Loading AI tools
polska piosenkarka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kayah, właśc. Katarzyna Magda Rooijens z domu Szczot[2] (ur. 5 listopada 1967 w Warszawie[3][4]) – polska wokalistka, autorka tekstów, kompozytorka, producentka muzyczna, prezenterka radiowa i osobowość telewizyjna. Członkini Rady Polskiej Fundacji Muzycznej[5]. Założycielka wytwórni płytowej Kayax.
 Kayah (2022) | |
| Imię i nazwisko |
Katarzyna Magda Rooijens z domu Szczot |
|---|---|
| Pseudonim |
Kayah |
| Data i miejsce urodzenia |
5 listopada 1967 |
| Gatunki |
pop[1], soul[1], jazz[1], folk, muzyka żydowska[1], dance[1] |
| Zawód |
piosenkarka, autorka tekstów, kompozytorka, producentka muzyczna, prezenterka radiowa |
| Aktywność |
od 1984 |
| Wydawnictwo | |
| Powiązania |
Grzegorz Ciechowski, Andrzej Smolik, Krzysztof Kiljański, Cesária Évora, Goran Bregović, Viki Gabor |
| Odznaczenia | |
 | |
| Strona internetowa | |
Zadebiutowała fonograficznie w 1988 singlem „Córeczko”, za który otrzymała nagrodę specjalną na Festiwalu Piosenki Krajów Nadbałtyckich. Następnie wydała pierwszy album studyjny, zatytułowany po prostu Kayah (1988), który doczekał się również anglojęzycznej wersji z 1991. Ogólnopolską rozpoznawalność zyskała po wydaniu kolejnego albumu pt. Kamień z 1995, który był jej pierwszym, w pełni autorskim dziełem. W kolejnych latach wydała jeszcze 11 albumów: Zebra (1997), Kayah i Bregović (1999, nagrany z Goranem Bregoviciem), JakaJaKayah (2000), Stereo typ (2003), The Best & The Rest (2005), MTV Unplugged (2007), Skała (2009), Panienki z temperamentem (2010, z Renatą Przemyk), Kayah & Royal Quartet (2010, z Royal String Quartet), Transoriental Orchestra (2013) i Gdy pada śnieg (2016). Do jej największych przebojów należą piosenki, takie jak „Fleciki”, „Na językach”, „Supermenka”, „Śpij kochanie, śpij”, „Prawy do lewego”, „Testosteron”, „Prócz ciebie, nic”, „Za późno”, „Po co” i „Ramię w ramię”. Trzy wydane przez nią płyty dotarły na szczyt listy najchętniej kupowanych albumów w Polsce. Za sprzedaż albumów i singli otrzymała jedną diamentową płytę, jedną podwójnie platynową, cztery platynowe i osiem złotych.
Laureatka ośmiu Fryderyków, nagrody specjalnej na Festiwalu Piosenki Krajów Nadbałtyckich w Karlshamn oraz Złotej Superjedynki i sześciu Superjedynek na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu[6]. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Honorowy Ambasador Stolicy Polskiej Piosenki Opole[7]. Wielokrotnie znajdowała się na liście „100 najcenniejszych gwiazd polskiego show-biznesu” w zestawieniu magazynu „Forbes Polska”, zajmując najwyższą, 21. pozycję w 2013[8]. W 2010 czasopismo „Machina” umieściło ją na czwartej pozycji na liście 50 najlepszych polskich wokalistek[9].
Pomiędzy projektami muzycznymi była prowadzącą, jurorką bądź trenerką w kilku telewizyjnych programach rozrywkowych i wzięła udział w licznych dużych kampaniach reklamowych. Prowadzi czynnie działalność charytatywną i społeczną, została ambasadorką Światowego Funduszu na rzecz Przyrody (WWF).
Jest córką Polki i Żyda[10]. Gdy miała 11 lat, ojciec opuścił rodzinę i wyjechał za granicę. Ze strony ojca ma dwie przyrodnie siostry[11]. Dzieciństwo spędziła u dziadków w Białymstoku[12].
W młodości chciała zostać archeologiem[11][13]. Trenowała judo w szkole sportowej[11]. Edukację zakończyła w liceum, nie podchodząc do matury[13]. W 1985 uzyskała dyplom w klasie fortepianu u prof. Anny Narkiewicz[14]. W dorosłym życiu dorabiała, sprzedając krawaty[11].
Karierę muzyczną rozpoczęła w 1984 od nawiązania współpracy z Kostkiem Joriadisem oraz zespołami Rasstar i Zgoda[11]. W 1986 nagrała z zespołem Tilt utwór „Mówię ci, że…”, który zdobył popularność w Polsce[15]. W 1988 po raz pierwszy wystąpiła na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, wykonując utwór „Córeczko” podczas 25. edycji festiwalu. Dzięki utworowi zyskała rozgłos w kraju. Następnie nagrodę specjalną na Festiwalu Piosenki Krajów Nadbałtyckich w Karlshamn[16] i wystąpiła na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze[17]. Również w 1988 nakładem wytwórni Polskie Nagrania „Muza” wydała swój debiutancki album, zatytułowany po prostu Kayah[18]. Niedługo po premierze płyty zakończyła współpracę z wytwórnią, twierdząc, że oferowany jej kontrakt był „ubezwłasnowolniający”[19][13][20]. Do zerwania kontaktu doszło z powodu niedopilnowania przez wytwórnię szczegółów koncertu promocyjnego, co stanowiło podstawę do zakończenia współpracy[21].
