Loading AI tools
król Hiszpanii Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Filip VI (właśc. Felipe VI de España, wym. /feˈlipe ˈseɣsto/, Felipe Juan Pablo Alfonso de la Santísima Trinidad y de Todos los Santos de Borbón y Grecia, ur. 30 stycznia 1968 w Madrycie) – król Hiszpanii z dynastii Burbonów. Jest synem byłego króla Jana Karola I i królowej Zofii. Ma dwie starsze siostry – Helenę oraz Krystynę. W 2004 roku poślubił dziennikarkę telewizyjną Letycję Ortiz, z którą ma dwie córki – Eleonorę (następczynię tronu) oraz Zofię. Zgodnie z Konstytucją Hiszpanii, jako monarcha jest głową państwa oraz naczelnym dowódcą Sił Zbrojnych Hiszpanii w stopniu marszałka (Capitán general). Pełni także rolę najwyższego przedstawiciela w stosunkach międzynarodowych.
2.jpg) Filip VI, król Hiszpanii | |
 | |
 | |
| Król Hiszpanii | |
| Okres |
od 19 czerwca 2014[1] |
|---|---|
| Koronacja |
20 czerwca 2014 |
| Poprzednik | |
| Książę Asturii | |
| Okres |
od 21 stycznia 1977 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Rodzeństwo | |
| Żona |
Letycja Ortiz Rocasolano |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
        _pasador.svg){kind=small}              .png){kind=small}        _Grand_Gwanghwa_Medal_ribbon.gif){kind=small} _-_ribbon_bar.svg){kind=small}        _-_ribbon_bar.gif){kind=small}               .svg){kind=small}          _-_ribbon_bar.gif){kind=small}      | |
21 stycznia 1977 oficjalnie otrzymał tytuł księcia Asturii. Wstąpił na tron 19 czerwca 2014 roku[2] po abdykacji swojego ojca. Jego rządy naznaczone są rozwiązaniem Kortezów Generalnych w 2016, aby można było przeprowadzić nowe wybory, zdecydowanym potępieniem referendum niepodległościowego Katalonii w 2017, pandemią COVID-19 oraz dążeniem do większej przejrzystości w sprawach królewskich. Badanie z 2021 roku wykazało, że Hiszpanie o poglądach lewicowych pozostają skrajnie nieufni wobec monarchicznej instytucji i postrzegają Filipa VI jako dalekiego od oczekiwań neutralności politycznej[potrzebny przypis].
Trzecie dziecko króla Hiszpanii Juana Carlosa I i królowej Zofii Glücksburg. Filip VI ma dwie siostry infantki: Helenę i Krystynę. Został ochrzczony przez arcybiskupa Madrytu Casimiro Morcillo Gonzáleza, jego rodzicami chrzestnymi byli dziadek Juan de Borbón i prababka królowa Wiktoria Eugenia Battenberg. Jego imiona mają wymowę symboliczną. Imię Felipe otrzymał na cześć pierwszego Burbona panującego w Hiszpanii Filipa V, Juan – po dziadku Juanie de Borbón, Pablo po dziadku Pawle I Glücksburgu, a Alfonso po pradziadku Alfonsie XIII.
1 listopada 2003 ogłoszono jego zaręczyny z dziennikarką Letizią Ortiz Rocasolano. Ślub odbył się 22 maja 2004 w Katedrze Almudena, w Madrycie.
8 maja 2005 para ogłosiła, że w listopadzie spodziewa się narodzin swojego pierwszego dziecka. 31 października 2005 – niemal miesiąc przed terminem, przyszła na świat córka, infantka Eleonora.
Prasa została poinformowana o narodzinach pierworodnej córki pary książęcej za pomocą SMS-a. 25 września 2006 pałac królewski poinformował – również za pomocą SMS-a[3], że Felipe i Letizia w początkach maja 2007 spodziewają się narodzin drugiego dziecka[4]. 29 kwietnia 2007 księżna Letizia urodziła córkę, infantkę Zofię.
Filip VI jest ojcem chrzestnym co najmniej ośmiorga dzieci:
Książę Widin jest ojcem chrzestnym młodszej córki Filipa – też Sofii.
