Order Sokoła Islandzkiego
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Order Sokoła Islandzkiego (isl: Hin Íslenska Fálkaorða) – najwyższe odznaczenie Islandii, ustanowione 3 lipca 1921 przez Chrystiana X, króla Danii i Islandii. Order nadawany jest zarówno Islandczykom, jak i cudzoziemcom, zasłużonym dla Islandii lub na polu międzynarodowym.
 Awers orderu z czasów unii z Danią (po lewej), Republiki (po prawej) | |
_-_Tallinn_Museum_of_Orders.jpg){kind=icon} Awers Krzyża Wielkiego | |
_-_Tallinn_Museum_of_Orders.jpg) Gwiazda Krzyża Wielkiego | |
 Baretka I i II klasy | |
 Baretka III klasy | |
 Baretka IV klasy | |
 Baretka V klasy | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Święto |
1 stycznia i 17 czerwca |
| Dewiza |
EIGI VÍKJA (nie ustępuj) |
| Powiązane | |
Order podzielony jest na pięć klas[1]:
- I klasa: Łańcuch z Gwiazdą Krzyża Wielkiego (keðja ásamt stórkrossstjörnu)
- II klasa: Krzyż Wielki (stórkross)
- III klasa: Krzyż Komandorski z Gwiazdą (stórriddarakross)
- IV klasa: Krzyż Komandorski (stórriddarakross)
- V klasa: Krzyż Kawalerski (riddarakross)
Prezydent Islandii jest z mocy urzędu Wielkim Mistrzem orderu. Nominacje do odznaczenia zgłasza pięcioosobowa kapituła orderu, aczkolwiek Wielki Mistrz może nadać order bez jej rekomendacji.
I klasa spośród Islandczyków przysługuje tylko prezydentowi państwa z urzędu (II klasę otrzymuje małżonek lub małżonka prezydenta). I klasa może być także nadawana cudzoziemskim głowom państw lub szefom rządów.
Oznaka orderu pozostaje własnością odznaczonego dożywotnio, po śmierci zwracana jest rządowi islandzkiemu. W razie nadania wyższego rangą Orderu Sokoła osobie uprzednio odznaczonej, niższe odznaczenie także zostaje zwrócone.
Mottem orderu początkowo były słowa „ALDREI AÐ VÍKJA” (nigdy się nie poddawaj), a w 1944 zmieniono je na „EIGI VÍKJA” (nie ustępuj).
Remove ads
Insygnia orderu to emaliowany na biało krzyż łaciński z rozszerzonymi zakończeniami ramion i ściętymi narożnikami. W awersie jest medalion z białym sokołem w błękitnym polu, w rewersie z datą proklamowania republiki "SEYTIANDI JUNI 1944" (17 czerwca 1944) na medalionie i stylizowaną lilią jako zawieszką.
Za czasów monarchii do 1944 zawieszką była korona królewska, a medalion rewersu nosił datę 3 lipca 1921.
Gwiazda orderowa I, II i III klasy jest srebrna, ośmiopromienna, z oznaką orderu na gwieździe I i II klasy i z medalionem orderu na gwieździe III klasy.
Pierwszą klasą jest łańcuch orderowy o 50 członach, 25 medalach z białym sokołem w niebieskim polu i 25 z herbem państwowym Islandii.
Wstęga orderowa jest niebieska z biało-czerwonymi bordiurami; przy II klasie wielka wstęga noszona jest z lewego ramienia na prawy bok, w przypadku obu komandorii wiesza się wstęgę na szyi, a krzyż kawalerski przypinany jest na wstążce do lewej piersi.
Remove ads
- Odznaczeni Łańcuchem z Gwiazdą Krzyża Wielkiego (lista pełna)[2]
- 1921 – Christian X Glücksburg, król Danii i Islandii (ex officio)
- 1952 – Ásgeir Ásgeirsson, prezydent Islandii (ex officio)
- 1954 – Juho Paasikivi, prezydent Finlandii
- 1955 – Haakon VII Glücksburg, król Norwegii
- 1955 – Theodor Heuss, prezydent RFN
- 1957 – Urho Kekkonen, prezydent Finlandii
- 1961 – Olaf V Glücksburg, król Norwegii
- 1963 – Elżbieta II Windsor, królowa Wlk. Brytanii
- 1968 – Kristján Eldjárn, prezydent Islandii (ex officio)
- 1973 – Małgorzata II Glücksburg, królowa Danii
- 1975 – Karol XVI Gustaw Bernadotte, król Szwecji
- 1979 – Baldwin I Koburg, król Belgii
- 1980 – Vigdís Finnbogadóttir, prezydent Islandii (ex officio)
- 1982 – Mauno Koivisto, prezydent Finlandii
- 1983 – António Ramalho Eanes, prezydent Portugalii
- 1983 – François Mitterrand, prezydent Francji
- 1985 – Jan Karol I Burbon, król Hiszpanii
- 1986 – Jan Burbon-Nassau, wlk. książę Luksemburga
- 1987 – Francesco Cossiga, prezydent Włoch
- 1988 – Richard von Weizsäcker, prezydent RFN
- 1993 – Mario Soares, prezydent Portugalii
- 1996 – Ólafur Ragnar Grímsson, prezydent Islandii (ex officio)
- 2000 – Tarja Halonen, prezydent Finlandii
- 2003 – Johannes Rau, prezydent RFN
- 2013 – Joachim Gauck, prezydent RFN
- 2013 – Sauli Niinistö, prezydent Finlandii
- 2016 – Guðni Th. Jóhannesson, prezydent Islandii (ex officio)
- 2019 – Frank-Walter Steinmeier, prezydent RFN
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads