Loading AI tools
polski arcybiskup katolicki, biskup diecezjalny katowicki w latach 1985–2011 (od 1992 do 2011 metropolita katowicki) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Damian Zimoń (ur. 25 października 1934 w Niedobczycach) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych w zakresie liturgiki, biskup diecezjalny katowicki w latach 1985–2011 (od 1992 arcybiskup metropolita katowicki), od 2011 arcybiskup senior archidiecezji katowickiej.
 | |||
| |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
25 października 1934 | ||
| Biskup diecezjalny katowicki | |||
| Okres sprawowania |
1985–2011 (od 1992 arcybiskup metropolita) | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Prezbiterat |
21 grudnia 1957 | ||
| Nominacja biskupia |
3 czerwca 1985 | ||
| Sakra biskupia |
29 czerwca 1985 | ||
 | |||
| Odznaczenia | |||
  | |||
| Data konsekracji |
29 czerwca 1985 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Katowice | ||||||||||||
| Miejsce | |||||||||||||
| Konsekrator | |||||||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Urodził się 25 października 1934 w Niedobczycach[1]. W latach 1948–1952 kształcił się w Państwowym Liceum w Rybniku, uzyskując w 1952 świadectwo dojrzałości[1][2]. W latach 1952–1957 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie[1][3]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 21 grudnia 1957 w Katowicach miejscowy biskup pomocniczy Juliusz Bieniek. Magisterium uzyskał w 1971 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Licencjat z teologii w zakresie liturgiki otrzymał w 1973 na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie[1]. Tamże w 1977 na podstawie dysertacji Uczestnictwo wiernych we Mszy św. na ziemiach polskich w XIX wieku w świetle modlitewników i podręczników liturgicznych. Studium historyczno-liturgiczne uzyskał doktorat z nauk teologicznych w zakresie liturgiki[1][3].
Pracował jako wikariusz w parafiach: św. Marii Magdaleny w Tychach (1958–1962), Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Pszowie (1962–1966), Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach (1966–1967). W latach 1967–1969 był wikariuszem adiutorem, a w latach 1975–1985 proboszczem w parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach. Równocześnie w latach 1975–1982 pełnił funkcję dziekana dekanatu Katowice-Północ[3]. W 1970 został powołany w skład diecezjalnej rady pastoralnej, a w 1975 diecezjalnej komisji „Pro Disciplina Seminarii”. W latach 1976–1985 był przewodniczącym diecezjalnej komisji liturgicznej[1]. Pełnił funkcję sekretarza diecezjalnej rady kapłańskiej[2]. Brał udział w pracach I Synodu Diecezji Katowickiej (1972–1975), zasiadając w komisjach liturgicznej i doktrynalnej[1][3]. Reprezentował diecezję katowicką na Synodzie Prowincjalnym Krakowskiej Prowincji Kościelnej. Został członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Środków Społecznego Przekazu i ds. Duchowieństwa. W 1974 wszedł w skład kolegium redakcyjnego „Gościa Niedzielnego”[1].
W latach 1969–1975 sprawował urząd wicerektora Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie[3]. Podjął wykłady z liturgiki i środków społecznego przekazu w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie oraz w Diecezjalnym Studium Pastoralnym, Diecezjalnym Studium Teologicznym i Diecezjalnym Studium Katechetycznym[1]. Został również wykładowcą na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego[2].
