Loading AI tools
49. Konkurs Piosenki Eurowizji w Stambule Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
49. Konkurs Piosenki Eurowizji został rozegrany 12 i 15 maja 2004[1] w Abdi İpekçi Arena w Stambule. Organizatorami konkursu była turecka telewizja publiczna TRT we współpracy z Europejską Unią Nadawców. Koncerty poprowadzili aktor, reżyser i producent Korhan Abay oraz aktorka Meltem Cumbul.
Informacje ogólne | |||||||
Półfinał |
12 maja 2004 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Finał |
15 maja 2004 | ||||||
Miejsce | |||||||
Nadawca | |||||||
Prowadzący | |||||||
Informacje dodatkowe | |||||||
Reżyser |
Sven Stojanovic | ||||||
Kierownik wykonawczy |
Svante Stockselius | ||||||
Producent wykonawczy |
Bülent Osma | ||||||
Uczestnicy | |||||||
Debiut | |||||||
Powrót | |||||||
Łącznie |
36 reprezentacji | ||||||
| |||||||
Głosowanie | |||||||
Każdy kraj przyznaje 12, 10 oraz od 8 do 1 punkta dziesięciu ulubionym piosenkom. | |||||||
Zero punktów |
Szwajcaria (półfinał) | ||||||
Zwycięzca | |||||||
Reprezentant | |||||||
Piosenka |
„Wild Dances” | ||||||
Muzyka |
Rusłana Łyżyczko | ||||||
Tekst |
Rusłana Łyżyczko, Aleksandr Ksienofontow | ||||||
| |||||||
| |||||||
Konkurs Piosenki Eurowizji | |||||||
|
W 2004 po raz pierwszy zorganizowano rundę półfinałową, w której wzięli udział reprezentanci 22 państw. Dziesięć najwyżej ocenionych przez telewidzów uczestników awansowało do sobotniego finału, w którym wystąpiło 24 reprezentantów[2].
Finał konkursu wygrała Rusłana Łyżyczko, reprezentantka Ukrainy z piosenką „Wild Dances” autorstwa Aleksandra Ksienofontowa oraz samej artystki, za którą zdobyła łącznie 280 punktów[3][4].
Turecki nadawca publiczny Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) otrzymał prawa do organizacji 49. konkursu dzięki wygranej Sertab Erener, reprezentantki Turcji w finale konkursu w 2003[5]. W trakcie konferencji prasowej po koncercie potwierdzono, że następny konkurs odbędzie się w Stambule[6]. W lutym Europejska Unia Nadawców (EBU) poinformowała, że widowisko odbędzie się w hali Abdi İpekçi Arena[7][8].
Na czas trwania konkursu pobliskie ulice zostały ozdobione eurowizyjnymi gadżetami, takimi jak flagi z logotypem widowiska oraz plakatami z oficjalnym sloganem imprezy[9]. Centrum prasowe dla dziennikarzy zostało przygotowane poza halą główną stadionu, na którym odbył się konkurs[10]. Akredytacje prasowe otrzymało łącznie 1518[11][12] dziennikarzy z całej Europy[13]. Najmłodszą akredytowaną dziennikarką podczas całej imprezy była, wówczas 12-letnia, Christine Haber z Malty, prowadząca dziecięcy program telewizyjny pt. Dejjem Tiegtrek Becky[14]. Od 8 do 15 maja 26-osobowa ekipa redakcyjna wydawała ośmiostronnicowe dzienniki pt. „EurovisionNews”, w którym zamieszczała informacje m.in. o przygotowaniach konkursu i jego historii, a także zawiadamiała o codziennych wydarzeniach związanych z widowiskiem[15].
Telewizja TRT rozważała zorganizowanie konkursu w jednej z trzech hal: w Istanbul Lütfi Kırdar, Mydonose Showland lub w Hali Olimpijskiej w Ataköy[16][17]. Na początku lipca poinformowano, że koncerty odbędą się w Mydonose Showland[18][19], jednak później, ze względu na kwestie kontraktowe oraz potrzebę większego metrażu, zmieniono miejsce na Abdi İpekçi Arena[7][20].
Z powodu ataku terrorystycznego w Stambule z listopada 2003[21] przedstawiciele EBU ocenili, że Konkurs Piosenki Eurowizji nie powinien odbywać się w miejscu wysokiego ryzyka[22]. Svante Stockselius z organizacji zdementował doniesienia o podjęciu decyzji o zorganizowaniu imprezy w innym mieście[23][24]. Podobne podejrzenia pojawiły się po marcowym ataku terrorystycznym we wschodniej części miasta[25]. Organizator zapewnił o zatrudnieniu odpowiednich służb bezpieczeństwa na czas trwania konkursu[26][27].
W czerwcu 2003 ogłoszono, że kierownikiem wykonawczym konkursu będzie szwedzki producent Svante Stockselius[28]. Koordynatorem imprezy został Bülent Osma[29], a reżyserem kreatywnym – multikamerzysta Sven Stojanovic ze stacji SVT[13][30], który wraz ze swoją ekipą realizacyjną zapewnił 17 kamer transmitujących wydarzenie na żywo[31]. W przygotowaniach pomogli pracownicy szwedzkiej telewizji SVT[32] oraz turecki oddział OGAE[33][34][35]. We wrześniu Europejska Unia Nadawców (EBU) podpisała umowę z niemiecką firmą telekomunikacyjną T-Com (Digame.de), która umożliwiała łatwiejsze oddawanie głosów przez telewidzów[36]. Za oprogramowanie tablicy wyników podczas finału odpowiadała firma vizrt[37].
W listopadzie ruszyła rezerwacja biletów na koncerty eurowizyjne[38], które zostały dopuszczone do sprzedaży w połowie lutego 2004[39]. Ich cena wahała się między 30 a 150 euro[40]. Łącznie sprzedano ponad 5 tys. biletów na koncert finałowy, kolejne 2,5 tys. miejsc zostało zarezerwowanych dla członków krajowych delegacji, akredytowanych dziennikarzy, obsługę techniczną konkursu, sponsorów oraz gości specjalnych[12][41].
Po tym, jak zespół Ich Troje i Esther Hart (uczestnicy Eurowizji 2003) w poprzednim roku deklarowali chęć reprezentowania jednocześnie dwóch krajów w jednym konkursie, EBU w 2004 wprowadziła do regulaminu zapis zakazujący wykonawcom uczestniczenia w więcej niż jednych krajowych eliminacyjnych[42].
Tak jak w poprzednich latach, także na potrzeby 49. konkursu nie przywrócono orkiestry grającej na żywo wszystkie utwory konkursowe[43]. Koordynator widowiska z ramienia EBU Sara Yuen stwierdziła podczas majowej konferencji prasowej, że decyzję w sprawie zatrudnienia orkiestry podejmuje nadawca-organizator, co jest uzależnione od liczby aplikacji otrzymanych od poszczególnych krajów[44].
Pełna stawka konkursowa została zaprezentowana 21 marca 2004[45][46]. W kwietniu rozpoczęła się przedsprzedaż albumu kompilacyjnego zawierająca 36 konkursowe piosenki[47], które ukazało się pod koniec miesiąca[48][49]. Wydawnictwo otrzymał status złotej płyty w Grecji[50]. W maju do sprzedaży trafiły oficjalne gadżety, które można było kupić w hali Abdi Ipekci Arena[51][52] lub internetowo[53][54], a po finale konkursu – album DVD zawierający zapis obu koncertów[55][56].
Od 9 do 14 maja w Stambule odbyło się kilka imprez promocyjnych, które zorganizowały niektóre krajowe delegacje[57][58][59][60][61][62][63]. 10 maja odbyła się uroczystość oficjalnego otwarcia 49. Konkursu Piosenki Eurowizji, w której uczestniczyli wszyscy uczestnicy oraz turecki minister kultury i turystyki[64][65]. Dzień później delegaci państw z zapewnionym miejscem w finale wyruszyli na wycieczkę łodzią po Bosforze[66].
W marcu 2004 wystartowały typowania bukmacherskie, kto zwycięży w finale Eurowizji[67]. Przed rozstrzygnięciem konkursu faworytami do wygranej były reprezentacje: Szwecji (Lena Philipsson z „It Hurts”), Belgii (Xandee z „1 Life”), Grecji (Sakis Ruwas z „Shake It”) i Ukraina (Rusłana Łyżyczko z „Wild Dances”)[68][69][70][71][72][73][74]. 11 maja 2004, tj. na dzień przed rozegraniem półfinału Eurowizji, Ukraina zwyciężyła w plebiscycie Europrediction, w którym głosowały czytelnicy dziewięciu redakcji portali internetowych piszących o Konkursie Piosenki Eurowizji; drugie miejsce w typowaniach zajęła Grecja, a trzecie – Serbia i Czarnogóra (Željko Joksimović z „Lane moje”)[75].
Tydzień po rozegraniu finału Eurowizji 2004 telewizja ARTE wyemitowała film dokumentalny o konkursie Eurovision Backstage, który został przygotowany przez 20 dziennikarzy z Francji i Niemiec[76].
W związku z coraz większą liczbą krajów chętnych do wzięcia udziału w konkursie, członkowie EBU rozważali przeprowadzenie rundy półfinałowej podczas 49. Konkursu Piosenki Eurowizji[77][78]. Plany potwierdzono pod koniec stycznia 2004 w trakcie 24. Zwyczajnego Walnego Spotkania Komitetu Europejskiej Unii Nadawców Telewizyjnych. Wcześniej, tj. pod koniec maja 2003 ogłoszono, że udział w finale będą mogli wziąć reprezentanci nadawców publicznych z krajów, które w największym stopniu finansują organizację konkursu (tj. Niemiec, Francji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii), a także przedstawiciele krajów, które zajęły miejsca w pierwszej „dziesiątce” podczas poprzedniego konkursu[44][79][80][43]. W półfinale możliwość głosowania otrzymały wszystkie 33 kraje uczestniczące w konkursie[81] z wyłączeniem telewidzów z Francji, Polski i Rosji, których nadawcy nie transmitowali koncertu[82][83]. Nie wpłynęło to jednak na wyniki rundy[84]. Początkowo plany nietransmitowania półfinału miała również telewizja z Niemiec, jednak ostatecznie pokazała rundę półfinałową[85].
Próby sceniczne do koncertu półfinałowego rozpoczęły się 5 maja[86][87][88][89], a próby dla finalistów – trzy dni później[90][91]. Dzień po koncercie półfinałowym odbyła się konferencja prasowa z udziałem wykonawców, którzy zdobyli awans do sobotniego finału[92]. Tego samego dnia odbyły się próby dla wszystkich finalistów[93][94][95][96].
Początkowo wyniki półfinału miały zostać podane w trakcie sobotniego finału[97], co spotkało się z krytyką kilku reprezentacji[98]. Grupa Referencyjna EBU postanowiła ogłosić wyniki kilkanaście minut po zakończeniu głosowania półfinałowego[99]. Tuż po ogłoszeniu finalistów podano jedynie liczbę punktów zdobytych przez poszczególne niezakwalifikowane kraje[100][101][102][103][104]. Kolejnego dnia na łamach niektórych dzienników pojawiły się nieoficjalne wyniki punktowe zdobyte przez kraje zakwalifikowane do finału, jednak EBU zaprzeczyła prawdziwość rezultatów[105].
Po wygraniu w finale konkursu w 2003 Sertab Erener przyznała w jednym z wywiadów, że nie jest zainteresowania prowadzeniem 49. konkursu[106], ale chętnie pomoże w jego organizacji[107]. Wystąpiła na otwarcie koncertu z piosenkami „Everyway That I Can” i „Leave”.
Nazwiska prowadzących zostały przekazane do mediów 22 marca podczas dwudniowego spotkania szefów delegacji wszystkich uczestniczących w konkursie krajów. Prowadzącymi zostali: aktorka Meltem Cumbul[108] oraz producent i reżyser Korhan Abay[109][110]. Początkowo planowano także zaproszenie międzynarodowej gwiazdy do prowadzenia koncertu finałowego[111], pojawiły się doniesienia o trwających negocjacjach z Enrique Iglesiasem[112], jednak ostatecznie ze współpracy zrezygnowano[113].