W 1991 Polskie Nagrania wydały – bez zgody artystki – anglojęzyczną wersję albumu Kayah[22][23]. Ona sama wówczas zrobiła sobie kilkuletnią przerwę w działalności muzycznej i zamieszkała w Wiedniu, gdzie pracowała jako modelka[11]. Powróciła do pracy artystycznej jako wokalistka drugoplanowa, śpiewając w chórkach zespołu Tilt oraz nagrywając partie wokalne na albumy Obywatela G.C., De Mono, Atrakcyjnego Kazimierza, Pawła Stasiaka, Mietka Szcześniaka, Kasi Stankiewicz i Andrzeja Krzywego[20][24].
W 1993 wystąpiła z piosenką „Liść” w konkursie o Bursztynowego Słowika oraz z utworem „Cyganeria” w koncercie wspomnień podczas 30. Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie[25]. Utwór „Liść” – pod zmienioną nazwą „Mówili o mnie” – pojawił się na akustycznej płycie zespołu Republika pt. Bez prądu[26]. W 1994 z piosenką „Ja chcę ciebie” wystartowała w koncercie „Premier” podczas 31. KFPP w Opolu, na którym otrzymała nagrodę od prezydenta miasta, a także zajęła drugie miejsce na Festiwalu Piosenki Krajów Nadbałtyckich w Karlshamn[27].
W listopadzie 1995 wydała pierwszy autorski album jazzowy pt. Kamień[28], który promowała singlami: „Jak liść”, „Nawet deszcz”, „Santana” i „Fleciki”. Ostatnia piosenka stała się jednym z przebojów roku i otrzymała nagrodę polskich rozgłośni radiowych PlayBox w kategorii „Złota Dziesiątka”[29]. Za płytę zebrała pozytywne recenzje, a za sprzedaż albumu odebrała status złotej płyty. Otrzymała także Fryderyka dla wokalistki roku[30], a w 1996 zdobyła kolejną nominację do tej nagrody[31].
Wiosną 1997 wydała album pt. Zebra[32], na którym umieściła materiał nawiązujący do stylistyki disco i soul. W ramach kampanii promocyjnej płyty w towarzystwie dziennikarzy odwiedziła w dniu premiery warszawskie zoo i objęła opieką zebrę Kaję[33]. Płyta osiągnęła sukces komercyjny – w ciągu kilku dni nakład albumu przekroczył 100 tys. egzemplarzy, ogólnie sprzedano go ponad 200 tys. sztuk[34], za co odebrała certyfikat podwójnie platynowej płyty. Album promowała przebojami „Na językach” i „Supermenka”, za które odebrała m.in. dwie statuetki PlayBox w kategorii „Złota Dziesiątka”[29]. Z kolei za sam album odebrała Fryderyki dla kompozytora, autora i wokalistki roku oraz za wygraną w kategorii album roku pop[35].
W kwietniu 1999 wydała album pt. Kayah i Bregović, który nagrała z bałkańskim muzykiem Goranem Bregoviciem[36]. Płytę promowali singlami: „Śpij kochanie, śpij” i „Prawy do lewego”, które stały się przebojami i zapewniły im dwa PlayBoxy w kategorii „Złota Dziesiątka”. Album pozostaje jednym z największych bestsellerów w historii polskiej fonografii i osiągnął certyfikat diamentowej płyty, rozchodząc się w liczbie ponad 700 tys. egzemplarzy w Polsce[37]. We wrześniu Kayah i Bregović zagrali wspólny koncert na warszawskim Służewcu, na którym obecnych było ponad 50 tys. widzów. W związku z popularnością albumu w Polsce, koncern Bertelsmann Music Group wydał płytę w kilkunastu krajach, m.in. we Francji i Włoszech[38]. Duet otrzymał Fryderyka za płytę roku i wideoklip roku (do „Prawy do lewego”); Kayah dostała ponadto statuetkę dla wokalistki roku[39]. Po zakończeniu współpracy Kayah w negatywnym tonie wypowiadała się o Bregoviciu, zarzucając mu brak elegancji i uczciwości, i twierdząc, że nie otrzymała od niego pełnej zapłaty za współtworzenie albumu[38].
12 maja 2000 wydała album pt. JakaJaKayah[40], za którego sprzedaż w licznie ponad 70 tys. egzemplarzy odebrała certyfikat platynowej płyty. Płytę promowała tytułowym utworem i teledyskiem, który był pierwszym wideoklipem wyemitowanym na antenie MTV Polska[41]. Za występ w teledysku otrzymała nagrodę na Festiwalu Yach Film w kategorii najlepsza kreacja aktorska, a za album dostała pięć nominacji do Fryderyków[42]. W czerwcu odebrała Superjedynki podczas 37. KFPP w Opolu za zwycięstwo w kategoriach: najlepsza wokalistka, przebój roku („Śpij kochanie, śpij”), najlepsza płyta pop (Kayah i Bregović) i najlepszy teledysk („Prawy do lewego”)[43].