Filip rozpoczął naukę w Santa Maria de los Rosales. Szkołę średnią ukończył w kanadyjskim Ontario, w Lakefield College School, a następnie studiował prawo na Universidad Autónoma de Madrid. Ukończył również kilka kursów z zakresu ekonomii. Edukację zakończył tytułem magistra (Master of Science) w Edmund A. Walsh School of Foreign Service Uniwersytetu Georgetown – w czasie studiów tam dzielił pokój z kuzynem – Pawłem Greckim. Jako następca tronu Hiszpanii, Filip regularnie uczestniczył w oficjalnych imprezach, kluczowych dla kraju wydarzeniach i życiu publicznym Hiszpanii. Od października 1995, aby utrzymać lepszy kontakt z Hiszpanami i jak najlepiej poznać całą Hiszpanię, Filip złożył całą serię wizyt w wspólnotach, prowincjach i miastach autonomicznych Hiszpanii.
Filip jako następca ojca Jana Karola I w 1977 otrzymał tytuł księcia Asturii. 21 kwietnia 1990 został pierwszym Burbonem, który otrzymał tytuł kataloński księcia Girony. Tak jak większość jego rodziny, brał on udział w igrzyskach olimpijskich; podczas Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie w 1992 uczestniczył w regatach.
Filip posługuje się językami: hiszpańskim, katalońskim, francuskim, angielskim oraz zna trochę grecki[6].
18 czerwca 2014 Juan Carlos I podpisał akt abdykacji, zgodnie z którym przestał być królem Hiszpanii o północy. Zgodnie z tym aktem 19 czerwca 2014 Filip objął panowanie i został zaprzysiężony w Kortezach Generalnych jako król Hiszpanii Filip VI[7][8].
Król przyjął sobie za cel przywrócenie zaufania społeczeństwa do instytucji monarchii oraz jej reformę. Pod koniec 2014 roku opublikował zasady funkcjonowania swego dworu – wszystkie wydatki miały być jawne, zabroniono przyjmowania drogich prezentów[9]. Na początku 2015 obniżył swoje dochody o 20%, ograniczył również wydatki na podróże i ceremonie dworskie oraz w większości pozostałych dziedzin. Takie działania zaowocowały powolnym odzyskiwaniem przez monarchię prestiżu oraz wzrostem zaufania wśród obywateli – król stał się jedną z najwyższej cenionych postaci życia politycznego w kraju[10].
W 2016 roku król skorzystał ze swojego konstytucyjnego prawa do rozwiązania parlamentu (artykuł 99 punkt 5) z powodu impasu, do jakiego doszło po tegorocznych wyborach, kiedy żadna partia nie zdobyła poparcia umożliwiającego samodzielne sformowanie rządu, a miesiące rozmów między przywódcami partii nie przynosiły żadnych efektów (nawet nie wyznaczono konkretnego kandydata na urząd premiera). Wydarzenie to było o tyle znamienne, że pierwszy raz od demokratyzacji Hiszpanii skorzystano z możliwości zwołania nowych wyborów na mocy królewskiego dekretu[11][12].
W wyniku kryzysu związanego z katalońskim referendum niepodległościowym z 2017 roku król wygłosił 3 października 2017 przemówienie, w którym zdecydowanie potępił całe zajście. Podkreślał w nim nielegalność referendum i określił je jako przejaw „nieakceptowalnego braku lojalności”, a także zaznaczył, że doprowadziło ono do „erozji zaufania wewnątrz społeczeństwa samej Katalonii”. Zauważył również, iż referendum mogło być poważnym ciosem dla gospodarki całej północno-wschodniej Hiszpanii[13][14][15]. Zdecydowane stanowisko króla, odbiegające od dotychczasowej normy, spotkało się z mieszanymi opiniami ze strony sceny politycznej, która podzieliła się na obóz przyznający w pełni rację Filipowi VI (Partia Ludowa, Obywatele – Partia Obywatelska) oraz obóz krytykujący (Unidas Podemos, Catalunya en Comú)[16]. Członkowie PSOE oficjalnie opowiedzieli się po stronie króla, jednakże nieoficjalnie byli niezadowoleni z faktu, iż król w żaden sposób nie zachęcił władz Hiszpanii i Katalonii do wspólnego rozwiązania problemu na drodze dialogu[17].
Po ujawnieniu przez brytyjski dziennik The Daily Telegraph, że Filip VI, podobnie jak jego ojciec, znajdował się na liście beneficjentów Fundacji Lucum, czyli podmiotu, który otrzymał darowiznę w wysokości 65 milionów euro od Abdullaha bin Abdulaziza, króla Arabii Saudyjskiej[18], rodzina królewska wydała 15 marca 2020 roku oświadczenie, w którym ogłosiła, że Filip VI zrzeknie się jakiegokolwiek spadku po ojcu, do którego mógłby być uprawniony, oraz że Jan Karol I straci swój udział w świadczeniu, które rodzina królewska otrzymuje regularnie z budżetu państwa[19][20][21]. Oświadczenie to, mimo swojej formy, nie ma jednak mocy prawnej, ponieważ hiszpański kodeks cywilny zabrania przyjęcia lub odrzucenia spadku przed zgonem osoby, która go przepisała[22].
W lutym 2022 roku król oficjalnie potępił rosyjską inwazję na Ukrainę, stwierdzając, że jest to „niedopuszczalna agresja przeciwko suwerennemu i niezależnemu narodowi”. Tym samym stał się jednym z pierwszych europejskich monarchów, którzy publicznie zajęli stanowisko w tym konflikcie[23][24].
25 kwietnia 2022 roku, dążąc do większej transparentności finansowej, Filip VI po raz pierwszy upublicznił informacje o swoich osobistych aktywach, ujawniając tym samym ich wartość w wysokości 2,6 miliona euro (2,8 mln $). W wydanym oświadczeniu widnieje informacja, że na bogactwo króla składają się jego oszczędności, rachunki bieżące oraz papiery wartościowe, a także sztuka, antyki i biżuteria. Ogłoszono też, że król nie posiada żadnych zagranicznych nieruchomości ani nie dokonywał żadnych zagranicznych transakcji finansowych[25]. Zauważono również, iż Filip VI zapłacił należny podatek od wszystkich swoich dochodów[26]. Przedstawiona kwota czyni króla Filipa jednym z najmniej zamożnych monarchów na świecie[27]. Kontrastuje ona wyraźnie z szacunkami odnoszącymi się do majątku jego ojca Jana Karola I, wynoszącymi 2-2,3 miliarda dolarów[28][29].
Choć Filip posługuje się na co dzień jedynie tytułem króla Hiszpanii, jego pełna tradycyjna tytulatura brzmi: z Bożej łaski król Hiszpanii, Kastylii, Leónu, Aragonii, Sycylii, Neapolu, Jerozolimy, Portugalii, Nawarry, Grenady, Toledo, Walencji, Galicji, Majorki, Sewilli, Sardynii, Kordoby, Korsyki, Murcji, Jaén, Algarve, Algeciras, Gibraltaru, Wysp Kanaryjskich, Wschodnich i Zachodnich Indii oraz innych wysp i ziem na zachodnim brzegu Atlantyku, hrabia Barcelony, pan Biskajów i Moliny, książę Aten i Neopatrii, hrabia Roussillon i Cerdagne, margrabia Oristano i Goceano, arcyksiążę Austrii, książę Burgundii, Brabancji i Mediolanu, hrabia Habsburga, Flandrii, Tyrolu etc.[30] Jest ona rezultatem rozmaitych historycznych perturbacji, w trakcie których królowie hiszpańscy uzyskiwali i tracili władzę nad kolejnymi krajami. Tytuł arcyksięcia Austrii pochodzi z czasów, gdy w Hiszpanii panowali Habsburgowie.
| Hiszpańska rodzina królewska |
|
|
Król Jan Karol I (poprzedni król)
Księżna Soria i książę Soria |
| Prapradziadkowie |
król Hiszpanii |
Henryk Battenberg |
Alfons |
Filip Orleański |
król Grecji |
Cesarz niemiecki |
Ernest August Hanowerski |
Cesarz niemiecki |
| Pradziadkowie |
król Hiszpanii |
Karol Tankred |
król Grecji |
Ernest August Hanowerski | ||||
| Dziadkowie |
Juan de Borbón (1913−1993) |
król Grecji | ||||||
| Rodzice |
król Hiszpanii królowa Hiszpanii | |||||||
|
Filip VI (ur. 30 stycznia 1968), król Hiszpanii | ||||||||
| Żona |
Letycja (ur. 15 września 1972) | |||||||
| Dzieci |
Eleonora (ur. 31 października 2005) |
Zofia (ur. 29 kwietnia 2007) | ||||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
