
król Danii Fryderyk X (ur. 26 maja 1968) | ||||||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
