Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia

Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia – polska nagroda przyznawana przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” za wybitne osiągnięcia w pracy dla Śląska.

Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia

Nagroda za	wybitne osiągnięcia w pracy dla Śląska
Przyznający	Stowarzyszenie „Pax” (pierwotnie) Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” (obecnie)
Państwo	Polska
Lokalizacja	Katowice
Pierwsze rozdanie	1963

Patronem nagrody jest polski działacz narodowy i poeta ludowy Juliusz Ligoń^[1]. Popularnie nagroda nazywana jest też Ligoniowym laurem^[2].

Historia

Stowarzyszenie „Pax” pierwszy raz uhonorowało Śląską Nagrodą im. Juliusza Ligonia osoby i instytucje, które kierując się chrześcijańskimi wartościami wniosły znaczący wkład w duchowy i cywilizacyjny rozwój Śląska w 1963 roku^[1]. W pierwszej kapitule zasiadał m.in. Gustaw Morcinek^[3]. Pierwszą nagrodzoną osobą był franciszkanin o. Edward Frankiewicz OFM^[4].

W 2010 przewodniczącym kapituły był bp dr Gerard Bernacki^[5].

W roku 2013 przewodniczącym kapituły był bp Józef Kupny.

W 2018 roku kapitułę stanowili: ks. Arkadiusz Wuwer – przewodniczący, Maciej Szepietowski – sekretarz, Franciszek Marek, Marek Rembierz, Piotr Sutowicz^[6].

Lista nagrodzonych

Rok	Nagrodzeni	Źródło
1963	o. Edward Frankiewicz OFM, Bronisława Szymkowiak	[4][7][4]
1965	Kazimierz Malczewski	[7]
1968	Teodor Mańczyk, Klemens Matusiak, Bronisław Kania, Jan Wawrzynek	[7]
1978	Maksymilian Kośny	[7]
1982	Franciszek Barteczek, Jan Tacina	[7][8]
1984	Waleria Nabzdyk, Jan Broda, Waldemar Baliński	[9]
1985	Zbyszko Bednorz	[10]
1988	Albin Siekierski, Chór Mieszany „Ogniwo”
1989	Stanisław Nicieja, Chór „Lutnia” z Chorzowa	[11][12]
1990	Kazimierz Kutz	[13]
1991	Adolf Dygacz
1992	Stanisław Fijałek
1994	ks. Jan Górecki, Jerzy Dreyza	[14]
1995	Witold Pałka	[15]
1997	prof. Krzysztof Brożek	[16]
1998	ks. Stanisław Tkocz, prof. Jan Malicki
1999	Roman Chrząstowski[uwaga 1]	[17]
2001	Jan Drabina, Wiesław Lesiuk, prof. Józef Śliwiok, Rajmund Hanke, ks. Władysław Bochnak	[18]
2002	abp Damian Zimoń, prof. Marian Oslislo, Towarzystwo Miłośników Ziemi Jastrzębskiej	[19]
2003	Wojciech Kilar, ks. prof. Antoni Kiełbasa, Michał Sznapka[uwaga 2], Chór „Resonans Con Tutti” im. Norberta Kroczka z Zabrza	[20]
2004	Chór „Gwiazda”[uwaga 3]	[21]
2006	prof. Jan Miodek, ks. Jerzy Kempa[uwaga 4], Krzysztof Karol Kaganiec[uwaga 5]	[22]
2007	ks. Zygfryd Glaeser, Wiktor Ostrzołek, Eugeniusz Knapik, Biblioteka Śląska	[23]
2008	bp Jan Kopiec, s. Jadwiga Wyrozumska OSE[uwaga 6], prof. Karol Musioł, prof. Krzysztof Nitsch	[24][25]
2009	ks. prof. Józef Budniak, Jolanta Grabowska-Markowska[uwaga 7], Bogdan Paprocki, Jan Olbrycht	[26]
2010	Marian Zembala, Jan Myrcik[uwaga 8], Okręg Katowicki Śląskiego Związku Chórów i Orkiestr	[5]
2011	bp Paweł Anweiler, Edward A. Wylęgała, Alojzy Lysko, Bernard Krawczyk	[3]
2013	prof. Katarzyna Olbrycht, ks. Władysław Nieszporek, Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”	[27][28]
2014	ks. prof. Józef Pater, Zygmunt Brachmański, Muzeum Drukarstwa w Cieszynie	[29]
2015	Franciszek Pieczka[uwaga 9], s. Ewa Jędrzejak SCB[uwaga 10], Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne w Katowicach[uwaga 11]	[1]
2016	bp Stefan Cichy, Henryk Jan Botor, Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci i Młodzieży oraz Osób Dorosłych Niepełnosprawnych Intelektualnie w Zawadzkiem (Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich)	[2]
2017	Małgorzata Mańka-Szulik, Maria Dragon[uwaga 12], Międzynarodowe Sanktuarium św. Jadwigi w Trzebnicy	[30][31]
2018	Joanna Jurgała-Jureczka, Alfred Bujara[uwaga 13], Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu	[32]
2019	Alicja Nabzdyk-Kaczmarek, Kazimierz Kimso[uwaga 14], Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach	[33]
2023	Dagmara Drzazga[uwaga 15][34], Piotr Oszczanowski[uwaga 16], Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Świętej Anny	[35]