W 2001 wydała utwór „Embarcação”, który nagrała z Cesárią Évorą. Teledysk do utworu, nakręcony przez Bolesława Pawicę, zdobył pierwszą nagrodę podczas X Festiwalu Yach Film za najlepszą reżyserię oraz był nominowany do Fryderyka dla najlepszego teledysku[44]. Piosenka znalazła się na polskiej reedycji płyty JakaJaKayah, a w Kanadzie i dziewięciu krajach europejskich album został wydany pod zmienioną nazwą – YakaYaKayah[45]. W międzyczasie artystka nagrała piosenkę „Wiosna przyjdzie i tak” na potrzeby promocji filmu Przedwiośnie oraz zagrała koncert dla polskich żołnierzy w Kosowie[38]. 6 października 2002 wystąpiła w koncercie z okazji 40-lecia działalności radiowej „Trójki”[46]. 22 lutego 2003 zaśpiewała podczas Charytatywnego Balu Dziennikarzy[47].
22 sierpnia 2003 wydała album pt. Stereo typ, z którym dotarła do pierwszego miejsca listy bestsellerów płytowych w Polsce[48][49] i za którego spredaż w 50 tys. egzemplarzy uzyskała certyfikat złotej płyty. Za album otrzymała siedem nominacji do nagrody Fryderyków[50]. Za teledysk do pierwszego singla, utworu „Testosteron”, otrzymała pierwszą nagrodę na festiwalu Yach Film. 23 sierpnia wystąpiła podczas 40. MFP w Sopocie[51]; jej występ obejrzało ponad 5 mln telewidzów[52]. Jesienią odbyła klubową trasę koncertową pod nazwą Stereo Tour. W 2004 była nominowana do Nagrody Muzycznej Radia Eska w kategorii artystka roku – Polska[53]. 2 maja wystąpiła w koncercie „Dwa kolory” organizowanym przez Polsat z okazji Dnia Flagi Polskiej[54]. Latem 2004 wystąpiła na festiwalu TOPtrendy[55] oraz Sopot Festival 2004 w trakcie koncertu „Czas płynie jak rzeka” ku pamięci Czesława Niemena[56].
W 2005 wzięła udział w nagraniach singla „Pokonamy fale”, który powstał z myślą o ofiarach trzęsienia ziemi na Oceanie Indyjskim oraz wystąpiła na koncercie charytatywnym, podczas którego zebrano pieniądze na rzecz programu Adopcja na odległość wspierającego ofiary tragedii[57]; koncert był transmitowany przez TVP2 i obejrzało go ponad 4 mln telewidzów[58]. Pod koniec kwietnia wydała dwupłytową składankę przebojów pt. The Best & The Rest, za którą uzyskała status złotej płyty, sprzedając album w nakładzie ponad 50 tys. sztuk. Wydawnictwo promowała duetem „Prócz ciebie, nic” z Krzysztofem Kiljańskim. Za utwór odebrali nagrodę Fryderyka 2005 za piosenka roku[59] oraz Superjedynkę w kategorii przebój na 42. KFPP w Opolu[60]. The Best & The Rest promowała także teledyskiem do singla „Jutro rano”, za który otrzymała trzy nominacje na Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film. 14 maja wystąpiła w Warszawie w koncercie „Szczęśliwe 10 na 10-lecie Canal+”[61]. Również w 2005 zaśpiewała partie wokalne tytułowej bohaterki w spektaklu telewizyjnym Kopciuszek (reż. Krystyna Janda)[62], wystąpiła jako support przed koncertem Stinga w Warszawie[63] oraz zaśpiewała podczas koncertów TVP1: „Święta, święta” i „Rewia sylwestrowa”[64][65].
7 marca 2006 zaśpiewała podczas koncertu Lisy Stansfield w Teatrze Wielkim w Warszawie[66]. Pod koniec czerwca wystąpiła na koncercie „Koncertowe lato 2006” emitowanym na Polsacie[67]. 4 sierpnia zaśpiewała na „Festiwalu Jedynki” w Sopocie podczas koncertu z okazji 25-lecia istnienia zespołu Perfect[68]. 22 lipca wystąpiła z azjatyckimi aranżacjami swoich przebojów na Orange World Music Festival w Dębkach[69]. Pod koniec listopada w Łodzi zagrała pierwszy w Polsce i Europie środkowo-wschodniej koncert z cyklu MTV Unplugged[70]. Koncert został zarejestrowany i wydany w formie albumu koncertowego pt. MTV Unplugged, który ukazał się na CD i DVD w marcu 2007[71]. Kayah za sprzedaż płyty w nakładzie ponad 15 tys. egzmemplarzy uzyskała kolejny w karierze certyfikat złotej płyty. W grudniu 2006 wydała świąteczny album pt. Kolędy śpiewa Kayah[72]. W ostatnich miesiącach roku wystąpiła także na gali wręczenia Europejskich Nagród Filmowych oraz podczas koncertów Polsatu: „Wystarczy chcieć” i „Sylwester gwiazd w Polsacie”[73]. Nagrała również tematy muzyczne do kilku filmów Kochankowie Roku Tygrysa i Ryś[74][75]. W październiku 2007 premierę miał album zespołu Zakopower Na siedem, na którym znalazł się utwór „Zbuntowany anioł” z tekstem autorstwa Kayah[76]. Do końca roku artystka zaśpiewała na gali wręczenia Róż Gali w Teatrze Narodowym w Warszawie oraz plenerowego koncertu TVP1 „Sylwester pod dobrą gwiazdą” we Wrocławiu[77].
