Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfons Wiktor Maćkowiak, znany także jako Alan Mack (ur. 29 marca 1916 w Berlinie, zm. 31 stycznia 2017 w Londynie) – oficer artylerii Wojska Polskiego II RP, kapitan Polskich Sił Zbrojnych, żołnierz 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej[1], po II wojnie światowej działacz polonijny w Wielkiej Brytanii, pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady[1].
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
29 marca 1916 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
31 stycznia 2017 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1935–1947 |
Siły zbrojne |
Wojsko Polskie |
Jednostki |
32 Dywizjon Artylerii Lekkiej |
Stanowiska |
dowódca plutonu |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
trener sportowy |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Urodził się 29 marca 1916, w rodzinie Wiktora, komendanta Posterunku Policji Państwowej w Poznaniu. W młodości trenował gimnastykę w poznańskim „Sokole”, należał także do czołówki hokeistów na trawie. Trenował też boks pod okiem Feliksa Stamma[2]. W latach 1935–1936 był słuchaczem Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, a w latach 1936–1938 słuchaczem Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu. Po ukończeniu szkoły został mianowany na stopień podporucznika ze starszeństwem z 1 października 1938 i 135. lokatą w korpusie oficerów artylerii i wcielony do 32 dywizjonu artylerii lekkiej w Rembertowie na stanowisko dowódcy plutonu w 1. baterii[3]. W sierpniu 1939 roku, w czasie mobilizacji alarmowej, został przydzielony do rezerwowego 32 pułku artylerii lekkiej na stanowisko oficera zwiadowczego 9. baterii.
Na tym stanowisku walczył w czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, a następnie objął dowództwo baterii artylerii lekkiej. Wziął udział w obronie Różana oraz walkach nad Bugiem. Po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej, z której zbiegł na Węgry, gdzie został internowany. Z Węgier przedostał się do Francji, gdzie uczestniczył w bitwie pod Lagarde jako dowódca plutonu 2. baterii 1 Wileńskiego Pułku Artylerii Lekkiej[1]. Ponownie dostał się do niewoli, tym razem niemieckiej, i został osadzony w obozie jenieckim w Strasburgu z którego po tygodniu uciekł[2]. Dzięki znajomości języka francuskiego udało mu się przedostać do nieokupowanej części Francji.
Od 1941 roku przebywał w Wielkiej Brytanii. Służył w 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej, zaś w 1942 zgłosił się na kurs dla Cichociemnych, po ukończeniu którego został zatrzymany w ośrodku jako instruktor wyszkolenia fizycznego. Specjalizował się w działalności dywersyjnej, ćwiczeniach sprawnościowych, sportach walki, oraz w eliminacji wroga gołymi rękoma[2]. Od września 1944 roku ponownie służył w 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej[1]. Był uczestnikiem operacji Market-Garden, w trakcie której 18 września 1944 roku wylądował szybowcem Horsa pod Arnhem. W trakcie operacji obsługiwał radiostacje, służył w ochronie ckm-u i był sanitariuszem. 25 września został ranny i dostał się do niewoli niemieckiej w Oosterbeek. Od 31 października 1944 roku do 2 kwietnia 1945 roku był jeńcem Oflagu IX A Spangenberg[4]. Po powrocie do Wielkiej Brytanii w kwietniu 1945 roku powrócił do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej. W lipcu 1946 roku otrzymał przydział do 4 pułku artylerii przeciwpancernej na stanowisku dowódcy I dywizjonu. Został zdemobilizowany w grudniu 1947 roku w stopniu kapitana[1].
Po zakończeniu służby wojskowej przeszedł kurs hotelarski i do 1957 roku prowadził pensjonat w Esseksie. Następnie, za namową żony nauczycielki, sam został nauczycielem, uczył wychowania fizycznego w Bishop’s Stortford College, zaś od 1964 roku przez kolejne 25 lat pracował jako trener klubu lekkoatletycznego Uniwersytetu Oksfordzkiego. Przez wiele lat pracował także społecznie w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie[4]. W 2000 roku został awansowany na stopień pułkownika[1].
W roku 2003 był zaangażowany w organizację XI Światowych Igrzysk Polonijnych w Poznaniu. Nad Jeziorem Maltańskim podczas ceremonii otwarcia złożył przysięgę w imieniu sportowców[2]. W 2005 roku Krzysztof Miklas i Jan Tarczyński zrealizowali film dokumentalny o Alanie Alfonsie Maćkowiaku pt. "Lądowanie w Oxfordzie", w którym A. Maćkowiak opowiada o swoim życiu. Film był wielokrotnie emitowany w TVP Polonia i TVP Historia.
W 2007 roku wziął udział w realizacji filmu dokumentalnego w reż. Joanny Pieciukiewicz pt. „Honor generała”, poświęconego postaci gen. Stanisława Sosabowskiego (organizator 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej)[5][4].
Zmarł 31 stycznia 2017 roku. 16 lutego 2017 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, na wniosek ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza, pośmiertnie awansował Alfonsa Maćkowiaka na stopień generała brygady[6][1].
W Dzień Spadochroniarza 23 września 2017 odbył się w Warszawie uroczysty pogrzeb Alfonsa Maćkowiaka, po którym jego prochy zostały pochowane na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[7][8] (kwatera D20 kolumbarium I-2-2)[9].
7 kwietnia 2018 roku odsłonięto nad Jeziorem Maltańskim w Poznaniu tablicę poświęconą pamięci Alfonsa Maćkowiaka[10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.