Wojcieszów
miasto i gmina w województwie dolnośląskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
miasto i gmina w województwie dolnośląskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wojcieszów (niem. Kauffung[2]) – miasto w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, położone nad rzeką Kaczawą, w Górach Kaczawskich, w Sudetach Zachodnich.
miasto i gmina | |||
Panorama Wojcieszowa | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Prawa miejskie | |||
Burmistrz |
Sławomir Maciejczyk | ||
Powierzchnia |
32,18 km² | ||
Populacja (01.01.2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Strefa numeracyjna |
+48 75 | ||
Kod pocztowy |
59-550 | ||
Tablice rejestracyjne |
DZL | ||
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |||
50°57′17″N 15°55′23″E | |||
TERC (TERYT) |
0226011 | ||
SIMC |
0936517 | ||
Urząd miejski ul. Pocztowa 159-550 Wojcieszów | |||
Strona internetowa | |||
BIP |
Według danych GUS z 1 stycznia 2023 r. miasto miało 3470 mieszkańców[1] (679. miejsce w kraju).
Lokalny ośrodek usługowo-turystyczny. Zakłady wapiennicze, przemysł drzewny i spożywczy. W Wojcieszowie znajdują się trzy kościoły, dwie stacje kolejowe (zamknięte dla ruchu pasażerskiego), szkoła podstawowa i gimnazjum, dom kultury, biblioteka miejska, ruiny zamku, ruiny szubienicy, 5 pałaców oraz zespół dworski.
Przez miasto przebiega droga wojewódzka nr 328 i nieczynna linia kolejowa Legnica – Złotoryja – Marciszów – Kamienna Góra.
Miasto znajduje się w województwie dolnośląskim, w południowej części powiatu złotoryjskiego. Gmina miejska jest położona nad rzeką Kaczawą, w Górach Kaczawskich, w Sudetach Zachodnich.
Sąsiednie gminy: Bolków, Janowice Wielkie, Świerzawa.
Według danych z roku 2023 Wojcieszów ma obszar 32,18km²[1] (169. miejsce w kraju), w tym: użytki rolne 38%, użytki leśne 46%[3].
Miasto stanowi 5,59% powierzchni powiatu.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego.
Nazwa miejscowości pochodzi od staropolskiego imienia Wojciech. W kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest jako Woycechdorf, czyli wieś Wojciecha[4].
W jaskiniach góry Połom stwierdzono ślady działalności człowieka paleolitycznego m.in. narzędzia, kości zwierząt (niedźwiedzia jaskiniowego). Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XIII w. Miejscowość stanowiła własność Piastów śląskich do 1392. Następnie, po upadku ostatniego niezależnego księstwa piastowskiego, przeszła pod koronę czeską. W 1526, miejscowość przeszła pod koronę Habsburgów (Austrii). Na skutek wojen śląskich, w 1742 Wojcieszów włączony został do Królestwa Prus. Po II wojnie światowej, w 1945 Wojcieszów przeszedł pod jurysdykcję Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W mieście działały Wojcieszowskie Zakłady Przemysłu Wapienniczego oraz rozlewnia wód stołowych Wojcieszowianka, która czerpała wodę ze zdroju wody mineralnej Miłek[5]. Od 1989 r. Wojcieszów należy do Rzeczypospolitej Polskiej.
W latach 1956–1973 Wojcieszów był osiedlem typu miejskiego. W 1973 uzyskał status miasta.
W latach 1955–1958 zbudowano osiedle mieszkaniowe w rejonie ulic Kochanowskiego i Żeromskiego (Wojcieszów Górny). Autorami projektu byli: Marianna Rostkowska, Stanisław Ryniak i Jan Kalinowski z Wojewódzkiego Biura Projektów we Wrocławiu[6].
2 lipca 2017 odbyło się kolejne (po 1999) referendum lokalne w sprawie przyłączenia Wojcieszowa do powiatu jeleniogórskiego, w którym za taką zmianą opowiedziało się 838 głosujących, przy 43 głosach przeciwnych i 11 nieważnych. Ze względu na zbyt niską frekwencję wyborczą (29,4%) wynik referendum pozostał nieważny (dla uzyskania ważności zabrakło 19 głosów)[7][8][9].
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[10]:
inne zabytki:
Wojcieszów położony jest w obrębie metamorfiku kaczawskiego. Wzniesienia wokół niego zbudowane są ze staropaleozoicznych skał metamorficznych facji zieleńcowej. Są to zieleńce i łupki zieleńcowe, fyllity, łupki serycytowe, łupki kwarcowe, wapienie krystaliczne, porfiroidy. Są one silnie zaangażowane tektonicznie – zafałdowane oraz poprzecinane uskokami i żyłami kwarcowymi.
Niektóre z nich były w przeszłości eksploatowane. Zieleńce, łupki i fyllity na lokalne potrzeby, natomiast wapienie krystaliczne na skalę przemysłową. Wapienie wojcieszowskie początkowo eksploatowano jako kamienie budowlane i ozdobne, później jako surowiec dla przemysłu wapienniczego.
Ponadto, od średniowiecza w rejonie Wojcieszowa wydobywano rudy miedzi z różnymi dodatkami, a w latach 40. i 50. XX w. prowadzono poszukiwania rud uranu.
Na obszarze gminy znajduje się rezerwat przyrody Góra Miłek chroniący charakterystyczny dla Sudetów fragment regla dolnego na podłożu wapiennym z występującymi naturalnymi zespołami roślinnymi i bogatą fauną bezkręgowców[16].
Według danych z 31 grudnia 2016 r. miasto miało 3742 mieszkańców. Gminę miejską zamieszkiwało 8,4% ludności powiatu[17]. Gęstość zaludnienia wynosi 116,3 osoby na km².
Dane z 31 grudnia 2016 r.[17]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
Populacja | 3742 | 100 | 1904 | 50,88 | 1838 | 49,12 |
Piramida wieku mieszkańców Wojcieszowa w 2014 roku[18].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.