W sierpniu 2008 zagrała koncert w Ostródzie w ramach Letniej trasy koncertowej RMF FM, a w następnym miesiącu wystąpiła podczas PKO BP London Live – Polish Music Festival na Wembley Arenie[78]. W czerwcu 2009 wystąpiła podczas koncertu 20 lat wolności na Placu Teatralnym w Warszawie, a podczas 46. KFPP w Opolu odebrała Złotą Superjedynkę za zdobycie największej liczby Superjedynek w historii festiwalu[79][80]. We wrześniu wydała album pt. Skała, którym stylistycznie powróciła do brzmień znanych z albumu Kamień[81][82]. Za album w pierwszym dniu sprzedaży uzyskała status złotej płyty i zadebiutowała na pierwszym miejscu listy bestsellerów OLiS, na którym płyta utrzymała się przez kolejne dwa tygodnie[83]; łącznie album sprzedano w blisko 40 tys. egzemplarzy[84]. Kayah promowała album singlami: „Jak skała” i „Ocean spokojny już”. Za płytę uzyskała nominację do nagrody Fryderyka w kategorii album roku pop[85]. W sierpniu zaśpiewała utwór „Pod papugami” w koncercie ku czci Czesława Niemena podczas festiwalu sopockiego, a w listopadzie i grudniu odbyła trasę koncertową pt. Skała Akustycznie[86].
W 2009 nawiązała współpracę z Royal String Quartet, z którym w marcu 2010 wydała album pt. Kayah & Royal Quartet[87]. Na płycie umieściła swoje przeboje w nowych aranżacjach, nagranych przy użyciu instrumentów smyczkowych. Za sprzedaż albumu odebrała certyfikat złotej płyty[84]. Od marca do maja odbyła trasę koncertową promującą album[88]. W kwietniu wystąpiła jako gość na gali rozdania Fryderyków 2010[89], a pod koniec maja na festiwalu TOPtrendy w Sopocie otrzymała statuetkę „Top nr 5” za wysoką sprzedaż płyt w latach 2009–2010[90]. 1 listopada premierę miał album pt. Panienki z temperamentem, który nagrała z Renatą Przemyk[91]. Album, na którym znalazły się covery piosenek z repertuaru Kabaretu Starszych Panów, osiągnął nakład 10 tys. sprzedanych egzemplarzy[84][92]. Również w listopadzie solowo zagrała cztery koncerty w Anglii w ramach cyklu Your Country Live[93].
Wiosną 2011 powróciła na listy przebojów z singlem „Za późno”, który uplasował się na czwartym miejscu w kategorii muzyka w opublikowanym przez Google Zeitgeist rankingu najczęściej wyszukiwanych haseł w polskim Internecie[94]. 5 czerwca zagrała recital w trakcie festiwalu TOPtrendy 2011[95][96]; koncert obejrzało ok. 1,9 mln widzów[97]. Również w czerwcu wystąpiła podczas koncertów „Co ty na to? Z radiem lato” i „Panna, madonna, legenda tych lat – w hołdzie Ewie Demarczyk” na 48. KFPP w Opolu[98]. W 2012 wystąpiła na 14. Charytatywnym Balu Dziennikarzy, podczas wakacyjnej trasy koncertowej Letnia scena Eski i na koncercie Stanko+ w ramach festiwalu Solidarity of Arts w Gdańsku[99]. Zagrała także koncert na IX Festiwalu Kultury Żydowskiej „Warszawa Singera” z Transoriental Orchestrą[100], z którą nagrała także album pt. Transoriental Orchestra wydany w listopadzie 2013[101]. Również w 2012 wystąpiła m.in. w koncercie z okazji 50-lecia działalności radiowej „Trójki”[102].
W czerwcu 2013 została odznaczona przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za „wybitne zasługi dla polskiej kultury oraz osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej”[103]. Zaśpiewała także w trakcie gali jubileuszowej na 50. KFPP w Opolu[104]. W grudniu wystąpiła w programie Gwiazdy kolędują z Dwójką[105]. W maju 2014 zaśpiewała podczas koncertu TVP na warszawskim Podzamczu z okazji 10-lecia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, a w czerwcu – podczas koncertu 25 lat! Wolność – kocham i rozumiem! w ramach 51. KFPP w Opolu oraz na gali rozdania nagród w plebiscycie „Ludzie wolności” TVN i „Gazety Wyborczej”[106]. Również w 2014 nagrała z Andrzejem Piasecznym cover piosenki Arethy Franklin „I Say a Little Prayer” na potrzeby kampanii reklamowej sieci sklepów Freshmarket[107]. W 2015 wystąpiła m.in. na gali z okazji 25-lecia działalności RMF FM organizowanej w Teatrze Narodowym w Warszawie oraz w koncercie „Muzyczna biografia – 90 lat Polskiego Radia” na 52. KFPP w Opolu oraz zagrała koncert z Transoriental Orchestrą na Life Festival Oświęcim[108][109]; początkowo miała wystąpić na festiwalu wraz z Goranem Bregoviciem, jednak jego występ odwołano z powodu z powodów politycznych, tj. poparcia dla rosyjskiej aneksji na Krym[110][111]. Latem 2015 uczestniczyła w trasie Lato z radiem[112][113]. W listopadzie wydała reedycję albumu pt. Kamień z okazji 20. rocznicy wydania płyty[114], a w grudniu zaśpiewała podczas „Sylwestrowej Mocy Przebojów” w Katowicach[115]; koncert był najchętniej oglądanym telewizyjnym widowiskiem sylwestrowym[116]. W maju 2016 kolejny raz wystąpiła w ramach trasy Letnia scena Eski, a w czerwcu – podczas koncertu pt. „Ta noc do innych niepodobna” z okazji 120-lecia kinematografii w ramach 53. KFPP w Opolu[117][118][119]. We wrześniu zagrała w Warszawie koncert z Goranem Bregoviciem, a w listopadzie wydała album pt. Gdy pada śnieg, na którym umieściła covery kolęd i autorskie piosenki świąteczne[120][121].