Podczas koncertów konkursowych prowadzący wystąpili w kreacjach, które zaprojektowali Ismail Acar i Bahar Korcan. Jak tłumaczyli, chcieli „stworzyć stroje prezentujące turecką kulturę oraz Stambuł, a zarazem nawiązujące do motywu przewodniego, czyli Pod tym samym niebem”[114].
W trakcie spotkania wszystkich delegacji Cumbul i Abay przeprowadzili losowanie numerów startowych dla uczestników obu koncertów[115][116]. Pełną listę startową opublikowano po zakończeniu spotkania[117]: pozycje startowe w finale zostały przypisane jedynie dla krajów mających zapewnione miejsce w finale, natomiast kolejność występów reprezentantów dziesięciu państw, które awansowały z półfinału, zostały przyporządkowane losowo, w kolejności prezentowania wyników koncertu półfinałowego[43].
W 2004 wprowadzono unikatowy znak firmowy konkursu, którym został napis Eurovision z sercem „reprezentującym emocje wydarzenia” umieszczonym na miejscu litery v[118].
Logo 49. konkursu zostało zaprojektowane dla szwajcarskiej agencji marketingowej T.E.A.M. przez JM Enternational z siedzibą w Londynie[119]. Pokazano jej premierowo 24 stycznia 2004 w trakcie tureckiego finału narodowych selekcji Sayisal gece[120].
Stronę internetową zaprojektowała niemiecka firma Pixelpark[121].
Przedstawicielem drużyny kreatywnej odpowiedzialnej za przygotowanie sceny konkursowej został Servet Işık. Na scenie wybudowano trzy kopuły, z czego jedna symbolizowała miłość, druga – pokój, a trzecia – tolerancję, co miało nawiązywać do oficjalnego sloganu konkursu (Pod tym samym niebem)[12]. Nad wyglądem areny pracowało 150 pracowników technicznych oraz sześciu projektantów[12]. Scenę konkursową oświetliła firma SpectraPlus[122][123].
Statuetkę dla zwycięzcy konkursu zaprezentowano 10 maja w trakcie konferencji prasowej[124][125].
Przed każdym występem reprezentantów zaprezentowano krótki filmik (tzw. pocztówkę), na których pokazano turystyczne miejsca Turcji, w tym m.in. Keban i Monaster Sumela[126][127][128].
Koncert półfinałowy rozpoczął występ tancerzy z formacji Whirling Dervishes[129], natomiast w przerwie poświęconej na głosowanie telewidzów zaprezentowano krótki film, zatytułowany ABBA: The Last Video, który został nakręcony z okazji 30. rocznicy zwycięstwa zespołu ABBA podczas konkursu w 1974[80][130][131][132]. Po finale widowiska minifilm został wydany w formie DVD pod szyldem wytwórni Polydor Records[133]. W trakcie koncertu wprowadzono trzy przerwy umożliwiające zaprezentowanie bloków reklamowych dla nadawców, którzy sobie tego zażyczyli. W tym samym czasie prowadzący widowisko przeprowadzili kilka krótkich wywiadów z wybranymi uczestnikami półfinału[134]. W finale w czasie przyjmowania głosów telewidzów na scenie zaprezentowała się turecka grupa taneczna Anadolu Ateşi[135] założona przez Mustafę Erdogana[136].
Dzień po wygraniu austriackich selekcji eurowizyjnych song.null.vier przez zespół Tie Break, twórcy zwycięskiej piosenki „Du bist” zostali oskarżeni o popełnienie plagiatu utworu „Für dich” Yvonne Catterfield[137]. Zdobywcy drugiego miejsca podczas eliminacji, duet Waterloo & Robinson, domagali się także dyskwalifikacji trio (tj. Stefana di Bernardo, Tommy’ego Pegrama i Thomasa Elzenbaumera[138]) ze względu na nieregulaminowy czas trwania zwycięskiej propozycji (3:08)[139], jednak krajowy nadawca Österreichischer Rundfunk (ORF) nie zareagował na ich skargi, dopuszczając zespół do udziału w konkursie[140]. Niedługo potem reprezentanci przyznali, że nie otrzymali żadnego wsparcia finansowego ani promocyjnego od stacji oraz swojej wytwórni płytowej i sami musieli opłacać wszystkie koszta związane z przygotowaniem do występu w widowisku[141].
