Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Polska Kronika Filmowa (w skrócie PKF) – cotygodniowa kronika filmowa (magazyn filmowy), emitowana od 1 grudnia 1944 do 28 grudnia 1994, poprzedzając projekcję filmu w kinach. W 1995 r. przestała ukazywać się w kinach i telewizji. Pod nazwą Studio Filmowe „Kronika” sp. z o.o. działała do 2012 r., rejestrując najważniejsze wydarzenia w kraju.
Sergiusz Sprudin, 1947 | |
Rodzaj programu | |
---|---|
Kraj produkcji | |
Język | |
Data premiery |
1 grudnia 1944 |
Lata emisji |
1944–1994 |
Czas trwania odcinka |
ok. 10 minut |
Produkcja | |
Produkcja |
Wytwórnia Filmowa Wojska Polskiego „Czołówka”, następnie Wytwórnia Filmów Dokumentalnych |
Magazyn filmowy kontynuował przerwaną działalność Kroniki Filmowej Polskiej Agencji Telegraficznej (Tygodnik Filmowy PAT), lecz w zupełnie odmiennym stylu. Magazyn powstał przy przekształceniu wojskowej Wytwórni Filmowej „Czołówka”. Publikowany był 1–2 razy tygodniowo w latach 1944[1]–1994 i był swego rodzaju rejestrem bieżących wydarzeń oraz oficjalnym instrumentem propagandowym w okresie Polski Ludowej. Obok oficjalnych informacji rządowych znajdowały się w nim także materiały propagandowe (osnute wokół wybranych zjawisk politycznych, społecznych, gospodarczych oraz na niskim szczeblu władzy), komentarze sportowe, relacje z wydarzeń kulturalnych oraz sporo „żartów i dowcipów filmowych”. Zazwyczaj w jednym dziesięciominutowym odcinku kroniki było kilka (około siedem) różnych tematów, choć zdarzały się kroniki w całości poświęcone jednemu tematowi (np. świętu 1 maja). Począwszy od 1957 r., produkowano 2 wydania w tygodniu – wydanie A (o zasięgu ogólnopolskim) i B (zawężony zasięg – tylko kina miejskie). Ich produkcji zaprzestano w 1982 r., po wprowadzeniu stanu wojennego. W tym samym okresie PKF włączono również do ramówki Telewizji Polskiej i wyświetlano ją (z przerwami) jako stały punkt programu telewizyjnego.
W Kronice znajdowały się głównie materiały krajowe, sporadycznie zagraniczne. W latach 70. XX w. PKF wymieniała materiały z 48 kronikami zagranicznymi: głównie z ZSRR, Czechosłowacją, Anglią, NRD, RFN i Francją. W czasie stalinizmu Kronika była narzędziem stalinowskiej propagandy politycznej.
Pierwszym redaktorem kroniki był Jerzy Bossak, a na przestrzeni lat jej lektorami byli: Władysław Hańcza (w latach 1944–1946), Andrzej Łapicki (w latach 1946–1956), Jeremi Przybora (w latach 1951–1952), Bogdan Niewinowski (w latach 1956–1958), Barbara Matkowska (1956), Andrzej Racławicki (wydanie 52/1956), Włodzimierz Kmicik (w latach 1957–1970), Wiesław Górnicki (w latach 1958–1961), Lucjan Szołajski (w latach 1959–1963, 1982) Jerzy Rosołowski (w latach 1962–1994), Zbigniew Zapasiewicz (wydanie 36A/1965), Krzysztof Świętochowski (w latach 1966–1981), Roman Beeger (1971), Włodzimierz Press (wydanie 27A/1971), Czesław Seniuch (w latach 1971–1980, 1982), Piotr Fronczewski (1971), Mieczysław Marciniak (1972), Jerzy Kamas (wydanie 36B/1972, razem z Czesławem Seniuchem)[2], Wojciech Gąssowski (wydanie 51A/1973)[3], Alina Janowska (wydanie 10A/1975)[4], Tadeusz Sznuk (1975), Jerzy Zalewski (1976, 1983), Andrzej Racławicki(1958,1982) Marek Gajewski (w latach 1978–1979), Lesław Nowak (wydanie 43B/1978)[5], Leon Łochowski (1980–1981), Janusz Kozioł (1985) Tomasz Knapik (w latach 1986–1994), Marek Obertyn (wydanie 33/1990), Maciej Rayzacher (1990) i Andrzej Ferenc (wydanie 36/1992). Z kroniką współpracowali też: jako operator filmowy materiałów krajowych Bogusław Lambach, Andrzej Munk. Kompozytorem sygnału PKF był Władysław Szpilman.
Kronika powstawała w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie przy ul. Chełmskiej 21. 1 stycznia 1995 zaprzestano wyświetlania PKF w kinach, ponieważ po przemianach ustrojowych powstawały poważne kłopoty z kolportażem Kroniki. Notacje filmowe realizowane były do 2012 r.
W pierwszych latach Kroniki (1946–1948), jako forma wzbogacenia filmowej oferty informacyjnej, pojawiły się wydania branżowe PKF. Były wśród nich:
Kolejne lata (1949–1956), przyniosły szybkie zmiany wśród wydań branżowych PKF. Zniknął Przegląd Wojskowy, lecz pojawiło się 5 nowych tytułów:
W latach 1958–1962 ograniczono wydania branżowe do zaledwie 2 tytułów:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.