3 czerwca 1985 został prekonizowany biskupem diecezjalnym diecezji katowickiej. 18 czerwca 1985 kanonicznie objął diecezję. Święcenia biskupie otrzymał 29 czerwca 1985 w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach[1]. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, w asyście kardynała Franciszka Macharskiego, arcybiskupa metropolity krakowskiego, Jerzego Stroby, arcybiskupa metropolity poznańskiego, i Józefa Kurpasa, biskupa pomocniczego katowickiego[4]. 30 czerwca 1985 odbył ingres do kościoła katedralnego[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Praedicamus Christum Crucifixum” (Głosimy Chrystusa Ukrzyżowanego)[5]. 25 marca 1992, w związku z reorganizacją podziału administracyjnego Kościoła katolickiego w Polsce, w wyniku której utworzona została metropolia katowicka, został ustanowiony jej metropolitą. Paliusz metropolitalny odebrał 29 czerwca 1992 w bazylice św. Piotra w Rzymie. W 1993 założył Studium Katolickiej Nauki Społecznej i Archidiecezjalne Kolegium Teologiczne. W 1989 reaktywował diecezjalny oddział Caritas. Utworzył Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży i Radio Archidiecezji Katowickiej. W 1994 przeprowadził Archidiecezjalny Kongres Trzeźwości[1]. Przyczynił się do założenia Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego (został jego wielkim kanclerzem)[6] oraz do przeniesienia seminarium duchownego z Krakowa do Katowic[7]. Zaangażował się w wybudowanie Domu Świętego Józefa w Katowicach dla księży emerytów z archidiecezji katowickiej. Popierał ośrodki edukacji młodzieży Kana, a także utworzył system funduszu stypendialnego dla młodzieży[6]. W 1994 ufundował doroczną nagrodę Lux ex Silesia[8]. 29 października 2011 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity katowickiego[9][10].
W Konferencji Episkopatu Polski był członkiem Rady Głównej (od 1996 Rady Stałej)[1][11]. Pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Duszpasterstwa Ogólnego (1989–2006), a także podjął obowiązki opiekuna Duszpasterstwa Głuchych w Polsce[11]. Wszedł w skład Komisji ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy[1], Komisji Duchowieństwa, Komisji ds. kontaktów z Episkopatem Niemiec i Rady ds. Ekumenizmu[11]. Uczestniczył w pracach Komisji Głównej II Ogólnopolskiego Synodu Plenarnego i Krajowego Komitetu Obchodów Wielkiego Jubileuszu 2000[11][3]. W 1994 z nominacji papieża Jana Pawła II brał udział w IX Synodzie Biskupów w Rzymie, obradującego nad sprawami życia konsekrowanego i jego posłannictwa w Kościele i świecie[1][3].
Konsekrował biskupów pomocniczych katowickich: Gerarda Bernackiego (1988), Stefana Cichego (1998) i Józefa Kupnego (2006). Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa pomocniczego warszawskiego Józefa Zawitkowskiego (1990), biskupa diecezjalnego opolskiego Andrzeja Czai (2009) oraz biskupów pomocniczych katowickich: Marka Szkudły (2015), Adama Wodarczyka (2015) i Grzegorza Olszowskiego (2018)[12].
W 2002 odebrał Wielki Krzyż Pro Piis Meritis zakonu maltańskiego[13]. W zakonie bożogrobców otrzymał rangę Komandora z Gwiazdą[14].
Przyznano mu honorowe obywatelstwo: Rybnika (2000)[15], Chorzowa (2004)[16], Tychów (2004)[17], Piekar Śląskich (2005)[18], Katowic (2011)[19] i Rudy Śląskiej (2011)[20]. W 2011 otrzymał Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego[21].
W 2007 nadano mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego[22]. W 2017 otrzymał medal Bene Merenti Polskiego Towarzystwa Teologicznego[23].
W 2003 został honorowym członkiem katowickiego Klubu Inteligencji Katolickiej[24]. W 2008 otrzymał Honorowe Wyróżnienie „Niezawodnemu Przyjacielowi” Związku Harcerstwa Polskiego[25], a w 2012 odznakę Adwokatura Zasłużonym[26]. Został uhonorowany szeregiem regionalnych wyróżnień: Nagrodą im. Karola Miarki (1999)[27], Śląską Nagrodą im. Juliusza Ligonia (2002)[28], tytułem Honorowego Ślązaka Roku (2003)[29], Nagrodą im. Wojciecha Korfantego nadaną przez Związek Górnośląski (2003)[30], Śląskim Szmaragdem (2004)[31], nagrodą Ślązaczki (2005)[32], Złotą Lampką Górniczą (2009)[33] i Nagrodą im. bł. ks. Emila Szramka (2011)[34].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