![Thumb](#/media/Plik:Katarzyna_Szczot_"_Kayah"_(34026463303).jpg)
W 2017 nawiązała współpracę z izraelskim kompozytorem i producentem Idanem Raichelem, z którym wylansowała przebój „Po co”[122][123]. W maju zrezygnowała z występu na LIV Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu z powodów politycznych oraz jako „znak jedności z tymi, którzy na cenzurowanym byli i nadal pozostali”, wyrażając niezadowolenie z działalności Telewizji Polskiej[124][125]. Latem zaśpiewała na gali wręczenia tytułu „Człowieka roku” od redakcji „Gazety Wyborczej” oraz wystąpiła na festiwalach: Disco pod gwiazdami w Stężycy, Top of the Top w Sopocie i Magiczne zakończenie wakacji w Kielcach[126]. Jesienią odbyła ogólnopolską trasę koncertową z Goranem Bregoviciem, poza tym m.in. zaśpiewała podczas koncertu z okazji 20-lecia emisji teleturnieju TVP1 Jaka to melodia?[122][127]. W listopadzie nagrała z Grzegorzem Hyży utwór „Podatek od miłości” na potrzeby filmu o tym samym tytule[128]. W marcu 2018 na gali rozdania MocArtów RMF Classic odebrała nagrodę przyznawaną „artystom, którzy w szczególny sposób zapisali się w historii radia”,[129]. W maju wystąpiła podczas koncertów: „Radiowy przebój roku” w ramach Polsat SuperHit Festiwal 2018 i „Gwiazdy dla Zbyszka. Tribute to Zbigniew Wodecki”, który był transmitowany w TVN[130][131]. W lipcu była jedną z gwiazd festiwalu New Pop w Białymstoku i koncertu Polsatu „Gwiazdy dla Ziemi – Earth Festival” w Uniejowie[132][133]. W sierpniu wystąpiła podczas koncertu „#iDANCE” na festiwalu Top of the Top w Sopocie[134]. Również w 2018 udzieliła się wokalnie w projekcie artystycznym Tomasza Bagińskiego „Czarna Polana” oraz nagrała piosenkę „Miłość” na potrzeby albumu pt. Tischner. Mocna nuta, który został nagrany ku pamięci ks. Józefa Tischnera i był nominowany do Fryderyków za album roku folk/muzyka świata[135][136]. W 2019 wystąpiła m.in. podczas koncertu walentynkowego w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie[137] i na gali rozdania Fryderyków[138]. Zagrała także trzy koncerty z Goranem Bregoviciem[139] i wydała singiel „Dawaj w długą”[140], wystąpiła w Gdańsku na koncercie zorganizowanym przez Europejskie Centrum Solidarności z okazji 30. rocznicy pierwszych częściowo wolnych wyborów parlamentarnych w Polsce oraz podczas koncertu Gwiazdy dla Ziemi – Earth Festival w Uniejowie, a także w ramach trasy Lato z radiem w Zakopanem[141][142][143]. Od czerwca do października występowała z innymi artystkami w ramach projektu koncertowego „Women’s Voices. Kobiety ratują planetę”[144]. W sierpniu ponownie wystąpiła w koncercie „#iDance” podczas festiwalu Top of the Top w Sopocie[145]. W grudniu wystąpiła podczas koncertu świątecznego „Najpiękniejsze kolędy” w kościele parafialnym pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Lubinie[146].
W styczniu 2020 wydała singiel „Ramię w ramię”, który nagrała z Viki Gabor[147]. Za jego autorstwo otrzymała nominacje do Fryderyków 2021 w kategoriach kompozytor roku i autor roku[148]. W marcu ukazał się teledysk do piosenki „Przejazdem” zespołu Pectus, w której gościnnie zaśpiewała[149]. W maju wzięła udział w akcji #hot16challenge2, promującej zbiórkę funduszy na rzecz personelu medycznego pracującego w trakcie trwania pandemii COVID-19. Z inicjatywy Anny Dymnej wzięła udział także w nagraniu piosenki „Mimo wszystko”, będącej hołdem dla ludzi walczących o zdrowie innych w dobie pandemii COVID-19[150]. W sierpniu ukazał się singiel Karoliny Cichej „Płacz nad młodością, co odchodzi” nagrany z udziałem Kayah[151]. We wrześniu wydała utwór „Królestwo kobiet” nagrany z Mery Spolsky na potrzeby promocji serialu TVN o tym samym tytule[152]. W październiku odbyła się premiera singla Marii Sadowskiej „Kocham cię” z gościnnym udziałem Kayah[153]. W tym samym miesiącu artystka wystąpiła z Viki Gabor jako gość muzyczny w finale 11. edycji programu Polsatu Dancing with the Stars. Taniec z gwiazdami[154]. W grudniu wydała świąteczny utwór „To spotkanie”, który zaśpiewała z Małgorzatą Kościelniak[155].