Uwagi

1. Ur. 12 marca 1906 r. w Drohobyczu, zm. 2005. Wieloletni prezes Śląskiego Oddziału Towarzystwa Przyjaciół Książki.
2. Działacz regionalny z Lublińca.
3. Chór działa przy Starochorzowskim Domu Kultury. Jego korzenie sięgają roku 1891.
4. Ur. 8 marca 1936 roku w Woszczycach, zm. 30 września 2019 w Bujakowie. Kapelan pszczelarzy z Bujakowa, kanonik.
5. Ur. 2 listopada 1948 w Brynowie. Dyrygent Chóru Katedralnego przy archikatedrze pw. Chrystusa Króla w Katowicach.
6. Organizatorka Ewangelizacyjnego Zespołu Teatralnego przy Parafii św. Elżbiety w Cieszynie.
7. Założycielka Hospicjum „Cordis”.
8. Pochodzący z Koszęcina popularyzator kultury śląskiej.
9. Nagrodę przyznano za: konsekwentne pielęgnowanie etosu śląskiego oraz wybitne osiągnięcia artystyczne dla kultury polskiej w dziedzinie filmu i teatru.
10. Nagrodę przyznano za: troskę o rodzinę i życie ludzkie od początku jego istnienia po naturalny kres. Zakonnica jest prezesem wrocławskiej Fundacji „Evangelium Vitae”.
11. Uhonorowano wieloletnią pracę formacyjno-edukacyjną.
12. Dyrektor Szkół Katolickich w Opolu.
13. Przewodniczący Sekcji Krajowej NSZZ Solidarność.
14. Przewodniczący Regionu NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk.
15. Za całokształt pracy filmowej, w szczególności za upamiętnienie postaci błogosławionego ks. Jana Machy w filmie pt. „Bez jednego drzewa las lasem zostanie” (2011).
16. za troskę o dziedzictwo kulturowe Dolnego Śląska, w tym wkład w przywrócenie pierwotnej świetności Ołtarzowi Andreasa Jerina.