Po opublikowaniu izraelskiej propozycji „Le-ha’amin” Dawida D’Ora twórcy piosenki zostali oskarżeni przez wokalistkę Rachel Wollstein o naruszenie praw autorskich. Zdaniem wokalistki, utwór, który zgłosiła do krajowych eliminacji dla reprezentanta, nieznacznie różnił się od zwycięskiej propozycji autorstwa D’Ora i Offera Me’iriego. Artysta zaprzeczył doniesieniom, przyznając, że nie inspirował się jej kompozycją w tworzeniu utworu. Podobne stanowisko wyraziła wytwórnia płytowa piosenkarza[142].
Po koncercie półfinałowym firma telekomunikacyjna Digame poinformowała o problemach technicznych dotyczących błędów z przyjmowaniem głosów telefonicznych od telewidzów z Monako oraz SMS-owych z Chorwacji. Organizatorzy zapewnili jednak, że incydent nie wpłynął znacznie na ostateczne wyniki półfinału, nieznacznie zmieniły się jedynie miejsca krajów, które nie zakwalifikowały się do rundy finałowej[143][144].
Tuż przed prezentacją słoweńskiego duetu Platin turecki nadawca przez pomyłkę rozpoczął nadawanie reklam, przez co występ pary nie został pokazany tureckim telewidzom i nie otrzymał ostatecznie żadnego punktu z kraju.
Przed prezentacją głosów w finale zaprezentowano geograficzne kontury danego państwa. Z powodu nierozstrzygniętego sporu o Cypr Północny turecki nadawca nie pokazał Cypru na mapie[145].
Termin nadsyłania zgłoszeń przez krajowych nadawców minął 1 grudnia 2003[43]. W grudniu EBU opublikowała listę 36 państw, które zdecydowały się wziąć udział w konkursie[146]. W stawce konkursowej zadebiutowali nadawcy z: Albanii, Andory[147], Białorusi[148] oraz Serbii i Czarnogóry[149].
Początkowo brak udziału zadeklarowała telewizja z Monako[150], jednak na początku stycznia potwierdziła powrót do stawki konkursowej po 25 latach przerwy[151]. Oprócz tego, w mediach pojawiały się także informacje o planowanym starcie debiutującego nadawcy z Armenii[152] oraz o powrocie telewizji z Węgier[153] i Luksemburga[154]. Wszystkie doniesienia zostały jednak zdementowane przez lokalne stacje publiczne[155][156][157][158]. Sprawa udziału luksemburskiego nadawcy w widowisku była rozpatrywała w krajowym parlamencie, jednak nadawca wycofał się z uczestnictwa z powodu zbyt wysokiej składki, którą miałby zapłacić za dołączenie do stawki konkursowej imprezy[159].
Legenda:
Kraje zakwalifikowane do finału
Głosowanie telewidzów zostało uruchomione po wykonaniu ostatniego konkursowego utworu i trwało łącznie dziesięć minut, dwa razy dłużej niż w roku poprzednim[135]. Każdy głosujący mógł zagłosować z jednego telefonu maksymalnie 20 razy; wszystkie kraje musiały powołać także komisję jurorską, która oddawała swoje głosy, brane pod uwagę wyłącznie podczas problemów technicznych z przyjęciem punktacji telewidzów[83].
|
Legenda: Kraje zakwalifikowane do finału |
Legenda:
Zwycięzca
Podobnie jak w półfinale, głosowanie telewidzów zostało uruchomione po wykonaniu ostatniego konkursowego utworu i trwało łącznie dziesięć minut, dwa razy dłużej niż w roku poprzednim[135], każdy głosujący mógł zagłosować z jednego telefonu maksymalnie 20 razy, wszystkie kraje musiały powołać także komisję jurorską, która oddawała swoje głosy, brane pod uwagę wyłącznie podczas problemów technicznych z przyjęciem punktacji telewidzów[83]. W rundzie finałowej swoje punktacje musiały oddać wszystkie uczestniczące kraje, nawet te niezakwalifikowane do stawki finałowej[225]. Kolejność ogłaszania głosów w finale została uporządkowana alfabetycznie, według kodu ISO[135][226][227]. Wszystkie kraje przyznały łącznie 2088 punktów[228].