W czerwcu 2021 wydała utwór „Kochaj różnym być”, który nagrała z Nickiem Sincklerem[156]. Również w 2021 wystąpiła m.in. podczas koncertu Polskiego Radia „To, co najpiękniejsze – pamięci Krzysztofa Krawczyka”, podczas koncertu „Najlepsi z najlepszych” na Polsat SuperHit Festivalu 2021[157][158], na gali rozdania Fryderyków 2021, podczas koncertów #Forever Young i #Nasze20lecie na Top of the Top Sopot Festival 2021, gali finałowej wyborów Miss Polski 2021[159][160][161] oraz koncertu „Fundacja Polsat 25 lat. Jesteśmy dla dzieci”[162]. Na przestrzeni roku premierę miały też piosenki, w których gościnnie zaśpiewała: „Powiedz kotku” Andrzeja Piasecznego, „Nie dzielcie nas” Krzysztofa Iwaneczki[163][164], „Pod powieką (Preludium e-moll)” Natalii Kukulskiej[165] i „Niech zimy nie będzie” Arka Kłusowskiego[166].
W 2022 wystąpiła m.in. na charytatywnym koncercie TVN „Razem z Ukrainą”[167], na koncercie „Radiowy przebój roku” na Polsat SuperHit Festiwal[168] i podczas Top of the Top Sopot Festivalu[169]. Poza tym wydała single „Odnaleźć siebie”[170] i „No, a ja?” (nagrany w duecie z Michałem Bajorem[171]), a jesienią w ramach projektu „Kayax XX Rework” z okazji 20-lecia wytwórni Kayax wzięła udział w nagraniu nowej wersji utworu Julii Wieniawy „Nie muszę”[172] i swojego singla „Po co”[173]. W 2023 wystąpiła na telewizyjnych koncertach organizowanych przez Polsat: „Stay Together – Nie bądź obojętny”[174], „100 lat Disneya”[175], „20 lat festiwali Polsatu w Sopocie” (w ramach Polsat SuperHit Festiwal 2023)[176], „Pokolenia wolności. Koncert z okazji rocznicy I wolnych wyborów”[177], „Gwiazdy dla Czystej Polski” (w ramach festiwalu „Earth Festival”)[178] i „Sylwestrowa Moc Przebojów”[179] oraz na organizowanym przez TVN Top of the Top Sopot Festival[180][181][182] i wigilijnym koncercie „Wspólne kolędowanie”[183]. W tym samym roku ukazały się single Patricii Kazadi „Genesha” i Dominika Dudka „Na co mi to” nagrane w duecie z Kayah[184][185], a także wznowienie albumu Stereo typ w wersji winylowej z okazji 20-lecia wydania[186]. Ponadto wraz z zespołami Dagadana, Laboratorium Pieśni i Tęgie Chłopy wystąpiła gościnnie w singlu „Jesień – tańcuj” L.U.C.-a i Rebel Babel Film Orchestry, promującym film Chłopi[187]. Piosenka dotarła do 9. miejsca notowania OLiS – single w streamie[188] i została certyfikowana platynową płytą[189]. Ponadto otrzymała nominację do Fryderyka 2024 w kategorii utwór roku[190] i zajęła trzecie miejsce w polskich wewnętrznych eliminacjach na 68. Konkurs Piosenki Eurowizji[191].
Na początku 2024 zakończyła współpracę z wieloletnim menedżerem Tomaszem Grewińskim[192]. W marcu tego samego roku wykonała pierwszy koncert w ramach cyklu Muzyka na dobry wieczór organizowanego przez TVP2[193], uczestniczyła w wykonaniu utworu „Jesień – tańcuj” podczas ceremonii Fryderyków 2024[194], a także wystąpiła na charytatywnym koncercie TVP „Kto nas wzywa – 70 lat GOPR”[195]. W maju wystąpiła na specjalnym koncercie TVP1 „Dobrze, że jesteśmy razem” z okazji 20. rocznicy wejścia Polski do Unii Europejskiej[196] i na jubileuszu 25-lecia Golec uOrkiestra (w ramach Polsat Hit Festiwalu 2024)[197]. Wzięła także udział w LXI KFPP w Opolu, gdzie wystąpiła w konkursie Premier (pozakonkursowo), w jubileuszowym występie Michała Bajora oraz w koncercie Zakochani są wśród nas z piosenkami Janusza Kondratowicza[198][199]. W sierpniu wystąpiła na koncercie „Gorączka sopockiej nocy” w ramach Top of the Top Sopot Festival[200]. We wrześniu wzięła udział w nagraniu nowej wersji utworu „Moja i twoja nadzieja” zespołu Hey, dedykowanej ofiarom powodzi w Europie Środkowej[201]. Jesienią została wydana reedycja albumu Kayah i Bregović z okazji 25-tej rocznicy premiery, a Kayah z Bregovićem odbyła jubileuszową trasę koncertową[202]. W listopadzie wystąpiła na koncercie TVP1 „Jesteśmy sobie potrzebni” z okazji Święta Niepodległości[203].
Równolegle z działalnością muzyczną skupiła się na działalności producenckiej. W 2001 wraz ze swoim ówczesnym menedżerem Tomaszem „Tomikiem” Grewińskim zawiązała spółkę producencką Kayax[204][205]. Pierwszym efektem współpracy było stworzenie siedmiu utworów na album Ewy Bem pt. Mówię tak, myślę nie. W kolejnych latach wydała albumy wykonawców, takich jak Brodka, Zakopower, Hey, Andrzej Smolik, Urszula Dudziak, Artur Rojek, Krzysztof Kiljański[206], Maria Peszek, Krzysztof Zalewski, Daria Zawiałow czy Mary Komasa.
