Arnhem
miasto w Holandii Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Arnhem (niem. Arnheim) – miasto we wschodniej Holandii nad Dolnym Renem (Nederrijn), stolica prowincji Geldria. Arnhem z liczbą 152 506 mieszkańców jest częścią zespołu miejskiego Arnhem-Nijmegen, aglomeracji z 736 000 mieszkańców.
 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Prowincja | |||||
| Burmistrz | |||||
| Powierzchnia |
101,53 km² | ||||
| Populacja (2012) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
026 | ||||
| Kod pocztowy |
6800 | ||||
 | |||||
Położenie na mapie Geldrii  | |||||
Położenie na mapie Holandii  | |||||
 51°58′57″N 5°55′21″E | |||||
| Strona internetowa | |||||
Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z 899. Prawa miejskie Arnhem uzyskało w 1233 od hrabiego Geldrii Ottona II[2], a od 1440 roku było członkiem Hanzy. W średniowieczu kilkakrotnie było siedzibą hrabiów Geldrii. W XV w. miało około 4000 mieszkańców. W 1473 miasto zdobył książę burgundzki Karol Śmiały, a w 1502 tego samego dokonał arcyksiążę austriacki Filip I Piękny.
W trakcie panowania cesarza Karola V Arnhem stało się głównym miastem Geldrii. Od 1585 należało do Republiki Zjednoczonych Prowincji. Później dwukrotnie przechodziło pod francuskie panowanie (1672–1674 i 1795–1813). Do 1829 było twierdzą.
Miasto jest najbardziej znane z bitwy jaka rozegrała się w nim i jego okolicach podczas II wojny światowej. W ramach operacji Market Garden (17–26 września 1944) pod Arnhem wylądowała brytyjska 1 Dywizja Powietrznodesantowa (później wsparta polską 1 Samodzielną Brygadą Spadochronową). Desant został zaskoczony przez dwie odpoczywające w okolicy dywizje pancerne Waffen-SS. W wyniku walk alianci ponieśli klęskę (brytyjska dywizja w zasadzie przestała istnieć), a miasto zostało prawie całkowicie zniszczone. Ostatecznie Arnhem zostało wyzwolone 16 kwietnia 1945.
Obecnie miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym, naukowym (szkoły wyższe m.in. leśnictwa, teatralna, Akademia Sztuk Pięknych) i kulturalnym (muzea).
- Kościół św. Walburgi z 1422
- Kościół św. Euzebiusza z drugiej połowy XV wieku
- Ratusz z około 1540
- Kościół św. Marcina z około 1874 (kościół Polskiej Misji Katolickiej)
Poza tym niedaleko Arnhem znajdują się dwa parki narodowe i jeden z największych ogrodów zoologicznych w Holandii:
- Veluwezoom, który założono w 1930 (jest on najstarszym parkiem narodowym Holandii),
- Hoge Veluwe, w którym (a dokładniej w Otterlo) znajdują się muzeum malarstwa Kröller-Möller i galeria sztuki nowoczesnej w plenerze,
- Burgers' Zoo.
Wielki ośrodek przemysłu chemicznego (zakłady koncernu Akzo), są tam też zakłady przemysłu stoczniowego, hutniczego, metalowego, elektrycznego, skórzanego i włókienniczego.
Wielki węzeł kolejowy ze stacją kolejową Arnhem Centraal (ICE) i drogowy (A12, A50, A325). Miasto posiada sieć trolejbusową i port rzeczny.
W mieście znajdują się trzy mosty:
- most Nelsona Mandeli – Nelson Mandelabrug;
- most Andrieja Sacharowa – Andriej Sacharovbrug;
- most Johna Frosta – John Frostbrug.
- SBV Vitesse – klub piłkarski
- Wilhelm Gerard Burgers – fizyk, chemik i krystalograf holenderski
- Hendrik Lorentz – fizyk holenderski
- Eduard van Beinum – dyrygent holenderski
Airdrie, Wielka Brytania- Croydon, Wielka Brytania
Gera, Niemcy
Hradec Králové, Czechy
Kimberley, Południowa Afryka
Villa El Salvador, Peru
Wuhan, Chińska Republika Ludowa
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