Przypisy

1. Franciszek Pieczka wśród uhonorowanych Nagrodą im. Juliusza Ligonia. dzieje.pl, 2016-07-19. [dostęp 2022-06-13]. (pol.).
2. Monika Łukaszów: Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia dla biskupa Stefana Cichego. m.niedziela.pl, 2016-09-15. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
3. Nagroda i odznaczenia dla bpa Pawła Anweilera. old2020.luteranie.pl. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
4. Józef Pixa. Ligoniowy laur. „Nasz Głos”. 1 (142), s. 36, styczeń 2009. Warszawa: Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. ISSN 1507-8426. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
5. Laureaci śląskiej nagrody. gwarek.com.pl, 2011-01-05. [dostęp 2022-06-13]. (pol.).
6. Wiadomo, kto otrzyma 45. Śląską Nagrodę im. Juliusza Ligonia. e-civitas.pl, 2018-07-04. [dostęp 2022-06-13]. (pol.).
7. Marcin Boratyn: Laureaci Nagrody im. Juliusza Ligonia z powstańczym życiorysem. e-civitas.pl, 2021-06-29. [dostęp 2022-06-13]. (pol.).
8. Jan Tacina. historia.luter2017.pl. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
9. Arkadiusz Lelek. Waleria z Augustynów Nabzdykowa. „Pomagamy sobie w pracy. Opolski kwartalnik informacyjno-metodyczny”. XLIV (4), s. 21, 1999. Opole: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emanuela Smolki. ISSN 1427-8936. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
10. Zmarł śp. Zbyszko Bednorz. zlpopole.pl.tl. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
11. Odznaczenia i dyplomy na przestrzeni lat 1911–2017. lutnia.com.pl. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
12. Stanisław Sławomir Nicieja. mbp.opole.pl. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
13. Kazimierz Kutz. filmpolski.pl, 2022-06-11. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
14. Damian Bednarski. Pielgrzym – duszpasterz – profesor. Ks. Jan Górecki (1944–2017). „Kościół w Polsce. Dzieje i Kultura”. 17, s. 449, 2018. Lublin. ISSN 2080-1238. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
15. Joanna Bątkiewicz-Brożek: Wybitny polski malarz nie żyje. gosc.pl, 2013-08-31. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
16. Danuta Korzon: Doktor nauk medycznych Krzysztof Marek Brożek – 50 lat w służbie historii medycyny. Katowice. s. 14. [dostęp 2023-11-13].
17. Agnieszka Kotwica. Księgozbiór Romana CHrząstowskiego w zbiorach Biblioteki Śląskiej jako kolekcja sztuki książki. „Nowa Biblioteka”. 1 (8), s. 55, 2011. Katowice: Agencja Wydawnicza „TRIO”. ISSN 2451-2575. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
18. Dariusz Krawczyk: Zasłużeni dla Śląska. katowice.naszemiasto.pl, 2001-12-24. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
19. Nagroda im. Juliusza Ligonia. info.wiara.pl, 2002-12-22. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
20. Laureaci Nagrody im. Juliusza Ligonia. katowice.naszemiasto.pl, 2003-12-22. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
21. Anna Osadnik. „Gwiazda” przy Starochorzowskim Domu Kultury. „Śpiewak Śląski”. XLVIII (3 (382)), s. 15, 2009. Katowice: Polski Związek Chórów i Orkiestr – Oddział Śląski w Katowicach. ISSN 1431-2899. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
22. Nagrodzeni za promowanie Śląska. „Gość Niedzielny”. 52–53 (776–777), s. I, 24/31 grudnia 2006. Katowice: Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej. ISSN 0137-7604. OCLC 76269702. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
23. Katowice: wręczono nagrody im. Juliusza Ligonia. bankier.pl, 2007-12-22. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
24. Musisz to zobaczyć. e-civitas.pl, 2019-08-23. [dostęp 2022-06-13]. (pol.).
25. Krzysztof P. Bąk: Ligoniowe laury. Dziennik Zachodni, 2008-12-21. [dostęp 2022-06-15].
26. Wręczono Śląskie Nagrody im. Juliusza Ligonia. money.pl, 2009-12-19. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
27. Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” zaśpiewał w Szymbrku. radioglos.pl, 2015-01-23. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
28. Śląska Nagroda im. J. Ligonia. „Śląsk”. 5 (211), s. 2, maj 2013. Katowice. ISSN 1425-3917. OCLC 243842782. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
29. Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia. cieszyn.pl, 2014-05-15. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
30. Pani Dyrektor Maria Dragon laureatką XLIV Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia. szkolykatolickie.opole.pl, 2017-09-26. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
31. Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia dla Prezydent Zabrza. miastozabrze.pl, 2017-09-20. [dostęp 2022-06-15]. (pol.).
32. Alicja Berger-Zięba: Ligoniowe laury przyznane. e-civitas.pl, 2018-09-14. [dostęp 2022-06-13]. (pol.).
33. Sebastian Kreczmański: Alicja Nabzdyk-Kaczmarek, Kazimierz Kimso oraz Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach to tegoroczni laureaci Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia. katowice.gosc.pl, 2019-09-25. [dostęp 2022-06-13]. (pol.).
34. Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia dla prof. Dagmary Drzazgi. us.edu.pl, 2023-02-22. [dostęp 2023-10-25].
35. Uroczysta Gala wręczenia 47. Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia. e-civitas.pl, 2023-02-20. [dostęp 2023-10-25].