Pod koniec 2018 uruchomiła projekt muzyczny My Name Is New mający na celu promowanie debiutujących wykonawców[207].
W 2007 związała się z powstałą wówczas Partią Kobiet[208][209].
W 2016 podjęła współpracę z Komitetem Obrony Demokracji, biorąc udział we wrześniowym marszu i wygłaszając na nim przemówienie przeciwko działaniom rządu w sprawach aborcji[210][211]. W 2017 wystąpiła w spocie ruchu społecznego Kultura Niepodległa, sprzeciwiającemu się „podporządkowaniu kultury politykom i partiom politycznym”[212][213].
Współpracowała z Komitetem Ochrony Praw Dziecka[214] i Fundacją Uli Jaworskiej, angażując się akcje profilaktyki zdrowotnej[11]. Zasiadała w Radzie Polskiej Fundacji Muzycznej[215]. Wspierała kampanię, przeprowadzaną przez firmę farmaceutyczną Merck Serono, zachęcającą do przeprowadzania działań edukacyjnych związanych z chorobami tarczycy[216]. W 2019 wsparła akcję kanału Discovery Life „#BadamPiersi” zachęcającą kobiety do profilaktyki w badaniu piersi[217].
Zaangażowała się w ogólnopolską kampanię społeczną Pij mleko! Będziesz wielki[218]. W 2007 zaśpiewała w koncercie „Podziel się posiłkiem”, mającym promować akcję dożywiania dzieci[219]. Brała udział w kampanii Fundacji Polsat: „A wystarczy naprawdę niewiele – wystarczy chcieć” (2008) i „Dzieci dzieciom” (2009)[220][221]. Charytatywnie wzięła udział w nagraniu audiobooków dla pacjentów szpitali dziecięcych w całej Polsce: „Bajki oparte na Faktach” w 2013 i „Klub Sportowy Koźlątko” w 2016[222][223]. W 2018 wraz z Grzegorzem Hyżym zagrała w specjalnym odcinku teleturnieju Milionerzy, a wygraną z programu – czek na 40 tys. zł – przekazali na rzecz Fundacji TVN „Nie jesteś sam”[224]. Również w 2018 wsparła akcję „Podaruj wigilię” Stowarzyszenia „Mali bracia ubogich”[225]. W 2019 wystąpiła w mikołajkowym bloku reklamowym telewizji Polsat, z którego dochód – ponad 1,2 mln zł – został przekazany na leczenie i rehabilitację podopiecznych Fundacji Polsat[226][227].
Została ambasadorką polskiego oddziału Światowego Funduszu na rzecz Przyrody[228]; brała udział w akcji WWF Godzina dla Ziemi (2009)[229]. W 2018 i 2019 wystąpiła podczas pierwszej i drugiej edycji koncertu „Gwiazdy dla Ziemi – Earth Festival”, mającego na celu uświadamianie ludzi na temat globalnego problemu związanego z zanieczyszczeniem środowiska[133][142]. W 2019 włączyła się w projekt koncertowy Pauliny Przybysz „Women’s Voices. Kobiety ratują planetę”[144].
Zaangażowała się w kampanię społeczną Kultura się liczy prowadzoną przez Narodowe Centrum Kultury[230].
Jest sojuszniczką społeczności LGBT[231]. Zainicjowała powstanie albumu kompilacyjnego pt. Music 4 Boys & Gays (2007), który adresowany był do gejów[232][233][234], i jego kontynuacji Music 4 Queers & Queens (2020)[235]. W 2021 zadeklarowała, że swoją Nagrodę Artystyczną Prezydenta Miasta Białegostoku przeznaczy na stowarzyszenie Tęczowy Białystok działające na rzecz osób LGBT i Fundację „AXMAD” opiekującą się uchodźcami z Czeczenii[236].
W 2004 uczestniczyła w sztafecie z ogniem olimpijskim podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Atenach[237].
Była prowadzącą autorskiego programu rozrywkowego TVN To było grane (1998), jurorką w Fabryce gwiazd (2008) i jednym odcinku programu SuperSTARcie (2014) oraz trenerką w pierwszej edycji The Voice of Poland (2011)[238]. Za bycie trenerką w The Voice of Poland zdobyła nominację do Telekamer 2011 w kategorii juror[239]. Była uczestniczką charytatywnego wydania teleturnieju Milionerzy (2018)[224]. Współprowadziła pojedyncze koncerty podczas festiwali: KFPP w Opolu (1998[240], 2005[241] i 2024[240]), TOPtrendy 2004[242] i Sopot Festivalu 2007[243], a także ceremonie wręczenia Fryderyków w latach 2002[244], 2008[245] i 2014[246].
.jpg)
Zaangażowała się w kampanię promocyjną internetowego serwisu informacyjnego Arena.pl (2002) oraz rozgłośni radiowych: Radio Zet (2003, 2006), RMF Classic (2011) i Meloradio (2018)[247][248]. Wystąpiła w kampanii reklamowej marki obuwniczej Inblu (2003), sieci telefonii komórkowej Orange Pop (2005) i Orange (2006), kanału muzycznego VH1 Polska (2005), marki herbacianej Lipton (2007), producenta kosmetyków AA (2009) i sieci sklepów Freshmarket (2014)[249][107]. Za muzykę napisaną do reklamy Orange Pop dostała nagrody na festiwalach Crackfilm, Kreatura i Złote Orły. W 2004 stworzyła linię perfum i kosmetyków „Kayah Women” i „Kayah Men”[250].