Legenda: Zwycięzca |
W 2004 przyznano nagrody im. Marcela Bezençona, czyli pozakonkursowe statuetki przyznawane twórcom wybranych piosenek biorących udział w konkursie. Nagrody, sygnowane nazwiskiem twórcy Konkursu Piosenki Eurowizji Marcela Bezençona, wymyślili szwedzcy piosenkarze, Christer Björkman i Richard Herrey[229][230].
W 2004 nagrody otrzymali[231]:
Kategoria | Kraj | Piosenka | Wykonawca |
---|---|---|---|
Nagroda Artystyczna | Ukraina | „Wild Dances” | Rusłana Łyżyczko |
Nagroda Dziennikarzy | Serbia i Czarnogóra | „Lane moje” | Željko Joksimović |
Nagroda Kompozytorów | Cypr | „Stronger Every Minute” | Lisa Andreas |
W 2004 przyznano nagrodę im. Barbary Dex, czyli nieoficjalny tytuł najgorszego ubranego uczestnika konkursu, którego laureata wybierają internauci za pośrednictwem strony House of Eurovision (eurovisionhouse.nl)[232][233][234]. Największą liczbę głosów (tj. 64 z 190) otrzymała Sanda Ladoși z Rumunii[235], której stylizację porównano do wyglądu „podstarzałej prostytutki z makijażem nienawidzącej siebie samej drag queen”[236]. Na drugim miejscu, z 61 punktami straty, uplasowała się Tatiana Okupnik z reprezentującego Polskę zespołu Blue Café[235], która wystąpiła w czarnej, prześwitującej kreacji[237].
Poniżej przedstawione zostały nazwiska wszystkich sekretarzy, którzy ogłaszali wyniki głosowania w poszczególnych krajach[238][239]. Państwa zostały uporządkowane w kolejności alfabetycznej (zgodnie z kodem ISO 3166-1)[226][227].
Poniżej przedstawione zostały nazwiska wszystkich krajowych komentatorów oraz nazwy publicznych nadawców telewizyjnych i radiowych transmitujących konkurs w 2004.
Koncert finałowy transmitowało łącznie 42 nadawców publicznych z całego świata, w tym stacje z Armenii, Australii, Portoryko oraz izraelska telewizja z Ameryki Północnej[44][263]. Przed konkursem szacowano, że finałowe widowisko obejrzy 200-350 milionów telewidzów[264][265]. Finał widowiska ostatecznie obejrzało jednak łącznie ok. 76,6 miliona widzów[266][267], w tym m.in.: 11% mieszkańców Izraela[268], 6,677 mln osób w Polsce (udział krajowej stacji na rynku – 51,8%)[269][270], 314,8 tys. w Estonii (71%)[271], 11,11 miliona w Niemczech (ok. 43,8%)[272], 8,3 mln w Wielkiej Brytanii (41,5%)[273], 1,34 mln w Australii[274], 1,84 mln we flamandzkim regionie Belgii[275], 2,95 mln w Holandii, 3,5 mln w Szwecji[276] i 4,64 mln we Francji[277].
Koncert półfinałowy obejrzało łącznie ok. 20,7 miliona telewidzów na całym świecie[266], w tym m.in.: ok. 19% mieszkańców Izraela[268] i 338,6 tys. osób w Estonii[271].
Telewidzowie oddali łącznie 4 267 791 głosów podczas 49. Konkursu Piosenki Eurowizji, największą liczbę głosów przyznali głosujący z Niemiec[278] (1 061 049), Szwajcarii (503 627) i Wielkiej Brytanii (469 240)[279][280].
W listopadzie widowisko otrzymało nominację do niemieckiej Nagrody Bambi w kategorii Ulubione wydarzenie telewizyjne roku[281].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.