Współtworzyła internetowe nRadio[251]. Współpracowała nad audycją 3 piosenki w Radio Zet Chilli[252]. W latach 2017–2022 prowadziła audycję „Tu i teraz” w Meloradiu[253][254].
Wzięła udział w sesjach zdjęciowych do okładek czasopism: „Playboy” (1996, 1997, 2003), „Elle Polska” (1999), „Boutique” (2005), „Gala” (2006, 2010), „Viva!” (2007), „Olivia” (2011), „Zwierciadło” (2012) i „Sens” (2015)[255]. W 2011 była felietonistką „Gali”[256].
Wystąpiła gościnnie w serialach TVN Niania (2005) i Druga szansa (2016)[257][258]. Zagrała Marię Corazzi w filmie Dublerzy i serialu TVP1 serialu o tym samym tytule; obie produkcje miały premierę w 2006[259][260]. Brała również udział w zdjęciach próbnych do ekranizacji powieści Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem w reżyserii Jerzego Hoffmana, jednak ostatecznie nie dostała się do obsady filmu[38]; rolę Horpyny odegrała Rusłana Pysanka. Zagrała gwiazdę w filmie Piksele (2009)[261].
W styczniu 2019 zapowiedziała trwanie prac nad książką autobiograficzną, nad którą współpracowała z Agnieszką Wójtowicz[122].
Na albumie Kamień, który traktuje jako „prawdziwy debiut”, umieściła materiał łączący brzmienia soulowe z jazzem i R&B, do których powróciła przy nagrywaniu płyty Skała[1]. Zainteresowała się także brzmieniami disco i elektronicznymi, co słychać na płytach Zebra i JakaJaKayah[1]. Po wydaniu płyt Kamień i JakaJaKayah zaczęła być nazywana w mediach „zdolną propagatorką muzyki soul i R&B w Polsce”[262]. W międzyczasie nagrała też album Kayah & Bregović z muzyką bałkańską[1][263]. Przy okazji płyty Stereo typ powróciła do brzmień popowych[1]. Przy tworzeniu krążka Transoriental Orchestra inspirowała się muzyką żydowską, a także zaśpiewała na nim w językach: hebrajskim, arabskim, jidysz i ladino[1][263][264].
Uchodzi za jedną z najciekawszych i największych polskich gwiazd muzyki, jedną z najpopularniejszych polskich wokalistek i gwiazdę[265].
W programie rozrywkowym Polsatu Twoja twarz brzmi znajomo w postać wokalistki wcielili się: Mariusz Totoszko (zaśpiewał utwór „Prawy do lewego”), Anna Czartoryska-Niemczycka („Testosteron”), Agnieszka Twardowska („Na językach)”, Kasia Moś („Po co”) i Katarzyna Ptasińska („Byłam różą”)[266].
Magdalena Mielcarz w wywiadzie dla „Newsweeka” wyjawiła, że Kayah była osobą, która wywarła silny wpływ na jej muzyczną twórczość[267], a Ralph Kaminski[268], Julia Wieniawa[172] i Reni Jusis[269][270] wskazują Kayah jako swoją idolkę i inspirację.
W latach 90. pozostawała w nieformalnym związku z gitarzystą Bogdanem Kowalewskim[271]. Podczas nagrywania programu To było grane poznała producenta telewizyjnego Rinke Rooyensa, którego poślubiła 5 sierpnia 1998[272]. 1 grudnia 1998 urodził im się syn, Roch[273]. W 1999 małżonkowie otrzymali Srebrne Jabłko, nagrodę przyznawaną w plebiscycie czytelników miesięcznika Pani „najwspanialszym polskim parom”[274]. Od 2002 byli w separacji, ostatecznie rozwiedli się w 2010[275]. W latach 2005–2009 była związana z Sebastianem Karpielem-Bułecką, później spotykała się z senegalskim muzykiem Pako Sarrem[276]. W latach 2017–2023 była związana z Jarosławem Grzywińskim, byłym prezesem Giełdy Papierów Wartościowych[277][192].
Jest wegetarianką[278]. Była związana ze szkołą kabały[279][280]. Choruje na Hashimoto[122].
Posiada dom w Rio de Janeiro[122]. W 2007 jej majątek szacowany był na ok. 1,5 mln złotych[281]. Była jedną ze „100 najcenniejszych gwiazd polskiego show-biznesu” według danych magazynu „Forbes Polska”; jej wizerunek został wyceniony przez reklamodawców na 391 tys. zł w 2008 (34. miejsce)[282], 390 tys. zł w 2009 (35. miejsce)[283], 360 tys. zł w 2010 (64. miejsce)[284], w 2011 zajęła 29. miejsce[285], 381 tys. w 2012 (53. miejsce)[285], 529 tys. zł, w 2013 (21. miejsce)[8] i 269 tys. w 2014 (51. miejsce)[286]. W 2015 rankingu nie publikowano[287].
Źródło:[288]
| Rok | Tytuł | Rola | Dodatkowe informacje |
|---|---|---|---|
| 2006 | Niania | ona sama | serial telewizyjny; odcinek „Oda do Kayah” |
| Dublerzy | Maria Corazzi | film lub miniserial | |
| 2009 | Piksele | gwiazda | film |
| 2016 | Druga szansa | ona sama | serial telewizyjny; odcinek „Szansa” |
| 2018 | Zabawa, zabawa | gwiazda | film |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
